Dàn ý cảm nhận về nhân vật Liên trong truyện Hai đứa trẻ - Thạch Lam

    Cảm nhận về nhân vật Liên trong Hai đứa trẻ là một trong những đề văn mẫu 11 hay và thường gặp hiện nay khi làm đề thi về bài Hai đứa trẻ. Đọc tài liệu tổng hợp mẫu dàn ý chung và một số dàn ý chi tiết cùng với bài văn mẫu tham khảo cảm nhận về nhân vật Liên trong tác phẩm Hai đứa trẻ 

Đề bài: Cảm nhận về nhân vật Liên trong Hai đứa trẻ - Thạch Lam.

Các mẫu dàn ý cảm nhận về nhân vật Liên trong Hai đứa trẻ - Thạch Lam

Dàn ý chung

I. Mở bài: giới thiệu nhân vật Liên trong Hai đứa trẻ

• Giới thiệu những nét cơ bản về Thạch Lam và truyện ngắn Hai đứa trẻ
• Giới thiệu nhân vật Liên

II. Thân bài: Phân tích nhân vật Liên trong Hai đứa trẻ

1. Hoàn cảnh sống của Liên:

• Cuộc sống của Liên vất vả và không có tuổi thơ
• Gia đình gặp khó khăn, bố mất việc phải rời bỏ Hà Nội
• Liên và em Liên trông một cửa hàng tạp hóa nhỏ, không bán được bao nhiêu
• Liên có cuộc sống vất vả

2. Tâm trạng của nhân vật Liên

• Trước cảnh ngày tàn: Liên rất tinh tế, năng nổ, hoạt bát, nhạy cảm và có cuộc sống gắn bó với con người nơi đây
• Trước cảnh đêm tối: Liên có những dự định và ấp ủ cho riêng mình, có những ước mơ to lớn
• Trước những con người nghèo khổ: Liên cảm thông, chia sẻ với những khó khăn của con người nơi đây, gắn bó sâu sắc với con người nơi huyện nghèo

III. Kết bài: nêu cảm nhận của nhân vật Liên trong Hai đứa trẻ

• Nhấn mạnh ấn tượng của nhân vật Liên trong lòng người đọc
• Khái quát một số nét nghệ thuật tiêu biểu thể hiện thành công nhân vật

Sau khi phác họa được dàn ý chung cảm nhận về nhân vật Liên, các em từ đó có thể phát triển thêm các nội dung xoay quanh các ý chính và xây dựng riêng dàn ý chi tiết cho mình. Tham khảo thêm các mẫu dàn ý chi tiết cảm nhận về nhân vật Liên trong tác phẩm Hai đứa trẻ - Thạch Lam được Đọc tài liệu tổng hợp dưới đây.

Dàn ý chi tiết cảm nhận về nhân vật Liên mẫu 1

I. Mở bài

- Giới thiệu những nét cơ bản về Thạch Lam truyện ngắn Hai đứa trẻ: Một cây bút với cái nhìn nhân đạo về cuộc sống con người, một truyện ngắn trong trẻo có khả năng thanh lọc con người

- Giới thiệu nhân vật Liên: Nhân vật trung tâm để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng độc giả.

II. Thân bài

1. Hoàn cảnh nhân vật

+ Trước ở Hà Nội, từ khi bố mất việc, hai chị em về quê.

+ Mẹ giao trông coi một gian hàng tạp hoá nhỏ xíu.

+ Chiều nào cũng dọn hàng, đếm hàng, tính tiền, ngồi trên cái chõng sắp gãy nhìn cảnh và người phố huyện.

