>>> CẬP NHẬT: Đề thi Văn THPT 2019
Dưới đây là đề thi thử THPT QG 2019 môn Văn mẫu số 13 có đáp án bao gồm hai phần: phần Đọc hiểu và phần Làm văn. Đề thi thử có kèm đáp án chi tiết cùng bài làm mẫu cho phần làm văn giúp các em củng cố kiến thức đồng thời nắm được cách làm cho những dạng bài thường gặp trong đề thi THPT QG.
Đề thi thử THPT quốc gia môn Văn mẫu số 13
Phần I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)
Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
Con yêu quí của cha, suốt mấy tháng qua con vùi đầu vào mớ bài học thật là vất vả. Nhìn con nhiều lúc mệt ngủ gục trên bàn học, lòng cha cũng thấy xót xa vô cùng. Nhưng cuộc đời là như thế con ạ, sống là phải đối diện với những thử thách mà vượt qua nó. Rồi con lại bước vào kì thi quan trọng của cuộc đời mình với biết bao nhiêu khó nhọc. Khi con vào trường thi, cha chỉ biết cầu chúc cho con được nhiều may mắn để có thể đạt được kết quả tốt nhất. Quan sát nét mặt những vị phụ huynh đang ngồi la liệt trước cổng trường, cha thấy rõ được biết bao nhiêu là tâm trạng lo âu, thổn thức, mong ngóng…của họ. Điều đó là tất yếu vì những đứa con luôn là niềm tự hào to lớn, là cuộc sống của bậc sinh thành.
Con đã tham dự tới mấy đợt dự thi để tìm kiếm cho mình tấm vé an toàn tại giảng đường đại học. Cái sự học khó nhọc không phải của riêng con mà của biết bao bạn bè cùng trang lứa trên khắp mọi miền đất nước. Ngưỡng cửa đại học đối với nhiều bạn là niềm mơ ước, niềm khao khát hay cũng có thể là cơ hội đầu đời, là bước ngoặt của cả đời người. Và con của cha cũng không ngoại lệ, con đã được sự trải nghiệm, sự cạnh tranh quyết liệt đầu đời. Từ nay cha mẹ sẽ buông tay con ra để con tự do khám phá và quyết định cuộc đời mình. Đã đến lúc cha mẹ lui về chỗ đứng của mình để thế hệ con cái tiến lên. Nhưng con hãy yên tâm bên cạnh con cha mẹ luôn hiện diện như những vị cố vấn, như một chỗ dựa tinh thần vững chắc bất cứ khi nào con cần tới.
(Trích “Thư gửi con mùa thi đại học”, trên netchunetnguoi.com)
Câu 1 (0,5 điểm) Văn bản trên được viết theo phong cách ngôn ngữ nào?
Câu 2 (0,5 điểm) Xác định các phương thức biểu đạt được sử dụng trong đoạn trích?
Câu 3 (1,0 điểm) Trước ngưỡng cửa quan trọng của đời người, thái độ của người cha với con được bộc lộ như thế nào qua câu văn “Từ nay cha mẹ sẽ buông tay con ra để con tự do khám phá và quyết định cuộc đời mình”.
Câu 4 (1,0 điểm) Ý nghĩa lời dặn của cha đối với con khi đứng trước ngưỡng cửa đại học?
Phần II. LÀM VĂN (7,0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm)
Hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về ý kiến được nêu trong đoạn trích phần Đọc hiểu: “Ngưỡng cửa đại học đối với nhiều bạn là niềm mơ ước, niềm khao khát hay cũng có thể là cơ hội đầu đời, là bước ngoặt của cả đời người’’.
Câu 2: (5.0 điểm)
Trong bài Cảm nghĩ về truyện “Vợ chồng A Phủ”, Tô Hoài viết:
“Nhưng điều kì diệu là dẫu trong cùng cực đến thế, mọi thế lực của tội ác cũng không giết được sức sống của con người. Lay lắt đói khổ nhục nhã. Mị vẫn sống, âm thầm tiềm tàng, mãnh liệt.”
( Tác phẩm văn học 1930 - 1975)
Hãy phân tích diễn biến tâm trạng của Mị trong đêm tình mùa xuân ở Hồng Ngài trong “Vợ chồng A Phủ”- Tô Hoài để làm rõ sức sống âm thầm, tiềm tàng, mãnh liệt của nhân vật.
Đáp án đề thi thử THPT quốc gia môn Văn mẫu số 13
Phần I - ĐỌC HIỂU
Câu 1
Văn bản trên được viết theo phong cách ngôn ngữ sinh hoạt.
