Trang chủ

Soạn sử 10 bài 14 Kết nối tri thức với cuộc sống

Xuất bản: 31/08/2022 - Tác giả:

Soạn sử 10 bài 14 Kết nối tri thức với cuộc sống: Khối đại đoàn kết dân tộc trong lịch sử Việt Nam với hướng dẫn giải bài tập lịch sử 10 trang 136 - 142.

Cùng Đọc tài liệu đi vào trả lời các câu hỏi thuộc Soạn sử 10 Kết nối tri thức với cuộc sống bài 14: Khối đại đoàn kết dân tộc trong lịch sử Việt Nam. Nội dung này chắc chắn sẽ giúp các em chuẩn bị bài học trước khi đến lớp tốt nhất.

Hướng dẫn soạn sử 10 bài 14 Kết nối tri thức

Tài liệu giải bài tập lịch sử 10 bài 14 Kết nối tri thức với cuộc sống chi tiết:

Khởi động

Câu hỏi: Trong tiến trình lịch sử dựng nước và giữ nước, dân tộc Việt Nam đã kiên cường chiến đấu và chiến thắng nhiều kẻ thù hung bạo. Theo em, sức mạnh nào đã góp phần quyết định giúp dân tộc Việt Nam giành được những thắng lợi to lớn trong công cuộc chống ngoại xâm, giữ vững nền độc lập cũng như giữ gìn và phát triển nền văn hóa truyền thống? Sức mạnh ấy đã được phát huy ra sao trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay?

Trả lời:

Theo em, sức mạnh đã góp phần quyết định giúp dân tộc Việt Nam giành được những thắng lợi to lớn trong công cuộc chống ngoại xâm, giữ vững nền độc lập cũng như giữ gìn và phát triển nền văn hóa truyền thống là tinh thần yêu nước, ý chí độc lập, tự chủ của đồng bào các dân tộc Việt Nam.

Trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay, sức mạnh ấy đã và đang được phát huy một cách tích cực. Cộng đồng các dân tộc Việt Nam cùng đoàn kết một lòng; tiếp tục đổi mới mạnh mẽ tư duy; có quyết tâm chính trị cao; dự báo chính xác, kịp thời diễn biến của tình hình; chủ động ứng phó kịp thời với mọi tình huống; nỗ lực hơn nữa để tiếp tục đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới; không ngừng gia tăng tiềm lực mọi mặt của quốc gia, bảo vệ vững chắc Tổ quốc và những thành quả phát triển đã đạt được; đưa đất nước vững bước tiến lên, phát triển nhanh và bền vững.

1. Khối đại đoàn kết dân tộc trong lịch sử Việt Nam

Trả lời câu hỏi trang 137: Soạn sử 10 bài 14 Kết nối tri thức

a. Sự hình thành khối đại đoàn kết dân tộc

Câu hỏi 1. Hãy cho biết khối đại đoàn kết dân tộc ở Việt Nam được hình thành trên những cơ sở nào và thể hiện ra sao trong các thời kì lịch sử?

Trả lời:

Cơ sở hình thành khối đại đoàn kết dân tộc ở Việt Nam trong các thời kì lịch sử: Từ yêu cầu liên kết trị thủy, làm thủy lợi phục vụ sản xuất nông nghiệp, tập hợp lực lượng đấu tranh chống giặc ngoại xâm, khối đại đoàn kết dân tộc Việt Nam được hình thành từ rất sớm  - thời dựng nước Văn Lang, Âu Lạc.

Khối đại đoàn kết các dân tộc Việt Nam được củng cố qua đấu tranh bền bỉ trong hơn 1 000 năm chống lại sự thống trị, đồng hóa của các triều đại phong kiến phương Bắc, giành lại độc lập dân tộc.

Thời kì phong kiến tự chủ, khối đại đoàn kết giữa người Kinh với các dân tộc thiểu số luôn được các vương triều quan tâm, xây dựng thông qua chính sách, biện pháp cụ thể.

Khi Đảng Cộng sản Việt Nam được thành lập (1930), khối đại đoàn kết dân tộc ngày càng được củng cố, mở rộng, phát triển và trở thành một trong những nhân tố quan trọng quyết định thắng lợi của sự nghiệp giải phóng dân tộc và xây dựng, phát triển, bảo vệ Tổ quốc hiện nay.

Câu hỏi 2. Nêu nhận xét về sự hình thành và phát triển khối đại đoàn kết dân tộc trong lịch sử Việt Nam.

Trả lời:

Khối đại đoàn kết dân tộc Việt Nam có truyền thống lâu đời (nhà nước Văn Lang - Âu Lạc), phát triển qua hoạt động sống hằng ngày và các cuộc chiến tranh bảo vệ tổ quốc .

