Đọc tài liệu hướng dẫn các em phân tích nhân vật trong một tác phẩm văn học thông qua bài phân tích cậu bé An trong tác phẩm Đất rừng phương Nam. Dưới đây là dàn ý chi tiết cùng những bài văn mẫu giúp các em tham khảo
Dàn ý Cảm nhận về nhân vật câu bé An trong Đất rừng phương Nam
I. Mở bài
- Giới thiệu tác phẩm, đoạn trích và nhân vật.
- Nêu khái quát ấn tượng về nhân vật.
II. Thân bài
1. Phân tích nhân vật
a. Hoàn cảnh của nhân vật
- Nhân vật An được tác giả tập trung khắc họa qua sự kiện: cùng tía nuôi và thằng Cò vào rừng lấy mật.
b. Tính cách, phẩm chất của nhân vật An
* An là một người yêu thiên nhiên, có những quan sát, cảm nhận tinh tế:
- Trong đôi mắt An, thiên nhiên hiện lên với vẻ kì vĩ nhưng cũng rất nên thơ "nhánh gai chắn đường", những đầu hoa tràm rung rung",...
- An cảm nhận vẻ đẹp của đất rừng bằng nhiều giác quan, từ đó, khám phá ra sự phong phú của thế giới loài vật.
* An là cậu bé ham học, thích tìm hiểu mọi thứ:
- Luôn khắc sâu lời má nuôi dạy về cách gác kèo nuôi ong.
- So sánh việc học từ thực tiễn đời sống với sách vở.
* An luôn lễ phép, cư xử đúng mực:
- Thưa chuyện lễ phép với tía và má nuôi.
- Ăn nói đúng mực, không bông lơn, thân mật như Cò.
2. Phân tích nghệ thuật xây dựng nhân vật
- Nhân vật được khắc họa chủ yếu qua hành động, lời nói.
- Truyện được kể qua nhiều điểm nhìn, khiến văn bản trở nên hấp dẫn hơn.
- Ngôi kể thứ nhất giúp nhân vật hiện lên chân thực.
- Ngôn từ đậm chất Nam Bộ.
3. Đánh giá
- Qua nhân vật, tác giả muốn gửi gắm lời nhắn nhủ
+ Mỗi người cần tích cực học hỏi, trau dồi kiến thức từ chính đời sống hàng ngày.
+ Biết bảo vệ, trân trọng tự nhiên, khai thác một cách hợp lí, đúng mực.
III. Kết bài
- Nêu cảm nghĩ về nhân vật.
Top 3 bài văn mẫu Cảm nhận về nhân vật câu bé An trong Đất rừng phương Nam
Nhằm giúp các em dễ dàng hình dung và bổ sung thêm vốn từ, cách triển khai ý trong bài văn cảm nhận về nhân vật An. Đọc tài liệu đã tổng hợp một số bài văn mẫu dưới đây để các em tham khảo.
Cảm nhận về nhân vật câu bé An trong Đất rừng phương Nam - Mẫu 1
Tiểu thuyết "Đất rừng phương Nam" của nhà văn Đoàn Giỏi được đánh giá là "một trong những cuốn sách hay nhất viết về thiếu nhi". Tác phẩm kể về hành trình lưu lạc đi tìm cha của cậu bé An trong những năm tháng kháng chiến chống Pháp gian khổ. Đến với trích đoạn "Đất rừng phương Nam", người đọc sẽ có hình dung rõ nét về tích cách, phẩm chất của nhân vật này.
Trước hết, qua đoạn trích "Đất rừng phương Nam", ta thấy An là một người yêu thiên nhiên sâu sắc và có những quan sát, cảm nhận hết sức nhạy cảm, tế nhị. Dưới đôi mắt của An, đất rừng U Minh hiện lên thật nên thơ, trong trẻo mà không kém phần kì vĩ. Đó là hình ảnh hoa tràm rung rung ở đầu cành. Hay còn là hình ảnh những nhánh gai chắn đầy đường. Với việc sử dụng ngôi kể thứ nhất xưng "tôi", bức tranh thiên nhiên hiện lên thật chân thực và sinh động. Cảnh vật lần lượt được mở ra sau những bước chân của An cùng tía nuôi, thằng Cò. Trong lúc nghỉ ngơi, An vô cùng tinh ý khi phát hiện ra "Rừng cây im lặng quá." hay "Tiếng kêu thật nhỏ, không chú ý theo dõi thì không thể nào nghe được". Cậu bé đã lắng nghe âm thanh tự nhiên bằng tâm thế tích cực, chủ động. Ngoài ra, cậu còn bắt được hương thơm đặc trưng nơi núi rừng "Nắng bốc hương hoa tràm thơm ngất ngây. Gió đưa mùi hương ngọt lan ra, phảng phất khắp rừng". Phải là một người thực sự yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống và có cái nhìn nhạy bén thì An mới có thể khám phá ra vẻ đẹp ẩn sâu ở nơi đây. Để không bỏ lỡ bất kì một cảnh sắc tươi đẹp nào, cậu bé An đã cảm nhận hơi thở, sự sống của đất rừng bằng nhiều giác quan như: thị giác, thính giác, khứu giác,... Nhờ vậy, thiên nhiên vùng U Minh hiện lên thật trong trẻo, tươi đẹp.
