Cùng Đọc tài liệu đi vào trả lời các câu hỏi thuộc Soạn sử 10 Kết nối tri thức với cuộc sống bài 8: Các cuộc cách mạng công nghiệp thời kì hiện đại. Nội dung này chắc chắn sẽ giúp các em chuẩn bị bài học trước khi đến lớp tốt nhất.
Hướng dẫn soạn sử 10 bài 8 Kết nối tri thức
Tài liệu giải bài tập lịch sử 10 bài 8 Kết nối tri thức với cuộc sống chi tiết:
1. Cách mạng công nghiệp lần thứ ba
Trả lời câu hỏi trang 71: Soạn sử 10 bài 8 Kết nối tri thức với cuộc sống
Câu hỏi 1. Hãy trình bày nét trình về bối cảnh lịch sử diễn ra cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ ba.
Trả lời:
- Trên cơ sở kế thừa những bước tiến của khoa học, kĩ thuật, vào đầu thế kỉ XX, cách mạng công nghiệp lần thứ ba đã ra đời. Sự ra đời của lí thuyết nguyên tử hiện đại, đặc biệt là Thuyết tương đối của An-be Anh-xtanh (Đức) đã đặt nền tảng cho các phát minh của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ ba.
- Nguyên nhân thúc đẩy chính phủ các nước đầu tư vào nghiên cứu khoa học, hoạt động sáng chế để chế tạo ra nhiều loại vũ khílà do nhu cầu phục vụ chiến tranh và chạy đua vũ trang.
- Cách mạng công nghiệp lần thứ ba còn diễn ra trong bối cảnh của sự vơi cạn của các nguồn tài nguyên, thách thức về bùng nổ dân số và già hóa dân số. Do đó việc đặt ra yêu cầu phải tìm các nguồn năng lượng mới, vật liệu thay thế là rất cần thiết.
Câu hỏi 2. Quan sát các hình 3-11 (tr.70-71), hãy kể tên một số thành tựu cơ bản của Cách mạng công nghiệp lần thứ ba. Em ấn tượng với thành tựu nào? Vì sao?
Trả lời:
- Máy tính, máy tự động và hệ thống, người máy, internet, công nghệ thông tin, những vật liệu mới, nguồn năng lượng mới,… là những phát minh lớn về công cụ sản xuất của cách mạng công nghiệp lần thứ 3
- Thành tựu mà em ấn tượng nhất là sự xuất hiện của máy tính, vì đây là thành tựu vô cùng quan trọng giúp con người lưu trữ được một lượng lớn thông tin và cùng với sự phát triển của internet giúp con người phát triển gần nhau hơn.
2. Cách mạng công nghiệp lần thứ tư
Trả lời câu hỏi trang 73: Soạn sử 10 bài 8 Kết nối tri thức với cuộc sống
Câu hỏi 1. Hãy trình bày khái quát bối cảnh lịch sử diễn ra cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư.
Trả lời:
Cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư được diễn ra trong bối cảnh lịch sử sau:
- Bắt đầu từ những năm 40 của thế kỉ XX trong bối cảnh nhân loại vừa trải qua nhiều cuộc cách mạng công nghiệp với những tiến bộ lớn về khoa học, kĩ thuật và công nghệ.
- Cuộc Cách mạng diễn ra mạnh mẽ ở nhiều quốc gia trên thế giới, đặc biệt là những nước phát triển, nơi có trình độ khoa học, kĩ thuật và công nghệ tiên tiến, đặc biệt là cơ sở hạ tầng phát triển.
Câu hỏi 2. Quan sát các hình từ 12-14 (tr.72-73) và khai thác thông tin trong mục 2, em hãy nêu một số thành tựu cơ bản của Cách mạng công nghiệp lần tư. Hãy giới thiệu một số thành tựu tiêu biểu mà em thích nhất.
Trả lời:
Trí tuệ nhân tạo AI, internet vạn vật, điện toán đám mây, dữ liệu lớn, tự động hóa, đột biến gen,.. là các thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4
Giới thiệu về thành tựu tiêu biểu mà em thích nhất: Internet vạn vật ngày càng được áp dụng rộng rãi trong các lĩnh vực quản lí đô thị, giao thông, xây dựng, thời trang, chăm sóc sức khỏe,...không những mang lại sự hiệu quả, kinh tế, tiện nghi cho con người mà thông qua các thiết bị được kết nối, nhiều dữ liệu được thu thập, giúp hoàn thiện dữ liệu lớn (Big Data). Kho dữ liệu khổng lồ này rất quan trọng cho sự phát triển của các ngành công nghệ trong thời đại 4.0.
3. Ý nghĩa và tác động của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ ba và lần thứ tư
Trả lời câu hỏi trang 74: Soạn sử 10 bài 8 Kết nối tri thức với cuộc sống
Câu hỏi 1. Hằng này, gia đình, bạn bè và bản thân em thường sử dụng những thiết bị điện tử nào? Theo em, sự ra đời của các thiết bị điện tử, hệ thống internet, … có ý nghĩa như thế nào đối với cuộc sống hiện nay?
