Trang chủ

Soạn sử 10 bài 5 Cánh diều: Khái niệm văn minh

Xuất bản: 31/08/2022 - Tác giả:

Soạn sử 10 bài 5 Cánh diều: Khái niệm văn minh với hướng dẫn giải bài tập lịch sử 10 trang 31 - 33 SGK Cánh diều chi tiết nhất.

Cùng Đọc tài liệu đi vào trả lời các câu hỏi thuộc Soạn sử 10 Cánh diều bài 5: Khái niệm văn minh. Nội dung này chắc chắn sẽ giúp các em chuẩn bị bài học trước khi đến lớp tốt nhất.

Hướng dẫn soạn sử 10 bài 5 Cánh diều

Tài liệu giải bài tập lịch sử 10 bài 5 Cánh diều chi tiết:

1. Khái niệm văn minh

Trả lời câu hỏi trang 32

Câu hỏi: Đọc thông tin và quan sát Bảng 5, hãy cho biết văn minh là gì? Phân biệt văn hóa và văn minh. Con người bước vào thời kì văn minh khi có điều kiện nào? Vì sao?

Trả lời:

- Khái niệm văn minh. Phân biệt văn hóa và văn minh. Điều kiện để con người bước vào thời kì văn minh:

+ Khái niệm văn minh: Văn minh là trạng thái tiến bộ về cả vật chất và tinh thần của xã hội loài người, là trạng thái phát triển cao của nền văn hóa. Văn minh còn có nghĩa là đã thoát khỏi thời kì nguyên thủy, trái với văn minh là trạng thái "dã man".

+ Phân biệt văn hóa và văn minh:

  • Văn hóa:
    • Xuất hiện đồng thời cùng với loài người.
    • Là toàn bộ những giá trị vật chất và tinh thần mà con người sáng tạo ra từ khi xuất hiện cho đến nay.
  • Văn minh:
    • Trên cơ sở nền văn hóa thời kì nguyên thủy, đến giai đoạn xuất hiện nhà nước và chữ viết, loài người tiến vào thời kì văn minh.
    • Những giá trị vật chất và tinh thần mà con người sáng tạo ra trong giai đoạn phát triển cao của xã hội.

- Trong các hình 5.2 và 5.3, hình vừa là biểu hiện của văn hóa, vừa là biểu hiện của văn minh là Hình 5.3. Đây là công trình kiến trúc tiêu biểu nhất thường được nhắc đếu đầu tiên trong nền kiến trúc La Mã Cổ đại, có thể xem như là đại diện đầu tiên của nền văn minh La Mã Cổ. Là một công trình vật chất nhưng phản ảnh rất đầy đủ đời sống tinh thần của người La Mã Cổ đại.

2. Khái quát tiến trình phát triển lịch sử văn minh thế giới thời kì cổ - trung đại

Trả lời câu hỏi trang 33: Soạn sử 10 bài 5 Cánh diều

Đọc thông tin và quan sát sơ đồ 5, hãy:

- Trình bày khái quát tiến trình lịch sử văn minh thế giới thời kì cổ- trung đại.

- Kể tên các nền văn minh tiêu biểu tương ứng với các giai đoạn của tiến trình lịch sử văn minh thế giới thời kì cổ- trung đại.

Trả lời:

Khái quát tiến trình lịch sử văn minh thế giới thời kì cổ- trung đại:

+ Trong thời kì cổ đại:

  • Ở phương Đông có 4 trung tâm văn minh lớn (Ai Cập, Lưỡng Hà, Trung Hoa và Ấn Độ). Điểm nổi bật là cả 4 nền văn minh này đều hình thành trên lưu vực các dòng sông lớn. Cư dân ở đây sớm bước vào xã hội văn minh, sáng tạo ra những nền văn minh vô cùng rực rỡ.
  • Ở phương Tây, có hai nền văn minh lớn là Hy Lạp và La Mã. Điểm chung của 2 nền văn minh này là hình thành ven biển, đồng bằng nhỏ hẹp, đất đai khô cằn, khi có công lao động bằng sắt mới xuất hiện nền văn minh. Những thành tựu rực rỡ của nền văn minh Hy Lạp và La Mã là cơ sở của văn minh châu Âu sau này.

+ Đến thời kì trung đại: Ở phương Đông, văn minh Ấn Độ và Trung Hoa vẫn tiếp tục được phát triển cho đến khi bị các nước thực dân phương Tây xâm lược và đô hộ. Ở phương Tây, đến thời hậu kì trung đại, văn minh thời Phục hưng được phục hồi trên cơ sở văn minh Hy Lạp và La Mã cổ đại.

- Tên các nền văn minh tiêu biểu tương ứng với các giai đoạn của tiến trình lịch sử văn minh thế giới thời kì cổ - trung đại.

+ Các nền văn minh tiêu biểu thời cổ đại là:

  • Văn minh Ai Cập, Lưỡng Hà, Trung Hoa, Ấn Độ (ở phương Đông)
  • Văn minh Hy Lạp, La Mã (ở phương Tây)

+ Thời Trung đại:

  • Văn minh Ấn Độ, Trung Hoa (ở phương Đông)
  • Văn minh thời Phục hưng (ở phương Tây).

Luyện tập và vận dụng trang 33

Câu hỏi 1: Hãy cho biết các hình ảnh dưới đây là biểu hiện của văn hóa hay văn minh. Vì sao?

Trả lời:

- Hình 5.4 Đồ trang sức thời nguyên thủy là biểu hiện của văn hóa. Vì đây là sản phẩm do con người sáng tạo ra ở thời kì mà nhà nước và chữ viết chưa xuất hiện.

- Hình 5.5 Đền Pác-tê-nông (ở Hy Lạp) vừa là biểu hiện của văn hóa, vừa là biểu hiện của văn minh. Vì:

+ Đền Pác-tê-nông là sản phẩm vật chất do con người sáng tạo ra (đây là biểu hiện của văn hóa).

+ Đền Pác-tê-nông được xây dựng vào khoảng thế kỉ V TCN tại thành bang A-ten của người Hi Lạp cổ đại – đây là thời điểm mà người Hy Lạp đã xây dựng được nhà nước, có chữ viết và nền văn hóa đã có sự phát triển cao (đây chính là biểu hiện của văn minh).

Câu hỏi 2: Văn minh Văn Lang - Âu Lạc, văn minh Đại Việt ở Việt Nam thuộc giai đoạn nào của lịch sử văn minh thế giới? Vì sao?

Trả lời:

- Văn minh Văn Lang - Âu Lạc ở Việt Nam thuộc giai đoạn cổ đại của lịch sử văn minh thế giới. Vì: văn minh Văn Lang – Âu Lạc hình thành và phát triển trong khoảng nửa cuối thiên niên kỉ I TCN; khi cư dân Việt cổ bước đầu xây dựng những nhà nước đầu tiên của mình tại lưu vực các dòng sông lớn ở khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung bộ Việt Nam hiện nay.

-Văn minh Đại Việt ở Việt Nam thuộc giai đoạn trung đại của lịch sử văn minh thế giới. Vì: văn minh Đại Việt tồn tại và phát triển trong khoảng thời gian từ thế kỉ X đến giữa thế kỉ XIX, khi mà người Việt xây dựng được những nhà nước độc lập, tự chủ, phát triển hùng mạnh trên các lĩnh vực và đạt được những thành tựu cao hơn về văn hóa.

- Kết thúc nội dung soạn sử 10 bài 5 Cánh diều- 

-/-

Trên đây là toàn bộ nội dung Soạn sử 10 Cánh diều bài 5: Khái niệm văn minh. Chúc các em học tốt.

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM