Đọc Tài Liệu hướng dẫn trả lời câu hỏi bài 1 trang 165 sách giáo khoa Ngữ văn 7 phần soạn bài Chơi chữ chi tiết nhất cho các em tham khảo.
Đề bài: Đọc bài thơ dưới đây và cho biết tác giả đã dùng những từ ngữ nào để chơi chữ?
Chẳng phải liu điu vẫn giống nhà,
Rắn đầu biếng học chẳng ai tha.
Thẹn đèn hổ lửa đau lòng mẹ,
Nay thét mai gầm rát cổ cha.
Ráo mép chỉ quen tuồng nói dối,
Lằn lưng cam chịu dấu roi tra,
Từ nay Trâu Lỗ chăm nghề học,
Kẻo hổ mang danh tiếng thế gia.
(Lê Quý Đôn)
Trả lời bài 1 trang 165 SGK văn 7 tập 1
Cách trả lời 1:
Lối chơi chữ:
- Dùng từ gần nghĩa: tất cả các từ liu điu, rắn, thẹn đèn, hổ lửa, mai gầm, ráo, lằn, Trâu Lỗ, hổ mang đều có ý nghĩa chỉ các loại rắn.
- Dùng từ đồng âm:
+ liu điu: tên một loài rắn nhỏ (danh từ); cũng có nghĩa là nhẹ, chậm yếu (tính từ)
+ rắn: chỉ chung các loại rắn (danh từ); chỉ tính chất cứng, khó tiếp thu (tính từ): cứng rắn, cứng đầu.
Cách trả lời 2:
- Liu điu, hổ lửa, mai gầm, ráo, lằn, lưng, trâu lỗ, hổ mang... là tên các loài rắn.
- Lối chơi chữ thứ hai dùng từ ngữ đồng âm:
+ liu điu: tên một loài rắn nhỏ (danh từ); cũng có nghĩa là nhẹ, chậm yếu (tính từ)
+ Rắn: chỉ chung các loại rắn (danh từ); chỉ tính chất cứng, khó tiếp thu (tính từ): cứng rắn, cứng đầu.
Cách trả lời 3:
Ở bài thơ trên tác giả Lê Quý Đôn đã sử dụng hai lối chơi chữ cùng một lúc:
- Lối chơi chữ thứ nhất dùng từ gần nghĩa: Tất cả các từ ngữ: liu điu, rắn, thẹn đèn, hổ lửa, mai gầm, ráo, lằn, Trâu Lỗ, hổ mang đều có ý nghĩa chỉ các loại rắn.
- Lối chơi chữ thứ hai dùng từ ngữ đồng âm.
+ Liu điu (gió liu điu): tính chất nhẹ, chậm.
+ Rắn (Cứng cổ): Chỉ tính chất cứng, khó tiếp thu.
+ Hổ lửa (hổ lòng): Tự cảm thấy mình kém cỏi.
+ Mai Gầm (gầm): Chỉ thời gian
+ Ráo (khô): Chỉ người nói nhiều tới khô cả nước.
Tham khảo: Các biện pháp tu từ đã học, khái niệm và tác dụng của các biện pháp tu từ
-/-
Trên đây là một số cách trả lời bài 1 trang 165 SGK ngữ văn 7 tập 1 được Đọc Tài Liệu tổng hợp và biên soạn giúp em chuẩn bị bài và soạn bài Chơi Chữ tốt hơn trước khi đến lớp.
Chúc các em học tốt !