Cách đây hàng triệu năm, sa mạc Sahara ... là một trong những đoạn trích hay nằm trong phần đọc hiểu (3 điểm) trong kỳ thi tuyển sinh vào 10 hoặc kì thi THPT Quốc gia thường xuyên được nhắc đến, vậy thì những câu hỏi nào thường xuyên được thầy cô ra với đoạn trích này? Cùng Đọc tài liệu tham khảo nội dung bài sau đây để cùng ôn luyện:
Đề bài
Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu nêu ở dưới
Cách đây hàng triệu năm, sa mạc Sahara còn là những khu rừng xanh tốt, cây cối um tùm. Các loài cây đều thỏa thuê hút và tận hưởng dòng nước ngầm dồi dào mát lành và thi nhau đâm cành trổ lá xum xuê. Riêng có cây sồi Tenere là vẫn chịu khó đâm xuyên những chiếc rễ của mình xuống tận sâu dưới lòng đất. Cho đến một ngày kia khi nguồn nước ngỡ như vô tận bỗng cạn kiệt dần rồi biến mất hẳn, các loài cây đều không chịu nổi hạn hán và chết dần, duy chỉ có cây sồi Tenere là vẫn còn tồn tại giữa sa mạc Sahara. Tên tuổi của nó được cả thế giới biết đến khi một mình đứng giữa sa mạc, xung quanh bán kính 400km không một bóng cây nào bầu bạn. Người ta kinh ngạc khi phát hiện ra rễ cây đã đâm sâu xuống đất tận 36m để tìm nước.
Bạn có thấy rằng trong cuộc sống cũng có một dòng chảy luôn vận động không ngừng không? Đó chính là thời gian; nó quan trọng như là nước đối với cây cối.
Sẽ có những người chỉ sử dụng thời gian để lớn lên, hưởng những thú vui đời thường và rồi những thách thức cuộc đời sẽ đánh gục họ, khiến họ phải đau khổ, giống như những cái cây chỉ biết “hút và tận hưởng”.
Nhưng có những người có sự chuẩn bị tốt, họ học cách sử dụng thời gian hiệu quả, họ đầu tư cho sự phát triển bản thân cũng giống như cây sồi đầu tư cho sự phát triển bộ rễ của mình.
Họ hiểu triết lý: Bộ rễ yếu ớt không thể nào giữ được cái thân to khoẻ. Bạn khó có thể thành công nếu không có sự chuẩn bị tốt về những kỹ năng và kiến thức nền tảng.
(Phỏng theo Hạt giống tâm hồn – Câu chuyện về cây sồi)
Câu 1. Chỉ ra tác hại của việc sử dụng thời gian không hiệu quả và không đúng mục đích của mà tác giả nói đến thông qua hình ảnh “những cái cây chỉ biết “hút và tận hưởng”” trong văn bản.
Câu 2. Theo tác giả, thời gian quan trọng như thế nào?
Câu 3. Theo tác giả, tên tuổi của cây sồi Tenere được cả thế giới biết đến khi nào?
Câu 4. Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích trên?
Câu 5. Theo anh (chị) câu văn sau có ý nghĩa gì: “Nhưng có những người có sự chuẩn bị tốt, họ học cách sử dụng thời gian hiệu quả, họ đầu tư cho sự phát triển bản thân cũng giống như cây sồi đầu tư cho sự phát triển bộ rễ của mình”.
Câu 6.
Câu 7. Anh (chị) hiểu như thế nào về ý nghĩa biểu tượng của hai hình ảnh: Hình ảnh cây sồi Tenere với bộ rễ đâm sâu xuống lòng đất để tìm kiếm nguồn nước và hình ảnh những loài cây khác chỉ biết “hút và tận hưởng”?
(Tương tự với câu hỏi: đó là ẩn dụ cho những lối sống nào trong xã hội.)
Câu 8. Thông điệp nào của đoạn trích trên có ý nghĩa nhất đối với anh/chị? Vì sao?
Câu 9. Từ nội dung đoạn trích, anh (chị) hãy viết một đoạn văn khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ của mình về ý kiến: “Bạn khó có thể thành công nếu không có sự chuẩn bị tốt về kỹ năng và kiến thức nền tảng”.