Tiếp đến, An còn là cậu bé thông minh, ham học hỏi và thích tìm hiểu mọi thứ về thế giới quanh mình. Trên đường vào rừng lấy mật, cậu luôn nghĩ về lời má nuôi kể. Tuy chưa thể hình dung cụ thể được cảnh "ăn ong" nhưng cậu đã thử so sánh với kiến thức trong sách vở "Những điều mà nuôi tôi kể, trong các sách giáo khoa không thấy nói". Có thể thấy, An luôn tích cực học hỏi, khám phá mọi thứ. Thấy Cò bị ong đốt. An vô cùng thông minh "nhanh trí ngược hướng gió chạy ra xa để tránh bầy ong". Từ lời kể của má nuôi, cậu đã ghi nhớ và khắc sâu hiểu biết về tập tính loài ong rừng. Do đó, cậu có thể hành động một cách nhanh nhẹn, dứt khoát "nhân thể bứt vội vàng một nắm cỏ tranh và sậy khô đưa lại cho tía nuôi". Trong giây phút nghỉ ngơi sau khi lấy đầy hai gùi mật, An vừa ngắm nhìn kèo ong, vừa nghĩ tới tri thức mà sách vở cung cấp. Từ đây, cậu bé phát hiện ra điểm giống và khác nhau về việc nuôi ong lấy mật ở nhiều vùng đất trên thế giới. Cuối cùng, An đã tự mình rút ra kết luận "Không có nơi nào, xứ nào có kiểu tổ ong hình nhánh kèo như vùng U Minh này cả". Quả là một cậu bé thông tuệ, thích học, thích khám phá.
Đọc trích đoạn, ta dễ dàng thấy được An luôn lễ phép, ngoan ngoãn và cư xử đúng mực. Cậu không hay nói chuyện kiểu bông lơn, thân mật như Cò mà thường ăn nói đứng đắn, có chừng mực. Mỗi lần thưa chuyện với người bề trên là tía và má nuôi, An chẳng bao giờ nói lời cộc lốc, trống không mà luôn thưa gửi rõ ràng: "Kèo là gì, hở má?", "Tía ơi, đốt nói đi, tía", "Một tổ nữa kìa, tía ơi!".
Bằng ngôn từ đậm chất Nam Bộ, hình ảnh trong sáng, giản dị và dân dã, Đoàn Giỏi đã phác họa thành công cuộc sống, con người và thiên nhiên đất rừng Nam Bộ. Việc sử dụng ngôi kể thứ nhất cùng cách khắc họa nhân vật qua hành động, lời nói, tác giả đã làm nổi bật chân dung về một cậu bé hồn nhiên, sáng dạ và giàu tình cảm như An. Qua đó, khéo léo gửi gắm lời nhắn nhủ mỗi người cần tích cực học hỏi, trau dồi kiến thức từ chính đời sống hàng ngày. Đồng thời, phải biết bảo vệ, trân trọng tự nhiên, khai thác tài nguyên một cách hợp lí, đúng mực.
Ra đời năm 1957 nhưng đến nay, "Đất rừng phương Nam" vẫn in sâu trong tâm trí, trái tim nhiều thế hệ độc giả. Chắc chắn, mỗi khi nhắc đến tác phẩm nổi tiếng này, chúng ta sẽ không thể nào quên nhân vật An có tấm lòng yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống và tâm hồn nhạy cảm, trong sáng.
Cảm nhận về nhân vật câu bé An trong Đất rừng phương Nam - Mẫu 2
Đất rừng phương Nam là một tiểu thuyết của nhà văn Đoàn Giỏi viết về cuộc đời phiêu bạt của cậu bé tên An. Bối cảnh của tiểu thuyết là vùng đất miền Tây Nam Bộ, nơi có những con người hiếu khách, yêu nước, kiên cường, bất khuất vào những năm 1945, sau khi thực dân Pháp quay lại xâm chiếm Nam Bộ. Quyển sách đã để lại cho em biết bao những suy nghĩ về vùng đất phương Nam thân yêu. Chỉ khi đọc hết quyển sách, chúng ta mới cảm nhận được cái đẹp và tinh thần bất khuất chống giặc ngoại xâm của nhân dân ta. Với nhân vật chính là một cậu bé tên An.
