Cùng Đọc tài liệu đi vào trả lời các câu hỏi thuộc Soạn sử 7 Kết nối tri thức Bài 10: Đại Cồ Việt thời Đinh và Tiền Lê (968 - 1009). Nội dung này chắc chắn sẽ giúp các em chuẩn bị bài học trước khi đến lớp tốt nhất.
Soạn lịch sử lớp 7 bài 10 Kết nối tri thức
Tài liệu giải bài tập lịch sử 7 bài 10 Kết nối tri thức với cuộc sống chi tiết:
Mở đầu
Câu hỏi trang 48 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức
Ngô Quyền với Chiến thắng Bạch Đằng đã khôi phục hoàn toàn nền độc lập sau hơn một nghìn năm Bắc thuộc. Vậy hai triều Đinh và Tiền Lê đã củng cố và bảo vệ nền độc lập đó như thế nào?
Trả lời
- Sau khi nhà Ngô sụp đổ, năm 968 Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi hoàng đế, lấy tên là Đinh Tiên Hoàng, đặt tên nước là Đại Cồ Việt, đóng đô ở Hoa Lư (Ninh Bình).
- Năm 979: Đinh Tiên Hoàng và con Đinh Liễn bị sát hại. Nhân cơ hội nhà Đinh suy yếu, nhà Tống đem quân sang xâm lược. Trước tình thế đó, triều thần đồng lòng suy tôn Lê Hoàn lên ngoi vua, lãnh đạo kháng chiến. Dưới sự lãnh đạo của Lê Hoàn, nhân dân Đại Cồ Việt giành được thắng lợi, quân Tống rút về nước.
Bài học
1. Công cuộc xây dựng chính quyền và bảo vệ đất nước thời Đinh - Tiền Lê
a. Chính quyền thời Đinh
Câu hỏi trang 48 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức
Dựa vào thông tin trong mục, em hãy vẽ sơ đồ tổ chức chính quyền thời Đinh và rút ra nhận xét:
Trả lời
Sơ đồ tổ chức nhà Đinh:
- Nhận xét:
+ Tổ chức chính quyền thời Đinh Được xây dựng từ trung ương đến địa phương khá quy củ, với nhiều cấp hành chính. Hoàng đế là người đứng đầu có quyền lực cao nhất.
+ Đinh Bộ Lĩnh tiến thêm một bước trong việc xây dựng chính quyền độc lập, tự chủ, khẳng định chủ quyền quốc gia dân tộc so với thời Ngô Quyền.
+ Hệ thống tiền tệ được thống nhất trong cả nước là minh chứng rõ nét cho sự thống nhất đất nước.
+ Công cuộc bảo vệ đất nước với việc xây dựng quân đội thường trực và “bảo vệ đất nước từ xa” - giao hảo với nhà Tống cũng được quan tâm.
b. Cuộc kháng chiến chống Tống (năm 981)
Câu hỏi trang 49 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức
Hãy trình bày những nét chính về cuộc kháng chiến chống Tống năm 981 trên lược đồ.
Trả lời
- Cuối năm 979, Đinh Tiên Hoàng và Đinh Liễn bị ám sát. Con thứ là Đinh Toàn mới 6 tuổi nối ngôi, Lê Hoàn được cử làm phụ chính. Nhân cơ hội đó nhà Tống âm mưu xâm lược Đại Cồ Việt.
- Triều thần đồng lòng suy tôn Lê Hoàn lên làm vua để lãnh đạo kháng chiến.
- Đầu năm 981, quân Tống do Hầu Nhân Bảo làm tổng chỉ huy theo hai đường thủy, bộ tiến đánh Đại Cồ Việt.
- Lê Hoàn trực tiếp tổ chức, lãnh đạo kháng chiến và chặn đánh địch ở Lục Đầu Giang, Bạch Đằng, Tây Kết,… Tướng Hầu Nhân Bảo tử trận, quân Tống đại bại phải rút về nước.
- Cuộc kháng chiến chống Tống thắng lợi vẻ vang, bảo vệ vững chắc nền độc lập dân tộc.
c. Chính quyền thời Tiền Lê
Câu hỏi trang 50 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức
Nêu những nét chính về tổ chức chính quyền thời Tiền Lê.
Trả lời
- Lê Hoàn lập nên nhà Tiền Lê, đổi niên hiệu là Thiên Phúc, tiếp tục công cuộc xây dựng quốc gia độc lập.
- Chính quyền Trung ương:
+ Vua đứng đầu, nắm mọi quyền hành.
+ Giúp vua bàn việc nước có thái sư (quan đứng đầu triều) và đại sư (nhà sư có danh tiếng). Dưới vua có các quan văn, quan võ.
+ Các con vua được phong vương và trấn giữ các vùng hiểm yếu.
+ Quân đội được xây dựng gồm hai bộ phận: cấm quân (bảo vệ vua và kinh thành) và quân đóng tại địa phương.
- Ở địa phương:
+ Cả nước được chia thành 10 đạo.
