>>> CẬP NHẬT: Đề thi Văn THPT 2019
Để giúp các em có những trải nhiệm bài tập thật tốt chuẩn bị cho kì thi THPT Quốc gia vào tháng 6 tới, thì Đọc xin gửi tới các em gợi ý đáp án đề thi thử THPTQG môn Văn của trường THPT Chuyên ĐH Sư Phạm Hà Nội lần 3 vừa diễn ra vào ngày 20/4/2019
Đề thi thử THPTQG môn Văn - Chuyên ĐH Sư Phạm Hà Nội 2019 lần 3
TRƯỜNG PTTH CHUYÊN ĐH SƯ PHẠM HÀ NỘI
ĐỀ THI THỬ TRUNG HỌC PHỔ THÔNG QUỐC GIA
Môn Ngữ Văn - Ngày 20/04/2019
I. Đọc hiểu (3 điểm).
Anh/chị hãy đọc văn bản sau đây rồi trả lời các câu hỏi từ 1 đến 4:
“Im lặng là vàng”
Người đời đã dặn
Xóa công dã tràng
Biển đền muối mặn
Đất đai trầm mặc
Cây đời nảy tươi
Mặc cho bão táp
Gió mưa dập vùi
Sinh ra làm người
Cả đời tập nói
Rồi ta tập im
Tạ từ thế giới
Tập như trái đất
Lặng thầm mà quay
Tập như trăng sáng
Lặng im mà đầy
Tập như búi cỏ
Đan trong nắng vàng
Bầy chim khép mỏ
Bay vào mênh mang...
(Phạm Khải, NXB Giáo dục, 2005)
Câu 1: Xác định phong cách chức năng ngôn ngữ của văn bản. Nêu đặc điểm của phong cách ngôn ngữ đó.
Câu 2: Nêu ý hiểu của anh/chị về hai câu thơ: Xóa công dã tràng Biển đền muối mặn
Câu 3: Chỉ ra và phân tích hiệu quả của hai biện pháp tu từ được sử dụng trong văn bản.
Câu 4:
Thông điệp ý nghĩa nhất mà anh/chị nhận được từ bài thơ là gì? (trình bày trong khoảng 5 câu văn)II. Làm văn
Câu 1 (2 điểm) Hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 từ) trả lời câu hỏi: có phải lúc nào im lặng cũng là vàng?
Câu 2 (5 điểm)
"Khi Chí Phèo mở mắt thì trời đã sáng lâu. Mặt trời chắc đã cao, và nắng bên ngoài chắc là rực rỡ. Cứ nghe chim ríu rít bên ngoài là đủ biết. Nhưng trong cái lều ẩm thấp vẫn chỉ hơi tờ mờ. Ở đây người ta thấy chiều lúc xế trưa và gặp đêm thì bên ngoài trời vẫn sáng. Chưa bao giờ Chí Phèo nhận thấy thế bởi chưa bao giờ hết say.
Nhưng bây giờ thì hắn tỉnh. Hắn bâng khuâng như tỉnh dậy, hắn thấy miệng đắng, lòng mơ hồ buồn. Người thì bủn rủn, chân tay không buồn nhấc, hay là đói rượu, hắn hơi rùng mình. Ruột gan lại nôn nao lên một tý. Hắn sợ rượu cũng như những người ốm sợ cơm. Tiếng chim hót ngoài kia vui vẻ quá! Có tiếng cườu nói của những người đi chợ. Anh thuyền chài gõ mái chèo đuổi cá.
Những tiếng quen thuộc ấy hôm nào chả có. Nhưng hôm nay hắn mới nghe thấy... Chao ôi là buồn!
- Vải hôm nay bán mấy?
- Kém ba xu dì ạ.
- Thế thì còn ăn thua gì!
- Thật thế đấy. Nhưng chẳng lẽ rằng lại chơi.
Chí Phèo đoán một người đàn bà hỏi một người đàn bà khác đi bán vải ở Nam Ðịnh về. Hắn nôn nao buồn, là vì mẩu chuyện ấy nhắc cho hắn một cái gì rất xa xôi. Hình như có một thời hắn đã ao ước có một gia đình nho nhỏ. Chồng cuốc mướn cày thuê, vợ dệt vải, chúng lại bỏ một con lợn nuôi để làm vốn liếng. Khá giả thì mua dăm ba sào ruộng làm.
