Soạn sử 9 bài 24
Phần soạn sử 9 bài 24 dưới đây giúp bạn nắm vững các kiến thức quan trọng cùng câu hỏi trắc nghiệm và hướng dẫn trả lời các câu hỏi bài tập trang 97 đến 102 sách giáo khoa lịch sử lớp 9.
Cuộc đấu tranh bảo vệ và xây dựng chính quyền dân chủ nhân dân (1945 - 1946)
Mục lục nội dung
Kiến thức sử 9 bài 24
Tình hình nước ta sau Cách mạng tháng Tám
- Thuận lợi: đất nước độc lập, nhân dân giành được chính quyền, có sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng - đứng đầu là Hồ Chủ tịch,..
- Khó khăn:
+ Quân đội Đồng minh, dưới danh nghĩa giải giáp phát xít Nhật, kéo vào nước ta. Phía Bắc vĩ tuyến 16 là 20 vạn quân Tưởng Giới Thạch kéo theo các tổ chức phản động: Việt Quốc, Việt Cách nhằm lật đổ chính quyền của nhân dân ta. Phía Nam vĩ tuyến 16, hơn 1 vạn quân Anh ra sức mở đường cho Pháp quay trở lại xâm lược nước ta. Ngoài ra, còn có 6 vạn quân Nhật đang chờ giải giáp, một bộ phận trong số đó theo lệnh của Anh chống | lại lực lượng vũ trang của ta.
+ Hậu quả nạn đói 1944-1945 vẫn chưa được khắc phục thì nguy cơ nạn đói mới xuất hiện đe doạ nhân dân ta do thiên tai gây ra.
+ Ngân sách nhà nước trống rỗng, tình hình tài chính rối loạn.
+ 90% dân số không biết chữ, các tệ nạn xã hội tràn lan.
- Nhận xét: Việt Nam đứng trước tình thế “Ngàn cân treo sợi tóc”.
➜ Tham khảo thêm: Tại sao nói nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ngay sau khi thành lập đã ở vào tình thế “ngàn cân treo sợi tóc”?
Bước đầu xây dựng chế độ mới
- Ngày 6/1/1946, cuộc Tổng tuyển cử bầu Quốc hội đầu tiên được tổ chức thành công trong cả nước.
- Quốc hội họp phiên đầu tiên tại Hà Nội (2/3/1946) lập ra ban dự thảo Hiến pháp và thông qua danh sách Chính phủ liên hiệp kháng chiến do Chủ tịch Hồ Chí Minh đứng đầu.
- Sau bầu cử Quốc hội, nhân dân các địa phương ở Bắc Bộ và Trung Bộ tiến hành bầu cử Hội đồng Nhân dân. Uỷ ban hành chính các cấp được thành lập.
- Ngày 29/5/1946, Hội Liên hiệp quốc dân Việt Nam ra đời.
➜ Xem thêm: Đảng và Chính phủ đã tiến hành những biện pháp gì để củng cố và kiện toàn chính quyền cách mạng?
Diệt giặc đói, giặc dốt và giải quyết khó khăn về tài chính
- Diệt giặc đói:
+ Biện pháp trước mắt: lập các hũ gạo cứu đói, không dùng gạo, ngô để nấu rượu, tổ chức “ngày đồng tâm” để có thêm gạo cứu đói.
+ Biện pháp lâu dài: tăng gia sản xuất theo khẩu hiệu “Tấc đất, tấc vàng”,
+ Kết quả: nạn đói được đẩy lùi.
- Diệt giặc dốt: Ngày 8/9/1945 Chủ tịch Hồ Chí Minh kí sắc lệnh thành lập cơ quan Bình dân học vụ và kêu gọi toàn dân tham gia phong trào xoá nạn mù chữ.
- Giải quyết khó khăn về tài chính: Chính phủ có nhiều biện pháp tích cực để giải quyết tình trạng trống rỗng về tài chính như: xây dựng “Quỹ độc lập”, tổ chức “Tuần lễ vàng”. Ngày 23/11/1946, Quốc hội quyết định cho lưu hành tiền Việt Nam trong cả nước.
➜ Xem thêm câu hỏi thảo luận: Trong việc giải quyết nạn đói, nạn dốt và khó khăn về tài chính, chúng ta đã đạt được những kết quả gì?
Nhân dân Nam Bộ kháng chiến chống thực dân Pháp trở lại xâm lược
- Hành động xâm lược của Pháp:
+ Đêm 22 rạng sáng 23/9/1945, thực dân Pháp đánh úp trụ sở Uỷ ban Nhân dân Nam Bộ và cơ quan Tự vệ thành phố Sài Gòn, mở đầu quá trình xâm lược nước ta lần thứ hai.
+ Tháng 10/1945 có thêm viện binh từ chính quốc, lại được sự hỗ trợ của Anh và Nhật, quân Pháp đánh chiếm các tỉnh Nam Bộ và Nam Trung Bộ.
- Hành động của Đảng, Chính phủ và nhân dân ta: phát động phong trào ủng hộ Nam Bộ kháng chiến, tích cực chuẩn bị đối phó với âm mưu của Pháp muốn mở rộng Chiến tranh ra cả nước. Hàng vạn thanh niên nhập ngũ. Cuộc kháng chiến chống Pháp của nhân dân Nam Bộ được nhân dân cả nước chi viện.
Đấu tranh chống quân Tưởng và bọn phản cách mạng
- Quân Tưởng sử dụng bọn Việt Quốc, Việt Cách để phá ta từ bên trong. Dựa vào quân Tưởng, chúng đòi ta cải tổ Chính phủ, gạt những đảng viên cộng sản ra khỏi Chính phủ Lâm thời
- Biện pháp của Đảng, Chính phủ: ta nhân nhượng cho quân Tưởng một số quyền lợi về kinh tế và chính trị. Đồng thời, ban hành một số sắc lệnh nhằm trấn áp bọn phản cách mạng.