Câu 2
Các phương thức biểu đạt được sử dụng trong đoạn trích: tự sự, miêu tả và biểu cảm.
Câu 3
Thái độ của người cha với con:
- Trân trọng suy nghĩ, khát vọng của con.
- Tin tưởng trao cho con quyền quyết định những việc quan trọng của đời mình.
Câu 4
Ý nghĩa lời dặn của cha đối với con: tình yêu thương, trách nhiệm, sự tin tưởng, quan tâm, động viên….của cha đối với con.
Phần II - LÀM VĂN
Câu 1
Hướng dẫn làm bài
a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn
Thí sinh có thể trình bày đoaṇ văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng - phân - hợp, móc xích hoăc̣ song hành.
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận
Ngưỡng cửa đại học có vai trò quan trọng đối với mỗi con người, có thể quyết định tương lai của mỗi người.
c. Triển khai vấn đề nghị luận
Thí sinh lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp để triển khai vấn đề nghi luâṇ theo nhiều cách nhưng có thể theo hướng sau:
* Giải thích:
- Ngưỡng cửa đại học là kì thi sau khi tốt nghiệp THPT và thi vào các trường chuyên nghiệp như Đại học, Cao đẳng, Trung cấp...Ngưỡng cửa đại học có vai trò quan trọng đối với mỗi con người.
- Là bước ngoặt của cả đời người, có thể quyết định tương lai của mỗi người.
* Bàn luận:
- Ngưỡng cửa Đại học, nó là khát khao, mơ ước của rất nhiều người, vì đó là con đường đảm bảo để đi đến tương lai.
- Đại học là bậc học cao giúp chúng ta có nền tảng kiến thức cơ bản để vững bước vào tươi lai. Vào được Đại học ta sẽ có một tương lai rạng rỡ, cuộc sống ổn định, có việc làm phù hợp với sở thích, có điều kiện phát huy năng lực sáng tạo thực hiện ước mơ khát vọng của mình.
- Đại học là bước ngoặt lớn của cả cuộc đời bởi nó tạo ra những cơ hội để chúng ta có những lựa chọn trên con đường sự nghiệp của mình…
- Nhưng con đường vào Đại học không phải là lựa chọn duy nhất, để con người có được tương lai tốt đẹp mà chúng ta vẫn có nhiều sự lựa chọn khác dẫn tới thành công.
>> Xem thêm: Vào đại học có phải con đường tiến thân duy nhất
* Bài học:
- Tuổi trẻ sống cần có ước mơ, hoài bão, lí tưởng, quyết tâm thực hiện ước mơ và biến ước mơ trở thành hiện thực.
Quyết tâm học tập tốt để có thể bước chân vào giảng đường đại học, trở thành người có ích cho xã hội và cống hiến phần sức lực nhỏ bé của mình cho quê hương, đất nước. Tuy nhiên căn cứ vào điều kiện, hoàn cảnh, năng lực của bản thân có thể học nghề vẫn có tương lai và gặt hái được thành công.
Lưu ý
d. Chính tả, dùng từ, đặt câu
Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ nghĩa, ngữ pháp tiếng Việt
e. Sáng tạo
Có cách diễn đạt mới mẻ, thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận.
Câu 2
- Yêu cầu về kĩ năng: Nắm vững phương pháp làm bài văn nghị luận văn học, hoàn chỉnh về bố cục, vận dụng tốt các thao tác lập luận, không mắc lỗi chính tả, từ ngữ, ngữ pháp…
- Yêu cầu về kiến thức: Học sinh có thể trình bày suy nghĩ của mình theo những cách khác nhau nhưng hợp lí và có sức thuyết phục và đảm bảo các ý sau:
* Giới thiệu tác giả - tác phẩm
- “Vợ chồng A phủ” là truyện ngắn thành công của Tô Hoài viết về cuộc sống của con người vùng đất Tây Bắc. Trong tác phẩm nhà văn đã xây dựng hình tượng nhân vật Mị- sống cuộc đời của một nô lệ đã thể hiện một sức sống tiềm tàng mãnh liệt để đến với cuộc sống tự do. Viết về nhân vật của mình Tô Hoài đã có ý kiến: Nhưng điều kì diệu là dẫu trong cùng cực đến thế, mọi thế lực của tội ác cũng không giết được sức sống của con người. Lay lắt đói khổ nhục nhã. Mị vẫn sống, âm thầm tiềm tàng, mãnh liệt.”
* Giải thích.
- Thế lực tội ác: Đó là sự tàn bạo, cường quyền của cha con nhà thống lí Pátra đã biến Mị trở thành con dâu gạt nợ- một nô lệ sống “Lay lắt đói khổ nhục nhã” trong gia đình.