Tỉnh dậy hắn thấy già mà vẫn còn cô độc. Buồn thay cho đời! Có lý nào như thế được? Hắn đã già rồi hay sao? Ngoài bốn mươi tuổi đầu... Dẫu sao, đó không phải tuổi mà người ta mới bắt đầu sửa soạn. Hắn đã tới cái dốc bên kia của đời. Ở những người như hắn, chịu đựng biết bao nhiêu là chất độc, đầy đọa cực nhọc mà chưa bao giờ ốm, một trận ốm có thể gọi là dấu hiệu báo rằng cơ thể đã hư hỏng nhiều. Nó là một cơn mưa gió cuối thu cho biết trời gió rét, nay mùa đông đã đến. Chí Phèo hình như đã trông thấy trước tuổi già của hắn, đói rét và ốm đau, và cô độc, cái này còn đáng sợ hơn đói rét và ốm đau." (Chí Phèo, Nam Cao, SGK Ngữ Văn lớp 11, NXB GD)
"Sáng hôm sau, mặt trời lên bằng con sào, Tràng mới trở dậy. Trong người êm ái lửng lơ như người vừa ở trong giấc mơ đi ra. Việc hắn có vợ đến hôm nay hắn vẫn còn ngỡ ngàng như không phải.
Hắn chắp hai tay sau lưng lững thững bước ra sân. ánh nắng buổi sáng mùa hè sáng lóa xói vào hai con mắt còn cay xè của hắn. Hắn chớp chớp liên hồi mấy cái, và bỗng vừa chợt nhận ra, xung quanh mình có cái gì vừa thay đổi mới mẻ, khác lạ. Nhà cửa, sân vườn hôm nay đều được quét tước, thu dọn sạch sẽ gọn gàng. Mấy chiếc quần áo rách như tổ đỉa vẫn vắt khươm mươi niên ở một góc nhà đã thấy đem ra sân hong. Hai cái ang nước vẫn để khô cong ở dưới gốc ổi đã kín nước đầy ăm ắp. Đống rác mùn tung hoành ngay lối đi đã hót sạch.
Ngoài vườn người mẹ đang lúi húi giẫy những búi cỏ mọc nham nhở. Vợ hắn quét lại cái sân, tiếng chổi từng nhát kêu sàn sạt trên mặt đất. Cảnh tượng thật đơn giản, bình thường nhưng đối với hắn lại rất thấm thía cảm động. Bỗng nhiên hắn thấy hắn thương yêu gắn bó với cái nhà của hắn lạ lùng. Hắn đã có một gia đình. Hắn sẽ cùng vợ sinh con đẻ cái ở đấy. Cái nhà như cái tổ ấm che mưa che nắng. Một nguồn vui sướng, phấn chấn đột ngột tràn ngập trong lòng. Bây giờ hắn mới thấy hắn nên người, hắn thấy hắn có bổn phận phải lo lắng cho vợ con sau này. Hắn xăm xăm chạy ra giữa sân, hắn cũng muốn làm một việc gì để dự phần tu sửa lại căn nhà." (Vợ Nhặt, Kim Lân, SGK Ngữ Văn 12, NXB GD).
Cảm nhận của anh/chị về hai đoạn văn trên.
---Hết--
Đáp án đề thi thử THPTQG môn Văn Chuyên ĐH Sư Phạm Hà Nội 2019 lần 3
I. Đọc hiểu (3 điểm).
Câu 1:
- Phong cách chức năng ngôn ngữ của văn bản: Nghệ thuật
- Đặc điểm của phong cách ngôn ngữ đó.
+ Đây là phong cách được dùng trong các sáng tác văn chương.
+ Đặc trưng:
- Tình hình tượng: xây dựng hình tượng chủ yếu bằng biện pháp tu từ: ẩn dụ, nhân hóa, so sánh, hoán dụ, điệp
- Tính truyền cảm: ngôn ngữ của người nói, người viết có khả năng gây cảm xúc, ấn tượng mạnh với người nghe, người đọc.
