Dàn ý Cảm nghĩ của em sau khi đọc Chuyện chức phán sự đền Tản Viên
I. Mở bài
- Giới thiệu về tác giả Nguyễn Dữ và tập Truyền kì mạn lục: Nguyễn Dữ sống vào khoảng thế kỉ XVI. Truyền kì mạn lục là tác phẩm xuất sắc của ông ghi chép những chuyện li kì trong nhân gian.
- Giới thiệu về tác phẩm “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên”: Là một trong 20 truyện của tập truyền kì mạn lục kể về câu chuyện chức quan coi việc xử án ở đền Tản Viên
II. Thân bài
1. Giới thiệu nhân vật Ngô Tử Văn.
- Tên: Ngô Tử Văn tên Soạn
- Quê quán: Huyện Yên Dũng đất Lạng Giang
- Tính tình: Khảng khái, nóng nảy, thấy sự gian tà thì không chịu được
→Cách giới thiệu trực tiếp ngắn gọn mang tính khẳng định gây chú ý người đọc
→Giọng điệu ngợi ca định hướng cách nhìn nhận cho người đọc về những hành động tiếp theo của nhân vật
2. Cuộc đấu tranh ở trên trần gian của Ngô Tử Văn.
a. Hành động đốt đền
- Nguyên nhân đốt đền: Tức giận trước sự hống hách, lộng hành làm hại dân chúng của hồn ma tiên tướng giặc
- Hành động:
+ Tắm gội chay sạch, khấn trời
→ Đốt đền là hành động có chủ đích, cẩn trọng, không phải hành động bộc phát
+ Châm lửa đốt đền, vung tay không sợ gì cả mặc cho mọi người lắc đầu lè lưỡi
→ Hành động công khai đầy dũng cảm, quyết liệt.
⇒ Thể hiện sự khẳng khái, chính trực, kiên cường, dũng cảm của trí thức Việt
⇒ Thể hiện ý thức dân tộc mạnh mẽ qua việc diệt trừ hồn ma tên tướng giặc.
b. Cuộc gặp gỡ của Ngô Tử Văn và bách hộ họ Thôi
- Sau khi đốt đền, Tử Văn trở về bị “sốt nóng sốt rét”.
- Hình ảnh hồn ma tướng giặc:
+ Diện mạo khôi ngô, cao lớn, đầu đội mũ trụ
+ Lời nói: Mắng mỏ đe dọa, bắt Ngô Tử Văn lập lại đền.
→ Đây là một kẻ xảo trá, tham lam, hung ác
- Thái độ của Ngô Tử văn: Ung dung, mặc kệ vẫn ngôi ngất ngưởng, tự nhiên
→ Thái độ của con người tự tin vào việc làm chính nghĩa.
c. Cuộc gặp gỡ của Ngô Tử Văn với thổ công
- Thổ công: Kể lại toàn bộ sự việc mình bị hại để Tử Văn thấy được sự xảo trá tác oai tác quái của tên tướng giặc, lo lắng cho Tử Văn
→ Thổ công biết sự tồn tại của cái xấu nhưng cam chịu và chấp nhận, không dám đấu tranh để đòi lại công lí
- Thổ công bày cách để Ngô Tử Văn đối phó với tên hung thần và đối chất với Diêm Vương
→ Tạo ra sự phát triển logic cho câu chuyện.
→ Tử Văn không còn chiến đấu đơn độc mà đã có sự hỗ trợ của thổ công.
3. Cuộc đấu tranh giành lại công lí ở Minh Ti.
a. Chặng 1: Tử Văn đối đầu với những thử thách
- Tên bách hộ họ Thôi: Tỏ vẻ khép nép, đáng thương, để kêu oan
- Diêm Vương: Nghe theo lời tố cáo của tên tướng giặc, trách mắng, phán Tử Văn ngoan cố, bướng bỉnh
- Thái độ của Tử Văn:
+ Điềm nhiên, không kinh hãi trước cảnh Minh ti rùng rợn
+ Một mực kêu oan, điềm tĩnh, cứng cỏi trước uy quyền của Diêm Vương và sự xảo trá giả tạo của tên tướng giặc
b. Chặng 2: Tử Văn vạch trần tội ác của tên tướng giặc
- Khi tranh cãi, biết mình yếu thế, tên bách hộ Thôi sợ hãi, tỏ vẻ giả nhân giả nghĩa xin giảm án cho Tử Văn.
