Tham khảo đề thi thử vào lớp 10 môn Văn trường THCS Nam Trung Yên - TP Hà Nội nhằm đánh giá chất lượng ôn tập chuẩn bị cho kỳ thi tuyển sinh vào 10 sắp tới của toàn thể học sinh lớp 9. Đề thi bao gồm 3 phần, thí sinh làm bài trong thời gian 120 phút, nằm trong bộ đề thi thử vào 10 môn văn Hà Nội do Đọc Tài Liệu sưu tầm và tổng hợp.
ĐỀ THI THỬ VÀO LỚP 10 MÔN VĂN TRƯỜNG THCS NAM TRUNG YÊN TP HÀ NỘI
Phần I. (4,0 điểm) Cho đoạn trích:
“Bước vào thế kỉ mới, nước ta sẽ hội nhập ngày càng sâu vào nền kinh tế thế giới. Bản tính thích ứng nhanh sẽ giúp dân ta tận dụng những cơ hội, từng phó với thách thức do tiến trình hội nhập đem lại. Nhưng thái độ kì thị đối với sự kinh doanh, thói quen ảnh hưởng sự bao cấp, nếp nghĩ sùng ngoại hoặc bài ngoại quá mức đều sẽ cản trở sự phát triển của đất nước. Thói quen ở không ít người thích tỏ ra “khôn vặt", "bóc ngắn cắn dài", không coi trọng chữ “tín” sẽ gây tác hại khôn lường trong quá trình kinh doanh và hội nhập.”
(Ngữ văn 9, tập hai, NXB Giáo dục)
Câu 1. Đoạn trích trên nằm trong văn bản nào, của ai? Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản này?
Câu 2. Tìm một thành ngữ trong đoạn trích trên? Tác giả đã sử dụng thành ngữ đó để nói đến điểm yếu nào của người Việt?
Câu 3. Ở đoạn trích trên, tác giả chỉ ra một thói quen xấu của không ít người Việt là không coi trọng chữ “tín”. Trong cuộc sống, thói quen này có thể khắc phục khi chúng ta biết giữ lời hứa. Từ đó, bằng một đoạn văn nghị luận khoảng 2/3 trang giấy thi, hãy nêu suy nghĩ của em về việc giữ lời hứa với mọi người xung quanh.
Phần II. (6,0 điểm)
Hình ảnh đất nước là cảm hứng bất tận trong thơ ca. Viết về đất nước nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm đã có những câu thơ giàu cảm xúc, gợi suy ngẫm sâu xa:
“...Em ơi Đất Nước là máu xương của mình
Phải biết gắn bó san sẻ.
Phải biết hóa thân cho dáng hình xứ sở
Làm nền đất nước muôn đời."
( Đất nước - Nguyễn Khoa Điềm)
Trong một bài thơ em vừa học của chương trình học kì 2 có những khổ thơ cũng gợi những cảm xúc về mùa xuân đất nước.
Em hãy:
Câu 1. Chép thuộc những câu thơ trong những khổ thơ có nội dung nêu trên. Nêu hoàn cảnh sáng tác.
Câu 2. Chỉ ra và phân tích tác dụng của hình ảnh vừa có nghĩa thực vừa có nghĩa ẩn dụ giàu sức gợi trong những khổ thơ em vừa chép thể hiện sự cảm nhận tinh tế của tác giả - về hình ảnh của sức xuân đất nước.
Câu 3. Em hãy viết một đoạn văn theo cách lập luận diễn dịch (khoảng 12 câu) phân tích cảm xúc của nhà thơ được gợi ra từ những khổ thơ vừa chép. Đoạn văn sử dụng câu có thành phần khởi ngữ và cầu nghi vấn không dùng để hỏi (gạch chân và chú thích).
Câu 4.
>> Tuyển tập đề thi thử vào lớp 10 môn văn đầy đủ nhất
ĐÁP ÁN ĐỀ THI THỬ VÀO LỚP 10 MÔN VĂN TRƯỜNG THCS NAM TRUNG YÊN TP HÀ NỘI
Phần gợi ý này giúp các em học sinh định hướng bài làm, không có tác dụng để tính điểm phần bài thi của các em học sinh.
Phần I
Câu 1:
Đoạn trích trên nằm trong văn bản: Chuẩn bị hành trang vào thế kỷ mới - tác giả Phó Thủ tướng Vũ Khoan
Phương thức biểu đạt chính của văn bản này: Nghị luận xã hội
Câu 2:
Thành ngữ trong đoạn trích trên: Bóc ngắn cắn dài
Tác giả đã sử dụng thành ngữ đó để nói đến điểm yếu của người Việt: có tư tưởng lao động ít mà muốn hưởng thụ nhiều, hoặc tài sản làm ra ít mà tiêu xài phung phí.