Một đề tài liên quan: Điều bản thân cần thay đổi để có thể thành công trong cuộc sống
Đáp án đọc hiểu Cách đây hàng triệu năm, sa mạc Sahara
Câu 1. “Những cái cây chỉ biết hút và tận hưởng” giống như những người chỉ sử dụng thời gian để lớn lên, hưởng những thú vui đời thường và rồi họ chẳng thể vượt qua được những thách thức cuộc đời, khiến họ phải đau khổ, thậm chí sự sống có thể bị đe doạ -> Đó chính là tác hại của việc sử dụng thời gian không hiệu quả và không đúng mục đích của mà tác giả nói đến
Câu 2.
Câu 3. Tên tuổi của cây sồi Tenere được cả thế giới biết đến khi:
- Khi nguồn nước ngỡ như vô tận bỗng cạn kiệt dần rồi biến mất hẳn, các loài cây đều không chịu nổi hạn hán và chết dần, duy chỉ có cây sồi Tenere là vẫn còn tồn tại giữa sa mạc Sahara.
- Khi một mình đứng giữa sa mạc, xung quanh bán kính 400km không một bóng cây nào bầu bạn.
- Khi phát hiện ra rễ cây đã đâm sâu xuống đất tận 36m để tìm nước.
Câu 4. Phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích là nghị luận
Câu 5. Câu văn khẳng định vai trò, tầm quan trọng của việc sử dụng thời gian. Con người muốn tồn tại trong xã hội cạnh tranh khốc liệt hiện nay cần biết sử dụng thời gian hợp lý để đầu tư cho sự phát triển của bản thân.
Câu 6. Phép tu từ được sử dụng trong câu văn là phép so sánh: “Những người có sự chuẩn bị tốt, … giống như cây sồi đầu tư ....”
Tác dụng: Nhấn mạnh ý của câu văn, khẳng định tầm quan trọng của việc sử dụng thời gian chính là đầu tư tốt nhất cho sự phát triển bản thân. Với cây sồi nói riêng và cây cối nói chung, rễ là bộ phận quan trọng nhất của cây, quyết định sự sống còn của cây cối. Tương tự như vậy, con người muốn tồn tại thì nhất định phải biết cách đầu tư cho sự phát triển bản thân.
Câu 7.
Ý nghĩa biểu tượng của hai hình ảnh:
+ Hình ảnh cây sồi Tenere với bộ rễ đâm sâu xuống lòng đất để tìm kiếm nguồn nước là biểu tượng cho những người biết tranh thủ thời gian để học tập mọi kỹ năng và kiến thức cần thiết để sinh tồn trong xã hội phát triển và đầy tính cạnh tranh hiện nay.
+ Hình ảnh “những cây chỉ biết “hút và tận hưởng”” là biểu tượng cho những người chỉ biết lãng phí thời gian vào những việc vô bổ, hưởng thụ lạc thú của cuộc đời mà không biết lo xa, phòng bị trước cho bản thân.
Câu 8. Các em có thể lựa chọn một câu em nghĩ là thông điệp mà đoạn trích muốn diễn đạt hoặc có thể lựa chọn một trong các thông điệp sau:
- Thông điệp về thái độ sống biết lo xa, phòng trước mọi biến cố không may trong cuộc đời.
- Thông điệp về việc tranh thủ thời gian để học hỏi mọi kiến thức và kĩ năng cần thiết.
Chọn thông điệp nào cũng cần có sự phân tích lí giải hợp lý
Ví dụ:
Thông điệp có ý nghĩa nhất trong đoạn là: "Bạn khó có thể thành công nếu không có sự chuẩn bị tốt về kiến thức và nền tảng". Câu này có ý nghĩa với em vì nó khuyên em phải học tập trang bị kiến thức cũng như những nền tảng ngay từ bây giờ, giống như cây sồi dành thời gian hàng ngày để chăm chút cho bộ rễ của nó. Có như vậy, sau này em mới có thể thuận lợi trên con đường sự nghiệp của mình.
Câu 9.
Yêu cầu về hình thức
– Viết đúng đoạn văn khoảng 200 từ.
