Cùng Đọc tài liệu đi vào trả lời các câu hỏi thuộc Soạn sử 7 Kết nối tri thức Bài 17: Đại Việt thời Lê sơ (1428 - 1527). Nội dung này chắc chắn sẽ giúp các em chuẩn bị bài học trước khi đến lớp tốt nhất.
Soạn lịch sử lớp 7 bài 17 Kết nối tri thức
Tài liệu giải bài tập lịch sử 7 bài 17 Kết nối tri thức với cuộc sống chi tiết:
Mở đầu
Câu hỏi trang 83 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức
Khi khai thác chiếc tàu đắm ở biển Cù Lao Chàm (Quảng Nam) các nhà khảo cổ học đã phát hiện một chiếc bình gốm có niên đại thời Lê Sơ. Hãy chia sẻ hiểu biết của em về vương triều Lê Sơ cũng như đóng góp của vương triều này với văn minh Đại Việt.
Trả lời
- Nhà Lê sơ ra đời sau thắng lợi của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.
- Dưới thời Lê sơ, chế độ phong kiến chuyên chế ở Đại Việt phát triển đến đỉnh cao, trở thành một trong những cường quốc trong khu vực Đông Nam Á, nhất là dưới thời vua Lê Thánh Tông.
- Thời Lê Sơ đã góp phần không nhỏ vào việc phát triển văn hóa Đại Việt.
Bài học
1. Sự thành lập của Vương triều Lê sơ
Câu hỏi 1 trang 83 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức
Hãy cho biết Vương triều Lê sơ được thành lập như thế nào?
Trả lời
Vương triều Lê sơ được thành lập:
- Năm 1428, Lê Lợi lên ngôi hoàng đế, lập thành lập nhà Lê sơ.
- Niên hiệu Thuận Thiên
- Khôi phục quốc hiệu Đại Việt.
- Đóng đô tại Thăng Long.
Câu hỏi 2 trang 83 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức
Tư liệu 1 thể hiện quyết tâm bảo vệ chủ quyền lãnh thổ của nhà Lê sơ như thế nào?
Trả lời
- Chủ trương bảo vệ chủ quyền lãnh thổ quốc gia của triều Lê sơ
+ Quyết tâm củng cố quân đội, kiên quyết bảo vệ chủ quyền, biên giới bảo vệ Tổ quốc
+ Đề cao trách nhiệm bảo vệ Tổ quốc đối với mọi người dân, trừng trị thích đáng những kẻ bán nước.
2. Tình hình kinh tế, xã hội
a. Tình hình kinh tế
Câu hỏi trang 86 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức
Trình bày những nét chính về tình hình kinh tế thời Lê sơ
Trả lời
- Nông nghiệp:
Nhà Lê sơ đặc biệt coi trọng và khuyến khích phát triển nông nghiệp:
+ Đặt ra các quan chuyên trách như: Hà đê sứ, Khuyến nông sứ, Đồn điền sứ,…
+ Cấm để ruộng hoang, đẩy mạnh khẩn hoang và lập đồn điền.
+ Đặt phép quân điền, định kì chia đều ruộng công làng xã.
+ Khơi kênh, đào sông, đắp đê ngăn mặn, bảo vệ các công trình thủy lợi.
Sản xuất nông nghiệp nhanh chóng được phục hồi và phát triển, đời sống nhân dân ổn định.
- Thủ công nghiệp:
+ Nhiều nghề thủ công truyền thống như dệt lụa, làm gốm,…phát triển nhanh chóng, hình thành những làng nghề chuyên nghiệp.
+ Nghề sản xuất gốm sứ xuất khẩu theo đơn hàng của các thương nhân nước ngoài phát triển mạnh ở các làng nghề tại Chu Đậu (Hải Dương), Bát Tràng (Hà Nội),…
- Thương nghiệp:
+ Triều đình khuyến khích lập chợ, thúc đẩy buôn bán giữ các địa phương, giữa các làng nghề thủ công với các đô thị.