Việc trồng lúa nước yêu cầu nhân dân ta lại cùng nhau “chung lưng đấu cật” xây dựng thủy lợi và đê điều từ đó hình thành tinh thần đoàn kết trong nhân dân.

Trước sự đe dọa từ thế lực bên ngoài, nhân dân ta cùng nhau đoàn kết đứng lên chống xâm lược, bảo vệ nền độc lập dân tộc..

b. Vai trò, tầm quan trọng của khối đại đoàn kết dân tộc trong lịch sử dựng nước và giữ nước

Trả lời câu hỏi trang 138: Soạn sử 10 bài 14 Kết nối tri thức

Câu hỏi: Em hãy cho biết nguyên nhân thắng lợi của các cuộc đấu tranh giành độc lập trong lịch sử dân tộc.

Trả lời:

- Nguyên nhân thắng lợi của các cuộc đấu tranh trong lịch sử dân tộc ta chủ yếu do sự đoàn kết một lòng chống lại kẻ thù của dân tộc ta.

- Khi có giặc ngoại xâm, khối đại đoàn kết là nhân tố quan trọng, quyết định sự thành công của cuộc đấu tranh.

c. Vai trò, tầm quan trọng của khối đại đoàn kết dân tộc trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay

Trả lời câu hỏi trang 139: Soạn sử 10 bài 14 Kết nối tri thức

Câu hỏi: Quan sát Hình 2, kết hợp liên hệ thực tế, em hãy nêu vai trò, tầm quan trọng của khối đại đoàn kết dân tộc trong cuộc sống hiện nay. Kể thêm một số ví dụ khác mà em biết.

Trả lời:

Hiện nay, khối đại đoàn kết dân tộc có vai trò lớn: là cơ sở huy động sức mạnh của toàn dân tộc trong việc phát triển kinh tế, văn hóa, giữ gìn hòa bình, ổn định xã hội, đảm bảo an ninh quốc phòng, toàn bộ lãnh thổ quốc gia.

Ví dụ: Các hội đồng hương, các hội phụ nữ, các hoạt động ủng hộ đồng bào khó khăn....

2. Chính sách dân tộc của Đảng và Nhà nước hiện nay

a. Quan điểm của Đảng và Nhà nước về chính sách dân tộc

Trả lời câu hỏi trang 140: Soạn sử 10 bài 14 Kết nối tri thức

Câu hỏi: Em hãy xác định những từ ngữ thể hiện quan điểm của Đảng và Nhà nước về vấn đề dân tộc trong các Tư liệu 5, 6. Các Tư liệu đó thể hiện điều gì trong chính sách dân tộc của Đảng và Nhà nước?

Trả lời:

- Các từ ngữ thể hiện quan điểm của Đảng và Nhà nước về vấn đề dân tộc: “Đoàn kết toàn dân”; “dân tộc bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng và giúp nhau cùng phát triển; nghiêm cấm mọi hành vi kì thị, chia rẽ dân tộc”

- Các tư liệu thể hiện sự phát triển của khối đại đoàn kết dân tộc với ba nguyên tắc: Đoàn kết, bình đẳng, tương trợ nhau cùng phát triển.

b. Nội dung cơ bản trong chính sách dân tộc của Đảng và Nhà nước

Trả lời câu hỏi trang 142: Soạn sử 10 bài 14 Kết nối tri thức

Câu hỏi 1. Lập bảng tóm tắt một số nội dung cơ bản trong chính sách dân tộc của Đảng và Nhà nước (về kinh tế, văn hóa, xã hội và an ninh quốc phòng).

Trả lời:

Lĩnh vựcNội dung
Kinh tếChủ trương phát triển kinh tế miền núi, dân tộc thiểu số, phát huy thế mạnh tiềm năng của từng vùng, khắc phục chênh lệch giữa các vùng miền.
Văn hóaXây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.
Xã hộiThực hiện chính sách xã hội trong đồng bào dân tộc thiểu số.
An ninh quốc phòngCủng cố địa chiến lược, giải quyết tốt vấn đề đoàn kết dân tộc.

Câu hỏi 2. Thông qua sách, báo, truyền hình, internet hoặc quan sát thực tế ở địa phương, em hãy kể tên một số chương trình thể hiện những nội dung cơ bản trong chính sách dân tộc của Đảng và Nhà nước.

Trả lời:

Một số chương trình thể hiện những nội dung cơ bản trong chính sách dân tộc của Đảng và Nhà nước: Chương trình An sinh xã hội (VTV1); Chương trình phát thanh Dân tộc phát triển, Tìm hiểu các dân tộc Việt Nam, Sắc màu dân tộc Việt Nam, Giao lưu văn hóa các dân tộc Việt Nam (VOV4),...

Luyện tập và vận dụng trang 142: Soạn sử 10 bài 14 Kết nối tri thức

Luyện tập

Câu hỏi 1. Em hãy trình bày quá trình hình thành và phát triển khối đại đoàn kết dân tộc trên trục thời gian.