Trong quyển sách này, Đoàn Giỏi đã kể theo ngôi thứ nhất, hóa thân chân thật về cả tính cách lẫn cảm xúc của An. Cậu bé Nguyễn An sống cùng với cha mẹ tại thành phố những ngày sau ngày độc lập 2-9-1945. Thực dân Pháp trở lại xâm lược Việt Nam, đổ quân vào Nam Bộ. Pháp mở những trận đánh khiến cho những người dân sống tại các thành thị phải di tản. An và ba mẹ cũng phải bỏ nhà bỏ cửa để chạy giặc. Tại những chi tiết này, tác giả đã miêu tả một cách chân thực hoàn cảnh và cuộc sống khốn khổ của nhân dân ta lúc chạy trốn giặc Pháp, khiến cho một đứa bé lớn lên trong hòa bình, độc lập như em cũng phải xót xa cho những thiếu thốn, thiệt thòi của nhân dân ta khi chiến tranh. Tác giả đã gợi cho em hình ảnh của những con người kiên cường, họ đã phải rời bỏ quê hương để chạy thoát khỏi tay bọn giặc Pháp.
Theo cha mẹ chạy hết từ vùng này tới vùng khác của miền Tây Nam Bộ. An kết bạn cùng với những đứa trẻ cùng trang lứa và có một cuộc sống tuổi thơ vùng nông thôn đầy êm đềm. Nhưng cứ vừa ổn định được mấy bữa thì giặc đánh tới nơi và lại phải chạy. Trong một lần mải chơi, giặc đánh đến và An đã lạc mất gia đình. Cậu trở thành đứa trẻ lang thang. Trong những tháng ngày lưu lạc nơi đất khách quê người, tác giả đã dùng tài năng của mình để gợi tả một cách chân thật quang cảnh và những sản vật trù phú của rừng U Minh và vùng đất Cà Mau. Từng nghề nghiệp, ánh mắt, cách ăn nói, chào mời; những chi tiết thể hiện sự trù phú về động và thực vật nơi đây của người dân nơi đây được tác giả vẽ lại thật chân thật và đầy cảm xúc; khiến cho chúng ta dù chỉ cần đọc quyển sách này cũng có thể hình dung ra quang cảnh tươi đẹp và trú phú ấy. Sau khi được bà Tư Béo, chủ một quán rượu nơi đây nhận nuôi, An đã vô tình biết được vợ chồng Tư Mắm là Việt gian, chúng biết được và đốt quán bà Tư Béo, còn An đã may mắn chạy thoát và được một gia đình người đàn ông bán rắn tốt bụng nhận nuôi.
Trong khoảng thời gian sống cùng gia đình của ông bán rắn, An đã học tập đươc rất nhiều kinh nghiệm và kiến thức chỉ có người dân ở đây lưu truyền với nhau, trong sách vở ở thành phố mà An theo học không hề nhắc đến. Trong hững cuộc đi bắt rắn giữa An và gia đình, tác giả đã cho em nhìn thấy được sự dũng cảm, sự kiên nhẫn của những người làm nghề này. Từng cách bắt mồi nhử, cách móc mồi, cách... đuổi muỗi, sự chờ đợi, kiên nhẫn và quang cảnh của rừng U Minh vào ban đêm đã được hiện lên thật sắc nét dưới từng con chữ của tác giả. Còn trong những lần đi lấy mật ong, quyển sách đã mang lại cho em những hình ảnh chân thật nhất về cách dựa vào hướng gió, địa điểm, thời tiết mà đoán chỗ ong mật làm tổ để gác kèo lấy mật. Còn trong lần An chạm trán với hổ, em đã có thể phần nào hình dung ra sự hoang sơ, sự hoang dã của thiên nhiên rừng U Minh.
Sau khi chú Võ Tòng hi sinh vì phục kích giặc, gia đình bố nuôi An phải di cư đến nơi khác cùng người dân trong làng. Đến chợ Năm Căn. Tiếp tục sử dụng ngôi kể của mình, tác giả lại khiến cho đọc giả cảm giác thích thú say mê trước quang cảnh vui nhộn nhưng cũng không kém phần êm đềm. Cái quang cảnh tấp nập, người mua kẻ lại lại viển vông trong đầu em, nghĩ lung tung như muốn nhảy vào quyển sách để thăm thú cái nơi ấy. Rừng đước trù phú kia đang ôm lấy những con người chân chất của đất Cà Mau...