- Tử Văn không chịu bỏ cuộc, xin Diêm Vương cho người xuống tản Viên chứng thực
- Diêm Vương: Chứng thức và tin lời Ngô Tử Văn, xử cho Tử Văn thắng kiện.
→ Cuộc đấu tranh đã bộc lộ khí phách, sự thông minh, cam đảm, quyết liệt của Ngô Tử Văn trên hành trình đòi lại công lí
→ Làm rõ bộ mặt giả nhân giả nghĩa, xảo trá, giả tạo của hồn ma tên tướng giặc.
→ Kết quả của cuộc chiến cho thấy ước mơ về sự công bằng của nhân dân.
4. Ngô Tử Văn nhận chức phán sự đền Tản Viên
- Là phẩn thưởng cho sự khẳng khái, cương trực và dũng cảm của Ngô Tử Văn.
- Diệt trừ tận gốc cái ác, lấy lại danh dự cho thổ công, làm sáng tỏ nỗi oan khuất cho Ngô Tử Văn
- Gửi gắm khát vọng của nhân dân về một vị quan chính trực, thanh liêm.
- Cuộc gặp gỡ giữa quan phán sự và người quen cũ: Thể hiện niềm tin về một vị quan tốt, giúp nước, giúp dân.
5. Ý nghĩa, bài học
a. Ý nghĩa của truyện
- Thể hiện niềm tin vào công lí, ước mơ về một xã hội công bằng ở hiền gặp lành, ác giả ác báo
- Phản ánh hiện tượng oan trái, bất công của xã hội đương thời
- Phê phán thói tham nhũng, lộng quyền của quan lại đương thời
- Phê phán sự hèn nhát không dám đứng lên đấu tranh bảo vệ lẽ phải của một bộ phận quan lại và nhân dân
b. Bài học
- Cần dũng cảm đứng lên đấu tranh bảo vệ công lí và lẽ phải.
- Có niềm tin vào lẽ phải: Thiện thắng ác
6. Đặc sắc nghệ thuật
- Sự kếp hợp giữa bút pháp thực và ảo, mượn truyện kì ảo để nói truyện thực ở đời vì thế nó mang giá trị thời đại
- Cốt truyện kịch tính, hấp dẫn với kết cấu logic có mở đầu, thắt nút, cao trào, mở nút
- Lựa chọn tình tiết li kì, lôi cuốn
- Xây dựng tính cách nhân vật qua lời nói và hành động
III. Kết bài
- Khái quát lại nội dung và nghệ thuật của truyện “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên”
- Trình bày suy nghĩ của bản thân về tác phẩm: Đem lại sự thích thú cho người đọc bởi người tốt đã được đền đáp xứng đáng, kẻ ác bị trùng trị
Top 3 bài văn hay Cảm nghĩ của em sau khi đọc Chuyện chức phán sự đền Tản Viên
Sau khi đọc đoạn trích "Chuyện chức phán sự đền Tản Viên" các em đã hiểu được bài học và ý nghĩa mà tác giả muốn truyền đạt. Hãy cùng Đọc tài liệu nêu lên cảm nghĩ của em sau khi đọc đoạn trích. Dưới đây là một số bài văn mẫu mà Đọc tài liệu đã tuyển chọn giúp các em tham khảo, bổ sung vốn từ để viết tốt bài văn Cảm nghĩ của em sau khi đọc Chuyện chức phán sự đền tản Viên
Bài mẫu 1 - Cảm nghĩ của em sau khi đọc Chuyện chức phán sự đền Tản Viên
Có những tác phẩm đi liền với tên tuổi của một tác giả nào đó, nhắc đến tác giả người ta nhớ đến tác phẩm và ngược lại. Nếu nhắc đến Nguyễn Du thì không thể không kể đến Truyện Kiều, nhắc đến Quang Dũng người ta nhớ đến Tây Tiến. Còn khi nhắc tới Nguyễn Dữ là nhắc tới Truyền kì mạn lục. Đặc biệt trong số 20 truyện tiêu biểu có chuyện Chức phán sự ở đền Tản Viên thể hiện rõ ý đồ của tác giả. Đó là ca ngợi những con người cương trực, can đảm, biết đấu tranh để bảo vệ lẽ phải và chính nghĩa.