Trả lời:
- Các thiết bị điện tử thường được gia đình, bạn bè và bản thân em sử dụng là: máy tính điện tử; rô-bôt hút bụi; tivi thông minh (smart tivi); điện thoại thông minh (smart phone)…
- Theo em, sự ra đời của các thiết bị điện tử, hệ thống internet đã:
+ Giúp giải phóng sức lao động của con người;
+ Giúp cuộc sống của con người trở nên thuận tiện hơn; chất lượng cuộc sống của con người được cải thiện
+ Việc kết nối giữa các khu vực trên thế giới, chia sẻ thông tin được thực hiện một cách dễ dàng và hiệu quả hơn
+ Tuy nhiên, việc lệ thuộc quá nhiều vào các thiết bị điện tử sẽ khiến chúng ta ít quan tâm đến các mối quan hệ gia đình, xã hội.
Câu hỏi 2. Hãy phân tích ý nghĩa và tác động của các cuộc cách mạng công nghiệp thời kì hiện đại. Lấy ví dụ minh họa.
Trả lời:
*Ý nghĩa của cách mạng công nghiệp hiện đại
- Giúp cho việc mở rộng và đa dạng hoá các hình thức sản xuất và quản lí.
- Con người có thể tiếp cận thông tin một cách nhanh chóng và đầy đủ,... do đó có thể hỗ trợ việc ra quyết định nhanh hơn và chính xác hơn.
- Giúp tăng năng suất lao động gấp nhiều lần, rút ngắn thời gian và tiết kiệm nguyên, nhiên liệu, nâng cao chất lượng sản phẩm,...
- Thương mại điện tử ra đời đã giúp người tiêu dùng có thể lựa chọn, mua sắm hàng hoá, dịch vụ bằng hình thức trực tuyến. Thông qua thương mại điện tử, người tiêu dùng tiếp cận gần hơn với thương mại toàn cầu.
- Thúc đẩy quá trình khu vực hoá, toàn cầu hoá nền kinh tế thế giới,...
*Tác động của các cuộc cách mạng công nghiệp hiện đại
Về xã hội:
- Tác động tích cực:
+ Giải phóng sức lao động của con người, đặc beietj là trong những công việc nguy hiểm, môi trường độc hại.
+ Đưa đến sự phân hóa trong lực lượng lao động, số lượng người có kĩ năng và trình độ chuyên môn hóa ngày càng tăng
+ Con người có thể làm nhiều loại công việc bằng hình thức từ xa, tiết kiệm thời gian…
- Tác động tiêu cực:
+ Khiến nhiều người lao động phải đối diện với nguy cơ mất việc làm
+ Gây ra sự phân hóa trong xã hội, nới rộng khoảng cách giàu - nghèo
+ Con người bị lệ thuộc nhiều hơn vào các thiết bị thông minh; ít quan tâm đến các mối quan hệ gia đình, xã hội
Về văn hóa:
- Tác động tích cực:
+ Việc tìm kiếm, chia sẻ thông tin trở nên thuận tiện và nhanh chóng
+ Con người có thể trao đổi, giao tiếp thông qua các ứng dụng trên Internet, rất thuận tiện, nhanh chóng
+ Quá trình giao lưu văn hóa giữa các quốc gia, khu vực diễn ra dễ dàng và thuận tiện
- Tác động tiêu cực:
+ Phát sinh các vấn đề liên quan đến bảo mật thông tin cá nhân, tính chính xác của các thông tin được chia sẻ
+ Làm gia tăng sự xung đột giữa nhiều yếu tố, giá trị văn hóa truyền thống và hiện đại; xuất hiện nguy cơ đánh mất bản sắc văn hóa dân tộc.
*Ví dụ minh họa:
- Để thay thế con người làm các công việc nặng nhọc như sửa đường điện cao thế, sơn tường nhà cao tầng, các hệ thống máy móc, AI, robot, …đã ra đời.
Luyện tập và vận dụng trang 75
Luyện tập: Soạn sử 10 bài 8 Kết nối tri thức với cuộc sống
1. Theo em, bối cảnh lịch sử của cuộc cách mạng công nghiệp thời kì hiện đại có điểm gì khác biệt so với bối cảnh diễn ra các cuộc công nghiệp thời kì cận đại?