+ Đến năm 1002, vua đổi đạo thành lộ, phủ, châu rồi đến giáp. Đơn vị cấp cơ sở là xã, các quan lại địa phương chưa được sắp xếp đầy đủ.
- Triều đình rất chú trọng xây dựng pháp luật như định ra luật lệnh (năm 1002) và tăng cường quan hệ ngoại giao với nhà Tống.
2. Đời sống xã hội và văn hóa thời Đinh - Tiền Lê
Câu hỏi 1 trang 50 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức
Trình bày những nét chính về tình hình xã hội thời Đinh – Tiền Lê
Trả lời
- Xã hội phân chia thành hai bộ phận:
+ Thống trị gồm vua quan.
+ Bị trị chủ yếu là người lao động (nông dân, thợ thủ công, thương nhân, nô tì). Nông dân có số lượng đông đảo nhất, cày cấy ruộng đất công làng xã. Nô tì có địa vị thấp kém nhất, số lượng không nhiều.
- Mâu thuẫn giai cấp trong thời kì này chưa thực sự sâu sắc.
Câu hỏi 2 trang 50 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức
Đời sống văn hóa thời Đinh – Tiền Lê có điểm gì nổi bật?
Trả lời
- Thời Đinh – Tiền Lê thì giáo dục chưa phát triển. Nho giáo chưa có ảnh hưởng sâu rộng. Phật giáo được truyền bá rộng rãi, chùa chiền được xây dựng ở nhiều nơi.
- Các nhà sư thường là người có học, giỏi chữ Hán, được triều đình đề cao và nhân dân quý trọng.
- Một số loại hình văn hóa dân tộc được khôi phục và phát triển
- Việc luyện võ, ca hát, nhảy múa và lễ hội trong dân gian được phát huy. Đây là bước tiến quan trọng trong đời sống xã hội và văn hóa Đại Cồ Việt.
Luyện tập - Vận dụng
Câu 1 trang 50 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức
Em hãy so sánh tổ chức chính quyền thời Đinh và Tiền Lê với thời Ngô.
Trả lời
Nhà Ngô | Nhà Tiền Lê | |
Giống nhau | - Đều tổ chức theo mô hình quân chủ chuyên chế trung ương tập quyền. - Vua đứng đầu có quyền quyết định mọi việc, dưới vua đều có các quan lại giúp việc (quan văn, quan võ). - Đất nước đều được thống nhất. - Những khu vực trọng yếu đều có quan lại cai quản. | |
Khác nhau | - Là kết quả của cuộc khởi nghĩa Ngô Quyền - Là kết quả cuộc cuộc kháng chiến chống Tống, đánh tan quân xâm lược Nam Hán | - Tổ chức bộ máy có sự phát triển hơn trước. - Bộ máy chính quyền còn đơn giản. - Xuất hiện các quan đại thần như thái sư, đại sư. - Tổ chức hành chính hoàn chỉnh hơn trước (chia cả nước thành 10 đạo) |
Nhận xét: nhà Tiền Lê đã có sự phát triển hơn trước so với nhà Ngô trong việc xây dựng bộ máy nhà nước
Câu 2 trang 50 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức
Em có nhận xét gì về vai trò của Lê Hoàn trong cuộc kháng chiến chống Tống năm 981?
Trả lời
- Trên cơ sở nắm chắc tình hình và căn cứ vào tương quan lực lượng giữa quân giặc và quân ta. Lê Hoàn đã phán đoán chính xác hướng tiến công của các đạo quân Tống.
- Khẩn trương chuẩn bị lực lượng, xây dựng phòng tuyến chủ động phòng ngự và phản công tiêu diệt quân giặc khi thời cơ xuất hiện.
- Năm 981, lê Hoàn cùng các tướng lĩnh và quân đội đã tổ chức những trận địa phòng thủ vững chắc, lãnh đạo cuộc kháng chiến khiến quân Tống đại bại.
Câu 3 trang 50 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức
Giả sử em là Đinh Tiên Hoàng, em có chọn đặt kinh đô ở Hoa Lư không? Vì sao?
Trả lời
- Nếu đóng vai là Đinh Tiên Hoàng, em vẫn sẽ chọn đặt kinh đô ở Hoa Lư (Ninh Bình) vì:
Có thể nói, kinh đô Hoa Lư là một quân thành vững chắc do thiên nhiên và con người làm nên. Phía bắc thành nằm bên sông Hoàng Long nên đường giao thông thủy rất thuận tiện. Khu vực Thành Ngoại, nay thuộc địa phận thôn Yên Thượng, Yên Thành, xã Trường Yên, là cung điện chính, nơi vua Đinh cắm cờ nước, hiện là đền thờ vua Đinh, vua Lê. Trước cung điện có núi Mã Yên, tương truyền, vua Đinh Tiên Hoàng lấy núi này làm án.
-HẾT-
Trên đây là toàn bộ nội dung Soạn sử 7 bài 10 Kết nối tri thức : Đại Cồ Việt thời Đinh và Tiền Lê (968 - 1009). Nội dung này chắc chắn sẽ giúp các em chuẩn bị bài học trước khi đến lớp tốt nhất.