Truyền kì là thể loại văn xuôi tự sự có nguồn gốc từ Trung Hoa có yếu tố kì ảo để phản ánh cuộc sống thực tại. Thể loại này đặc biệt phát triển ở giai đoạn văn học trung đại Việt Nam và rất được ưa chuộng. Truyện truyền kì Việt Nam thường sử dụng truyện dân gian hoặc mô típ truyện dân gian để xây dựng truyện mới. Có thể nói truyện truyền kì mang đậm chất hiện thực và chất nhân văn.
Truyền kỳ mạn lục là sáng tác duy nhất của Nguyễn Dữ, có thể nói ông không sáng tác nhiều ít thôi nhưng giá trị của nó vượt lên trên số lượng câu chuyện của nó. Truyền kỳ mạn lục viết bằng chữ Hán xen lẫn giữa biền ngẫu và thơ ca, cuối truyện còn có lời bình của tác giả. Tác phẩm này được viết khi tác giả ẩn cư ở rừng núi xứ Thanh. Để xây dựng nhân vật cua mình tác giả thường mượn nhân vật có thật trong hiện tại hoặc những nhân vật có trong huyền thoại rồi thêm bớt chi tiết kết hợp với những yếu tố kỳ ảo làm nên sức hút của truyền kì mạn lục.
Chuyện chức phán sự ở đền Tản Viên là một chuyện đặc sắc trong truyền kỳ mạn lục. Với những yếu tố kỳ ảo và lối dẫn truyện hấp dẫn tác giả đưa người đọc khám phá một thế giới khác cùng chàng Ngô Tử Văn đòi lại công bằng. Qua đó tác giả gửi gắm những giá trị nhân van và giá trị hiện thực sâu sắc.
Nhân vật chính trong truyện là Ngô Tử Văn, anh là một chàng trai tên Soạn người huện Yên Dũng đất Lang Giang. Với tính cách nóng nảy và ghét sự gian tà thì không thế chịu được. Bởi thế cho nên mới dẫn tơi hành động đốt đền. Thuở ấy có một tòa đền linh ứng lắm. Cuối đời họ Hồ quân Ngô sang xâm chiếm, vùng ấy thành chiến trường. Một tên họ Thôi tử trận ở gần đền nên tác yêu tác quái ở trên trần gian làm hại dân chúng. Với tấm lòng diệt tà hướng thiện của mình Tử Văn đã quyết định đốt đền. Chàng tắm sửa chay sạch khấn trời rồi đốt đền mặc cho sự ngăn cản của mọi người, ai nấy đều lo lắng cho chàng. Họ “ lắc đầu lè lưỡi, họ lo sợ thay Tử Văn”. Hành động đó đủ thấy sự gan dạ muốn tiêu diệt cái ác trả lại sự bình yên cho dân làng mặc cho nguy hiểm có thế giáng xuống bất cứ lúc nào. Hơn nưa việc làm ấy thể hiện sự bảo vệ thổ thần đất nước,toát lên một tinh thần dân tộc mạnh mẽ.
Sau khi dốt đền xong, chàng thấy trong người vô cùng khó chịu.đầu có trao đảo, bụng dạ run run, và kết quả là một trận sốt rét. Trong cơn sốt chàng thấy rõ một người “khôi ngô dõng dạc, đầu đội mũ trụ đi tới”. Hắn trông giống người phương Bắc hắn tự xưng là cư sĩ và đòi Tử Văn phải xây lại đền. Hắn nói: “ nhà ngươi đã theo nghiệp nho, đọc sách thánh hiền, há không biết cái đức của quỷ thần ra sao, cớ gì lại dám lăng miệt, hủy tượng đốt đền, khiến cho hương lửa không có chốn tựa nương… Cố Thiệu sẽ khó lòng tránh khỏi tai họa”.
Trước những lời nói ấy mà Tử Văn vẫn không mảy may đến. Anh mặc kệ cứ ngồi “ ngất ngưởng tự nhiên”. Hành động đó chúng tỏ Tử Văn tin vào việc làm của mình là đúng. Anh chấp nhận làm và không hề sợ bất cứ lời đe dọa cũng như sự trừng phạt nào. Còn tên phương Bắc kia quả thật càng thấy tâm địa độc ác của hắn khi mà đi cướp đền tác quái rồi lại đòi Tử Văn xây lại đền. Có thể nói trong bụng hắn chẳng có điều gì tốt đẹp cả hắn chỉ nhũng nhiễu làm khổ nhân dân nịnh nọt bưng bít, hắn lấy những cái hắn thu được từ dân làn để đi bưng bít. Vậy mà cũng dám mở mồm nói câu đạo ký với Tử Văn về viêc học hành của anh cũng như vai trò của thần thánh. Khi Tử Văn đáp lại hắn bằng thái độ dửng dưng đó hắn tức giận và dọa sẽ không để yên như thế. Còn chàng Tử Văn thì chí không lùi tâm vững chắc không thể vì những lời đe dọa của hắn mà xây lại đền. Hơn nữa anh tin vào việc làm của mình là đúng đắn là trự hại cho dân dẫu cho kết quả ra sao thì anh cũng không hề hối hận.