- Điều kì diệu là sức sống tiềm tàng vẩn ẩn dấu bên trong âm thầm mãnh liệt chỉ cần có cơ hội là sức sống đó trỗi dậy một cách mạnh mẽ
=> Ca ngợi sức sống của con người -> giá trị nhân đạo của tác phẩm.
* Chứng minh:
Diễn biến tâm trạng của Mị trong đêm tình mùa xuân.
- Cuộc sống trong cùng cực đau khổ của Mị khi làm dâu nhà thống lí. Mị bị đầy đọa cả về thể xác lẫn tinh thần, sống cùng cực, lay lắt, khổ nhục khiến Mị tê liệt về cảm xúc - vô cảm… ( Trình bày ngắn ngọn)
- Nhưng điều kì diệu là dẫu trong cùng cực đến thế, Mị vẫn ẩn chứa một sức sống tiềm tàng mãnh liệt, khát vọng tự do hạnh phúc, sức sống ấy bắt đầu trỗi dậy trong những đêm tình mùa xuân .
+ Những yếu tố ngoại cảnh tác động tới sự hồi sinh của Mị: Cảnh Hồng Ngài bắt đầu vào xuân- cỏ gianh vàng ửng, gió rét dữ dội….; Cảnh các làng Mèo đỏ với những chiếc váy hoa đem phơi ở các mỏm đá, tiếng trẻ con nô đùa trước sân. Đặc biệt là âm thanh tiếng sáo ở đầu núi rủ bạn đi chơi, Mị đã bắt đầu nhẩm theo bài hát của người thổi sáo => Đó là dấu hiện giúp Mị bừng tỉnh trong đêm tình mùa xuân.
+ Tiếng sáo đã dẫn đến hành động Mị “nổi loạn”. Mị lén lấy hủ rượu uống ực từng bát một -> uống như nuốt cay đắng, phẩn uất vào lòng. Tiếng sáo, hơi rượu đã làm Mị nhớ về quá khứ êm đẹp của mình: Ngày trước Mị thổi sáo giỏi, có bao nhiêu người mê ngày đêm thổi sáo đi theo Mị. Mị thấy “phơi phới trở lại, trong lòng đột nhiên vui sướng như những đêm tết ngày trước” và Mị ý thức được rằng “Mị trẻ lắm. Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi”-> Mị khát khao được tự do, muốn được giống như những người phụ nữ khác. Nhưng hiện tại Mị đau đớn ê chề, tủi nhục, Mị muốn chết “Nếu có nắm lá ngón trong tay lúc này, Mị sẽ ăn cho chết ngay chứ không buồn nhớ lại nữa” -> Mị muốn phản kháng lại hoàn cảnh, không chấp nhận cuộc sống trâu ngựa này nữa. Đó là khi sức sống tiềm tàng đã được đánh thức.
+ Mị đã đi đến một quyết định táo bạo: đi theo những cuộc chơi “ lấy ống mỡ, xắn một miếng bỏ thêm vào đĩa đèn cho sáng….. Mị cũng sắp đi chơi… Mi quấn lại tóc, Mi với tay lấy cái váy hoa vắt ở trong vách…”-> Mị làm trong lặng lẽ nhưng vô cùng mãnh liệt, khát vọng sống còn mạnh mẽ lớn hơn sự sợ hãi, Mị không còn là con trâu con ngựa nữa mà là một con người có quyền được sống.
+ Điều kì diệu là dẫu trong cùng cực đến thế, mọi thế lực của tội ác cũng không giết được sức sống của con người. Bởi dù bị A Sử trói nhưng vẫn “không biết mình đang bị trói”, tâm hồn của Mị đang đi theo những cuộc chơi cho đến khi “Mị vùng bước đi”. Hiện thực đã trở lại thay vào âm thanh của tiếng sáo là tiếng chân ngựa đạp vào vách, Mị còn lại với nỗi đau nghĩ “mình không bằng con ngựa”. Mị nhớ đến người đàn bà bị trói chết trong nhà ngày trước. Mị thấy sợ, sợ chết là biểu hiện cao nhất của sức sống tiềm tàng mãnh liệt.
=> Sự trỗi dậy của Mị trong đêm tình mùa xuân đã không làm thay đổi được cuộc đời Mị nhưng đã giúp Mị sống lại những khoảnh khắc tươi đẹp trong quá khứ. Khát vọng sống ấy như mạch sóng ngầm và sẽ trỗi dậy mạnh mẽ hơn vào đêm cởi trói cho A phủ -> Giá trị nhân đạo của tác phẩm.
