Cùng Đọc tài liệu đi vào trả lời các câu hỏi thuộc Soạn sử 10 Kết nối tri thức với cuộc sống bài 7: Các cuộc cách mạng công nghiệp thời kì cận đại. Nội dung này chắc chắn sẽ giúp các em chuẩn bị bài học trước khi đến lớp tốt nhất.
Soạn sử 10 bài 7 Kết nối tri thức
Hướng dẫn giải bài tập lịch sử 10 bài 7 Kết nối tri thức với cuộc sống:
1. Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất
a. Bối cảnh lịch sử
Trả lời câu hỏi trang 59: Soạn sử 10 bài 7 Kết nối tri thức với cuộc sống
1. Thông qua các hình 2, 3, 4 và thông tin trong mục a, em hãy trình bày bối cảnh của cách mạng công nghiệp lần thứ nhất ở Anh
Trả lời:
Từ các hình 2, 3 và 4, ta có thể rút ra bối cảnh của cách mạng công nghiệp lần thứ nhất ở Anh như sau:
Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất diễn ra tại Anh vào giữa thế kỉ XVIII với nhiều thuận lợi:
- Đạt được nhiều thành tựu dù cuộc cách mạng tư sản nổ ra sớm.
- Cuộc cách mạng có nguồn tích lũy tư bản lớn từ buôn bán nô lệ da đen và bóc lột thuộc địa
- Giàu tài nguyên thiên nhiên là một trong những đặc điểm quan trọng của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất ở Anh
- Những tiến bộ kĩ thuật trong sản xuất nông nghiệp, thủ công nghiệp đã tạo ra nguồn lương thực dồi dào và lực lượng lao động cho các nhà máy xí nghiệp
- Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất ở Anh có nhu cầu cải tiến kĩ thuật và cơ khí hóa ngành dệt
2. Theo em, tại sao Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất lại diễn ra đầu tiên ở nước Anh.
Trả lời:
Theo em, cách mạng công nghiệp diễn ra đầu tiên ở Anh vì:
- Cách mạng trong sản xuất được tạo điều kiện do những trở ngại về chính trị và xã hội đã bị gạt bỏ từ giữa thế kỉ 17.
- Do có nhiều tiến bộ về kĩ thuật nên công nghiệp ở Anh phát triển mạnh.
- Sự tích lũy tư bản ở Anh diễn ra sớm hơn. Dù công nghiệp Anh phát triển mạnh nhưng vẫn dựa vào sự bóc lột trong nước kết hợp với việc buôn bán, cướp bóc ở các thuộc địa.
- Như vậy, những điều kiện như vốn, nhân công và phát minh kĩ thuật ở Anh đã xuất hiện để tiến hành cách mạng công nghiệp.
b. Những thành tựu cơ bản
Trả lời câu hỏi trang 61: Soạn sử 10 bài 7 Kết nối tri thức với cuộc sống
1. Em hãy nêu những phát minh và sáng chế cơ bản ở nước Anh và một số nước châu Âu và Bắc Mỹ khác trong Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất.
Trả lời:
Những phát minh và sáng chế cơ bản trong Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất:
| Năm | Phát minh, sáng chế | Người sáng chế | Quốc gia |
|---|---|---|---|
| 1733 | "Con thoi bay" | Giôn cay | Anh |
| 1764 | Máy kéo sợi Gien-ni | Giêm Ha-gri-vơ | |
| 1769 | Máy kéo sợi chạy bằng sức nước | Ri-chác Ác-rai | |
| 1784 | Máy hơi nước | Giêm Oát | |
| 1785 | Máy dệt chạy bằng hơi nước | Ét-mơn Các rai | |
| 1804 | Đầu máy xe lửa chạy trên đường ray | Ri-chác Tơ-re-vi-thích | |
| 1784 | Lò luyện quặng theo phương pháp "put-đinh" | Hen-ri-Côt | |
| 1807 | Tàu thủy trở khách chạy bằng hơi nước | Rô-bớt Phơn- tơn | Mỹ |
2. Theo em, phát minh nào là quan trọng nhất.
Trả lời:
Theo em máy hơi nước của Giêm Oát là phát minh quan trọng nhất. Đây là tiền đề quan trọng cho cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất vì ứng dụng của máy hơi nước ban đầu trong lĩnh vực khai mỏ, nhưng sau đó đã nhanh chóng vượt ra ngoài phạm vi khai thác mỏ, chuyển sang các lĩnh vực công nghiệp khác từ gia công kim loại cho đến dệt may, nơi nó được điều chỉnh để phù hợp với guồng quay tơ phổ biến ở các nhà máy dệt châu Âu.