Hắn phất áo bay đi thì chiều tối lại có một ông già “ áo vải mũ đen, phong độ nhàn nhã, thủng thỉnh” đi vào. Ông ta cung kính vái chào Tử Văn và tự xưng là thổ địa. Hai người trò chuyên với nhau về chuyện đốt đền và tên tướng cướp đền kia sẽ làm gì với Tử Văn. Chủ nhân của cái đền bị đốt kia không ai khác chính là ông Thổ công còn tên đang giữ đền chỉ là một cô hồn của viên tướng bại trần bắc triều. Trước khi đi ông không quên dặn dò Tử Văn khi xuống Minh Ty thì hãy khai những gì mà ông vừa nói. Tên giặc kia chắc chắn không thể một tay che mắt trời mãi được. Sức mạnh của chính nghĩa sự diệt trừ kẻ ác, khảng khái của chàng Tử Văn và sức mạnh của sự thật của ông Thổ thần sẽ làm sáng tỏ mọi việc.
Đúng như đã đoán trước được, đến đêm bệnh của Tử Văn càng nặng hơn rồi ở đâu xuất hiên hai tên quỷ sứ đến bắt chàng đi gấp. Tử Văn không được vào dinh mà bị giải đi tới chỗ của bọn quỷ dạ xoa. Chàng không cam tâm kêu lớn. Diêm vương nghe được liền gọi chàng vào xét xử cho phục. Hình ảnh Diêm Vương cùng các vị thần hiện lên thể hiện nét tâm linh của người Việt, chúng ta quan niệm rằng có thế giới bên kia, cái thế giới mà con người ta khi chết đi xuống đó sẽ được thưởng hay bị phạt vì những hành đông của mình khi còn sống. Tử Văn tâu trình và cãi vã với tên kia sau khi nghe chuyện Diêm Vương cũng thấy nghi ngờ. Tiếp đó Vương cho người đến Tản Viên tìm sự thật thì quả đúng như lời của Tử Văn nói. Mọi chuyện kết thúc tốt đẹp tên quan bại trận kia phải chịu hình phạt lồng sắt chụp vào đầu, khẩu gỗ nhét vào miệng rồi bỏ vào ngục cửu u.
Ngô Tử Văn được thả về thi hay tin mình đã chết hai ngày bèn đem hết chuyện kể cho mọi người. Sau đó ông thần kia trở về với đền và đề cử Tử Văn đến làm chức phán sự ở đền Tản Viên. Ông khuyên:” Người ta sống ở đời, xưa nay ai không phải chết, miễn sao chết đi để lại tiếng về sau là đủ rồi”. Tử Văn vui vẻ nhận lời. Như vậy đấy con người sống ở đời ngay thẳng biết trừ tà gian thì để lại tiếng cho đời sau.
Bằng những yếu tố kì ảo và cố truyện hấp dẫn người đọc Nguyễn Dữ đã gửi gắm vào đó những giá trị đạo lí làm người. Qua câu chuyện tác giả muốn hướng con người tới chân thiên mỹ. Đồng thời ca ngợi những con người khẳng khái có tinh thần thép mặc cho gian nguy vẫn vững dạ không lùi bước. Câu chuyện hay cũng là lời khuyên mỗi chúng ta nên sống khắng khái, sống thiện sống vì người khác.
Bài mẫu 2 - Cảm nghĩ của em sau khi đọc Chuyện chức phán sự đền Tản Viên
Chuyện chức phán sự đền Tản Viên là một trong số những truyện hay, tiêu biểu của Truyền kì mạn lục (Ghi chép tản mạn những chuyện lạ truyền ở đời). Về mặt nội dung, câu chuyện đã thể hiện được cả hai chủ đề chính của tác phẩm là phê phán hiện thực xã hội và đề cao phẩm chất kẻ sĩ, đồng thời phản ánh khá rõ tinh thần dân tộc của tác giả. về mặt nghệ thuật, Chuyện chức phán đền Tản Viên rất tiêu biểu cho bút pháp của Nguyễn Dữ khi viết Truyền kì mạn lục: sự kết hợp yếu tố hiện thực và yếu tố kì ảo trong miêu tả tình tiết và xây dựng hình tượng nhân vật.
