Tài liệu hướng dẫn trả lời câu hỏi bài 2 trang 44 sách giáo khoa Ngữ văn 8 tập Hai phần soạn bài Câu cảm thán chi tiết nhất.
Đề bài: Phân tích tình cảm, cảm xúc được thể hiện trong những câu sau đây. Có thể xếp những câu này vào kiểu câu cảm thán được không? Vì sao?
a)
Ai làm cho bể kia đầy
Cho ao kia cạn cho gầy cò con?
(Ca dao)
b)
Xanh kia thăm thẳm từng trên
Vì ai gây dựng cho nên nỗi này?
(Chinh phụ ngâm khúc)
c)
Tôi có chờ đâu, có đợi đâu;
Đem chi xuân đến gợi thêm sầu.
(Chế Lan Viên, Xuân)
d) Anh mà chết là chỉ tại cái tội ngông cuồng dại dột của tôi. Tôi biết làm thế nào bây giờ?
(Tô Hoài, Dế Mèn phiêu lưu kí)
Trả lời bài 2 trang 44 SGK văn 8 tập 2
Cách trả lời 1:
- Các câu a, b, c, d đều là câu biểu lộ tình cảm cảm xúc. Câu a và b đều thể hiện ý oán trách. Câu c biểu lộ tình cảm buồn rầu khi xuân đến. Câu d thể hiện tình cảm ăn năn, hốì hận.
- Tuy nhiên các câu này đều không phải câu cảm thán vì chúng không mang các dấu hiệu hình thức của câu cảm thán.
Tham khảo thêm: Soạn bài Câu phủ định
Cách trả lời 2:
a) Câu ca dao bộc lộ sự thương xót, đồng cảm với thân phận của những con người nhỏ bé trong xã hội.
b) Sự than thân, trách phận đã đẩy người chinh phụ tới cảnh đơn chăn gối chiếc, cô đơn.
c) Nỗi buồn đau, sự cô đơn chán trường vẫn ngự trị thường trực trong lòng tác giả khi mọi người đang mong chờ xuân tới.
d) Sự hối hận muộn màng của Dế Mèn trước cái chết của Dế Choắt.
=> Đây đều là những câu nói bộc lộ cảm xúc tuy nhiên không có câu nào là câu cảm thán vì không chứa từ ngữ cảm thán, và không có dấu chấm than kết thúc cuối câu.
Cách trả lời 3:
Nghĩa biểu cảm thể hiện trong các câu trên là:
a) Đây là lời than thở của người nông dân dưới chế độ cũ.
b) Lời than của người chinh phụ trước cảnh chiến tranh phong kiến chia cắt hạnh phúc của gia đình mình.
c) Đây là tâm trạng bế tắc của người thi sĩ trước cuộc sống (khi đất nước còn chịu cảnh nô lệ lầm than).
d) Sự ân hận của Dế Mèn sau khi trót gây ra cái chết của Dế Choắt.
Để biểu đạt tình cảm, cảm xúc, có thể dùng nhiều kiểu câu khác nhau không nhất thiết phải dùng câu cảm thán. Các trường hợp nêu trên cũng vậy, tuy đều bộc lộ tình cảm, cảm xúc thế nhưng không có câu nào là câu cảm thán.
Trên đây là 3 cách trả lời câu hỏi bài 2 trang 44 SGK ngữ văn 8 tập 2 được chúng tôi tổng hợp và biên soạn dành cho các em tham khảo. Hãy vận dụng kết hợp với kiến thức của bản thân em để có những lựa chọn trình bày tối ưu nhất, dễ hiểu nhất khi soạn bài Câu cảm thán nhé.
Chúc các em học tốt !