Hiệp định Sơ bộ (6/3/1946) và Tạm ước Việt - Pháp (14/9/1946)
* Hiệp định Sơ bộ (6/3/1946)
- Hoàn cảnh lịch sử:
+ Sau khi hoàn thành xâm chiếm các tỉnh Nam Bộ và Nam Trung Bộ, Pháp chuẩn bị tiến quân ra xâm lược miền Bắc. Để tránh đụng độ với lực lượng kháng chiến của ta, Pháp đã ký với Chính phủ Tưởng Hiệp ước Hoa - Pháp (28/2/1946). Nội dung Hiệp ước: quân Tưởng được Pháp trả một số quyền lợi trên đất Trung Quốc, được vận chuyển hàng hoá qua cảng Hải Phòng và Hoa Nam không phải đánh thuế; Pháp được đưa quân ra miền Bắc Việt Nam thay thế quân Tưởng làm nhiệm vụ giải giáp quân đội Nhật.
+ Ta chủ động đàm phán với Pháp để nhanh chóng gạt 20 vạn quân Tưởng về nước và tranh thủ thời gian hoà bình để chuẩn bị lực lượng.
- Nội dung:
+ Chính phủ Pháp công nhận nước Việt Nam là một quốc gia độc lập, tự do, có chính phủ riêng, nghị viện riêng, nằm trong khối Liên hiệp Pháp.
+ Chính phủ Việt Nam đồng ý cho 15000 quân Pháp được thay thế quân Tưởng làm nhiệm vụ giải giáp quân Nhật ở miền Bắc Việt Nam, số quân này sẽ rút dần về nước trong thời hạn 5 năm.
+ Hai bên ngừng bắn ở Nam Bộ tạo không khí thuận lợi cho chuộc đàm phán chính thức ở Pa-ri.
* Tạm ước Việt - Pháp (14/9/1946)
- Sau khi kí Hiệp định Sơ bộ, thực dân Pháp tiếp tục gây xung đột vũ trang, âm mưu tách Nam Bộ ra khỏi Việt Nam. Cuộc đàm phán giữa ta và Pháp ở Phông-ten-nơ-blộ thất bại, quan hệ Việt - Pháp căng thẳng, có nguy cơ xảy ra Chiến tranh.
- Trước tình hình đó, Hồ Chí Minh đã ký với Chính phủ Pháp bản Tạm ước (14/9/1946): nhượng bộ cho Pháp một số quyền lợi kinh tế, văn hoá ở Việt Nam để có thời gian xây dựng, củng cố lực lượng, chuẩn bị kháng chiến chống Pháp.
➜ Câu hỏi thảo luận: Trước và sau Hiệp định Sơ bộ (6-3-1946), chủ trương và biện pháp của Đảng, Chính phủ ta đối phó với Pháp và Tưởng có gì khác nhau?
Thuật ngữ và khái niệm
- Giải giáp (quân Nhật): việc tước vũ khí Nhật bại trận ở Đông Dương sau khi Nhật đầu hàng, được quy định giữa các nước thắng trận, do quân đội các nước Đồng minh tiến hành.
- Bình dân học vụ: phong trào xoá nạn mù chữ trong toàn dân do Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hoà phát động theo sắc lệnh ngày 8/9/1945.
- Hiệp định sơ bộ: Hiệp định thoả thuận một số điểm trước khi đi đến thảo luận, ký kết Hiệp định chính thức.
- Tạm ước: điều ước tạm thời trong khi chưa có điều khoản chính thức giữa hai hoặc nhiều nước.
Câu hỏi trắc nghiệm ôn tập sử 9 bài 24
Câu 1. Khoanh tròn chỉ một chữ cái in hoa trước câu trả lời đúng.
1. Sau Cách mạng tháng Tám, nước ta cùng lúc phải đối phó với:
A. 20 vạn quân Tưởng, hơn 1 vạn quân Anh.
B. giặc đói, giặc dốt.
C. giặc đói, giặc dốt và giặc ngoại xâm.
D. giặc ngoại xâm và nội phản.
2. Cuộc Tổng tuyển cử đầu tiên trong cả nước diễn ra vào ngày:
A. 1/6/1945
B. 6/1/1945
C. 1/6/1946
D. 6/1/1946
3. Để xoá nạn mù chữ, Hồ Chủ tịch đã kí sắc lệnh:
A, thành lập Hội Liên hiệp quốc dân Việt Nam
B. thành lập Cơ quan bình dân học vụ
C. xây dựng “Quỹ độc lập”
D. phát hành tiền Việt Nam
4. Mục đích của việc ký Hiệp định Sơ bộ (6/3/1946) là:
A. đuổi quân Pháp và Tưởng ra khỏi Việt Nam.
B. tranh thủ thời gian hoà hoãn để củng cố lực lượng. C. tranh thủ thời gian để diệt giặc đói và giặc dốt.
D. tranh thủ sự viện trợ của Liên Xô.
➜ Xem đầy đủ bộ câu hỏi trắc nghiệm sử 9 bài 24
Trên đây là các nội dung kiến thức lý thuyết bài 24 sử 9 quan trọng nhất mà các bạn cần nắm vững. Phần tiếp theo, chúng tôi giới thiệu đến các bạn loạt bài hướng dẫn soạn sử 9 gồm các hướng dẫn trả lời câu hỏi và bài tập từ trang 97 đến trang 102 sách giáo khoa
Giải bài tập SGK
