Đề thi học kì 1 môn Ngữ văn 9 quận Đống Đa năm 2019/2020

Đề thi học kì 1 Ngữ văn 9 năm 2019 của quận Đống Đa là một trong những tài liệu giúp các em ôn luyện các dạng câu hỏi sẽ ra trong đề thi cuối học kì tốt nhất. Cùng Đọc tài liệu thử sức nhé:

Đề thi học kì 1 Ngữ văn 9

quận Đống Đa

Phần I: (0.5 điểm) Tình bà cháu là tình cảm vô cùng, gần gũi và thiêng liêng. Trong bài thơ “Bếp lửa", nhà thơ Bằng Việt đã viết:

Lận đận đời bà biết mấy nắng mưa

Mấy chục năm rồi, đến tận bây giờ

Bà vẫn giữ thói quen dậy sớm

Nhóm bếp lửa ấp iu nồng đượm,

Nhóm niềm yêu thương, khoai sắn ngọt bùi,

Nhóm niềm xôi gạo mới, sẻ chung vui,

Nhóm dậy cả những tâm tình tuổi nhỏ...

Ôi kỳ lạ và thiêng liêng – bếp lửa!

(Trích Ngữ văn 9, tập một,  NXB Giáo dục, 2005) 

1. Đoạn thơ trên có hai hình ảnh đã xuất hiện ở khổ thơ đầu tiên. Đó là những hình ảnh nào? Việc lặp lại như vậy có tác dụng gì? (1.0 điểm)

2. Xét về cấu tạo, từ “lận đận" trong câu thơ trên thuốc từ loại nào? Giải thích nghĩa của từ đó. (1.0 điểm)

3. Trong chương trình Ngữ văn 9 cũng có một văn bản sử dụng cụm từ "mấy nắng mưa. Hãy chép lại một câu thơ có chứa cụm từ này và ghi rõ tên văn bản đó. (1,0 điểm)

4. Viết một đoạn văn nghị luận theo phép lập luận diễn dịch khoảng 12 câu phân tích đoạn thơ trên để làm rõ những suy ngẫm của người cháu về bà và bếp lửa. Trong đoạn văn có sử dụng câu ghép và lớn dung tiếp gạch chân và chú thích). (3,5 điểm)

Phần II: (3,5 điểm) 

Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:

"...Anh hạ giọng, nửa tâm sự, nửa đọc lại một điều rõ ràng đã ngẫm nghĩ nhiều:

- Hồi chưa vào nghề, những đêm bầu trời đen kịt, nhìn kĩ mới thấy một ngôi sao xa, cháu cũng nghĩ ngay ngôi sao kia lẻ loi một mình. Bây giờ làm nghề này cháu không nghĩ như vậy nữa. Và, khi ta làm việc, ta với công việc là đôi, sao gọi là một minh được? Huống chi việc của cháu gắn liền với việc của bao anh em, đồng chi dưới kia. Công việc của cháu gian khổ thế đấy, chứ cất nó đi, cháu buồn đến chết mất..."

(Trích Ngữ văn 9, tập một, NXB Giáo dục, 2005) 

1. Đoạn văn trên trích từ văn bản nào? Của ai? (0.5 điểm)

2. Đoạn văn trên là lời của ai nói với ai? Nói trong hoàn cảnh nào? Qua tâm sự “công việc của cháu gian khổ thế đấy, chứ cất nó đi, cháu buồn đến chết mất”, em cảm nhận được vẻ đẹp gì của nhân vật “cháu"?(1.0 điểm)

3. Từ vẻ đẹp của nhân vật "cháu" trong văn bản trên và những hiểu biết xã hội, em hãy viết một đoạn văn (khoảng 2/3 trang giấy thi) trình bày suy nghĩ về sự cống hiến của thế hệ trẻ hiện nay. (2.0 điểm)

... Hết ...

Đáp án đề thi học kì 1 môn Ngữ văn lớp 9 quận Đống Đa 2019

Phần I:

1.

- Hai hình ảnh đã xuất hiện ở khổ thơ đầu tiên là: nắng mưa và bếp lửa ấp iu nồng đượm.