- Đánh giá nghệ thuật xây dựng nhân vật: Miêu tả tâm lí nhân vật sắc sảo với diễn biến tâm lí phức tạp của Mị trong đêm tình mùa xuân.
* Bình luận ý kiến
Đây là một ý kiến đúng, nó đã thâu tóm được cả giá trị nội dung và nghệ thuật trong việc xây dựng nhân vật.
* Đánh giá khái quát
Tô Hoài đã khẳng định sức sống tiềm tàng và khát vọng hạnh phúc của những người phụ nữ Tây Bắc nói chung và nhân vật Mị nói riêng -> sức sống của tác phẩm.
>> Tham khảo 3 bài văn mẫu Phân tích diễn biến tâm trạng và hành động của nhân vật Mị để có thêm tư liệu và gợi ý làm bài
Bài làm mẫu phân tích diễn biến tâm trạng của Mị trong đêm tình mùa xuân ở Hồng Ngài trong Vợ chồng A Phủ - Tô Hoài để làm rõ sức sống âm thầm, tiềm tàng, mãnh liệt của nhân vật
Tô Hoài là một nhà văn lớn, có số lượng tác phẩm đạt kỉ lục trong văn học hiện đại Việt Nam, các sáng tác của ông thiên về diễn tả sự thật đời thường với lối viết giản dị, gần gũi, thông tục. Truyện ngắn “ Vợ chồng A Phủ” in trong tập “Truyện Tây Bắc” là một tác phẩm tiêu biểu, sau hơn nửa thế kỉ, đến nay vẫn giữ nguyên vẹn sức hút với nhiều thế hệ người đọc. Tác phẩm xoay quanh số cuộc sống của nhân vật Mị, đặc biệt là diễn tả diễn biến nội tâm của cô trong từng giai đoạn và đêm tình mùa xuân là một cảnh tác động lớn diễn biến tâm lý và hành động của người con gái vùng núi này.
Vì sao sau bao nhiêu năm sống lầm lũi như con rùa nuôi nơi xó cửa, chấp nhận cuộc sống chẳng bằng con trâu, con ngựa, sức sống của Mị lại chợt hồi sinh trong đêm tình mùa xuân? Phải chăng không khí mùa xuân đến bất ngờ cùng hội xuân, sắc áo váy rực rỡ và những cuộc chơi đã ảnh hưởng đến Mị? Hay chẳng phải sắc màu cũng chẳng phải hương xuân mà chính là tiếng sáo thân quen. Tiếng sáo gọi bạn tình vốn đã quen thuộc, đi vào nếp sống của người dân Hồng Ngài, họ dùng tiếng sáo để thể hiện tình yêu, để nói lòng mình. Nghe tiếng sáo, Mị lại bồi hồi nhớ lại quá khứ của mình, tiếng sáo đưa Mị theo những cuộc chơi, hình ảnh tiếng sáo quan trọng đến mức được lặp lại hơn mười lần trong tác phẩm.Tiếng sáo tuy giản dị, mộc mạc nhưng lại khiến lòng người thiết tha bồi hồi, bởi nó tượng trưng cho tình yêu trai gái. Tiếng sáo khơi dậy trong người con gái vốn tưởng đã chết về mặt tinh thần sống lại quá khứ tươi đẹp, cái ngày mà cô thỏa sức vùng vẫy trong tự do và tình yêu.
Chính tiếng sáo đã tác động mạnh mẽ đến sức sống tiềm tàng trong Mị. Bên cạnh tiếng sáo, men rượu cũng là một yếu tố khiến Mị có sự thay đổi. Mị uống ực từng bát, uống như một tên sâu rượu, Mị uống để quên đi hiện tại khốn khổ, nhục nhã và cũng để không nhớ đến tương lai mờ mịt, không có gì để hi vọng. Hành động uống rượu ấy đã nói lên nỗi oan khuất đau buồn trong trái tim người con gái nhưng cũng tiếp thêm sức mạnh để người con gái ấy bừng tỉnh sức sống.