Câu 3:
Suy nghĩ của em về việc giữ lời hứa với mọi người xung quanh là một đề tài hay, các em có thể tham khảo đoạn văn sau:
Giữ vững và tôn trọng một lời hứa có lẽ còn khó hơn trèo lên một ngọn núi. Hoa là lời hứa của mùa xuân, mùa nước là lời hứa của đại dương, nơi xa xôi là lời hứa của con đường. Vì vậy giữ lời hứa nhỏ hay lớn đều rất quan trọng. Một lời hứa có trọng lượng, giống như một ngọn núi cao. Đáng buồn là rất nhiều người trong chúng ta bị ngủ quên dưới chân núi đó! Giữ lời hứa là một cách giữ tình cảm rất quan trọng. Thất hứa là một việc phải gánh lấy trọng trách rất lớn. Trên thực tế cảm giác sợ phải gánh trách nhiệm to lớn còn lớn hơn cả lời hứa quan trọng. Vì vậy, phải rất thận trọng khi hứa, cố giắng nghĩ tới các nhân tố đột nhiên phát sinh, để tránh sự việc bất ngờ xảy ra gây trở ngại cho việc thực hiện lời hứa. Cho dù bạn hết sức cố gắng nhưng những việc bất ngờ vẫn xảy ra, gây ra những việc không có lợi cho việc giữ lời hứa. Nhưng bạn coi trọng thói quen giữ lời hứa, thì người khác sẽ vì sự chin chắn và tính suy đoán của bạn mà lắng nghe ý kiến và lời khuyên của bạn.Giữ lời hứa của mình sẽ dành được sự tín nhiệm, không giữ lời hứa có thể phá hỏng tất cả sự cố giắng để tạo niềm tin của bạn. Lời hứa có thể có một sức mạnh to lớn là vì chữ tín là giá trị vô giá. Trật tự xã hội được xây dựng trên cơ sở người với người luông giữ đúng quy định.Liệu việc thực hiện lời hứa có phải là tiêu chuẩn để xác định sự cao thượng về tinh thần của con người. Đạo nghĩa, đạo đức cũng đều thể hiện ở chữ tín. Nếu mọi người đều coi chữ tín là chuẩn mực trong việc điều chỉnh hành vị của họ, thì mọi vấn đề của đời sống xã hội sẽ tốt đẹp.
Tham khảo thêm: Nghị luận về việc giữ chữ tín trong cuộc sống
Phần II
Câu 1:
- Chi tiết đoạn thơ như sau:
"Mai này con ta lớn lên
Con sẽ mang đất nước đi xa
Đến những tháng ngày mơ mộng
Em ơi em Đất Nước là máu xương của mình
Phải biết gắn bó san sẻ
Phải biết hoá thân cho dáng hình xứ sở
Làm nên Đất Nước muôn đời."
- Hoàn cảnh sáng tác bài Đất Nước (trích trường ca Mặt đường khát vọng của Nguyễn Khoa Điềm): sáng tác năm 1971 tại chiến khu Trị – Thiên giữa lúc Thanh niên ở các đô thị miền Nam rừng rực khí thế xuống đường đấu tranh cách mạng.
Câu 2.
- Hình ảnh vừa có nghĩa thực vừa có nghĩa ẩn dụ giàu sức gợi: "Em ơi em Đất Nước là máu xương của mình"
=> Là cách cảm, cách nghĩ mới mẻ của những nhà thơ thời kháng chiến. Cách sử dụng từ ngữ gợi trách nhiệm cụ thể của mọi người đối với đất nước – xây dựng, bảo vệ đất nước, khi cần thiết phải biết hi sinh vì Tổ quốc.
Câu 3.
Để viết đoạn văn cảm nhận này các em cần lưu ý:
- Nhà thơ tiếp tục mạch cảm xúc và suy nghĩ về đất nước ở tương lai:
Mai này con ta lớn lên
Con sẽ mang Đất Nước đi xa
Đến những tháng ngày mơ mộng
- Đất nước không chỉ có ngày hôm qua và hôm nay. Đất nước của ngày mai. Từng thế hệ kế tiếp sẽ làm cho đất nước trường tồn mãi mãi.
-> Trong hoàn cảnh cuộc kháng chiến khốc liệt thời bấy giờ, phải thấy ở những câu thơ trên còn là một khát vọng: đất nước sẽ hòa bình, đất nước sẽ tươi đẹp và còn nhiều hơn thế nữa.
- Tiếng gọi “Em ơi em” tha thiết, gần gũi, nhưng không phải chỉ là đối thoại với người yêu mà dường như đang nói chuyện với tất cả thế hệ trẻ Việt Nam những năm 70 của thế kỉ XX, trong thời kì cả nước chống Mỹ.
-> Một tổng kết mang tính triết lí: “Đất Nước là máu xương của mình”, chân lí này được đúc kết qua quá trình lịch sử hàng nghìn năm gian lao nhưng anh hùng, đau thương nhưng vĩ đại. Câu thơ hàm chứa sự trân trọng và lòng biết ơn sâu sắc đối với những thế hệ cha anh đã dũng cảm hi sinh để dựng nước và giữ nước.
- Nhà thơ đã cất lên lời nhắn nhủ chân thành:
Phải biết gắn bó và san sẻ
Phải biết hóa thân cho dánh hình xứ sở
- Điệp từ "phải biết" kết hợp với các động từ tăng tiến "gắn bó" "san sẻ "hóa thân" đã nhấn mạnh, khắc sâu vai trò, trách nhiệm của thế hệ trẻ hôm nay và mai sau đối với Đất Nước.
- Câu thơ cuối kín đáo bộc lộ tình yêu nước qua khát vọng về sự trường tồn của Đất Nước đến "muôn đời".
Câu 4.
Bài thơ có những khổ thơ em vừa chép được viết theo thể thơ: Thơ tự do
Tác phẩm đã học có cùng thể thơ trên và ghi rõ tên tác giả:
- Đàn ghi-ta của Lorca - tác giả Thanh Thảo
- Đất nước - tác giả Nguyễn Đình Thi
--------------------
Với đề thi thử vào lớp 10 môn Văn Trường THCS Nam Trung Yên TP Hà Nội, Đọc Tài Liệu hy vọng các em học sinh sẽ ôn tập tốt, rèn luyện kỹ năng làm bài và củng cố kiến thức để vượt qua kỳ thi sắp tới một cách thành công. Em hãy truy cập doctailieu.com mỗi ngày để tham khảo thêm kho đề thi thử vào lớp 10 phong phú của chúng tôi nhé.
Chúc các em một kì thi đạt kết quả cao nhất!