Nhân vật chính của chuyện là Ngô Tử Văn. Khác với một số truyện trong đó Nguyễn Dữ trình bày lai lịch và hành trình số phận nhân vật từ đầu đến cuối, Chuyện chức phán sự đền Tản Viên chỉ chọn một thời điểm có ý nghĩa nổi bật nhất để bộc lộ đầy đủ tính cách nhân vật. Chuyện giống như một màn kịch ngắn. Mở màn là sự xuất hiện của Ngô Tử Văn với hành động châm lửa đốt đền thiêng. Hành động này chính là sự châm ngòi nổ cho một cuộc chiến đấu giữa chàng và hồn ma tên tướng giặc bại trận.
Đây là cuộc chiến đấu ngay từ đầu đã thể hiện sự gay go quyết liệt. Cũng ngay từ đầu tính cách Ngô Tử Văn đã bộ lộ khá rõ. Tính cách của chàng thể hiện qua những lời kể của tác giả: Chàng vốn khẳng khái, nóng nảy, thấy sự tà gian thì không thể chịu được, vùng Bắc người ta vẫn khen là một người cương phương. Tính cách ấy càng được khắc hoạ rõ nét qua hành động, cử chỉ của nhân vật: Tử Văn rất là tức giận, một hôm tắm gội chay sạch, khấn trời rồi châm.. lửa đốt đền. Mọi người đều lắc đầu, lè lưỡi họ đều lo sợ thay cho Tử Văn, nhưng Tử Văn vung tay không cần gì cả. Phản ứng của Tử Văn trước thói xấu, thói ác nhanh và mạnh như thuốc súng. Hành động tắm gội chay sạch trước khi đốt đền, vung tay không cần gì cả sau khi đốt đền, chứng tỏ Tử Văn đã quyết đấu, quyết sống mái với kẻ gian tà, dù đó là đối thủ ai cũng phải kinh sợ.
Tuyên chiến với một kẻ thù đầy sức mạnh hiểm ác, lúc đầu Tử Văn đơn phương độc mã. Nhưng Tử Văn tin vào việc làm và sức mạnh chính nghĩa của mình. Hành động vẫn cứ ngồi ngất ngưởng tự nhiên của Tử Văn trước lời đe doạ của tướng giặc không phải là hành động bất cần của kẻ liều mà là hành động tự tin của người nắm được chính nghĩa. Câu hỏi của Tử Văn với thổ thần: Hắn thực là tay hung hãn có thể gieo vạ cho tôi không? Không phải là câu hỏi của kẻ hoang mang lo sợ mà là câu hỏi của người muốn biết người, biết ta để giành thắng lợi.
Trong cuộc chiến đấu, Tử Văn có được sợ trợ giúp của thổ thần. Nhưng với một người bị đánh đuổi khỏi nơi ở của mình, không dám đấu tranh đến cùng phải nương tựa đền Tản Viên, phải tạm ẩn nhẫn mà ngồi xó một nơi thì Tử Văn trông mong gì ở ngoại viên? Cho nên, về cơ bản Tử Vãn không có âm phù dương trợ. Trong khi đó cuộc đấu của chàng ngày càng gay go, quyết liệt. Khi đối chất cùng tướng giặc, Tử Văn hoàn toàn tin mình chính nghĩa và chàng có thêm sức mạnh. Nhưng lúc ở chốn thâm cung, chàng khẳng định điều này đâu phải dễ. Do chỉ nghe một bên nguyên, Diêm Vương – vị quan toà xử kiện, người cầm đầu cán cân công lí cũng có lúc tỏ ra hồ đồ. Chính khi đứng trước búa rìu pháp luật, Tử Văn càng tỏ rõ chàng là người có khí phách. Chàng không chỉ kêu to, khẳng định Ngô Soạn này là kẻ sĩ ngay thẳng ở trần gian, chàng còn dũng cảm vạch mặt kẻ bại tướng gian tà với lời lẽ rất cương chính, không chùn nhụt chút nào. Giữa chốn công đường âm phủ, tính cách Tử Văn vẫn là bộc trực, khẳng khái, vẫn là một quyết tâm sắt đá. Chàng đã đánh lùi tất cả sự phản công, kháng cự của kẻ thù, cuối cùng đánh gục hoàn toàn viên tướng giặc. Ngô Tử Văn chính là hình tượng tiêu biếu của kẻ sĩ cương trực, khẳng khái kiên quyết chống gian tà.