– Trình bày mạch lạc, rõ ràng, không mắc lỗi chính tả, diễn đạt,…
Yêu cầu về nội dung
Đoạn văn cần làm rõ được các ý sau:
– Kiến thức và kĩ năng nền tảng là những kiến thức và kỹ năng bắt buộc phải có để tồn tại được trong cuộc sống như tiếng Anh, tin học, toán, tiếng Việt, kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng giao tiếp, thuyết trình trước đám đông…
– Cần có các biện pháp để học tập kiến thức và kĩ năng nền tảng để thành công trong cuộc sống.
Dàn ý
* Giải thích:
- “Thành công”: Là có được thành quả, đạt được những mục đích mà mình đặt ra.
- “Kỹ năng”: Là khả năng thích nghi, ứng phó và giải quyết các tình huống thực tiễn.
- “Kiến thức”: Là những hiểu biết có được từ sách vở và đời sống thông qua quá trình học tập, trải nghiệm.
=> Ý kiến khẳng định: muốn có được thành công trong cuộc sống cần phải chuẩn bị tốt cả về kỹ năng và kiến thức cơ bản.
* Bàn luận:
- Thành công luôn là đích đến của mỗi người trong cuộc sống. Cuộc sống luôn có những khó khăn, thuận lợi chia đều cho mỗi người, vì vậy cần biết vượt qua những khó khăn, tận dụng những thuận lợi để đạt được mục đích của mình.
- Kỹ năng và kiến thức chính là nền tảng để có được thành công.
+ Việc rèn luyện kỹ năng sống giúp con người thích ứng và hòa nhập với môi trường sống.
+ Việc tích lũy kiến thức giúp con người tăng vốn hiểu biết để khám phá thế giới, khẳng định bản thân, vươn tới thành công.
(Dẫn chứng từ thực tế cuộc sống, học tập để minh họa)
* Mở rộng: Chuẩn bị tốt kiến thức, kĩ năng nền tảng phải gắn liền với việc thực hành những kiến thức và kĩ năng ấy mới đem lại hiệu quả cao.
* Bài học nhận thức và hành động:
- Nhận thức được tầm quan trọng của việc chuẩn bị tốt kỹ năng và kiến thức nền tảng để hoàn thiện bản thân, vươn đến thành công.
Đoạn văn ngắn tham khảo
Tôi nhận thấy quan điểm “Bạn khó có thể thành công nếu thiếu kiến thức và kĩ năng nền tảng” là vô cùng đúng đắn bởi trong thành công, kiến thức và kĩ năng đóng vai trò quyết định. Như trong học tập thì đó là tiếng Anh, Tin học, Toán, Tiếng việt; còn trong công việc và hoạt động đoàn thể thì đó là kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng thuyết trình trước đám đông… Chúng đều là những kiến thức và kỹ năng bắt buộc mà ta cần có để có thể làm việc, hợp tác cùng bạn bè hoặc đồng nghiệp. Tất nhiên, thành công luôn là đích đến của mỗi người trong cuộc sống, là thành quả là chúng ta mong muốn đạt được. Việc bạn có ý thức rèn luyện kỹ năng sống, tích lũy kiến thức đều giúp ta thích ứng và hòa nhập với môi trường sống. Nhưng bên cạnh các bạn trẻ đang nỗ lực học tập chăm chỉ, tranh thủ thời gian để tích lũy kiến thức và rèn luyện kĩ năng nền tảng, vẫn còn nhiều bạn trẻ lãng phí thời gian vào các trò chơi điện tử, facebook, … Họ sẽ khó có thể thành công trong cuộc sống. Một số bạn trẻ khác cũng có ý thức học tập nhưng lại học những thứ viển vông, cao siêu, xa rời thực tế; như vậy cũng gây lãng phí thời gian, tiền bạc và khó có thể đạt được thành công. Mỗi chúng ta cần tranh thủ từng phút giây để học tập các kiến thức và kĩ năng nền tảng, cần có biện pháp học tập hiệu quả và thiết thực nhất để đạt được thành công trong cuộc sống.
Đọc thêm: Nghị luận về những yếu tố tạo nên sự thành công trong cuộc sống
-/-
Vậy là Đọc tài liệu đã tổng hợp các câu hỏi đọc hiểu Cách đây hàng triệu năm, sa mạc Sahara … (trích Hạt giống tâm hồn) dành cho các em học sinh tham khảo, đừng quên còn rất nhiều tài liệu hay khác đang đợi khám phá đề chuẩn bị cho kỳ thi vào 10 và THPT Quốc gia tốt nhất nhé.