Gửi các em học sinh lớp 12 thân mến,
Dưới đây là đề thi thử tốt nghiệp THPT 2024 môn văn mẫu số 115 với yêu cầu: "Bàn về hình tượng sông Hương trong bài kí Ai đã đặt tên cho dòng sông của Hoàng Phủ Ngọc Tường...."
Cùng đi vào tham khảo chi tiết nội dung đề thi:
Đề thi thử tốt nghiệp môn văn 2024 mẫu 115
I. ĐỌC HIỂU (3 điểm)
Đọc đoạn thơ sau và thực hiện các yêu cầu:
Vàng bạc uy quyền không làm ra chân lý
Óc nghĩ suy không thể mượn vay
Bạch Đằng xưa, Cửu Long nay
Tắm gội lòng ta chẳng bao giờ cạn.
Ta tin ở sức mình, vô hạn
Như ta tin ở tuổi 25.
Của chúng ta là tuần trăng rằm
Dám khám phá, bay cao, tự tay mình bẻ lái.
Ta tin ở loài người thúc nhanh thời đại
Những sông Thương bên đục, bên trong
Chảy về xuôi, càng đẹp xanh dòng
Lịch sử vẫn một sông Hồng vĩ đại...
(Trích Tuổi 25 của Tố Hữu, sách Tố Hữu Từ ấy và Việt Bắc, NXB văn học, tr332)
Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản trên?
Câu 2. Nêu chủ đề của văn bản.
Câu 3. Anh/chị hiểu như thế nào về hai câu thơ: Vàng bạc uy quyền không làm ra chân lý/ Óc nghĩ suy không thể mượn vay?
Câu 4. Nhà thơ đã gửi gắm thông điệp gì qua ý thơ cuối: “Lịch sử vẫn một sông Hồng vĩ đại...”.
II. LÀM VĂN (7 điểm)
Câu 1. Hãy viết 01 đoạn văn (khoảng 200 từ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về sức mạnh của khát vọng tuổi trẻ.
Câu 2. Bàn về hình tượng sông Hương trong bài kí Ai đã đặt tên cho dòng sông của Hoàng Phủ Ngọc Tường có ý kiến cho rằng Sông Hương mang một vẻ đẹp đầy nữ tính và rất mực đa tình”. Hãy bình luận ý kiến trên qua việc phân tích đoạn trích dưới đây.
...Phải nhiều thế kỷ qua đi, người tình mong đợi mới đến đánh thức người gái đẹp nằm ngủ mơ màng giữa cánh đồng Châu Hóa đầy hoa dại. Nhưng ngay từ đầu vừa ra khỏi vùng núi, Sông Hương đã chuyên dùng một cách liên tục, vòng những khúc quanh đột ngột, uốn mình theo những đường cong thật mềm, như một cuộc tìm kiếm có ý thức để đi tới nơi gặp thành phố tương lai của nó. Từ ngã ba Tuần, Sông Hương theo hướng nam - bắc qua điện Hòn Chén, vấp Ngọc Trản, nó chuyển sang hướng tây - bắc vòng qua thềm đất bãi Nguyệt Biều, Lương Quán rồi đột ngột vẽ một hình cũng thật tròn về phía đông - bắc, ôm lấy chân đồi Thiên Mụ, xuôi dần về Huế. Từ Tuần về đây, sông Hương vẫn đi trong dư vang của Trường Sơn, vượt qua một lòng vực sâu dưới chân núi Ngọc Trản để sắc nước trở nên xanh thắm, và từ đó nó trôi đi giữa hai dãy đồi sừng sững như thành quách, với những điểm cao đột khởi như Vọng Cảnh, Tam Thai, Lựu Bảo mà từ đó, người ta luôn nhìn thấy dòng sông mềm như tấm lụa, với những chiếc thuyền xuôi ngược chỉ bé vừa bằng con thoi. Những ngọn đồi này tạo nên những mảng phản quang nhiều màu sắc trên nền trời tây nam thành phố, “sớm xanh, trưa vàng, chiều tím” như người Huế thường miêu tả. Giữa đám quần sơn lô xô ấy, là giấc ngủ nghìn năm của những vua chúa được phong kín trong lòng những rừng thông u tịch, là niềm kiêu hãnh âm u của những lăng tẩm đồ sộ tỏa lan khắp cả một vùng thượng lưu “bốn bề núi phủ mây phong - mảnh trăng thiên cổ bóng tùng vạn niên”. Đó là vẻ đẹp trầm mặc nhất của sông Hương, như triết lý, như cổ thi, kéo dài mãi đến lúc mặt nước phẳng lặng của nó gặp tiếng chuông chùa Thiên Mụ ngân nga tận bờ bên kia, giữa những xóm làng bát ngát tiếng gà....
