Đọc Tài Liệu xin gửi tới các em đề thi tuyển sinh vào lớp 10 môn văn chung Chuyên KHXH và nhân văn HN năm học 2023 - 2024 được cập nhật nhanh nhất!
Đề thi Văn chung vào 10 Chuyên KHXH và nhân văn 2023
Đáp án Đề thi Văn chung vào 10 Chuyên KHXH và nhân văn 2023
I. ĐỌC HIỂU
Câu 1:
Cách giải:
- Thể thơ: 8 chữ.
- Phương thức biểu đạt chính: Biểu cảm
Câu 2:
Cách giải:
Lời dẫn trực: “Nhờ ơn trời biển lặng cá đầy ghe”.
Câu 3:
Cách giải:
- Nhân hoá: (Chiếc thuyền) im, mỏi, nằm.
=> Tác dụng: Biện pháp nhân hoá khiến người đọc hình dung rất rõ dáng vẻ nặng nề, thấm mệt của chiếc thuyền khi chậm chạp neo vào bến đỗ.
- Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác: Nghe.
=> Tác dụng: "Nghe" là động từ chỉ hoạt động của thính giác, "thấm" lại là cảm nhận của xúc giác. Con thuyền nằm nghỉ đồng thời cảm nhận từng chuyển động tinh vi nhất đang diễn ra trong mình. Cách viết ấy vừa gợi sự mệt nhọc thấm thía của con thuyền vừa thể hiện được sự tinh tế tuyệt vời của nhà thơ, tưởng như Tế Hanh đồng cảm sâu sắc với cảm giác, cảm xúc của con thuyền...
=> Sử dụng linh hoạt các biện pháp nghệ thuật trong hai câu thơ cho thấy sự tinh tế trong cảm nhận của Tế Hanh. Đồng thời cũng cho thấy tình yêu quê hương tha thiết của tác giả.
II. LÀM VĂN
Cách giải:
A. Mở bài:
- Giới thiệu đôi nét về tác giả, tác phẩm:
+ Lê Minh Khuê sinh năm 1949, quê ở tỉnh Thanh Hóa.
+ Trong kháng chiến chống Mĩ, bà gia nhập thanh niên xung phong, truyện của bà viết về cuộc sống chiến đầu của tuổi trẻ ở tuyến đường Trường Sơn. Sau năm 1975, tác phẩm của nhà văn bám sát những chuyển biến của đời sống xã hội và con người trên tinh thần đổi mới.
+ Tác phẩm được viết năm 1971, giữa lúc cuộc kháng chiến chống Mĩ đang diễn ra ác liệt.
- Giới thiệu nội dung đoạn trích và vấn đề nghị luận.
B. Thân bài:
* Phân tích:
- Vị trí đoạn trích: sau một lần phá bom và Nho bị thương. Đoạn trích nói lên những suy nghĩ, cảm xúc của ba người khi chăm sóc cho Nho.
1. Hoàn cảnh sống và chiến đấu:
- Ba cô gái sống trên một cao điểm giữa vùng trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn, nơi tập trung bom đạn nguy hiểm.
- Họ uống nước suối đựng trong ca hoặc bị đông, tắm ở suối, dụng cụ giải trí duy nhất là một cây đài bán dẫn nhỏ để nghe nhạc và tin tức.
- Công việc nguy hiểm:
+ Ban ngày, họ phải chạy trên cao điểm, phơi mình dưới tầm đánh phá của máy bay.
+ Sau mỗi trận bom phải lao ngay ra trọng điểm để làm nhiệm vụ: đo khối lượng đất đá, đánh dấu bom chưa nổ, phá bom.
- Họ phải mạo hiểm với cái chết, thần kinh luôn căng thẳng.
-> Với ba cô gái, công việc nguy hiểm ấy đã thành chuyện bình thường hằng ngày.
=> Công việc, hoàn cảnh sống nguy hiểm, cái chết luôn rình rập, đòi hỏi sự gan dạ, bình tĩnh và tự tin.
2. Vẻ đẹp của ba cô gái thanh niên xung phong thể hiện qua đoạn trích.
- Tinh thần đồng đội đoàn kết, gắn bó: thể hiện ở tính tình, sự quan tâm chăm sóc chu đáo khi đồng đội bị thương.
