Cùng Đọc tài liệu đi vào trả lời các câu hỏi thuộc Soạn sử 10 Kết nối tri thức với cuộc sống bài 4: Sử học với một số lĩnh vực, ngành nghề hiện đại. Nội dung này chắc chắn sẽ giúp các em chuẩn bị bài học trước khi đến lớp tốt nhất.
Soạn sử 10 bài 4 Kết nối tri thức
Dưới đây là tổng hợp các câu hỏi là lời giải đáp bài tập trong bài:
1. Sử học với công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa, di sản thiên nhiên
a. Mối quan hệ giữa Sử học với công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa, di sản thiên nhiên
Trả lời câu hỏi trang 27: Soạn sử 10 bài 4 Kết nối tri thức
Câu hỏi 1. Hãy cho biết các di sản được giới thiệu trong các hình 1,2,3 sẽ ra sao nếu trong quá trình bảo tồn và phát huy của chúng không quan tâm đến việc sử dụng, ứng dụng những kết quả nghiên cứu của các ngành khoa học nói chung và Sử học nói riêng?
Trả lời:
Nhiệm vụ thường xuyên và quan trọng hàng đầu trong công tác quản lí di sản của mỗi quốc gia là công tác bảo vệ, bảo quản, tu bổ, phục hồi,… di sản. Phải đảm bảo tính nguyên trạng, phải giữ cho được yếu tố gốc cấu thành di tích, hay phải đảm bảo tính xác thực, tính toàn vẹn chình là điều cốt lõi trong hoạt động bảo tồn di sản.
Những di sản văn hóa trên trong quá trình bảo tồn sẽ bị mất những giá trị ban đầu và sẽ bị thay đổi không còn giữ được những giá trị vốn có của nó nếu không quan tâm đến việc ứng dụng và sử dụng những kết quả nghiên cứu của các ngành khoa học nói chung và Sử học nói riêng.
Câu hỏi 2. Hãy phân tích vai trò của Sử học với công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa, di sản thiên nhiên.
Trả lời:
Sử học có vai trò rất quan trọng đối với công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa, di sản thiên nhiên. Lịch sử, văn hóa, kiến trúc, mĩ thuật,…là những khía cạnh góp phần tọa nên giá trị của một di sản. Vì vậy, việc sử dụng những phương pháp nghiên cứu của Sử học với tư cách là một khoa học có tính liên ngành đóng vai trò quan trọng. Kết quả nghiên cứu của Sử học sẽ là cơ sở khoa học cho công tác xác định giá trị, bảo tồn và phát huy giá trị đích thực của di sản vì sự phát triển bền vững trong bối cảnh đời sống hiện tại.
b. Vai trò của công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa, di sản thiên nhiên
Trả lời câu hỏi trang 29: Soạn sử 10 bài 4 Kết nối tri thức
Câu hỏi 1. Hãy phân tích vai trò của công tác bảo tồn, phát huy giá trị của di sản văn hóa, di sản thiên nhiên.
Trả lời:
Di sản văn hóa vật thể bao gồm nhiều loại hình như thành quách, lăng tẩm, đền, tháp, cung điện, nhà cổ,… Do di sản văn hóa vật thể được xây dựng bằng nhiều chất liệu khác nhau nên có thể bị biến dạng, xuống cấp, hư hỏng theo thời gian,… Hạn chế cũng như khắc phục có hiệu quả những tác động tiêu cực của điều kiện tự nhiên và con người là một trong những vai trò quan trọng nhất của công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản.
Đối mặt với nhiều thách thức và nguy cơ, loại hình di sản văn hóa phi vật thể cũng có thể dễ dàng bị mai một. Những di sản đó được tái tạo, giữ gìn và được lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác chỉ khi có công tác bảo tồn di sản, có thể thông qua một số biện pháp khác nhau như sưu tầm, lưu giữ, truyền nghề, trình diễn,...
Câu hỏi 2. Địa phương em đang sinh sống và học tập có di sản văn hóa, di sản thiên nhiên nào? Theo em, có thể và nên làm gì để bảo tồn và phát huy tốt hơn giá trị của di sản đó?