Trả lời:
Điểm khác biệt về bối cảnh của các cuộc cách mạng công nghiệp thời kì hiện đại so với các cuộc cách mạng công nghiệp thời kì cận đại là:
+ Nhiều thành tựu về khoa học - công nghệ đã ra đời
+ Nhân loại đang đứng trước những thách thức về: vơi cạn tài nguyên hóa thạch; bùng nổ và già hóa dân số; ô nhiễm môi trường – biến đổi khí hậu…
+ Mạng Internet xuất hiện
+ Mối quan hệ tác động qua lại, phụ thuộc lẫn nhau giữa các quốc gia, khu vực trên thế giới ngày càng được tăng cường
2. Lập bảng thống kê những thành tựu cơ bản của các cuộc cách mạng công nghiệp thời kì hiện đại theo gợi ý sau:
Trả lời:
Thành tựu cơ bản của các cuộc cách mạng công nghiệp thời kì hiện đại:
| Tên thành tựu | Tên tác giả | Thời điểm ra đời | Quốc gia xuất hiện đầu tiên | Lĩnh vực | Ý nghĩa |
|---|---|---|---|---|---|
| Rô bốt Xô-phi-a | 2017 | Ả rập Xê-út | Công nghệ | Một trong những thành tựu tiêu biểu củ cuộc cách mạng lần thứ tư | |
| Thuyết tương đối | An-be Anh-xtanh | Đầu thế kỉ XX | Đức | Vật lí thiên văn | Làm nên cuộc cách mạng trong sự hiểu biết về không gian và thời gian, cũng như những hiện tượng liên quan mà vượt qua những ý tưởng và quan sát trực giác |
| Máy tính ENIAC | Giôn Mau-li và Prep-pơ Éc-cơ | 1946 | Mỹ | Công nghệ thông tin | Đặt nền móng cho máy tính điện tử |
| Vệ tinh nhân tạo Xput-nich | Liên Xô | 1957 | Liên Xô | Công nghiệp vũ trụ | Mở đầu kỉ nguyên chinh phục vũ trụ của loài người |
| Đặt chân lên Mặt Trăng | Neo Am-strong | 1969 | Mỹ | Công nghiệp vũ trụ | Tạo bước ngoặt về chinh phục vũ trụ |
3. Clau-xơ Sơ-goát, người sáng lập và là Chủ tịch điều hành Diễn đàn kinh tế thế giới có nhận định: “Cách mạng công nghiệp đầu tiên sử dụng năng lượng nước và hơi nước để cơ giới hóa sản xuất. Cách mạng công nghiệp lần thứ hai diễn ra nhờ ứng dụng điện năng để sản xuất hàng loạt. Cách mạng công nghiệp lần thứ ba sử dụng điện tử và công nghệ thông tin để tự động hóa sản xuất. Bây giờ, Cách mạng công nghiệp thứ tư đang nảy nở từ Cách mạng lần thứ 3, nó kết hợp các công nghệ lại với nhau, làm mờ ranh giới giữa Vật lí, kĩ thuật số và Sinh học”.
Em có đồng ý với ý kiến trên không? Vì sao?
Trả lời:
Em không đồng ý với quan điểm “Cách mạng công nghiệp đầu tiên sử dụng năng lượng nước và hơi nước để cơ giới hóa sản xuất. Cách mạng công nghiệp lần thứ hai diễn ra nhờ ứng dụng điện năng để sản xuất hàng loạt. Cách mạng công nghiệp lần thứ ba sử dụng điện tử và công nghệ thông tin để tự động hóa sản xuất. Bây giờ, Cách mạng công nghiệp thứ tư đang nảy nở từ Cách mạng lần thứ 3, nó kết hợp các công nghệ lại với nhau, làm mờ ranh giới giữa Vật lí, kĩ thuật số và Sinh học”. Bởi vì:
- Từ những năm 40 của thế kỉ XX, Cách mạng công nghiệp lần thứ tư bắt đầu trong bối cảnh nhân loại vừa trải qua nhiều cuộc cách mạng công nghiệp với những tiến bộ lớn về khoa học, kĩ thuật và công nghệ.
- Cách mạng công nghiệp lần thứ tư diễn ra mạnh mẽ ở nhiều quốc gia trên thế giới, đặc biệt là những nước phát triển, nơi có trình độ khoa học, kĩ thuật và công nghệ tiên tiến, đặc biệt là cơ sở hạ tầng phát triển.
Vận dụng: Soạn sử 10 bài 8 Kết nối tri thức với cuộc sống
Trong kỉ nguyên số hiện nay, rất nhiều thông tin được chia sẻ tràn lan trên mạng internet nhưng chưa được kiểm chứng. Nếu là một người nhận được thông tin ấy em sẽ làm gì?
Trả lời:
Nếu là một trong những người nhận được thông tin ấy, em sẽ:
+ Không chia sẻ những thông tin chưa được kiểm chứng
+ Cảnh báo cho bạn bè, người thân về tác hại của các tin giả
+ Khi tiếp nhận bất kì thông tin nào, cũng cần có sự thẩm định: Thông tin ấy phục vụ ai? Phương thức thu thập và xử lý thông tin ấy như thế nào: có xác minh độc lập, có công bằng khách quan, có trả tiền để được thông tin hay không? Ai là người thực hiện thông tin ấy? Nguồn tin là ai, cơ quan tổ chức nào? Tác động, kết quả của thông tin ấy ra sao?
-/-
Trên đây là toàn bộ nội dung Soạn sử 10 Kết nối tri thức với cuộc sống bài 8: Các cuộc cách mạng công nghiệp thời kì hiện đại. Nội dung này chắc chắn sẽ giúp các em chuẩn bị bài học trước khi đến lớp tốt nhất.