Trả lời:

Quá trình hình thành và phát triển khối đại đoàn kết dân tộc trên trục thời gian


Câu hỏi 2.

"Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết

Thành công, thành công, đại thành công"

(Hồ Chí Minh)

Em hiểu như thế nào về quan điểm trên của Chủ tịch Hồ Chí Minh? Lấy những dẫn chứng lịch sử để chứng minh cho luận giải của em.

Trả lời:

Ý nghĩa của quan điểm trên:

- Đoàn kết là sự gắn bó, chúng tay để cùng làm một việc gì đó, đại đoàn kết trước hết là đoàn kết trong Đảng, trong nhân dân, sau là đoàn kết toàn dân và đoàn kết quốc tế.

- Câu nói của Bác đã đưa ra một câu có quan hệ nhân quả giữa đoàn kết và thành công: có đoàn kết thì mới thành công.

Dẫn chứng: trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, trước lời kêu gọi toàn dân kháng chiến cả Bác cùng với lòng yêu nước, quyết tâm đánh giặc ngoại xâm, quân và dân ta đã anh dũng đứng lên tạo nên những chiến thắng vang rộn năm châu và giành lại nền độc lập, thống nhất đất nước.

Vận dụng

Câu hỏi 1. Hiện nay, trong danh sách Di sản văn hóa vật thể và phi vật thể của Việt Nam được UNESCO ghi danh có nhiều di sản thuộc về cộng đồng các dân tộc thiểu số. Điều đó gợi cho suy nghĩ gì? Hãy viết một đoạn văn khoảng 15 dòng giới thiệu về một di sản của cư dân dân tộc thiểu số mà em thích nhất.

Trả lời:

Việc UNESCO ghi danh nhiều di sản thuộc về cộng đồng các dân tộc thiểu số ở Việt Nam làm em thấy tự hào, và có ý thức trong việc bảo tồn, phát huy những giá trị di sản truyền thống của các dân tộc thiểu số. Qua đó cũng nhận thấy được rằng Đảng và Nhà nước đã luôn chú trọng, quan tâm xây dựng, phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, đặc biệt là văn hóa, di sản thuộc về cộng đồng các dân tộc thiểu số.

Viết một đoạn văn khoảng 15 dòng giới thiệu về một di sản của cư dân dân tộc thiểu số mà em thích nhất:

Lễ hội Roóng Poọc (Xuống đồng) của người Giáy là dịp kết thúc một tháng Tết vui chơi, đồng thời mở đầu cho một chu kỳ sản xuất, một mùa vụ mới. Đây còn là dịp cúng thần cai quản địa bàn (Thổ địa) để cầu cho ngô lúa tốt tươi, chăn nuôi phát triển, xóm làng bình yên, mọi người khỏe mạnh,… Lễ hội Roóng Poọc là một cách phản ánh ước nguyện về một cuộc sống dân an, vật thịnh. Toàn bộ diễn trình nghi lễ và các trò chơi luôn gắn với tín ngưỡng phồn thực, cầu cho vạn vật sinh sôi, nảy nở. Dấu vết cầu mưa cũng phản ánh khá đậm nét trong hội Xuống đồng, như dán giấy màu vàng hình con rồng trên vòng nhật, nguyệt với ý nghĩa đảm bảo cho mưa thuận gió hòa. 

Câu hỏi 2. Nếu trường em hoặc tổ dân phố/làng bản nơi em đang sinh sống phát động cuộc thi vẽ tranh hoặc sưu tầm hình ảnh và bài viết tham gia Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc, em sẽ lựa chọn hình ảnh nào? Tại sao?

Trả lời:

Nếu trường em hoặc tổ dân phố/làng bản nơi em đang sinh sống phát động cuộc thi vẽ tranh hoặc sưu tầm hình ảnh và bài viết tham gia Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc, em sẽ lựa chọn hình ảnh dưới đây vì: trước diễn biến phức tạp của đại dịch Covid-19, sự chung tay, san sẻ, tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái, lá lành đùm lá rách càng trở nên đáng quý hơn bao giờ hết. Sự chung tay, đồng lòng của mỗi tổ chức, cá nhân đã cho thấy tầm quan trọng của “thế trận lòng dân," củng cố thêm sức mạnh, nguồn lực chống dịch của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, vẽ nên bức tranh đẹp về tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc.

- Kết thúc nội dung soạn sử 10 bài 14 Kết nối tri thức- 

-/-

Trên đây là toàn bộ nội dung Soạn sử 10 Kết nối tri thức với cuộc sống bài 14: Khối đại đoàn kết dân tộc trong lịch sử Việt Nam . Nội dung này chắc chắn sẽ giúp các em chuẩn bị bài học trước khi đến lớp tốt nhất.

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM