Nguyên nhân sâu xa của sự chia cắt này không chỉ nằm ở yếu tố địa chính trị mà còn chịu tác động sâu sắc từ các sự kiện lịch sử quan trọng. Hãy cùng tìm hiểu lý do dẫn đến sự chia cắt này.
1. Giai đoạn lịch sử trước chiến tranh thế giới thứ hai
Trước khi bị chia cắt, bán đảo Triều Tiên là một quốc gia thống nhất với bề dày lịch sử và văn hóa lâu đời. Tuy nhiên, vào năm 1910, Triều Tiên trở thành thuộc địa của Nhật Bản. Suốt 35 năm dưới ách đô hộ của Nhật, người dân Triều Tiên chịu nhiều đau khổ và mất mát.
Năm 1945, khi Chiến tranh Thế giới thứ hai kết thúc, Nhật Bản thất bại và buộc phải rút lui khỏi Triều Tiên. Tuy nhiên, sự kiện này cũng mở đầu cho giai đoạn chia cắt đầy đau thương.
2. Sự chia cắt tại vĩ tuyến 38
Sau khi Nhật Bản đầu hàng, quân đội Liên Xô tiến vào phía bắc bán đảo Triều Tiên, trong khi quân đội Hoa Kỳ đóng quân ở phía nam. Để tránh xung đột trực tiếp, hai bên đồng ý chia cắt Triều Tiên tạm thời tại vĩ tuyến 38, với kế hoạch thống nhất sau đó thông qua một cuộc bầu cử tự do.
Tuy nhiên, sự khác biệt về ý thức hệ đã khiến kế hoạch này thất bại. Phía bắc do Liên Xô hỗ trợ thành lập một chính quyền theo chế độ cộng sản, còn phía nam được Hoa Kỳ hậu thuẫn xây dựng một chính phủ dân chủ.
3. Chiến tranh Triều Tiên (1950–1953)
Năm 1950, chiến tranh Triều Tiên bùng nổ khi quân đội Bắc Triều Tiên vượt qua vĩ tuyến 38, tấn công miền Nam với hy vọng thống nhất đất nước. Cuộc chiến kéo dài hơn 3 năm với sự tham gia của nhiều quốc gia, bao gồm Hoa Kỳ, Trung Quốc và Liên Hợp Quốc.
Năm 1953, hai bên ký Hiệp định đình chiến tại Bàn Môn Điếm, chấm dứt chiến sự nhưng không ký kết hòa ước. Điều này có nghĩa là về mặt pháp lý, hai miền Triều Tiên vẫn đang trong tình trạng chiến tranh.
4. Hệ quả của sự chia cắt
Hơn 70 năm kể từ khi bị chia cắt, bán đảo Triều Tiên vẫn còn nhiều mâu thuẫn và căng thẳng. Hàn Quốc trở thành một quốc gia phát triển, nổi bật với nền kinh tế công nghiệp hiện đại và văn hóa toàn cầu. Trong khi đó, Triều Tiên vẫn giữ chế độ độc tài, tập trung quân sự và chịu nhiều khó khăn về kinh tế.
Cuộc chia cắt không chỉ gây ra nỗi đau ly tán gia đình mà còn đặt ra nhiều thách thức cho hòa bình và ổn định khu vực. Các nỗ lực hòa giải trong quá khứ đã mang lại hy vọng, nhưng căng thẳng vẫn thường xuyên gia tăng do các cuộc thử nghiệm hạt nhân và quân sự của Triều Tiên.