Đọc tài liệu đã thống kê những kiến thức cần ghi nhớ của truyện Thầy bói xem voi trong đề cương ôn tập học kì 1 môn Ngữ văn 6 dưới đây
Đề cương học kì 1 Ngữ văn lớp 6 bài Thầy bói xem voi
I. Kiến thức cần nhớ
a. Kiểu văn bản và phương thức biểu đạt
- Kiểu văn bản: tự sự.
- Phương thức biểu đạt: Tự sự + miêu tả.
b. Thể loại
- Truyện ngụ ngôn
- Hình thức :Là truyện kể bằng văn xuôi hoặc văn vần
- Nội dung: Mượn chuyện về loài vật, đồ vật hoặc chính con người để nói bóng gió kín đáo chuyện con người
- Mục đích: Nhằm khuyên nhủ, răn dạy người ta bài học nào đó trong cuộc sống.
c. Nội dung
- Từ câu chuyện chế giễu cách xem và phán về voi của năm ông thầy bói, truyện "Thầy bói xem voi" khuyên người ta: muốn hiếu biết sự vật, sự việc phải xem xét chúng một cách toàn diện.
d. Bố cục
- Chia làm 3 phần
- Phần 1: “Nhân buổi…sờ đuôi.” ⇒ Các thầy bói xem voi.
- Phần 2: “Đoạn năm thầy…sể cùn” ⇒ Các thầy bói phán về voi.
- Phần 3: Còn lại ⇒ Hậu quả của việc phán voi.
e. Giá trị nội dung
- Phê phán nghề thầy bói
- Khuyên nhủ con người khi tìm hiểu về một sự vật, sự việc nào đó phải xem xét chung một cách toàn diện.
- Mượn chuyện không bình thường của con người để khuyên răn con người một bài học sâu sắc về cách nhận thức sự việc
- Thành ngữ: "Thầy bói xem voi"
f. Giá trị nghệ thuật
- Cách nói bằng ngụ ngôn, cách giáo huấn tự nhiên, sâu sắc.
- Dựng đối thoại tạo nên tiếng cười hài hước, kín đao.
- Lặp lại các sự việc
- Nghệ thuật phóng đại.
Tham khảo thêm: Soạn bài Thầy bói xem voi
II. Phân tích truyện
a. Các thầy bói xem voi
- Năm ông thầy bói
- Bị mù
- Chưa biết gì về hình thù con voi.
- Đều muốn biết voi có hình thù thế nào
- Hoàn cảnh xen voi
- Ế khách hàng, ngồi tán gẫu.
- Có voi đi qua
- Cách xem voi của các thầy
+/ Xem voi không nhìn bằng mắt, mà sờ bằng tay
+/ Mỗi thầy sờ vào một bộ phận, đoán cả hình thù con voi.
- Thầy sờ vòi
- Thầy sờ ngà
- Thầy sờ tai
- Thầy sờ chân
- Thầy sờ đuôi
→ Cách xem phiến diện, chủ quan.
⇒ Giễu cợt, phê phán ách xem voi của các thầy bói.
b. Các thầy bói phán về voi
- Nội dung
+/ Sau khi sờ voi, mỗi thầy bói lần lượt nhận xét về voi:
- Thầy sờ vòi: sun sun như con đỉa
- Thầy sờ ngà: chần chẫn như cái đòn càn.
- Thầy sờ tai: bè bè như cái quạt thóc.
- Thầy sờ chân: sừng sững như cái cột đình.
- Thầy sờ đuôi: tun tủn như cái chổi xể cùn.
- Nghệ thuật
- Tự láy gợi hình, nghệ thuật so sánh gợi tả những nhận thức của thầy bói về voi.
→ Nhấn mạnh đặc điểm con voi mình vừa xem được.
- Không phải
- Đúng với từng bộ phận của con voi, không đúng với tổng thể con voi
→ Mỗi thầy chỉ biết từng bộ phận của con voi mà lại cứ tưởng hình thù toàn bộ con voi là nó như vậy.
- Thái độ trong cuộc bàn luận
- "Tưởng"..."hóa ra"
- "Không phải"
- "Đâu có"
- "Ai bảo"
- ..."Không đúng"...
→ Là những lời nói chủ quan nhằm phủ định ý kiến của người khác, khẳng định ý kiến của mình.
- Nguyên nhân
- Mù mắt
- Sai phương pháp xem
- Sai nhận thức, đánh giá sự việc
→ Mù về thể chất, mù về nhận thức.
⇒ Lấy bộ phận để khái quát lên toàn thể con voi là hết sức sai lầm.
⇒ Kết luận về con voi sai.
c. Hậu quả của việc phán voi
- Chưa biết hình thù con voi
→ Tranh cãi
- Hành động sai lầm: xô xát. Đánh nhau toạc đầu chảy máu.
→ Châm biếm sự hồ đồ, tiếng cười phê phán nhẹ nhàng mà sâu sắc
⇒ Không nên chủ quan trong nhận thức mà phải dựa trên sự tìm hiểu toàn diện sự vật.
⇒ Muốn đánh giá một hiện tượng, một sự vật, sự việc... phải có cái nhìn toàn diện, đầy đủ, nhiều chiều. Không nên đánh giá qua cái nhìn phiến diện, chủ quan, cục bộ, sẽ lệch lạc, thiếu chính xác, sai lầm, nguy hiểm,...
d. Bài học
- Đánh giá sự vật phải được xem xét một cách toàn diện.
- Xem xét sự vật phải phù hợp trong mọi hoàn cảnh, điều kiện.
----------
Trên đây là đề cương ôn tập học kì 1 Ngữ văn 6 2019/2020 bài Thầy bói xem voi mà Đọc tài liệu đã biên tập. Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em hoàn thành tốt bài thi của mình trong kì thi học kì.