Từ những chất xúc tác từ bên ngoài ấy cùng bản chất mạnh mẽ, tràn đầy sức sống, Mị đã hồi sinh cảm xúc trong đêm tình mùa xuân. Nghe tiếng sao, Mị bỗng cảm thấy tha thiết, bồi hồi. Những cảm xúc nhẹ nhàng ấy khiến Mị nhớ về quá khứ – một quá khư tươi đẹp mà chẳng bao giờ Mị dám hi vọng có thể sống lại một lần nữa. Ngày ấy, Mị thổi lá cũng hay như thổi sáo, tài năng cùng vói sắc đẹp của nàng khiến bao chàng trai Hồng Ngài mê đắm, ngày đêm thổi sáo đi theo Mị. Từ những hồi ức đẹp đẽ ấy, Mị thấy phơi phới trở lại và cô nhận ra mình vẫn còn trẻ. Thật kì lạ khi người ta không biết trạng thái của bản thân ra sao để rồi một ngày chợt nhận ra mình vẫn còn trẻ. Điều ấy chẳng khác nào bao ngày qua, Mị không biết mình đang sống hay chỉ là tồn tại như một cái xác và đêm nay, cô mới chợt tỉnh, nhận thức được mình vẫn còn trẻ, mình vẫn còn sống và mình phải làm điều gì để chứng minh điều đó.
Điều đầu tiên cô muốn làm khi sống lại cảm giác chính là muốn đi chơi. Bao năm rồi, kể từ khi bị gả về nhà thống lý Pá Tra, làm vợ A Sử, Mị đều không đi chơi xuân, mặc dù những người đàn bà có chồng khác vẫn đi chơi. Mị muốn ra ngoài, không còn muốn yên phận sống trong căn phòng kín mít, chỉ có một ôi cửa sổ nhỏ, hằng ngày nhìn ra không biết là sáng hay tối nữa. Cô bắt đầu sửa soạn, cô lấy chiếc váy hoa,cho thêm mỡ vào đèn để thắp sáng căn phòng tăm tối và quấn tóc. Đây là những hành động được coi là phản kháng của Mị, cô đã bắt đầu có những phản ứng với cuộc sống, đã hồi sinh cảm xúc. Nhưng ngay khi ngọn lửa sức sống đang bùng cháy mạnh mẽ thì lại bị dập tắt, con người tàn nhẫn ấy không ai khác chính là A Sử – con trai thống lý và cũng là chồng Mị. Hắn đột nhiên về nhà và thấy lạ khi thấy Mị sửa soạn đi chơi. Con người ấy đã trói Mị lại, độc ác hơn, hắn lấy tóc Mị quấn quanh cột, không cho Mị cử động.nhưng dù bị trói, hơi rượu vẫn nồng nàn trong Mị, chi phối lý trí cô. Cô nghe thấy tiếng sáo, tiếng sáo gọi bạn tình của ai kia mà như gọi lòng cô, bất giác cô bước đi, cô muốn đi theo tiếng sáo tình yêu ấy, đó mới chính là cuộc sống đáng lẽ cô được hưởng. Nhưng dây trói cứa vào da thịt, nỗi đau thể xác làm cô bừng tỉnh. Cô đành lòng phải trở lại với hiện thực đắng cay, rằng thân phận mình không bằng con ngựa nhà thống lý. Đau xót thay.
Sự hồi sinh sức sống của Mị trải qua cả một quá trình diễn biến từ những cảm xúc hồ tưởng về quá khứ đến hành động phản kháng muốn đi chơi và cuối cùng nhận thức ra một điều quan trọng. Lúc trước, Mị đã coi mình là con trâu, con ngựa nhà thống lý mà đã là con trâu, con ngựa thì không có suy nghĩ, chúng chỉ biết ăn và làm việc mà thôi nhưng lúc này Mị đã hiểu ra, trong ngôi nhà này, đến cả con trâu, con ngựa mình cũng không bằng. Sự hồi sinh sức sống này do nguyên nhân khách quan là tiếng sáo và men rượu nồng nó chưa đủ sức mạnh để tạo nên những hành động mạnh mẽ để tự giải thoát mình, chính vì thế sau đó, Mị lại trở lại cuộc sống như cũ.
Qua nghệ thuật miêu tả tâm lý cùng việc sử dụng ngôn ngữ giản dị, thông dụng, Tô Hoài dường như đã vẽ lên trước mắt người đọc hình ảnh một người con gái mạnh mẽ, tuy đã bị vùi dập, tưởng chỉ còn cái xác không hồn nhưng bên trong vẫn tiềm tàng ẩn chứa sức sống mãnh liệt, chỉ tìm cơ hội để hồi sinh, để bùng cháy.
**********
Ngoài mẫu đề thi thử THPT Quốc Gia 2019 môn văn số 13, các em hãy chăm chỉ luyện thêm nhiều đề thi thử THPT quốc gia 2020 môn Văn khác để có thêm kinh nghiệm làm bài nhé. Đọc Tài Liệu hy vọng các em học sinh sẽ ôn tập tốt, rèn luyện kỹ năng làm bài và củng cố kiến thức để vượt vũ môn thành công.
Chúc các em sẽ hoàn thành tốt kì thi của mình nhé!