Đối lập với Ngô Tử Văn là hình ảnh tên bách hộ họ Thôi. Khi sống hắn là kẻ cướp nước. Lúc chết hắn là kẻ cướp nhà. Sống, hắn đã gieo rắc tội ác; chết hắn còn làm yêu làm quái trong nhân gian. Từ hình ảnh viên bại tướng họ Thôi, tác giả đã vạch trần bộ mặt của không ít kẻ quen dũng chước lừa dối, thích làm trò thảm ngược. Đặc biệt ngòi bút Nguyễn Dữ không chỉ lên án một số quan tham lại nhũng đương thời mà còn tố cáo mạnh mẽ hiện thực xã hội với rễ ác mọc lan, khó lòng lay động, vì tham của đút mà bênh vực cho kẻ tà gian. Qua lời Diêm Vương bảo các phán quan, Nguyễn Dữ đã phơi bày sự thật về cái gọi là kỉ cương phép nước thời ông: Lũ người chia toà sở, giữ chức sự, cấm lệnh chỉ công, thường thì xứng đáng mà không, phạt thì đích xác mà không hà lạm, vậy mà còn có sự dối trá, càn bậy như thế… ngay một lời buột miệng rất tự nhiên của Tử Văn khi nói với thổ thần: Sao mà nhiều thần quá thế vậy cũng cho ta thấy một khía cạnh hiện thực xã hội đương thời.
Phê phán hiện thực xã hội qua hình tượng những nhân vật phản diện hoặc qua lời nói của các nhân vật trong truyện là cách Nguyễn Dừ thường làm. Người đọc có thể thấy hiện tượng này ở nhiều câu chuyện khác nhau trong Truyền kì mạn lục. Âu đó cũng là cách thanh nghị xã hội của các nhà nho.
Đem tên bại tướng giặc làm đối tượng tố cáo, đả kích, Nguyễn Dữ đã thể hiện sâu sắc tinh thần tự hào dân tộc. Viên tướng bách hộ họ Thôi khi sống, đến Việt Nam đã thất bại nhục nhã, lúc chết thành hồn ma lẩn quất trên đất Việt Nam làm điều dối trá, càn bậy, hắn lại tiếp tục nếm mùi thất bại. Phải chăng đó là số phận chung cho những tên xâm lược?
Màn kịch khép lại với thắng lợi thuộc về Ngô Tử Văn. Kết thúc có hậu này chứng tỏ nhà nho Nguyễn Dữ cũng đã tìm về cội nguồn truyền thống nhân đạo và yêu nước của dân tộc Việt nam từng được thể hiện trong nhiều câu truyện cổ tích: Chính nghĩa thắng gian tà, tinh thần dân tộc thắng ngoại xâm. Triết lý của ông già khổ thần: người ta sống ở đời, xưa nay hồn phải chết, miễn là đi còn được tiếng về sau là đủ là triết mang tư tưởng lập danh của Nho gia mà nhà nho Nguyễn Dữ đã tiếp thu một cách sâu sắc. Tuy nhiên, triết lý đó cũng rất phù hợp với quan niệm sống cao đẹp của nhân dân Việt Nam.
Lời bình cuối truyện hoàn toàn thống nhất với cảm hứng của tác giả khi thể hiện hình tượng nhân vật. Và, nếu lời bình của chính tác giả thì ở đây đã có sự phù hợp giữa nhà văn tài năng Nguyễn Dữ.
Viết Chuyện chức phán sự đền Tản Viên, Nguyễn Dữ đã sử dụng kết hợp thành công bút pháp hiện thực và bút pháp kì ảo. Chuyện có vẻ như người thực, việc thực bởi cách dẫn người, dẫn việc cụ thể xác đáng đến cả thời gian địa điểm: Ngô Tử Văn, tên là Soạn, người huyện Yên Dũng, đất Lạng Giang, Năm Giáp Ngọ (1414) có người ở thành Đông Quan (Hà Nội) vốn quen biết với Tử Văn…. Nhưng câu chuyện lại đầy tính chất li kì bởi sự xuất hiện của thế giới âm cung với những hồn ma, bóng quỷ, với những cảnh vật khác thường, với chuyện người chết đi, sống lại… Tuy nhiên, trong mối quan hệ giữa mỗi yếu tố hiện thực và yếu tố kì ảo là biện pháp nghệ thuật để tăng tính hấp dẫn của câu chuyện. Cảm hứng của nhà văn Nguyễn Dữ khi sáng tác Chuyện chức phán sự đền Tản Viên nói riêng và Truyền kì mạn lục nói chung là: Lấy xưa nói nay, lấy cái "kì" nói cái "thực".