Trả lời:
Ở Tuyên Quang nơi em sinh sống và làm việc vừa đón nhận và được tôn vinh là di sản văn hóa phi vật thể "Thực hành Then của người Tày, Nùng, Thái ở Việt Nam" được UNESCO ghi danh vào danh sách di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại
Để để bảo tồn và phát huy tốt hơn giá trị của di sản đó em sẽ thường xuyên học tập, tu dưỡng đạo đức để xứng đáng trở thành người con đáng được tự hào ở quê hương Tuyên Quang. Bên cạnh đó em sẽ thường xuyên tuyên truyền cho mọi người biết đến nhiều hơn và cố gắng giữ gìn những di sản văn hóa mà địa phương em có được.
2. Sử học với sự phát triển công nghiệp văn hóa
a. Vai trò của Sử học đối với một số ngành, nghề trong lĩnh vực công nghiệp văn hóa
Câu hỏi 1. Khai thác sử dụng Tư liệu 1 (tr.29), hãy cho biết công nghệ văn hóa bao gồm những ngành nào? Theo em, những ngành nào cần sử dụng những chất liệu về lịch sử- văn hóa trong quá trình phát triển?
Trả lời:
Như chúng ta đã biết, công nghiệp văn hóa là lĩnh vực công nghiệp sản xuất và phân phối các loại hang hóa dựa trên sự khai thác và phát huy các giá trị của di sản văn hóa vật thể và phi vật thể.
Và từ tư liệu 1 (tr.29), có thể rút ra công nghiệp văn hóa bao gồm: quảng cáo, kiến trúc, phần mềm và các trò chơi giải trí; thủ công mỹ nghệ; điện ảnh; xuất bản; thời trang; nghệ thuật biểu diễn; mĩ thuật, nhiếp ảnh và triển lãm; truyền hình và phát thanh; du lịch văn hóa.
Theo em, trong quá trình phát triển, tất cả các ngành nghề đều cần sử dụng những chất liệu của lịch sử-văn hóa.
Câu hỏi 2. Quan sát các hình 6 và 7, hãy cho biết chất liệu lịch sử-văn hóa có vai trò như thế nào trong các lĩnh vực cụ thể đó?
Trả lời:
Từ hình 6 và 7, ta có thể thấy chất liệu lịch sử-văn hóa có vai trò quan trọng trong các lĩnh vực cụ thể, ví dụ như:
+ Sử học đóng vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển công nghiệp hóa. Trong thế giới toàn cầu hóa, công nghiệp hóa ngày càng có vai trò quan trọng, góp phần tăng cường sức mạnh mềm và năng lực cạnh tranh quốc gia, mang lại nhiều lợi ích về vật chất và tinh thần to lớn.
+ Sử học cung cấp tri thức, ý tưởng và cảm hứng sáng tạo cho các ngành như xuất bản, điện ảnh, hiện vật,… và các thành tựu về nghiên cứu lịch sử-văn hóa của dân tộc và nhân loại.
Câu hỏi 3. Hãy phân tích vai trò của Sử học đối với một số ngành, nghề cụ thể của công nghiệp hóa.
Trả lời:
Sử học cung cấp tri thức, ý tưởng và cảm hứng sáng tạo cho các ngành như xuất bản, điện ảnh, thời trang, kiến trúc,...thông qua các nguồn sử liệu (chữ viết, hình ảnh, hiện vật,...) và các thành tựu nghiên cứu về lịch sử - văn hóa của dân tộc và nhân loại.
Theo kết quả công bố của Ngân hàng Thế giới năm 2019, tỉ lệ đóng góp doanh thu của ngành công nghiệp văn hóa (bao gồm các lĩnh vực du lịch văn hóa) đối với tổng doanh thu toàn cầu là xấp xỉ 4.04% và đem lại việc làm chiếm tỉ trọng 2,21% tổng số lao động trên thế giới; lao động trong ngành này có thu nhập cao cấp 2,24 lần so với mặt bằng chung.
b. Vai trò của các ngành nghề thuộc lĩnh vực công nghiệp văn hóa đối với Sử học
Trả lời câu hỏi trang 30: Soạn sử 10 bài 4 Kết nối tri thức
Câu hỏi: Sự phát triển của các ngành công nghiệp văn hóa có vai trò thế nào trong việc quảng bá tri thức và bảo tồn truyền thống lịch sử, giá trị văn hóa dân tộc của nhân loại?