+ Ngày chợ phiên mà chỉ bán được 2,5 bánh xà phòng, một cút rượu ti nhỏ

⇒ Hoàn cảnh khó khăn, sa sút, mức sống eo hẹp

2. Liên – cô bé có tâm hồn nhạy cảm, yêu quê hương và giàu lòng trắc ẩn

a. Cô bé có tâm hôn nhạy cảm, yêu quê hương

• Tâm hồn Liên đã có những cảm nhận hết sức tinh tế trước những thời điểm khác nhau trong ngày:

- Cảm nhận bức ranh phố huyện lúc chiều tàn: với hình ảnh, âm thanh, đường nét, màu sắc: Tiếng trống thu không, “Phương Tây đỏ rực như lửa cháy”, “tiếng ếch nhái kêu ran”,…

⇒ Cảm nhận bức hoạ đồng quê quen thuộc, bình dị, thơ mộng, gợi cảm, mang cốt cách Việt Nam.

+ Cảm nhận rất rõ: “mùi riêng của đất, của quê hương này” từ tâm hồn nhạy cảm

⇒ Tâm hồn nhạy cảm và lòng yêu quê hương

b. Cô bé giàu lòng trắc ẩn

•    Xót thương cho những kiếp người nhỏ bé nơi phố huyện nghèo:

- Nỗi buồn thấm thía trước cảnh ngày tàn và những kiếp người tàn tạ:

+ Thương những đứa trẻ nhà nghèo nhưng không có tiền mà cho chúng.

+ Xót thương mẹ con chị Tí: ngày mò cua bắt tép, tối dọn cái hàng nước chè tươi chả kiếm được bao nhiêu, xót thương bà cụ Thi điên

⇒ Tâm hồn nhạy cảm, tinh tế, có lòng trắc ẩn, yêu thương con người. Đây cũng là nhân vật mà Thạch Lam gửi gắm tâm tư của mình

3. Liên – cô bé có niềm hi vọng và ước mong vào tương lai tốt đẹp hơn cho cuộc sống nghèo nàn buồn tẻ nơi phố huyện nghèo

Thông qua tâm trạng của Liên trong sự háo hức chờ đợi tàu và niềm ước mơ về Hà Nội xa xăm

• Trước khi tàu đến

- Liên cùng em trai dù đã rất buồn ngủ nhưng vẫn cố thức để đợi tàu: Cô thức vì muốn được nhìn thấy chuyến tàu như một hoạt động cuối cùng của đêm khuya

- Tâm hồn Liên yên tĩnh hẳn, có những cảm giác mơ hồ không hiểu

- Tiếng Liên gọi em một cách cuống quýt, giục giã như thể nếu chậm một chút sẽ mất đi điều gì đó quý giá

⇒ Niềm háo hức, mong ngóng chuyến tàu đêm như mong ngóng một điều gì đó tươi sáng hơn cho cuộc sống vốn tẻ nhạt thường ngày.

• Khi tàu đến

- Liên dắt em đứng dậy để nhìn đoàn xe vượt qua

- Dù chỉ trong chốc lát, Liên cũng thấy “những toa hạng trên sang trọng lố nhố người, đồng và kền lấp lánh” ⇒ thế giới khác với cuộc sống thường ngày của chị

- Trong tâm hồn cô cơn xúc động vẫn chưa lắng xuống

- Liên mơ tưởng về Hà Nội, một Hà Nội sáng rực và xa xăm, đẹp, giàu sang và sung sướng...    ⇒ thêm tiếc nuối và ngán ngẩm cho cuộc sống hiện tại.

⇒ Tâm trạng xúc động, vui sướng, hạnh phúc, mơ mộng

• Khi tàu đi

- Như bao con người khác, Liên cũng “mong đợi một cái gì đó tươi sáng cho cuộc sống hằng ngày”

- Khi tàu đi qua, Liên trở về với tâm trạng buồn như cuộc sống thường ngày nơi phố huyện

⇒ Tâm trạng nuối tiếc, niềm suy tư thao thức về cuộc sống hằng ngày nơi phố huyện nghèo

III. Kết bài

- Nhấn mạnh ấn tượng của nhân vật Liên trong lòng độc giả bởi tâm hồn nhạy cảm, giàu lòng trắc ẩn và niềm mơ ước

- Khái quát một số nét nghệ thuật tiêu biểu thể hiện thành công nhân vật

Dàn ý chi tiết cảm nhận về nhân vật Liên mẫu 2

I. Mở bài

Ví dụ:

Thạch Lam là một trong những nhà văn có những tác phẩm đặc sắc, đi sâu vào lòng người, có những hình ảnh gần gũi và chân thực với đời sống con người nhất. Những tác phẩm của ông luôn gắn với cuộc sống và con người. Một trong những tác phẩm thể hiện rõ điều đó là Hai đứa trẻ. Tác phẩm thể hiện cuộc sống của một huyện nghèo và mong ước của những đứa trẻ. Điểm đặc sắc và nổi bật nhất của truyện là nhân vật Liên, một cô bé hồn nhiên nhưng có ước mơ to lớn.

