So sánh, cảm nhận về hai đoạn thơ cuối bài Sóng và Vội vàng là một đề tài đòi hỏi sự am hiểu kiến thức và tư duy sâu sắc về hai tác phẩm, đặc biệt là hai khổ cuối mỗi bài. Đọc tài liệu đã tổng hợp và biên tập gửi đến các em tham khảo một mẫu dàn ý chi tiết với đề tài này.
Đề bài: Cảm nhận của anh/chị về 2 đoạn thơ sau:
Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ.
(Trích "Sóng" - Xuân Quỳnh)
Ta muốn ôm
Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn;
Ta muốn riết mây đưa và gió lượn,
Ta muốn say cánh bướm với tình yêu,
Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều
Và non nước, và cây, và cỏ rạng,
Cho chếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng
Cho no nê thanh sắc của thời tươi;
- Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi!
(Trích "Vội Vàng" - Xuân Diệu)
Hướng dẫn lập dàn ý chi tiết cảm nhận về hai đoạn thơ cuối bài Sóng và Vội Vàng
I. Mở bài
- Giới thiệu khái quát về hai tác giả, tác phẩm:
+ Xuân Quỳnh là một trong những gương mặt tiêu biểu của thế hệ các nhà thơ trẻ thời chống Mĩ. “Sóng” là bài thơ tình đặc sắc được Xuân Quỳnh sáng tác nhân chuyến đi thực tế về vùng biển Diêm Điền. Bài thơ thể hiện vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ trong tình yêu qua hình tượng sóng.
+ Xuân Diệu là nhà thơ mới nhất trong các nhà thơ Mới. “Vội vàng” là một trong những bài thơ xuất sắc nhất, thể hiện rõ phong cách nghệ thuật của Xuân Diệu. Thi phẩm thể hiện lòng ham sống, khát khao sống mãnh liệt của cái tôi trữ tình.
II. Thân bài: Cảm nhận về hai đoạn thơ cuối Sóng và Vội Vàng
1. Cảm nhận về đoạn thơ cuối bài Sóng
- Nội dung:
+ Đoạn thơ thể hiện khát vọng của tác giả muốn hòa cái tôi nhỏ bé vào cái chung rộng lớn (mơ ước được “tan ra” như trăm con sóng nhỏ giữa biển lớn tình yêu, nghĩa là quên mình, hi sinh cho người mình yêu và tình yêu của mình)
+ Ước muốn bất tử hóa tình yêu, để tình yêu luôn còn mãi với thời gian (để ngàn năm còn vỗ”)
=> Khát vọng tình yêu cao cả, mãnh liệt và đầy nữ tính của một trái tim tha thiết yếu thương. Cảm nhận vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong bài Sóng.
- Nghệ thuật:
+ Thể thơ 5 chữ với câu thơ ngắn gọn, sử dụng thành công biện pháp ẩn dụ.
+ Xây dựng hình tượng nghệ thuật đặc sắc, giàu sức gợi (hình tượng “sóng”)
2. Cảm nhận đoạn thơ cuối bài Vội vàng
- Nội dung:
+ Đoạn thơ thể hiện ý thức, khát khao chiếm lĩnh, tận hưởng cuộc sống ở mức độ cao nhất (chếnh choáng, đã đầy, no nê...) với những gì tươi đẹp nhất của trần gian (mùi thơm, ánh sáng, thời tươi...)
+ Thể hiện một cái tôi ham sống, muốn tận hưởng cuộc đời một cách mãnh liệt, trực tiếp (ôm, say, thấu, cắn...)
=> Quan niệm sống mới mẻ, sống vội vàng, cuống quýt như chạy đua với thời gian để tận hưởng mọi sắc màu, hương vị, vẻ đẹp của cõi trần gian.
- Nghệ thuật:
+ Thể thơ tự do đầy biến hóa với ngôn từ nghệ thuật hết sức táo bạo và sáng tạo.
+ Sử dụng thành công biện pháp điện từ, điệp ngữ, các động từ, tính từ mạnh cùng thủ pháp liệt kê -> tô đậm nhịp sống gấp gáp, sôi nổi, cuống quýt của tác giả.