- Việc lặp lại 2 hình ảnh này nhấn mạnh cuộc đời của bà nhiều thăng trầm, vất vả, nhưng dù khó khăn đến mấy, bà vẫn luôn nhóm lên bếp lửa của tình yêu thương, của tấm lòng chi chút, nhẫn nại. Qua đó người cháu bộc lộ lòng yêu thương, biết ơn bà sâu sắc.

2.

- Xét về cấu tạo thì từ lận đận thuộc từ láy

- Lận đận: vất vả, chật vật vì gặp quá nhiều khó khăn, trắc trở

3.

- Hình ảnh "mấy nắng mưa" đã xuất hiện trong câu thơ: “Sân Lai cách mấy nắng mưa”.

- Văn bản “Kiều ở lầu Ngưng Bích” - Nguyễn Du

4.

- Hình thức: đúng đoạn diễn dịch khoảng 12 câu, sử dụng và gạch chân, chú thích đúng câu ghép, lời dẫn trực tiếp

- Nội dung:

Gợi ý

+ Cuộc đời bà trải qua bao thăng trầm, vất vả nhưng bà vẫn luôn cần mẫn nhóm lửa

+ Bà không chỉ nhóm lên ngọn lửa giúp nuôi dưỡng cháu về thể chất mà còn nhóm lên tình yêu thương, tình làng nghĩa xóm, tâm tình, khát vọng tuổi thơ

+ Bà là người nhóm lửa, giữ lửa, truyền lửa

+ Từ những hành động và ý nghĩa của việc nhóm lửa, cháu xúc động thốt lên ở dòng thơ cuối => cháu bộc lộ niềm cảm phục, biết ơn bà sâu sắc

- Nghệ thuật: đảo ngữ, sử dụng từ “nhóm” mang nghĩa gốc và nghĩa chuyển, giọng thơ tâm tình, thiết tha, chân thành, sáng tạo thành công hình ảnh bếp lửa.

Xem thêm: Phân tích 2 khổ cuối Bếp lửa

Phần II.

1. Đoạn văn trên thuộc tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long

2. Đoạn văn là lời nói của anh thanh niên với ông hoạ sĩ và cô kĩ sư, trong một lần ông hoạ sĩ và cô kĩ sư tình cờ lên thăm nơi ở, nơi làm việc của anh và nghe anh tâm sự trong 30 phút ngắn ngủi. Qua tâm sự đó, em cảm nhận được vẻ đẹp của anh thanh niên: anh là người yêu công việc, trách nhiệm cao với công việc, cởi mở, chân thành.

3. Gợi ý:

- Đưa ra được vấn đề: Suy nghĩ về sự cống hiến của thế hệ trẻ hiện nay.

- Giải thích: Cống hiến là gì? Là đem công sức, trí tuệ của mình làm nên những việc có ý nghĩa cho đất nước

- Biểu hiện: giới trẻ ngày nay có rất nhiều người cống hiến hết mình, có người ko quản ngày đêm phục vụ đất nước. Dẫn chứng: những anh lính gác biển đảo, những bạn trẻ thi đấu quốc tế, các vận động viên tham gia thể thao...

- Ý nghĩa:

+ Cuộc đời mỗi người trở nên có ích, không bị sống hoài sống phí

+ Là cách ta giúp đỡ được nhiều người, truyền động lực cho nhiều người

+ Giúp ta nhận lại được những điều kì diệu trong cuộc sống

+ Được nể trọng, luôn hạnh phúc
...

- Phê phán những bạn trẻ không có ý thức cống hiến, họ sẽ có cuộc đời tẻ nhạt, vô nghĩa, phí hoài.

- Liên hệ và bài học rút ra.

Xem thêm: Phân tích nhân vật anh thanh niên trong Lặng lẽ Sa Pa

-/-

Trên đây là đáp án đề thi học kì 1 môn Ngữ văn 9 quận Đống Đa năm học 2019/2020 do Đọc tài liệu thực hiện, mong rằng với nội dung này sẽ giúp các em ôn tập kiến thức thi cuối kì 1 tốt hơn.

Chúc các em đạt được kết quả thi tốt!