II. Thân bài

1. Liên có tâm hồn nhạy cảm, tinh tế, nhân hậu của một đứa trẻ biết yêu thương

a. Yêu thiên nhiên: Trái tim cô bé nhạy cảm tinh tế trước cái đẹp của thiên nhiên

- Tâm hồn trẻ thơ trong sáng ấy đã rộng mở để đón nhận những biến động tinh tế mơ hồ của cảnh vật. Liên càng biết được sự đổi thay của đất trời lúc ngày tàn:

+ Em lắng nghe từng tiếng động, báo hiệu một ngày sắp hết: từ tiếng trống thu không; tiếng ếch nhái kên ran ngoài đồng ruộng; đến cả tiếng muỗi vo ve. Như thể em đang đón nhận cả cái không khí im vắng tĩnh lặng của buổi chiều quê.

+ Cái nhìn của Liên bao quát cả khung trời phía tây đang rực rỡ trong ánh hoàng hôn. Bầu trời hồng rự rỡ như lửa cháy với những đám mây "ánh lên như hòn than sắp tàn". Trên nền trời nổi bật đường viền sẫm màu của những rặng tre... Khoảnh khắc ngày tàn khơi lên trong cô bé một nỗi buồn man mác mơ hồ.

- Không chỉ yêu cảnh vật, Liên còn rất gắn bó với miền đất này. Khi quan sát cảnh phiên chợ đã tàn em cảm nhận được cái tiêu điều của vùng đất nghèo khó qua những thứ rác rưởi bot lại trên nền chợ "vỏ bưởi vỏ thị, lá nhãn, lá mía". Liên yêu mảnh đất này đến mức thuộc lấy cả mùi cát bụi "một mùi âm ẩm của cát bụi bốc lên khiến chị em Liên tưởng là mùi riêng của vùng đất này".

- Đặc biệt Liên tìm thấy ở đây những vẻ đẹp bình dị mà giàu chất thơ. Qua cách cảm nhận của em một đêm mùa hạ bỗng trở nên trong trẻo êm ả lạ thường "trời bắt đầu đêm, một đêm mùa hạ êm như nhung và thoảng qua gió mát". Có cả vẻ đẹp của bầu trời đêm thăm thẳm với hàng ngàn ngôi sao đang ganh nhau lóe sáng...

==> Cách cảm nhận về thiên nhiên chứng tỏ tâm hồn cô bé Liên luôn rộng mở gắn bó và yêu thương với thế giới xung quanh.

b. Không chỉ yêu thiên nhiên trái tim cô bé còn biết yêu thương, cảm thông xót xa cho những nỗi khổ của con người.

- Liên thương cuộc sống nghèo khổ cơ cực của những người dân nghèo.

+ Em xót xa khi thấy những đứa trẻ nhà nghèo phải tìm bới nhặt nhạnh trong đống rác mặc dù biết mình không có tiền cho chúng.

+ Liên dành cho cụ Thi điên chút lòng qua cút rượu rót đầy.

+ Cô bé thương mẹ con chị Tí "ngày mò cua bắt tép tối lại dọn hàng tới tận khuya mà cũng chẳng ăn thua"

+ Ánh mắt cô bé siết bao ái ngại khi quan sát cảnh khốn cùng của gia đình bác Sẩm "cả nhà ngủ gục trên manh chiếu rách; chiếc thau sắt trống không...". Dường như em mường tượng được nỗi đói rét cùng cực đang chờ đợi họ.