- Tính cá thể: là dấu ấn riêng của mỗi người, lặp đi lặp lại nhiều lần qua các trang viết, tạo thành phong cách nghệ thuật riêng. Tính cá thể hóa ngôn ngữ còn thể hiện trong lời nói của nhân vật trong tác phẩm.
Câu 2: Nêu ý hiểu của anh/chị về hai câu thơ: Xóa công dã tràng - Biển đền muối mặn
Công dã tràng: ý nói có gắng công cũng vô ích.
Có thể hiểu ý nghĩa cả 2 câu thơ: việc làm không mang ý nghĩa
Câu 3:
2 biện pháp tu từ là:
+ Điệp ngữ: tập như...
+ So sánh:
- Tác dụng: Điệp từ kết hợp với so sánh nhằm nhấn mạnh ý nghĩa, vai trò của sự im lặng trong cuộc sống con người.
Câu 4:
Thông điệp: Im lặng là vàng
Các em đưa ra một số ý kiến về thông điệp này
II. Làm văn
Câu 1 (2 điểm)
Để làm được bài văn này các em cần lưu ý để tránh mất điểm: Đảm bảo cấu trúc đoạn văn nghị luận 200 chữ: Có đủ các phần mở đoạn, phát triển đoạn, kết đoạn. Mở đoạn nêu được vấn đề, phát triển đoạn triển khai được vấn đề, kết đoạn kết luận được vấn đề.
1. Nêu vấn đề: có phải lúc nào im lặng cũng là vàng?
2. Bàn luận vấn đề
- Trong cuộc sống của chúng ta, im lặng mang đến vô vàn những giá trị: im lặng để cảm thông, thấu hiểu mọi điều, mọi người; im lặng giúp ta tập trung làm việc cao hơn từ đó cho năng suất lao động lớn hơn; im lặng cũng là cách để ta thư giãn tâm hồn sau những ồn ào, vất vả của cuộc sống,...
- Nhưng không phải lúc nào im lặng cũng là vàng:
+ Im lặng trước cái xấu, cái ác đang hoành hành đó là sự im lặng sai lầm.
Ví dụ: Ta không hiếm bắt gặp những kẻ móc túi trên đường, trong các bến xe khách hay trên xe bus, có nhiều người sợ liên lụy, phiền phức liền im lặng lẩn tránh.
Sự im lặng đó tạo điều kiện cho cái xấu lên ngôi, lây lan, phát triển => sự im lặng ở đây đồng nghĩa với lối sống thờ ơ, vô trách nhiệm.
+ Im lặng đôi khi cũng mang đến những thiệt thòi không đáng có.
+ Im lặng còn có thể tàn phá một mối quan hệ tốt đẹp.
3. Kết luận: Khảng định lại vấn đề: Im lặng là cần thiết trong cuộc sống, nhưng không phải lúc nào ta cũng im lặng. Hãy lựa chọn lời nói, thời điểm, phát ngôn thích hợp để vừa giúp bản thân, vừa thúc đẩy xã hội phát triển.
Tham khảo ngay: Nghị luận Có phải lúc nào im lặng cũng là vàng
Câu 2 (5 điểm)
Về nội dung đảm bảo các ý cơ bản sau:
a. Giới thiệu chung về tác giả tác phẩm.
Nam Cao là nhà văn hiện thực lớn, nhà nhân đạo chủ nghĩa lớn. Nam Cao đã khái quát một hiện tượng xã hội ở nông thôn Việt Nam trước cách mạng: một bộ phận nông dân lương thiện bị đẩy vào con đường tha hóa lưu manh hóa.