Kết thúc truyện, là cái lúc mà tất cả người dân đứng lên, đã sẵn sàng cho cái tư tưởng chiến đấu của họ, lý trí bất khuất cùng lòng dũng cảm, đứng hẳn lên, trên tay phất cao lá cờ đỏ sao vàng của Tổ quốc, bắt đầu cuộc chiếng với quân địch, quân Pháp xâm lăng. Chỉ biết một điều, cái kết thúc dang dở thế này, kháng chiến của nhân dân ta nhất định thắng lợi. Bởi con người Việt Nam không bao giờ khiếp sợ trước quân thù, họ luôn đấu tranh để giành lại độc lập tự do vì trong họ luôn luôn tồn tại một tinh thần kiên cường, bất khuất
Em cũng muốn cảm ơn tác giả Đoàn Giỏi đã gửi đến trái tim em những trái tim đẹp đẽ và quả cảm của con người trên vùng đất tận cùng của hình chữ S. Qua cách dùng từ điêu luyện; sự miêu tả chân thật trong từng chi tiết, cảm xúc; sự tâm huyết của tác giả Đoàn Giỏi, quyển sách đã mang lại cho người đọc không chỉ là sự trù phú của thiên nhiên Cà Mau, mà còn là cảm xúc tự hào về tinh thần cao đẹp chống giặc ngoại xâm của nhân dân ta. Đó là một cảm xúc mà em sẽ luôn nhớ đến và tự hào.
Cảm nhận về nhân vật câu bé An trong Đất rừng phương Nam - Mẫu 3
Thế hệ 8x,9x chắc chắn nhiều người không còn xa lạ với bộ phim Đất rừng phương nam ra mắt năm 1997, gây ra tiếng vang lớn và nhận được sự đón nhận nồng nhiệt của khán giả. Bộ phim được chuyển thể từ tác phẩm cùng tên của nhà văn Đoàn Giỏi được sáng tác năm 1957, kể về cuộc đời của cậu bé An tại miền Tây Nam Bộ nước ta những năm 50 của thế kỉ XX. Do chiến tranh, An đã bị lạc mất gia đình, may mắn cậu được bố mẹ Cò cưu mang và thương yêu chăm sóc như con ruột. Trong toàn bộ 20 chương của truyện, để lại cho em ấn tượng nhất chính là chương 9, với tên gọi “Đi lấy mật”. Đoạn trích Đi lấy mật đã khắc họa khung cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp tại rừng U Minh hùng vĩ của miền Tây Nam Bộ. Đặc biệt, nhân vật An trong đoạn trích đã để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng người đọc với nhiều đặc điểm đáng quý.
Bằng cách sử dụng ngôi kể thứ nhất cho đoạn trích, cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ của khu rừng U Minh đã được hiện ra dưới góc nhìn tinh tế của cậu bé An. Rừng U Minh thật hoang sơ và tươi đẹp, trong không khí trong lành của buối sáng sớm đi lấy mật ông của ba cha con An. Cậu bé An thấy khu rừng có “Ánh sáng trong vắt, hơi gợn một chút óng ánh trên những đầu hoa tràm rung rung, khiến ta nhìn cái gì cũng có cảm giác như là nó bao qua một lớp thủy tinh”, không phải ai cũng có thể đưa ra nhận xét tinh tế như vậy, hơn nữa lại nhỏ tuổi như An. Gió và mặt trời cũng xuất hiện thật đặc biệt, theo cái nhìn riêng của cậu, cậu thấy gió thì thổi “rao rao”, còn mặt trời lại được cậu miêu tả là một “khối” tỏa ánh nắng rực rỡ. Chỉ qua vài lời nhận xét của An chúng ta đã thấy rừng U Minh thật đẹp làm sao! Thêm cả “làn hơi đất” tỏa lên rồi bị tan biến khi ánh nắng mặt trời xuất hiện khiến khu rừng thêm phần kì bí, thôi thúc cha con An khám phá. An cảm nhận cảnh quan xung quanh bằng cả thính giác khi nghe thấy “chim hót líu lo” và bằng cả khứu giác với mùi hương tràm ngọt lan khắp cánh rừng. Động vật trong rừng cũng được miêu tả một cách rất chân thật qua con mắt của An, cậu thấy “Mấy con kì nhông nằm vươn mình phơi lưng” đang biến mình thành nhiều màu rực rỡ, rồi “Con Luốc động đậy cánh mũi, rón rén mò tới” và cả “Chim áo già màu nâu, chim manh manh mỏ đỏ bóng như màu thuốc đánh móng tay, lại có bộ lông xám tro điểm những chấm trắng chấm đỏ li ti rất đẹp mắt”, khiến An phải thốt lên với Cò rằng: “Chim đẹp quá cò ơi”. Qua những cảm nhận tinh tế của An, có thể thấy, cậu bé còn là một người có tình yêu thiên nhiên vô cùng lớn, bởi chỉ có những người yêu thiên nhiên như cậu bé mới có thể cảm nhận cảnh quan xung quanh một cách đặc biệt và sinh động như vậy.