Trả lời:
Nhờ các thành tựu của Sử học nên khi công nghiệp văn hóa phát triển đồng nghĩa với việc, những tri thức, giá trị về lịch sử, văn hóa, hình ảnh đất nước, con người Việt Nam được quảng bá, lan tỏa rộng rãi dưới nhiều hình thức sinh động, hấp dẫn. Do đó, những giá trị và truyền thống lịch sử- văn hóa tốt đẹp ngày càng được củng cố, truyền lại cho các thế hệ sau.
Mặt khác, để tái đầu tư cho công tác nghiên cứu, bảo tồn và phát huy các giá trị của các công trình lịch sử-văn hóa thì sự phát triển của công nghiệp văn hóa đã đóng góp một nguồn lực vật chất đáng kể.
3. Sử học với sự phát triển du lịch
a. Vai trò của lịch sử và văn hóa đối với sự phát triển du lịch
Trả lời câu hỏi trang 31: Soạn sử 10 bài 4 Kết nối tri thức
Câu hỏi 1. Khai thác các tư liệu 2, 3, 4, hãy cho biết nội dung phản ánh của các tư liệu có điểm gì chung?
Trả lời:
Từ việc khai thác các tư liệu 2, 3, 4, nội dung phản ánh của các tư liệu đều có điểm chung là đều cho thấy những di sản lịch sử văn hóa là một trong những điểm thu hút nhiều khách du lịch trong và ngoài nước.
Câu hỏi 2. Từ kết quả trả lời câu 1, em hãy cho biết nội dung phản ánh của các tư liệu có điểm gì chung?
Trả lời:
Từ kết quả trả lời câu 1, ta có thể rút ra nội dung phản ánh của các tư liệu có điểm chung là đều cho thấy những di sản lịch sử văn hóa là một trong những điểm thu hút nhiều khách du lịch trong và ngoài nước. Du lịch văn hóa là một ngành của công nghiệp văn hóa. Du lịch ngày càng phát huy thế mạnh và giữ vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế - xã hội ở nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam trong xu thế hội nhập, toàn cầu hóa hiện nay.
b. Vai trò của du lịch đối với việc bảo tồn di tích lịch sử và di sản văn hóa
Trả lời câu hỏi trang 32: Soạn sử 10 bài 4 Kết nối tri thức
Câu hỏi: Dựa vào kiến thức đã học và thông qua ví dụ cụ thể, hãy phân tích vai trò của du lịch đối với công tác bảo tồn di tích lịch sử, văn hóa.
Trả lời:
Du lịch có vai trò rất quan trọng đối với công tác bảo tồn di tích lịch sử và văn hóa. Trong mối quan hệ tương tác hai chiều, du lịch đã góp phần thúc đẩy việc bảo vệ di sản văn hóa, di tích lịch sử của các quốc gia.
Thứ đã thôi thúc các cấp chính quyền và nhân dân biết quý trọng, tự hào, quan tâm hơn nữa đến việc gìn giữ, bảo tồn, phục dựng, phát huy những giá trị của di tích, di sản đó chính là nhu cầu tham quan, tìm hiểu, trải nghiệm của du khách.
Một phần doanh thu từ du lịch đã được tái đầu tư vào việc bảo tồn, tôn tạo và phục dựng di tích, di sản. Các di sản văn hóa phi vật thể nhờ đó cũng được sưu tầm, nghiên cứu, phục dựng, truyền dạy và tổ chức trình diễn,…
Luyện tập và vận dụng trang 32: Soạn sử 10 bài 4 Kết nối tri thức
Luyện tập
Câu hỏi 1. Hãy kể tên một số di tích lịch sử, di sản văn hóa/ di sản thiên nhiên của địa phương em (tỉnh/thành phố/huyện/thị)
Trả lời:
Một số di tích lịch sử, di sản văn hóa/ di sản thiên nhiên của tỉnh Tuyên Quang là: Lán Nà Lừa, Cây Đa Tân Trào, Đình Tân Trào, Đình Hồng Thái (đình Kim Trận), Khu di tích Nhà ở và Hầm an toàn của đồng chí Tôn Đức Thắng,…
Câu hỏi 2. Địa phương em đã làm gì để phát huy giá trị của các công trình, di sản văn hóa/ di sản thiên nhiên?