+ Thuyền buôn nhiều nước đã đến buôn bán tại các thương cảng như: Vân Đồn, Hội Thống, Tam Kỳ,… Các sản phẩm như: tơ lụa, gốm sứ, lâm thổ sản,… rất được ưa chuộng.
b. Tình hình xã hội
Câu hỏi trang 86 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức
Nêu những nét chính về tình hình xã hội thời Lê sơ
Trả lời
- Xã hội phân hóa thành các tầng lớp:
+ Tầng lớp quý tộc (vua, quan lại) có nhiều đặc quyền, đặc lợi.
+ Nông dân là bộ phận đông đảo nhất, cày ruộng đất công, nộp thuế và làm các nghĩa vụ với nhà nước hoặc địa chủ.
+ Thợ thủ công và thương nhân ngày càng đông đảo nhưng không được coi trọng.
+ Nô tì có xu hướng giảm.
- Sự phân biệt giữa quý tộc và bình dân trở nên sâu sắc và được quy định bởi pháp luật.
3. Phát triển văn hóa - giáo dục
Câu hỏi 1 trang 87 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức
Hãy trình bày những thành tựu văn hóa – giáo dục tiêu biểu thời Lê sơ.
Trả lời
Những thành tựu văn hóa – giáo dục tiêu biểu thời Lê sơ:
Lĩnh vực | Thành tựu |
Tôn giáo | Nho giáo được đề cao, Phật giáo và Đạo giáo bị hạn chế |
Văn học | - Chữ Hán: phát triển và chiếm ưu thế: Quân trung từ mệnh tập, Bình Ngô đại cáo, Quỳnh Uyển cửu ca,... |
- Chữ Nôm: chiếm vị trí quan trọng: Quốc âm thi tập, Hồng Đức quốc âm thi tập,... | |
Địa lí, bản đồ | Lam Sơn thực lục, Đại Việt sử kí toàn thư, Dư địa chí, Hồng Đức bản đồ |
Toán học | Đại Thành toán pháp, Lập thành toán pháp; Y học có Bản thảo thực vật toát yếu,... |
Công trình kiến trúc | Kinh đô Thăng Long, Lam Kinh,... |
điêu khắc trên đá, gỗm, sứ,... | |
Nhã nhạc cung đình và nghệ thuật tuồng chèo... phát triển | |
Giáo dục | Dựng lại Quốc Tử Giám ở Thăng Long. Tổ chức các khoa thi và dựng bia tiến sĩ. |
Câu hỏi 2 trang 87 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức
Khai thác tư liệu và thông tin trong mục, hãy cho biết vì sao nhà Lê sơ chú trọng phát triển giáo dục, khoa cử
Trả lời
Nhà Lê sơ chú trọng phát triển giáo dục, khoa cử vì:
- Giáo dục phát triển, đào tạo được đội ngũ quan lại, những người giỏi để giúp vua cai trị, phát triển đất nước.
- Hiền tài giống như nguyên khí quốc gia, nguyên khí mạnh thì quốc gia mới hưng thịnh phồn vinh.