An còn là một chú bé rất hồn nhiên và tinh nghịch giống như bao đứa trẻ khác. Cậu bé “chen vào giữa” tía nuôi và Cò, rồi “quảy tòn ten một cái gùi bé mà má nuôi tôi đã bơi xuồng đi mượn của nhà ai ngoài xóm bìa rừng từ chiều hôm qua”. Khi đi tìm tổ ong, cậu bé rất hăng hái, đảo mắt khắp mọi nơi. Hình ảnh một cậu bé hồn nhiên tinh nghịch của An như xoa dịu đi nỗi xót xa của người đọc về hoàn cảnh lạc mất gia đình của cậu, để người đọc có thể thở phào nhẹ nhõm, vì may thay cậu gặp được gia đình Cò và vẫn được sống đúng với lứa tuổi của mình.
Tuy hiếu động nhưng cậu bé cũng vẫn không vì ham chơi mà lơ là việc học. Dễ dàng nhận thấy An cũng là một cậu bé thông minh và chăm chỉ học hành. Cậu nhớ như in từng lời má nuôi dạy về cách tìm và lấy mật, nào là xác định hướng gió, “khu rừng tốt”, tính được đường ong bay...An còn hỏi má nuôi rất nhiều điều cậu chưa hiểu rõ như “Kèo là gì, hở má?”, “Coi bộ cũng không khó lắm hở má?”, “Ủa! Tại sao vậy, má?”. Cậu bé thật thông minh và ham học hỏi làm sao! Cậu còn nhớ được cả những điều trong sách khi đi học được dạy về loài ong, rồi so sánh chúng với những gì má nuôi kể và thực tế nhìn thấy. Cậu nhận thấy trong sách khoa học tự nhiên ở trường chỉ dạy những điều chung chung về loài ong, những điều má nuôi cậu kể không thấy có trong sách, thậm chí cậu còn biết được rẳng cách gác kèo má nuôi kể “Trong kho tàng kinh nghiệm của những nhà nuôi ong trên thế giới” sẽ không có, vì cậu đã ghi chép lại cẩn thận những kinh nghiệm này từ lời thầy giáo kể. Khi thấy tổ ong cậu lại tiếp tục so sánh với hình trong sách và nhận thấy chúng giống nhau. An nhớ cả cách nuôi ong của người La Mã, người Ai Cập, xứ Tây Âu mà thầy giáo kể, rồi tự đưa ra được kết luận rằng: “Không có nơi nào, xứ nào có kiểu tổ vùng U Minh này cả.” Chắc hẳn nhiều bạn đọc tới đây sẽ cảm thấy khâm phục trí nhớ và sự thông minh, chăm học của An.
Với ngôn ngữ giản dị, cách sử dụng từ ngữ đậm chất miền Tây Nam Bộ, tác giả Đoàn Giỏi đã khắc họa thành công nhân vật An trong đoạn trích Đi lấy mật nói riêng và tác phẩm Đất rừng phương Nam nói chung. Trong đoạn trích, An được xây dựng với đặc điểm là một cậu bé có cái nhìn tinh tế về thế giới xung quanh và yêu thiên nhiên. Không chỉ vậy cậu còn rất tinh nghịch, thông minh và chăm học. Qua nhân vật An, nhà văn Đoàn Giỏi đã bộc lộ được cảm xúc của chính mình dành cho thiên nhiên hùng vĩ tại rừng U Minh, cánh rừng đại diện cho miền Tây sông nước, cũng như tình yêu trẻ thơ của mình vì đã truyền đạt tác phẩm một cách gần gũi và thu hút đến với mọi người, đặc biệt là trẻ nhỏ.
-/-
Hy vọng với những mẫu "Cảm nhận về nhân vật câu bé An trong Đất rừng phương Nam" mà Đọc tài liệu tổng hợp giúp các em có thêm tài liệu tham khảo. Cùng với trọn bộ văn mẫu lớp 10 là những tài liệu hữu ích giúp các em học tốt Ngữ Văn 10!