+ Chị Thao: Ngoài chiến trận rất dũng cảm nhưng khi chứng kiến Nho bị thương lo lắng và sợ hãi khi nhìn thấy máu. Trong cô có sự kết hợp giữa cái nhút nhát, mềm yếu và cái bản lĩnh quyết đoán đến vô cùng.
+ Phương Định bình tĩnh, băng bó vết thương và chăm sóc cho Nho.
- Nho: Khi bị thương lại là một cô gái rắn rỏi và bản lĩnh.
=> Cả ba cô gái đều có những phẩm chất chung cao đẹp của người chiến sĩ thanh niên xung phong, có vẻ đẹp tâm hồn trong sáng, mơ mộng, đáng yêu và cũng vô cùng dũng cảm, yêu thương, quan tâm đến nhau.
3. Liên hệ, mở rộng câu nói: “Muốn đi nhanh thì đi một mình, muốn đi xa thì đi nhiều người”.
* Giải thích:
- Muốn đi nhanh thì đi một mình: làm việc một cách độc lập, không kết hợp với người khác. Tốc độ có thể nhanh nhưng chưa chắc đã được xa.
- Muốn đi lâu thì đi nhiều người: làm việc với sự giúp đỡ, hỗ trợ cùng những người xung quanh => Đoàn kết làm việc tạo nên sức mạnh và chúng ta sẽ tiến xa hơn.
* Bàn luận:
- Không ai trong chúng ta đơn độc trên hành trình và "muốn đi nhanh thì đi một mình muốn đi xa thì đi cùng nhau".
- Cuộc sống chúng ta khó có thể thành công nếu chỉ riêng lẻ một mình. Vai trò của tinh thần hợp tác trong công việc là vô cùng quan trọng và cần thiết.
- Tinh thần hợp tác là việc mỗi người tự nguyện cùng nhau bỏ qua cái tôi, lợi ích cá nhân để cùng nhau làm việc, hoạt động, hướng đến những lợi ích chung, cao cả hơn.
- Sự hợp tác, đoàn kết là sức mạnh cốt lõi để một tập thể đạt được thành tựu.
- Sự hợp tác không chỉ giúp tập thể có được thành công mà nó còn thể hiện bản lĩnh, nhân cách của con người thông qua việc chúng ta giao tiếp, đối xử với mọi người.
- Phê Phán: Trong cuộc sống, vẫn còn có nhiều người thiếu ý thức hợp tác trong công công việc. Họ sống ích kỉ, chỉ biết việc mình mà không quan tâm đến tập thể. Trong công việc, họ thường lười biếng, né tránh, chậm trễ, trì trệ. Chính vì sự lơ là của họ mà làm ảnh hưởng đến công việc và lợi ích của
nhiều người khác. Những người như thế thật đáng chê trách.
- Bài học nhận thức: Hợp tác tạo nên sức mạnh to lớn đưa con người đến thành công. Nếu không biết hợp tác con người sẽ thất bại trong công việc. Điều đó dẫn đến mâu thuẫn, xung đột giữa các cá nhân vì tranh giành lợi ích. Xã hội sẽ rối loạn, đất nước không thể phát triển được.
- Biết hợp tác trong công việc và trong đời sống sẽ mang lại lợi ích và cuộc sống hạnh phúc cho con người.
C. Kết bài:
- Khái quát lại giá trị nội dung, nghệ thuật của đoạn thơ:
- Phương thức trần thuật: kể bằng ngôi thứ nhất chân thực
- Nghệ thuật miêu tả tâm lí và tính cách nhân vật tinh tế, phong phú sâu sắc.
- Lời kể linh hoạt, câu văn ngắn, câu đặc biệt tạo được sự nhịp nhàng phù hợp không khí chiến đấu
-HẾT-
Tham khảo đề thi các năm trước bên dưới:
Xem thêm thông tin:
Đề thi Văn chung vào 10 Chuyên KHXH&NV 2022
Đáp án tham khảo: Đáp án đề thi Văn chung vào 10 Chuyên KHXH và nhân văn Hà Nội 2022
Phần I: Đọc hiểu văn bản
Câu 1: Đoạn trích trên nằm trong tác phẩm "Những ngôi sao xa xôi" của Lê Minh Khuê.