Vì vậy nhà Lê chú trọng phát triển giáo dục, khoa cử
4. Một số danh nhân văn hóa tiêu biểu
Câu hỏi trang 88 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức
Hãy kể tên một số danh nhân văn hóa tiêu biểu thời Lê sơ và những đóng góp của họ đối với sự phát triển của văn hóa dân tộc
Trả lời
Nhân vật | Đóng góp |
Nguyễn Trãi | - Tư tưởng nhân nghĩa, thương dân |
- Tác phẩm: Quân trung từ mệnh tập, Bình Ngô đại cáo, Chí Linh sơn phú,... | |
Lê Thánh Tông | - Hoàng đế anh minh, tài năng, tiến hành cải cách để đưa thời kì ông cai trị đạt đến đỉnh cao của chế độ quân chủ chuyên chế. |
- Sáng lập hội Tao Đàn, để lại 300 bài thơ chữ Hán, Hồng Đức quốc âm thi tập bằng chữ Nôm | |
Ngô Sỹ Liên | Đại Việt sử kí toàn thư |
Lương Thế Vinh | Đại Thành toán pháp, Thiển môn giáo khoa... |
Luyện tập - Vận dụng
Câu 1 trang 88 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức
Tình hình kinh tế thời Lê sơ có điểm gì giống và khác với thời Trần? Hãy lập và hoàn thành bảng theo mẫu dưới đây:
Trả lời
| Thời Lê sơ | Thời Trần | ||
|---|---|---|---|
| Giống nhau | - Nông nghiệp: chính sách khuyến nông | ||
| + Khuyến khích khai hoang | |||
| + Quan tâm đến vấn đề trị thủy | |||
| + Bảo vệ sức kéo cho nông nghiệp. | |||
| - Thủ công nghiệp: | |||
| + Thủ công nghiệp nhà nước và thủ công nghiệp trong nhân dân, đều phát triển. | |||
| + Xuất hiện làng nghề, thợ thủ công giỏi, khéo tay. | |||
| - Thương nghiệp: | |||
| + Chợ làng, chợ huyện được lập ra ở nhiều nơi. | |||
| + Giao lưu buôn bán với các nước bên ngoài phát triển. | |||
| Khác nhau | Nông nghiệp: | Không tổ chức lễ cày tịch điền Chính sách ruộng đất: quân điền. Đặt một số chức quan chuyên về nông nghiệp. | Tổ chức lễ cày tịch điền |
| Chính sách ruộng đất: điền trang, thái ấp. | |||
| Thủ công nghiệp | Có làng nghề thủ công, phường thủ công. | Thời Lý: Nghề chăn tằm, ươm to, dệt lụa rất phát triển. Thời Trần: thạp gồm hoa nâu, gạch đất nung chạm khắc nổi,... | |
| Các xưởng do nhà nước quản lí, gọi là Cục bách tác. | |||
| Thương nghiệp | Chợ búa được khuyến khích mở để lưu thông hangfg hóa trong và ngoài nước. | Đã có sự phát triển | |
Câu 2 trang 88 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức
Đọc đoạn tư liệu sau và cho biết luật pháp thời Lê sơ có những điểm gì tiến bộ
Trả lời
Luật pháp thời Lê sơ có những điểm tiến bộ:
- Con gái được quyền thừa kế tài sản như con trai
- Khi phân chia tài sản thì hai vợ chồng đều được chia đôi.
- Người chồng có thái độ lạnh nhạt, không đi lại với vợ trong năm tháng thì người vợ được phép bỏ chồng
Những điểm trên nhằm bảo vệ người phụ nữ.
Câu 3 trang 88 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức
Chủ trương của các vua thời Lê sơ về vấn đề chủ quyền lãnh thổ có giá trị như thế nào trong công cuộc bảo vệ chủ quyền lãnh thổ quốc gia ngày nay?
Trả lời
Chủ trương của các vua thời Lê sơ về vấn đề chủ quyền lãnh thổ có giá trị:
- Kiên quyết, kiên trì đấu tranh giữ vững độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc; bảo đảm quốc phòng, an ninh và trật tự, an toàn xã hội.
- Nhận thức về mục tiêu, yêu cầu bảo vệ Tổ quốc; về vị trí, vai trò của quốc phòng, an ninh trong tình hình mới; về quan hệ đối tác, đối tượng có bước phát triển.
- Kết hợp có hiệu quả giữa nhiệm vụ xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa; giữa kinh tế với quốc phòng, an ninh, đối ngoại.
- Đấu tranh làm thất bại âm mưu "diễn biến hòa bình", hoạt động phá hoại, gây rối, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch.
-HẾT-
Trên đây là toàn bộ nội dung Soạn sử 7 bài 17 Kết nối tri thức : Đại Việt thời Lê sơ (1428 - 1527). Nội dung này chắc chắn sẽ giúp các em chuẩn bị bài học trước khi đến lớp tốt nhất.