Trả lời:
Những việc mà địa phương em đã làm để phát huy giá trị của các công trình, di sản văn hóa/ di sản thiên nhiên là:
- Có chương trình được tổ chức đặc sắc, độc đáo, du khách thêm hiểu về đất nước, con người và văn hóa Việt Nam.
- Đưa nhiều khách tới các điểm di tích nổi tiếng như Lán Nà Lừa, Cây Đa Tân Trào, Đình Tân Trào, Đình Hồng Thái...
- Hình thành hệ thống các điểm đến, sản phẩm du lịch đặc trưng, có chất lượng, giá trị cao.
- Có các sản phẩm du lịch văn hóa độc đáo, hấp dẫn; nâng cao chất lượng các khu, điểm du lịch gắn với di tích lịch sử văn hóa, lễ hội, làng nghề, làng cổ....
Vận dụng
Câu hỏi 1. Giả sử có một công trình thuộc di sản văn hóa đã xuống cấp nghiêm trọng, cần được bảo tồn. Có hai quan điểm:
- Xây công trình tương tự với kiến trúc quy mô và hiện đại hơn trên nền di tích cũ.
- Bảo tồn nguyên trạng di tích.
Nếu được giao nhiệm vụ tư vấn để bảo tồn di tích đó, ý kiến của em thế nào?
Trả lời:
Nếu được giao nhiệm vụ tư vấn để bảo tồn di tích đó, ý kiến của em sẽ là bảo tồn nguyên trạng di tích để giữ gìn sự ban đầu trùng tu nhưng không phá đi những sự vốn có của nó, vì sẽ tôn trọng di sản cũng như những người đi trước đã tạo ra nó.
Câu hỏi 2. Giả sử có một chủ đề của hội thảo về du lịch di sản như sau: “Lựa chọn lợi ích về kinh tế hay văn hóa lịch sử? Lợi ích lâu dài hay trước mắt? Dựa vào kiến thức đã học và hiểu biết của bản thân, em hãy viết một bài khoảng 200 từ thể hiện quan điểm của em về vấn đề được nêu.
Trả lời:
Văn hóa lịch sử bao gồm tất cả những gì có liên quan đến con người trong suốt quá trình tồn tại, phát triển, quá trình con người làm nên lịch sử…. Văn hóa lịch sử có vị trí và vai trò đặc biệt đối với sự phát triển của một quốc gia. Văn hóa lịch sử là nhu cầu thiết yếu của đời sống con người, thể hiện trình độ phát triển chung của đất nước, là lĩnh vực sản xuất tinh thần, tạo ra các giá trị, sản phẩm làm giàu đẹp cuộc sống. Văn hóa lịch sử là nền tảng tinh thần của xã hội, vừa là mục tiêu, vừa là động lực của sự phát triển kinh tế - xã hội”. Nếu những di sản văn hóa trên trong quá trình bảo tồn mà không quan tâm đến việc ứng dụng và sử dụng những kết quả nghiên cứu của các ngành khoa học nói chung và Sử học nói riêng sẽ làm mất những giá trị ban đầu và sẽ bị thay đổi không còn giữ được những giá trị vốn có của nó. Văn hóa lịch sử là sức mạnh nội sinh của sự phát triển đất nước. Vì vậy, cần cần lựa chọn lợi ích lâu dài, lợi ích về văn hóa lịch sử.
Câu hỏi 3. Hãy xây dựng kế hoạch hành động để góp phần bảo vệ một di sản ở địa phương.
Trả lời:
Xây dựng kế hoạch hành động để góp phần bảo vệ một di sản ở địa phương:
- Kiểm kê di sản.
- Xếp hạng di sản để bảo vệ.
- Bảo tồn di sản để không bị mất đi, không bị mai một.
- Phát huy di sản văn hoá từ công nghiệp văn hoá.
- Tái sử dụng cho việc đầu tư bảo tồn di sản văn hoá.
-/-
Trên đây là toàn bộ nội dung Soạn sử 10 Kết nối tri thức với cuộc sống bài 4: Sử học với một số lĩnh vực, ngành nghề hiện đại. Nội dung này chắc chắn sẽ giúp các em chuẩn bị bài học trước khi đến lớp tốt nhất.