2. Cách mạng công nghiệp lần thứ hai
Trả lời câu hỏi trang 62: Soạn sử 10 bài 7 Kết nối tri thức với cuộc sống
a. Bối cảnh lịch sử
Em hãy cho biết: Cách mạng công nghiệp lần thứ hai diễn ra trong bối cảnh nào?
Trả lời:
Bối cảnh diễn ra cách mạng công nghiệp lần thứ hai là:
- Tiếp tục đẩy mạnh quá trình công nghiệp hóa đất nước khi nước Anh đã đạt được những thành tựu quan trọng trong Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất
- Có nhiều điều kiện thuận lợi phát triển công nghiệp ở các nước tư bản châu Âu, Bắc Mỹ như: đầu tư tư bản tài chính lớn, tài nguyên phong phú, thị trường tiêu thụ lớn, nguồn gốc lao động dồi dào và hệ thống giao thông phát triển mạnh.
- Thuyết vạn vật hấp dẫn, thuyết tiến hóa….là những thành tựu mà ngành khoa học cơ bản đã đạt được từ thế kỉ XVIII đến giữa thế kỉ XIX
b. Những thành tựu cơ bản
Nêu một số thành tựu cơ bản của Cách mạng công nghiệp lần thứ hai
Trả lời:
Cách mạng công nghiệp lần thứ hai có một số thành tựu cơ bản như:
- Phương pháp sử dụng lò cao trong luyện kimđã được phát minh.
- Nguồn năng lượng điện ra đời, phát triển và được ứng dụng vào cuộc sống
- Để tạo tiền đề cho sự ra đời và phát triển của ô tô, máy bay, đồng thời thúc đẩy ngành khai thác dầu mỏ, động cơ đốt trong đã ra đời.
- Máy bay chạy bằng xăng ra đời và xe hơi được sử dụng phổ biến…
3. Ý nghĩa và tác động của Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất và lần thứ hai
Trả lời câu hỏi trang 66: Soạn sử 10 bài 7 Kết nối tri thức với cuộc sống
Hãy nêu ý nghĩa và phân tích tác động của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất và lần thứ hai.
Trả lời:
* Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất và lần thứ hai có ý nghĩa như sau:
- Tăng nâng cao năng suất lao động và thúc đẩy công nghiệp phát triển
- Nông nghiệp và giao thông vận tải, thông tin liên lạc có sự chuyển biến mạnh mẽ, góp phần thúc đẩy sản xuất phát triển, cải thiện cuộc sống con người
* Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất và lần thứ hai có những tác động như sau:
- Về xã hội:
+ Luân Đôn, Man-chét-xtơ, Pa-ri…. là những trung tâm công nghiệp mới cũng là những thành thị đông dân được hình thành và phát triển
+ Tư sản công nghiệp nắm tư liệu sản xuất và vô sản làm thuê là hai giai cấp đối khángmới được hình thành.
+ Các cuộc đấu tranh xảy ra do mâu thuẫn giữa tư sản và vô sản
- Về văn hóa:
+ Ngày càng trở nên phố biến lối sống và văn hóa công nghiệp
+ Điện thoại, radio, điện ảnh,... xuất hiện đã làm phong phú và đa dạng hơn đời sống tinh thần của người dân
+ Đẩy mạnh sự giao lưu, kết nối văn hóa giữa các quốc gia, châu lục
- Những vấn đề tiêu cực xuất hiện như: Ô nhiễm môi trường, bóc lột lao động phụ nữ và trẻ em và sự xâm chiếm, tranh giành thuộc địa giữa các nước Đế quốc
Luyện tập và vận dụng trang 67: Soạn sử 10 bài 7 Kết nối tri thức với cuộc sống
Luyện tập
1. Hãy trình bày một số thành tựu cơ bản của cuộc cách mạng công nghiệp thời kì cận đại trên trục thời gian
Trả lời:
HS có thể tự trình bày một số trong các thành tựu cơ bản của các cuộc cách mạng công nghiệp thời kì cận đại trên trục thời gian dưới đây:
Năm 1733: Phát minh ra "Con thoi bay" (Giôn-cay).
Năm 1764: Phát minh ra Máy kéo sợi Gien-ni (Giêm Ha-Gri-vơ).
Năm 1769: Phát minh Máy kéo sợi chạy bằng sức nước (Ri-chác Ác-rai-nơ).
Năm 1784: Phát minh ra máy hơi nước (Giêm-oát); Lò luyện quặng theo phương pháp "pút-dinh" (Hen-ri-cót).
Năm 1785: Phát minh ra máy dệt chạy bằng hơi nước (Ét-mơn Các-rai).
Năm 1804: Phát minh ra đầu máy xe lửa chạy trên đường ray đầu tiên (Ri-chác Tơ-re-vi-thích).
Năm 1856: Phát minh ra phương pháp lò cao trong trong luyện kiem (Hen-ri Bê-sê-mê).