3. Nhận xét, đánh giá điểm tương đồng và khác biệt của hai đoạn thơ
- Điểm tương đồng:
+ Hai nhà thơ cùng chung một khát vọng được hòa nhập, mở rộng phạm vi giới hạn bản thân, hòa “cái tôi” của mình vào cuộc đời rộng lớn.
+ Đều thể hiện quan niệm sống hết mình vì tình yêu, cuộc đời.
- Bình giảng hai khổ thơ cuối bài Sóng và hai khổ cuối Vội vàng ta thấy có sự khác biệt:
+ Xuân Quỳnh thiên về khát vọng được tận hiến trong tình yêu, còn Xuân Diệu chủ yếu thiên về khát khao được tận hưởng cuộc sống.
+ Giọng điệu trong đoạn thơ của bài “Sóng” vừa da diết vừa mãnh liệt, như một lời tâm tình, bộc bạch chân thành của trái tim người phụ nữ khi yêu. Giọng điệu trong đoạn thơ của bài “Vội vàng” lại mạnh mẽ đến mức cuồng nhiệt, thể hiện cái tôi tràn đầy lòng yêu đời, ham sống của thi sĩ Xuân Diệu.
=> Điểm khác biệt tạo nên cho mỗi nhà thơ có một dấu ấn nghệ thuật riêng để lại ấn tượng trong lòng độc giả.
III. Kết bài
- Kết luận lại giá trị nội dung và nghệ thuật của hai đoạn thơ trên: Cả 2 đoạn thơ trên đều là đoạn kết của hai tác phẩm, thể hiện những khát vọng mãnh liệt.
Bài văn mẫu tham khảo so sánh liên hệ hai đoạn thơ Sóng và Vội vàng
Xuân Diệu và Xuân Quỳnh được làm là hai trong số các nhà thơ nổi bật của thơ ca hiện đại. Nếu Xuân Diệu được mệnh danh là ông hoàng thơ tình thì Xuân Quỳnh được mệnh danh là bà chúa thơ tình yêu. Ở hai hồn thơ này ta bắt gặp hơi thở tình yêu dạt dào và lòng ham sống mạnh mẽ. Hai đoạn thơ dưới đây là minh chứng cực kỳ rõ ràng cho sự gặp nhau về cảm hứng thi ca của hai tác giả:
Ta muốn ôm
Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn
Ta muốn riết mây đưa và gió lượn
Ta muốn say cánh bướm với tình yêu
Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều
Và non nước, và cây, và cỏ rạng
Cho chếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng
Cho no nê thanh sắc của thời tươi.”
(Vội vàng – Xuân Diệu)
“Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ.”
(Sóng – Xuân Quỳnh)
Xuân Diệu từ lâu đã được xem là một trong ba đỉnh cao của phong trào Thơ mới giai đoạn năm 1932 – 1945. Ông được đánh già là “nhà thơ mới nhất trong các nhà thơ Mới” vì cách sử dụng ngôn từ cũng như cảm hứng thi ca. Khác với những nhà thơ trong cùng giai đoạn thơ của Xuân Diệu không tuân theo cảm hứng dân tộc mà theo cảm hứng lạng mạn. Ông tập trung thể hiện cái tôi cá nhân và lòng ham sống.
“Ta muốn ôm
Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn
Ta muốn riết mây đưa và gió lượn.
Ta muốn say cánh bướm với tình yêu
Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều
Và non nước, và cây, và cỏ rạng
Cho chếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng
Cho no nê thanh sắc của thời tươi.”
Cái tôi mãnh liệt của tác giả được thể hiện rõ ràng qua cụm từ “ta muốn”. Ta là đại từ thể hiện cái tôi cá nhân khẳng định chủ thể khác biệt hoàn toàn với chúng tôi, chúng ta đang thịnh hành. Đoạn thơ được xem là một tuyên ngôn sống của tác giả tự xác định thái độ sống gấp muốn tận hưởng và cảm nhận cái hữu hạn của cuộc đời.