Hết
Đáp án đề thi thử tốt nghiệp môn văn 2024 mẫu 115
I.ĐỌC HIỂU
Câu 1.
Phương thức biểu đạt chính của văn bản là biểu cảm.
Câu 2.
Chủ đề của văn bản này: sự tin tưởng vào sức mạnh, sự tự chủ của thế hệ mình - những con người trẻ tuổi - trong công cuộc tiếp nối lịch sử hào hùng của dân tộc.
Câu 3.
Hai câu thơ: “vàng bạc uy quyền không làm ra chân lí/ Óc nghĩ suy không thể mượn vay” thể hiện quan điểm, suy nghĩ của tác giả Tố Hữu:
+ Chân lý là những sự thật hiển nhiên, không gì có thể thay đổi được, cho dù đó là sức mạnh của cải hay uy quyền.
+ Khả năng tư duy và nhìn nhận vấn đề của con người chỉ phụ thuộc vào chính họ, không ai có quyền chỉ bảo hay chi phối.
+ Qua đó, tác giả muốn nhấn mạnh về những chân lý, những sự thật lịch sử, những tri thức nhân loại cần được nhìn nhận và tiếp thu bằng lăng kính công bằng và sáng trong nhất, bằng sự tự chủ của mỗi cá nhân.
Câu 4.
Nhà thơ đã gửi gắm thông điệp giàu ý nghĩa qua ý thơ cuối: “Lịch sử vẫn một sông Hồng vĩ đại...”
+ Hình ảnh sông Hồng vừa gợi sự thân thuộc, lại vừa kỳ vĩ, lớn lao.
+ Dù có những thăng trầm, đục trong qua những chặng đường, thì lịch sử dân tộc Việt Nam vẫn chảy xuôi như dòng sông Hồng vĩ đại, vẫn liền mạch với dòng chảy trội của thời gian vĩnh cửu, trường tồn.
+Qua đó, tác giả thể hiện niềm tự hào cũng như sự tin tưởng vào tương lai bền vững của đất nước.
II. LÀM VĂN
Câu 1.
1. Dẫn dắt
- Nêu từ khóa: niềm tin vào khát vọng tuổi trẻ
2. Giải thích
- Khát vọng là những điều đẹp đẽ, những hoài bão và lý tưởng cao đẹp mà mình khao khát đạt được
3. Phân tích
- Khát vọng tuổi trẻ như thế nào?
+ Khát vọng tuổi trẻ trước tiên là những hoài bão cá nhân, mong muốn khẳng định năng lực và vị thế cá nhân. (dẫn chứng)
+ Khát vọng tuổi trẻ hiểu rộng ra còn là khát vọng chung của cả một thế hệ những con người trẻ tuổi. Họ là chủ nhân của đất nước, với những hoài bão xây dựng và cống hiến vô cùng đáng quý, bảo vệ và phát triển đất nước.
- Vì sao cần có niềm tin vào khát vọng tuổi trẻ?
+ Vì tuổi trẻ là thế hệ chủ nhân tương lai, họ là chủ nhân của bánh lái con tàu đất nước trong những năm tháng tiếp theo.
+ Vì họ nắm trong tay mình sức mạnh của thanh xuân, của lòng nhiệt huyết, của tri thức,...
4. Phản biện
- Có những bạn trẻ chỉ hưởng thụ, chưa có khát vọng và lý tưởng sống.
- Lại có những khát vọng quá xa vời, duy ý chí và thiếu thực tế.
5.Liên hệ
- Bài học/Liên hệ + Từ khóa..
Khát vọng tuổi trẻ giúp bạn sống có định hướng và đam mê. Hãy mạnh dạn hòa vào dòng chảy cuộc sống với những khát vọng tuổi trẻ bởi “tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại”. Hãy sống hết mình với những khát vọng!
Câu 2.
1.Khái quát vài nét về tác giả - tác phẩm
- Hoàng Phủ Ngọc Tường là một trí thức yêu nước gắn bó sâu sắc với quê hương. Là nhà văn có sở trường về bút kí, tuỳ bút. Tác phẩm của ông luôn có sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa chất trí tuệ và trữ tình, giữa nghị luận sắc bén với trình bày giàu chất thơ và sự vận dụng tổng hợp tri thức triết học, địa lí, lịch sử, văn hoá... Lối hành văn trong bút kí của Hoàng Phủ Ngọc Tường hướng nội, súc tích, mê đắm và rất mực tài hoa.
- Bút kí Ai đã đặt tên cho dòng sông? được Hoàng Phủ Ngọc Tường viết năm 1981 bằng tình yêu, sự gắn bó hơn nửa cuộc đời với mảnh đất, cảnh vật, con người xứ Huế. Tác phẩm được in trong tập bút kí cùng tên năm 1986. Ban đầu, tác giả đặt tên là: Hương ơi, e phải mày chăng?