Kim Lân là nhà văn thường viết về nông thôn và người nông dân. Ông thấu hiểu sâu sắc cảnh ngộ và tâm lí của họ - những con người gắn bó tha thiết với quê hương và cách mạng.
b. Diễn biến tâm lý của Chí Phèo
- Trước hết là sự thức tỉnh. Bắt đầu là tỉnh rượu. “Sau những cơn say vô tận”, “bây giờ thì hắn tỉnh” sau khi gặp Thị Nở, Chí Phèo đã sống lại những cảm xúc đầy nhân tính. Hắn cảm nhận được không gian xung quanh với “cái lều ẩm thấp mới chỉ lờ mờ”. Đặc biệt hắn đã cảm nhận được những âm thanh quen thuộc của cuộc sống quanh mình: “Tiếng cười nói của những người đi chợ; tiếng gõ mái chèo đuổi cá, tiếng chim hót ngoài kia vui vẻ quá!”. Những âm thanh bình dị ấy ngày nào cũng có, nhưng xưa nay hắn không thấy được.
- Giờ đây được Thị Nở làm cho tâm hồn hắn sáng tỏ, thì những âm thanh ấy bỗng vọng sâu vào trái tim hắn như tiếng gọi tha thiết của sự sống. Cùng với sự cảm nhận bức tranh cuộc sống xung quanh, Chí Phèo cũng đã cảm nhận được một cách thấm thía về tình trạng thê thảm của bản thân mình (già nua, cô độc, trắng tay). Đoạn đối thoại của hai người đàn bà đã gợi nhắc cho hắn mơ ước về một gia đình hạnh phúc, bình dị. Nhưng giờ đây, Chí chỉ thấy một thực tại buồn bã, cô đơn: “Chí Phèo dường như đã trông thấy trước tuổi già của hắn, đói rét, ốm đau và cô độc, điều này còn đáng sợ hơn đói rét và ốm đau”.
- Hương vị của bát chào hành hay hương vị của tình yêu chân thành và cảm động, hạnh phúc giản dị và thấm thía lần đầu tiên Chí Phèo được hưởng đã đánh thức nhân tính vùi dập bấy lâu?“Trời ơi! Hắn thèm lương thiện, hắn muốn làm hòa với mọi người biết bao! Thị Nở sẽ mở đường cho hắn”, mọi người sẽ lại nhận hắn vào cái xã hội bằng phẳng của những con người lương thiện.
c. Diễn biến tâm trạng nhân vật Tràng.
- Một cảm giác lạ đang ngập tràn trong anh. Tràng thấy "trong người êm ái như từ giấc mơ đi ra". Việc có vợ vẫn hình như không phải.
- Tràng bước ra sân và nhận thấy xung quanh mình có cái gì đổi mới. Nhà cửa, sân vườn, lối đi được quét don sạch sẽ. Thấy bà mẹ rẫy cỏ, nàng dâu quét tướ nấu nướng, cảnh tượng diễn ra thật bình thường đối với Tràng nó thật cảm động thấm thía biết bao.
- Có lẽ giờ đây, nhân vật Tràng mới hiểu được giá trị của một gia đình đầy đủ. Tràng bỗng thấy yêu, gắn bó với ngôi nhà dù nghèo khó nhưng nó vẫn là nơi che mưa che nắng cho cả gia đình anh. Tràng thấy có trách nhiệm với mẹ già cả cuộc đời dằng dặc đau khổ, với người vợ và các con sau này.
d. Điểm tương đồng khác biệt
- Giống nhau: Qua sự biến đổi tâm trạng của Chí Phèo và Tràng, thấy được vẻ đẹp tâm hồn, tính cách nhân vật (nhân hậu, khát khao hạnh phúc, khao khát lương thiện và lạc quan với niềm tin ở tương lai); tình cảm nhân đạo nhà văn dành cho những người nghèo khổ.
Nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật chân thực, tinh tế.
- Khác nhau:
Chí Phèo là hành trình thức tỉnh trở lại làm người mà lâu nay bị khuất lấp qua đó thấy được khát vọng lương thiện. Khát vọng của Chí chưa thực sự tìm được giải pháp phản ánh hiện thực luẩn quẩn, bế tắc của người nông dân lao động.
Tràng lại như trở thành một con người khác trưởng thành hơn, có trách nhiệm vun vén cho hạnh phúc gia đình. Sự chuyển biến tâm lý của Tràng phản ánh xu hướng vận động tất yếu của số phận con người, được thể hiện qua kết cấu đối lập hàm ý tương lai sẽ mở lối cho hiện tại.