Năm 1876: Phát minh ra điện thoại (A-lếch-xan Gra-ham Beo).
Năm 1897: Phát minh ra máy vô tuyến (Mác-cô-ni).
Năm 1903: Phát minh ra máy bay (anh em nhà Rai).
Năm 1908: Phát minh ra xe hơi Mô-đen T (Công ti Pho Mô-tô).
Ví dụ:
2. Lựa chọn và giới thiệu về một thành tựu mà em cho là tiêu biểu nhất.
Trả lời:
Giới thiệu về: bóng đèn sợi đốt (của Ê-đi-xơn)
- Tháng 1 năm 1879, Ê-đi-xơn bắt đầu chế tạo bóng đèn điện, chiếc đèn này sẽ phát sáng khi dòng điện đi qua dây tóc mỏng platin đặt trong một bóng thủy tinh hút chân không để chống oxy hóa, tuy nhiên nó chỉ cháy được vài giờ. Ê-đi-xơn tiếp tục nghiên cứu và cho ra đời chiếc bóng đèn cháy lâu hơn bằng cách dùng dây tóc là sợi vải tẩm carbon. Đến trưa ngày 21/10/1879, chiếc bóng đèn đã cháy được 45 giờ.
- Sau đó Ê-đi-xơn tiếp tục thực hiện nhiều thí nghiệm khác và cuối cùng vào ngày 31/12/1879 ông công bố phát minh bóng đèn điện sợi đốt của mình, một chiếc bóng đèn có sức chịu đựng cao trong môi trường chân không lớn, nó sẽ cháy sáng hàng trăm giờ. Sự kiện này đã làm nên sự thay đổi lớn của thế giới sau đó.
- Tuy nhiên Ê-đi-xơn không phải người đầu tiên phát minh ra bóng đèn điện, trước đây từng có ít nhất 22 nhà phát minh nghiên cứu về loại đèn này nhưng đèn sợi đốt của Ê-đi-xơn là hoàn chỉnh và mang lại nhiều tiện ích nhất cho cuộc sống con người.
3. Có ý kiến cho rằng: Một số thành tựu của các cuộc cách mạng công nghiệp thời kì cận đại cũng đưa đến tác động tiêu cực, thậm chí gây ra các thảm họa cho nhân loại. Em có đồng ý với ý kiến này không? Vì sao?
Trả lời:
Em đồng ý với ý kiến “Một số thành tựu của các cuộc cách mạng công nghiệp thời kì cận đại cũng đưa đến tác động tiêu cực, thậm chí gây ra các thảm họa cho nhân loại. Vì các khí thải của động cơ đốt trong có ảnh hưởng đến môi trường sống và sức khỏe con người. Nitrogen dioxide, carbon monoxide, benzen, các hạt bụi và hydrocacbon là các chất ô nhiễm được tạo ra bởi động cơ đốt trong. Chúng đều là tác nhân gây hại với môi trường và là một trong những thủ phạm gây ra một số bệnh cho con người.
Vận dụng
Câu hỏi: Thường ngày, em sử dụng những thiết bị nào dùng đến nguồn điện? Hãy viết một đoạn văn ngắn chia sẻ suy nghĩ của em về giả thiết: Nếu các nhà khoa học, kĩ thuật chưa phát minh ra điện và các thiết bị tiêu thụ điện năng thì cuộc sống chúng ta sẽ ra sao?
Trả lời:
- Những thiết bị sử dụng đến nguồn điện là: ti vi; tủ lạnh; máy vi tính; máy giặt; nồi cơm điện; bếp điện từ; điện thoại…
- Hiện nay, điện năng chính là một phần vô cùng quan trọng trong cuộc sống của chúng ta. Nó là thứ không thể thiếu trong sản xuất, trong sinh hoạt hàng ngày của con người. Điện giúp cho chúng ta có thể làm tốt được nhiều việc từ chiếu sáng, giải trí, liên lạc, học tập, làm việc, vận hành máy móc. Vai trò của điện thì chúng ta không cần bàn cãi nữa. Nếu không có điện, con người chỉ có thể làm việc vào ban ngày. Nếu không có điện, cuộc sống sẽ trở nên nhàm chán hơn. Nếu không có điện, các thiết bị điện tử, máy móc sẽ trở thành đồ phế thải. Nếu không có điện, hầu hết mọi hoạt động của con người đều phải tiến hành bằng sức lao động thủ công và nếu không có điện, việc liên lạc trở lên khó khăn hơn
-/-
Trên đây là toàn bộ nội dung Soạn sử 10 Kết nối tri thức với cuộc sống bài 7: Các cuộc cách mạng công nghiệp thời kì cận đại. Nội dung này chắc chắn sẽ giúp các em chuẩn bị bài học trước khi đến lớp tốt nhất.