- Vị trí trích đoạn thuộc phần đầu của thiên tùy bút, khi nhà văn nhìn sông Hương trong vẻ đẹp tự nhiên, trong thủy trình của dòng sông từ nguồn ra biển. Đoạn trích là dòng chảy dòng sông khi ở ngoại vi thành phố.
2,Giải thích
- Sông Hương - người con gái hết mực nữ tính: Trong cảm quan của Hoàng Phủ Ngọc Tường, sông Hương hiện lên đậm thiên tính nữ.
- Sông Hương - người con gái đa tình: Có thể hiểu ở đây đa tình nghĩa là giàu tình cảm. Hành trình sông Hương từ thượng nguồn ra biển là hành trình của một người con gái vượt qua bao gian nan để đến với người tình xứ Huế, do vậy, mà qua thiên tùy bút, sông Hương cũng hiện lên hết mực đa tình.
a.Vẻ đẹp nữ tính
- Vẻ đẹp của dòng sông Hương trong đoạn trích, ngay từ câu mở đầu đoạn, đã hiện lên đậm thiên tính nữ: “Phải nhiều thế kỷ qua đi, người tình mong đợi mới đến đánh thức người gái đẹp nằm ngủ mơ màng giữa cánh đồng Châu Hóa đầy hoa dại”.
- Khi người tình xứ Huế đến đánh thức, sông Hương đã choàng tỉnh và bắt đầu cuộc hành trình của mình. Trong cuộc hành trình đó, sông Hương đã bộc lộ và tự trau dồi thêm cho vẻ đẹp, cho phẩm chất của mình, khiến cho vẻ đẹp của nó ngày càng toàn vẹn hơn:
+ Khi chảy qua lòng vực sâu dưới chân núi Ngọc Trản, sông Hương đang tự làm mới mình.
+ Khi trôi qua những dãy đồi sừng sững, sông Hương đã phô ra được những đường cong quyến rũ của nó.
+ Đặc biệt hơn, khi uốn mình qua hai dãy đồi sừng sững như thành quách, những ngọn đồi ấy đã tạo nên chiếc áo màu sắc để khoác lên mình người con gái Hương giang.
+ Khi dòng sông chảy qua những đồi thông u tịch, nơi phong kín giấc ngủ ngàn năm của những vị vua chúa, dòng sông ấy mang vẻ đẹp trầm mặc như triết lý, như cổ thi. Sự nghiêm trang, lặng lẽ và khẽ khàng của Hương giang giống như người con gái ý tứ, lịch thiệp.
b.Sông Hương người con gái đa tình
- Sông Hương ngoài vẻ đẹp nữ tính, còn hiện lên như một người con gái đa tình. Sự đa tình của Hương giang đã hiện lên qua cuộc hành trình của nó tìm đến với người tình xứ Huế.
- Cuộc hành trình của Hương giang từ nguồn đến với kinh thành Huế khiến ta liên tưởng tới câu ca dao: “Yêu nhau tam tứ núi cũng trèo/ Ngũ lục sông cũng lội, thất bát đèo cũng qua”.
- Hành trình sông Hương từ khi bắt đầu đã được nhà văn miêu tả: “Nhưng ngay từ đầu vừa ra khỏi vùng núi, Sông Hương đã chuyển dòng một cách liên tục, vòng những khúc quanh đột ngột, uốn mình theo những đường cong thật mềm, như một cuộc tìm kiếm có ý thức để đi tới nơi gặp thành phố tương lai của nó”. Hướng chảy ấy giống như bước chân của người con gái lần đầu bỡ ngỡ đến với tình yêu.
3.Bình luận, đánh giá
- Miêu tả sông Hương, Hoàng Phủ Ngọc Tường bộc lộ một vốn hiểu biết phong phú, một trí tưởng tượng bay bổng. Bằng giọng văn say đắm lòng người, nhà văn đã thổi hồn vào dòng chảy, thổi phẩm chất 7 vào Hương giang bản tính của người con gái xứ Huế e lệ, dịu dàng, kín đáo nhưng cũng thật mãnh liệt.
- Với hơn nửa đời gắn bó cùng cố đô, nhà văn đã có một tình cảm sâu đậm với xứ sở này, và cũng như dòng sông, tình yêu của Hoàng Phủ Ngọc Tường với Huế cũng thật đậm đà, sâu nặng.
Nguồn tài liêu: Sưu tầm và tổng hợp.
Đừng quên tìm hiểu chi tiết các nội dung đề thi thử tốt nghiệp thpt 2024 mới nhất và luyện tập với các mẫu đề thi thử tốt nghiệp THPT 2024 môn văn của các tỉnh/thành phố trên cả nước đã được chúng tôi cập nhật liên tục. Chúc các em thành công!