- Cùng với nỗi xót xa trong cuộc sống vất vả nghèo khó cơ cực của những người dân phố huyện, cô bé Liên còn cảm nhận cả sự bế tắc tù đọng trong kiếp sống của họ. Họ bị giam cầm trong cái ao đời quẩn quanh tăm tối không ánh sáng không tương lai. Cái nhìn của em thấm đượm niềm thương cảm sâu xa. "Chừng ấy người ngồi lặng trong bóng tối như đang mong đợi một cái gì tươi sáng hơn cho...".

==> Miêu tả những cảm xúc tinh tế sâu sắc khi đối diện với thiên nhiên, con người, cuộc sống, Thạch Lam đã làm hiện lên một thế giới tâm hồn trẻ thơ trong sáng giàu tình yêu thương.

2. Không chỉ biết yêu thương cô bé Liên còn biết ước mơ, biết hướng tới tương lai

a. Tâm hồn ấy luôn thiết tha hướng về ánh sáng

- Bản thân cô bé phải sống trong không gian tiêu điều tăm tối của phố huyện nghèo, đặc biệt bóng tối như trùm lấp cả đất trời chiếm lĩnh mọi khoảng thời gian không gian. Không phải ngẫu nhiên Thạch Lam tô đậm đêm tối "đường phố và các ngõ con dần chứa đầy bóng tối... tối hết cả con đường thăm thẳm qua sông, con đường qua chợ, những ngõ con vào làng càng...". Trên nền trời cuộc sống tăm tối ấy nổi bật hình ảnh hai đứa trẻ nhỏ nhoi đáng thương như bị qiam cầm trong bóng tối "Từ khi nhà Liên dọn ở Hà Nội về đây, từ khi có cái cửa hàng này, đêm nào Liên và An cũng phải ngồi với cái tối của quang cảnh phố chung quanh".

- Nhưng bằng tất cả sức sống của một tâm hồn trẻ thơ tươi sáng, Liên đã không chịu "khuất phục" cái bóng tối dày đặc kia. Ánh mắt em luôn thiết tha kiếm tìm những nguồn sáng. Có lúc cô bé ngước lên bầu trời đêm thăm thẳm để chiêm ngưỡng "hàng ngàn ngôi sao đang ganh nhau lấp lánh", có lúc Liên tìm về những với những ngọn đèn gần gũi ấm áp xung quanh: đèn dây sáng trong hiệu khách; vầng sáng nhỏ trên chõng hàng chị Tí;... thậm chí Liên nâng niu đến cả từng hột sáng lọt qua khe liếp. Tâm hồn em như một mầm cây khỏe khoắn luôn hướng về nơi có ánh sáng.

b. Cô bé còn biết kiếm tìm những niềm vui, biết hướng tới tương lai. Vẻ đẹp này được thể hiện qua niềm mong đợi chuyến tàu đêm qua phố huyện.

- Liên cố thức đợi chuyến tàu không phải để bán thêm vài món hàng mà em đợi tàu để được nhìn thấy một cuộc sống náo động, một nguồn sáng rực rỡ. Bởi vì con tàu ấy là niềm vui duy nhất sau mỗi ngày dài đằng đẵng buồn tẻ và tăm tối của cuộc sống nơi đây... Cho nên Liên đợi nó như người ta mong một điều gì đó lớn lao kì diệu.

- Liên đánh thức em dậy từ lúc tàu chưa đến... cô bé đón với tất cả niềm hân hoan vui sướng.

+ Qua cái nhìn của em con tàu bỗng trở nên lộng lẫy lạ thường "đoàn tàu rầm rộ đi tới...". Con tàu như đến từ một thế giới của thần thoại. Nó khơi lên trong Liên biết bao nhiêu cảm xúc hồi tưởng về một quá khứ hạnh phúc và mơ tưởng về một thế giới khác.