Xuân Diệu muốn ôm từ “sự sống mới bắt đầu mơn mởn” là những thứ nhỏ bé nhất như hạt mầm. Và “riết” những thứ siêu nhiên là “mấy đưa và gió lượn”. Tiếp theo là say trong những “cánh bướm với tình yêu” và “một cái hôn nhiều”. Và tất cả “non nước, cây, cỏ rạng” những thứ trên mặt đất đang tồn tại. Để cho cơ thể chếnh choáng mùi thơm cho đã đầy ánh sáng và cho no nê thanh sắc của thời tươi. Với hàng loạt các động từ mạnh như “ôm”, “riết”, “thâu”, “say”, “chếnh choáng”, “no nê” đủ thấy lòng ham muốn chiếm lĩnh sự sống của tác giả lớn như thế nào. Qua đoạn thơ này cho thấy Xuân Diệu không chỉ muốn sống một cách thông thường mà muốn sống nhanh sống gấp sống làm sao tận hưởng được hết những mật ngọt của sự sống.
Một nhà thơ nữa tiêu biểu cho cảm hứng lãng mạn và lòng ham sống của con người đó là Xuân Quỳnh. Nhà thơ nữ hiếm hoi là gương mặt tiêu biểu cho thế hệ thơ trẻ của thời kỳ kháng chiến chống Mỹ. Thơ của Xuân Quỳnh mang đậm vẻ đẹp nữ tính, vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ giàu nhạy cảm. Đoạn thơ trích trong tác phẩm “Sóng” dưới đây thể hiện rõ nhất phong cách thơ của bà:
“Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ.”
Đối với Xuân Quỳnh thì tình yêu được xem là lẽ sống. Nhưng tình cảm không chỉ hữu hạn trong cái tôi nhỏ bé mà còn được hòa mình vào biển lớn tình yêu của nhân loại. Bà ước mong:
“Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ”
Từ “trăm con sóng nhỏ” này hòa mình vào với “biển lớn tình yêu” đấy là cách biến tình yêu trở thành bất tử. Và tình yêu thương từ đó sẽ lan tỏa đến mọi nơi trên thế giới mang đến cho con người một thế giới bình yên và hòa bình cho nhân loại.
Thông qua việc phân tích hai đoạn thơ trên của hai tác giả Xuân Diệu và Xuân Quỳnh ta thấy cả hai đều bộc lộ cảm xúc mãnh liệt và những suy ngẫm trước cuộc đời rộng lớn. Họ đều thể hiện lòng ham sống mạnh mẽ muốn được hòa mình vào cuộc sống chung của nhân loại.
Nhưng điểm khác biệt là nếu như thì nằm ở cách thể hiện cái tôi cá nhân. Nếu ở Xuân Diệu ta thấy sự mạnh mẽ nam tính thì ở Xuân Quỳnh ta lại thấy sự nhẹ nhàng, nữ tính. Những câu thơ của Xuân Diệu đọc lên cảm nhận được cái tôi mãnh liệt muốn khẳng định ước mướn lòng ham sống của bản thân. Thì những câu thơ của Xuân Quỳnh lại rất nhẹ nhàng đầy thủ thỉ, tâm tình.
Xuân Diệu chọn cách sống gấp gáp để hưởng thụ được hết những hoa thơm trái ngọt trên cuộc đời. Còn Xuân Quỳnh thì lại có ước muốn được hòa mình vào đời sống chung của nhân loại. Từ cái tôi nhỏ bé tiến đến cái ta ngoài biển lớn tình yêu.
Thông qua hai đoạn thơ trên đây chúng ta cảm nhận được lòng ham sống và cái tôi vô cùng lãng mạn của Xuân Diệu và Xuân Quỳnh. Mặc dù, họ sinh ra ở hai thời điểm, hai thế hệ khác nhau nhưng họ đều có chung một cái tôi lãng mạn và lòng tin yêu mãnh liệt đối với cuộc đời.
-/-
Trên đây là phần nội dung chi tiết dàn ý và bài văn mẫu cảm nhận về hai đoạn thơ cuối bài Sóng (Xuân Quỳnh) và Vội vàng (Xuân Diệu). Truy cập mục tài liệu Văn mẫu lớp 12 để tham khảo thêm nhiều bài văn phân tích, nghị luận, cảm nhận hay giúp rèn luyện kỹ năng làm văn.