Câu 2: Các em lựa chọn 1 trong các biện pháp tu từ sau đây:
- So sánh : Kiêu hãnh như đài hoa loa kèn
Tác dụng : Làm nổi bật vẻ đẹp cái cổ của Phương Định, thể hiện vẻ đẹp thanh lịch, trong sáng, hồn nhiên
- Nhân hóa : Kiêu hãnh ( Cái cổ - kiêu hãnh )
Tác dụng : Nhằm khắc họa lại vẻ đẹp của cái cổ, tự tin đáng kiêu hãnh
- Liệt kê : Dày, mềm
Tác dụng : Nhằm làm nổi bật hai cái bím tóc của Phương Định.
Câu 3.
- "Tôi" là nhân vật Phương Định.
- Đoạn văn giúp em hiểu thêm về nhân vật: Đây là một cô gái Hà Nội:
+ Lạc quan, yêu đời
+ Hồn nhiên, mơ mộng, lãng mạn
+ Kiêu kì, tự hào, tự tin bởi vẻ đẹp của mình.
Phần II. Làm văn
a) Mở bài
– Giới thiệu đôi nét về tác giả, tác phẩm:
+ Huy Cận là một trong số những gương mặt tiêu biểu của nền thơ ca Việt Nam hiện đại với những tác phẩm thơ dào dạt niềm vui về cuộc đời, mến yêu thiên nhiên, con người và cuộc sống.
+ Đoàn thuyền đánh cá là khúc tráng ca ca ngợi cuộc sống mới, hình ảnh tráng lệ về thiên nhiên và con người lao động thể hiện sự hòa hợp giữa thiên nhiên và con người.
– Khái quát nội dung đoạn thơ: Các khổ thơ đặc sắc từ khổ 3 đến khổ 6 đã miêu tả vẻ đẹp và mối giao hòa giữa con người và thiên nhiên trên cái nền lộng lẫy, tráng lệ của vũ trụ biển cả.
b) Thân bài
*Khổ 1: Tinh thần lao động hăng say và lòng biết ơn biển
– “Ta hát bài ca gọi cá vào” : Người dân chài đã biến công việc nặng nhọc thành bài ca vui tươi -> Tiếng hát của người dân chài có khả năng kì diệu là gọi cá vào lưới.
-> Bút pháp lãng mạn khi miêu tả giúp cho công việc đánh cá đêm trở nên thơ mộng
+ Những người dân chài vô cùng biết ơn biển cả “biển cho ta cá như lòng mẹ”.
+ So sánh biển với lòng mẹ cho thấy biển nuôi sống nhân dân từ bao đời nay.
-> Nói lên lòng tự hào và biết ơn biển.
=> Con người luôn có khát vọng chiến thắng, làm chủ thiên nhiên nhưng cũng vô cùng biết ơn thiên nhiên.
*Khổ 2: Hình ảnh con người lao động với kết quả rực rỡ
– Khi bắt đầu ra khơi là ban đêm, lúc “sao mờ”, sắp sáng là thuyền trở về:
+ Cuộc đánh cá bội thu: “kéo xoăn tay chùm cá nặng”.
+ Thành quả to lớn, con người lao động hân hoan: đàn cá trên thuyền lấp lánh loé sáng dưới ánh rạng đông, ngư dân xếp lưới, căng buồm trở về trong “nắng hồng”.
*Tình yêu cuộc sống từ những điều giản dị qua đoạn thơ:
- Thông qua việc miêu tả cảnh lao động đánh cá của người ngư dân vùng biển, bài thơ ngợi ca vẻ đẹp thiên nhiên, đất nước, sự giàu có của biển khơi; ngợi ca khí thế lao động hăng say, yêu đời của người lao động mới đã được giải phóng, đang làm chủ bản thân, làm chủ cuộc đời và đất nước.
- Biển không chỉ đẹp mà biển còn rất giàu, nguồn tài nguyên biển phong phú, đa dạng mang lại hạnh phúc cho con người.
- ...
c. Kết luận
- Khái quát lại giá trị nội dung, nghệ thuật của đoạn thơ.
Đề thi tuyển sinh vào 10 môn văn Chuyên KHXHNV các năm trước
Đề thi văn chung vào 10 Chuyên KHXH và nhân văn HN 2020
-/-
Trên đây là toàn bộ nội dung của đề thi vào lớp 10 môn văn chung của trường Chuyên KHXH và nhân văn HN năm học 2023 - 2024 và các năm trước.
Mong rằng những tài liệu của chúng tôi sẽ là người đồng hành giúp các bạn hoàn thành tốt bài thi của mình.
Xem ngay: Tra cứu điểm thi tuyển sinh lớp 10