+ Lúc con tàu đi qua Liên vẫn còn bâng khuâng dõi theo. Nó đánh thức trong Liên những ý nghĩ mơ hồ mà em không lí giải được. Em chìm vào giấc ngủ với ý nghĩ "mình sống giữa bao nhiêu sự xa xôi không biết như... một vùng nhỏ". Suy nghĩ ấy chứng tỏ Liên đã sớm có ý thức về bản thân mình, sự thức tỉnh cái tôi cá nhân ấy đã gieo vào lòng người đọc niềm hi vọng rằng cô bé có tâm hồn tươi sáng kia sẽ không bị giam cầm trong kiếp sống tù đọng tăm tối này mãi mãi.

III. Kết bài

Qua câu chuyện Hai đứa trẻ ta có thể cảm nhận được Liên là một con người có lòng yêu thương con người, có niềm khao khát, mơ ước to lớn, mong muốn cuộc sống tốt đẹp hơn cho mình và mọi người, thể hiện tấm lòng yêu thương và sâu sắc của tác giả.

     Từ những dàn ý cảm nhận về nhân vật Liên trong Hai đứa trẻ chi tiết trên, các em học sinh sẽ dễ dàng hơn để có thể triển khai thêm các nội dung thành một bài văn hoàn chỉnh. Các em cũng có thể tham khảo một số bài văn mẫu cảm nhận về Liên dưới đây để biết thêm nhiều cách vận dụng từ ngữ.

Bài văn hay cảm nhận về nhân vật Liên trong Hai đứa trẻ

Thạch Lam là một trong những cây bút truyện ngắn xuất sắc trong nhóm Tự lực văn đoàn. "Hai đứa trẻ" là tác phẩm xuất sắc của Thạch Lam được in trong tập "Nắng trong vườn". Tác phẩm để lại ấn tượng đối với người đọc nhờ lối kể chuyện nhẹ nhàng ấm áp tình đời, tình người. Có lẽ hình ảnh hai đứa trẻ mà tiêu biểu là nhân vật Liên được Thạch Lam tập trung khắc hoạ nhiều nhất.

Trước hết Liên là một cô bé mới tám, chín tuổi. Lứa tuổi mà người xưa cho rằng: "ăn chưa no, lo chưa tới'' nói đúng hơn đó là cái tuổi vô tư, vô lo nhưng mọi điều đều ngược lại. Dưới ngòi bút của Thạch Lam, Liên hiện lên với hình ảnh một cô bé nhưng già đi trước tuổi. Tuổi thơ của cô chìm trong nỗi buồn của sự tàn tạ, héo hắt của một cuộc sống đầy bóng tối, bế tắc không lối thoát. Đối với tâm hồn thơ bé ấy đoàn tàu đêm từ Hà Nội chạy ngang qua phố huyện chính là niềm an ủi cuối cùng của cuộc sống.

Thầy Liên mất việc đã đặt dấu chấm hết cho những tháng ngày sống ở Hà Nội. Con phố nhỏ Cẩm Giàng tỉnh Hải Dương, nơi đón chị em về là một nơi đói nghèo trong rơm rạ với những kiếp người bé nhỏ lay lắt. Bản thân gia đình cũng chẳng khá giả gì hơn, mẹ làm hàng xáo, chị em Liên trông coi một cửa hàng tạp hoá nhỏ xíu với những thức hàng lặt vặt, ngày phiên mà cũng chẳng bán được bao nhiêu.

Liên là một cô bé nhạy cảm hay động lòng trắc ẩn trước những thay đổi của cuộc sống. Tâm trạng của Liên cũng diễn biến theo thời gian. Trong bóng chiều nhá nhem, Liên nhìn về bãi chợ vãn, nơi những người bán hàng về muộn cô đã động lòng thương trước những mảnh đời cơ cực đó chính là hình ảnh của ''những đứa trẻ con nhà nghèo'' đi lại lang thang trên mặt đất nhặt nhạnh những thanh nứa thanh tre hay bất cứ cái gì của những người bán hàng để lại. Hình ảnh đó như xoáy sâu vào lòng trắc ẩn của cô bé tám tuổi giàu lòng nhân ái. Liên thấy thương cho những đứa trẻ nghèo, nhưng chính chị cũng không có tiền để cho chúng nó. Nhân vật Liên thường ít nói nhưng suy tư nhiều và mang đến những vẻ đẹp tình người đằng sau những suy nghĩ thiết tha của cuộc sống.