Bài mẫu 3 - Cảm nghĩ của em sau khi đọc Chuyện chức phán sự đền Tản Viên
Chuyện chức phán sự đền Tản Viên ca ngợi khí tiết và khí phách của kẻ sĩ dũng cảm đương đầu với mọi thế lực đen tối, độc ác thâm hiểm trong cuộc đời, dám chấp nhận mọi nguy hiểm, ngay cả chết cũng không lùi bước.
Đây là một trong số 20 truyện rất đặc sắc và độc đáo trích trong Truyền kì mạn lục của Nguyễn Dữ. Tác phẩm văn xuôi chữ Hán trong thế kỉ XVI, từng được ngợi ca là “thiên cổ kì bút”.
Nhân vật Ngô Tử Văn chiếm bao cảm tình tốt đẹp trong lòng ta. Quê ở Yên Dũng, Lạng Giang. Tính tình khảng khái, nóng nảy, ghét tà gian, được khen là một người cương phương.
Hành động đốt đền của Tử Văn đã làm cho mọi người “lắc đầu lè lưỡi” tỏ vẻ lo sợ cho kẻ hàn sĩ dám chọc tức quỉ thần. Trước khi phóng hỏa, Tử Văn đã “tắm gội chay sạch, khán trời”. Điều đó cho thấy, chàng tự cho việc làm của mình là chính đáng, sẽ được trời biết cho, phù hộ cho; đồng thời dám chấp nhận mọi nguy hiểm. Với Tử Văn thì tên bách hộ họ Thôi kia là một tên giặc trong đám quân Mộc Thạnh đi xâm lược nước ta. Hắn đã bị giết, bị trừng phạt. Lúc sống là tên giặc cướp, lúc chết “làm yêu quái trong dân gian” thì có gì đáng thờ. Phải đốt đền đi! Tử Văn “tứ giận” là vì thế! Thử hỏi: trong vùng Lạng Giang thuở ấy đã có người nào dám làm như Tử Văn?
Có lẽ bị quỉ ám, ma báo thù nên Ngô Tử Văn sau khi đốt đền về đến nhà thì bị ốm, bị “nổi lên một cơn sốt nóng sốt rét” chăng? Trong khi sốt, chàng thấy một người đi đến “đầu đội mũ trụ”, quần áo rất giống người phương Bắc, tự xưng là “cư sĩ” nặng lời trách móc chàng, đòi làm trả lại tòa đền, hăm dọa: “Phong đô không xa xôi gì... rồi sẽ biết!” Vốn đã coi khinh, đã căm ghét, nên Tử Văn “mặc kệ, vẫn cứ ngồi ngất ngưỡng tự nhiên”, càng làm cho con ma họ Thôi cũng tức giận, phất áo ra đi. “Kẽ sĩ không sợ chết mà chỉ sợ không biết” - Tử Văn, cũng vậy thôi. Khen, chê là chuyện thường tình. Vì thế, đến chiều tối, Tử Văn lại gặp một ông già “áo vải mũ màu đen, phong độ nhàn nhã” cho biết, ông vốn là Ngư sử đại phu thời Lí Nam Đế chết vì việc cần vương, đã được phong nhưng đã bị “tên hoạt tặc” kia, tên tướng bại trận của Bắc triều, hồn bơ vơ Nam quốc tranh chiếm mất miếu đền. Cụ già còn cho biết “hắn đã kiện thầy ở Minh ti, thầy phải liệu kế, khỏi phải chết một cách oan uổng”. Trước Minh ti, thầy nhớ kêu “xin tư giấy đến đền Tản Viên, tôi sẽ khai rõ”.