Trong cảm nhận của Liên bóng tối thật ghê gớm ''tối hết cả con đường thăm thẳm ra sông con đường qua chợ về nhà, các ngõ vào làng lại càng sẫm đen hơn nữa''. Bóng tối là sự hiện thân của sự đói nghèo, lam lũ tù đọng. Thạch Lam đã sử dụng nghệ thuật đối lập để miêu tả bóng tối và ánh sáng, nếu như bóng tối nuốt chửng cả phố huyện thì ánh sáng xuất hiện với tần số thấp đó chỉ là những vệt sáng, hột sáng, khe sáng, tất cả hiện lên thật bé nhỏ tội nghiệp. Cùng với đó là những thân phận kiếp người với cuộc sống trôi nổi, bấp bênh, tàn lụi le lói như ngọn đèn trước gió. Liên thương hết thảy những con người nơi phố huyện nhỏ bé này. Đó là chị Tí với cuộc đời cơ cực: ''ngày thì mò cua bắt ốc, tối đến cùng gánh hàng nghèo xơ xác với bác nước chè, điếu thuốc lào, thanh kẹo lạc'' tất cả gia tài mưu sinh bên ngọn đèn con chỉ chiếu sáng một vùng đất nhỏ.

Liên thương bác phở Siêu với gánh hàng phở xa xỉ, ế ẩm nhưng đêm nào cũng thấy bác dọn hàng. Thương bác Xẩm với manh chiếu rách tả tơi cùng chiếc thau sắt trống trơn chưa một niềm hi vọng, thương lắm những tiếng đàn bác góp chuyện run bần bật trong đêm yên lặng, thương bà cụ Thi điên đơn chiếc với tiếng cười chìm vào bóng tối… Cuộc sống phố huyện là như vậy, đêm nào cũng tẻ nhạt, đơn điệu cứ lặp đi, lặp lại.

Và tất cả họ đều đang trông đợi một điều gì đó tươi sáng hơn cho cuộc sống hằng ngày của họ, và đoàn tàu từ Hà Nội về đã thực sự là ước mơ là khát vọng của những con người nơi đây. Tâm trạng đợi tàu của chị em Liên đã thực sự làm người đọc xúc động. Mới bảy tám tuổi mà mẹ đã bắt Liên trông coi một cửa hàng tạp hoá lại còn thức cho tới khuya để đợi bán hàng, để được nhìn thấy hình ảnh cuối cùng của phố huyện trước khi chúng chìm vào bóng tối. Tuy nhiên con tàu chỉ thoáng qua rồi biến mất, hi vọng đối với Liên vẫn mong manh với một quá khứ huy hoàng, một tương lai mờ mịt.

Với lối viết truyện nhẹ nhàng như bài thơ trữ tình đầy xót thương Thạch Lam đã mang đến cho người đọc một sự đồng cảm sâu sắc về những thân phận trong cuộc đời trong xã hội cũ. Qua hình tượng nhân vật Liên nhà văn đã làm toát lên những giá trị nhân văn cao đẹp, giúp người đọc thấu hiểu nỗi buồn đau của dân tộc trong thế kỉ tàn bạo dưới ách đô hộ của bọn thực dân đế quốc. Trang văn khép lại rồi mà ta vẫn còn thấy trước mắt mình, hình ảnh hai đứa trẻ ngồi đấy giữa phố huyện nhỏ tăm tối, đang chờ đợi chuyến tàu đi qua trong khát vọng mỏi mòn.

-----

Với những hướng dẫn chi tiết cách lập dàn ý cảm nhận về nhân vật Liên trong Hai đứa trẻ cùng bài văn mẫu tham khảo trên đây, hi vọng các em học sinh đã có thể tự xây dựng cho mình một bài phân tích, cảm nhận chi tiết, độc đáo và ấn tượng. Chúc các em làm bài tốt và đạt kết quả cao !