Kiện tụng ở cõi trần đã khó, kiện tụng ở Minh ti chốn âm phủ thì chắc là khó khăn và rùng rợn biết bao! Chất truyền kì của truyện được tô đậm qua nhiều chi tiết vô cùng khủng khiếp. Ngô Tử Văn bị hại tên quỷ sứ đến bắt giải đi trong mấy chục trượng. Bị gai con quỉ dùng gông dài thừng lớn trói giải đi. Bước qua một cáo cầu dài ước hơn nghìn thước bắc qua một con sông lớn “gió tanh sóng xám, hơi lạnh thấu xương”. Có thể mấy vạn quỷ Dạ Xoa “mắt xanh mỏ đỏ, hình dáng nhanh ác” đứng chật hai đầu cầu canh giữ. Tử Văn bị dẫn vào cửa điện.
Cuộc đối chất diễn ra ở Minh ti thật gay go giữa Tử Văn và tên họ Thôi tướng Tàu. Tử Văn “rất cương chính, không chịu nhụt chút nào” tên “hoạt tặc” cho Tử Văn là kẻ “mồm năm miệng mười, đơm đặt bịa tạc”. Hai bên “cãi cọ nhau mãi vẫn chưa phân phải trái”. Diêm Vương bụng cũng sinh nghi. Khi Tử Văn xin Diêm Vương “đem giấy đến đền Tản Viên để hỏi thực hư”, thì tên bách hộ họ Thô lên giọng đạo đức giả, xin Diêm Vương “tỏ cái đức rộng rãi” và “khoan tha” cho kẻ học trò “ngu bướng”.
Diêm Vương rất công minh và nghiêm khắc. Khi sai nhân đến đền Tản Viên về tâu, ngài trách mắng các phái quan để lọt “sự dối trá càn bậy”. Đại Vương ra lệnh trừng phạt tên tướng Táu: “lấy lồng sắt chụp vào đầu, khẩu gỗ nhét vào miệng, bỏ vào ngục Cửu U”. Ngài khen Tử Văn “có công trừ hại”, sai lính đưa chàng về.
Cuộc đối tụng ở Minh ti, Tử Văn đã chiến thắng. Chính nghĩa và lẽ phải đã chiến thắng. Kẻ gian xảo, độc ác đã bị trừng phạt đích đáng.
Sau hai ngày chết đi, Tử Văn được sống lại. Cái đền cũ được dựng lại. Ngôi mộ của tên tướng Tàu bị bật tung lên, hài cốt tan tành ra như cám. Tử Văn đã được tiến cử chức phá sư đền Tản Viên. Lão phu được trở về đền miếu cũ. Rồi Tử Văn không ốm đau gì mà mất. Đó là chuyện kì lạ. Kì lạ mà như thật: sáng sớm năm Giáp Ngọ (1444), một người làng đã nhìn thấy Ngô Tử Văn ngồi trên chiếc xe ngựa chạy ầm ầm ở ngoài cửa tây thành Đông Quan, nghe tiếng người quát: “Người đi đường tránh xa, xe quan phán sự”! Và ở quê cũ “nhà quan phán sự” vẫn còn đó.
Chuyện chức phán sự đền Tản Viên có bao yếu tố thần kì hoang đường bao phủ các nhân vật, cốt truyện, các tình tiết. Trong 4 cảnh: Ngô Tử Văn đốt đền rồi gặp hai hồn ma, cảnh Ngô Tử Văn bị bọn quỷ sứ gông và trói giải đưa xuống tòa Minh Ti, cảnh Diêm Vương xử kiện, trừng phạt tên tướng Tàu, cảnh người làng gặp quan phán sự ngồi trên cỗ xe chạy ầm ầm ngoài thành Đông Quan, cảnh nào cũng có tình huống giàu kịch tính, để lại ấn tượng sâu sắc cho người đọc với niềm tin là chuyện lạ mà như thật, có thật.
Qua nhân vật Ngô Tử Văn, tác giả ca ngợi nhân cách cao đẹp của một hàn sĩ dũng cảm, khẳng khai đấu tranh chống lại cái ác trừ hại cho dân, thể hiện niềm tin vào công lí, chính nghĩa; còn bọn bạc ác tà ma nhất định bị trừng phạt đích đáng!
Cuộc đời cần có nhiều Ngô Tử Văn.
Xã hội cần có nhiều phán quan như Ngô Tử Văn.
-/-
Hy vọng với những bài văn mẫu "Cảm nghĩ của em sau khi đọc Chuyện chức phán sự đền Tản Viên" mà Đọc tài liệu tổng hợp giúp các em có thêm tài liệu tham khảo. Cùng với trọn bộ văn mẫu lớp 10 là những tài liệu hữu ích giúp các em học tốt Ngữ Văn 10!
