Chủ đề: Soạn văn 6 Cánh Diều
Soạn bài Cô bé bán diêm sách Cánh Diều
Hướng dẫn soạn văn 6 bài Cô bé bán diêm sách giáo khoa Ngữ Văn 6 tập 2 trong bộ Cánh Diều. Trả lời chi tiết các câu hỏi trang 16 - 20 giúp các em hiểu rõ nội dung bài đọc thông qua các câu hỏi giữa bài, và tổng kết kiến thức với phần câu hỏi cuối bài.
1. Chuẩn bị - Soạn Cô bé bán diêm sách Cánh Diều
(SGK trang 16 Ngữ Văn 6 tập 2 Cánh Diều)
- Xem lại mục Chuẩn bị ở bài Ông lão đánh cá và con cá vàng để vận dụng vào đọc hiểu văn bản này. Lưu ý: truyện Cô bé bán diêm được An-dec-xen viết theo đặc điểm của truyện cổ tích
- Đọc trước truyện Cô bé bán diêm, tìm hiểu thêm về nhà văn Han-xơ Crit xti an An déc-xen ( Hans Christian Andersen)
Gợi ý:
- Sự việc chính trong truyện Cô bé bán diêm:
- Hoàn cảnh đáng thương của cô bé
- Lần quẹt diêm đầu tiên: lò sưởi
- Lần quẹt diêm thứ hai: bàn ăn và con ngỗng quay
- Lần quẹt diêm thứ ba: cây thông noel
- Lần quẹt diêm thứ tư: bà
- Lần quẹt diêm cuối cùng: quẹt hết một bao diêm để níu bà ở lại.
- Cùng bà đi về với chúa Trời
- Nhân vật trong truyện: cô bé bán diêm
- Hoàn cảnh: nhà nghèo, mồ côi mẹ, bà mất, gia sản tiêu tán em phải xa ngôi nhà đầm ấm để xui rúc trong một xó tối tăm, luôn phải nghe những lời mắng nhiếc chửi rủa, đánh đập của cha
- Ngoại hình, trang phục: đầu trần, chân đất, quần áo không đủ ấm
- Tính cách: hiền lành, ngoan ngoan
- Những chi tiết kì ảo ở chỗ mỗi lần quẹt diêm hiện lên trước mắt em là những khung cảnh kì diệu khác nhau:
- Lần 1: que diêm sáng rực như than hồng, tưởng chừng như đang ngồi trước lò sưởi bằng sắt có những hình nổi bằng đồng.
- Lần 2: Bức tường như biến mất, bàn ăn với những thứ quý giá và ngỗng quay xuất hiện. Con ngỗng mang theo dao ăn và phuốc-sét căm trên lưng nhảy ra khỏi đĩa tiến về chỗ em bé
- Lần 3: hiện 1 cây thông noen trang trí lộng lẫy
- Lần 4,5: hiện lên hình ảnh người bà
- Ý nghĩa thông điệp: thể hiện rất rõ nét tấm lòng nhân đạo, giàu tình yêu thương của nhà văn An-đéc-xen với những con người nhỏ bé, nghèo khổ bất hạnh đặc biệt là trẻ em trong xã hội lúc bấy giờ. Qua câu truyện người đọc đã cảm nhận được một cách rất chân thực và sâu sắc thông điệp, tấm lòng nhân ái của nhà văn An-đéc-xen.
- Nhà văn Hans Christian Andersen:
- Hans Chiristian Andersen (1805-1875) là người Đan Mạch, cha đẻ của những tác phẩm nổi tiếng như "Nàng tiên cá", "Cô bé bán diêm", "Chú lính chì dũng cảm"... Gắn liền với tuổi thơ của trẻ em trên khắp thế giới, Andersen đã mang đến những câu chuyện cổ tích đầy màu sắc hấp dẫn qua từng câu chữ, ông trở thành nhà văn của những "độc giả nhí" mọi thời đại.
- Tinh tế và ý nghĩa, những câu chuyện cổ tích của nhà văn người Đan Mạch vẫn còn được ái mộ tới ngày nay, bất chấp quy luật khắc nghiệt của thời gian. Với gia tài truyện cổ tích đồ sộ, Anderden được mệnh danh là "ông vua truyện cổ tích". Theo UNESCO, Hans Christian Andersen là nhà văn có tác phẩm được dịch nhiều thứ tám trên thế giới. Các tác phẩm của ông được dịch ra 125 ngôn ngữ khác nhau nhưng không phải tất cả chuyển ngữ đều đảm bảo được ý nghĩa câu chuyện gốc mà nhà văn người Đan Mạch muốn kể.
2. Đọc hiểu - Soạn Cô bé bán diêm sách Cánh Diều
*Câu hỏi giữa bài
Câu 1 trang 17 Ngữ Văn 6 tập 2 Cánh Diều
Câu hỏi: Những chi tiết nào cho biết thời gian và địa điểm em bé xuất hiện?
Gợi ý:
- Thời gian: Đêm giao thừa, trời rét mướt.
- Đại điểm: trong một góc tường, giữa hai ngôi nhà, một cái xây lùi vào chút ít.
Câu 2 trang 18 Ngữ Văn 6 tập 2 Cánh Diều
Câu hỏi: Hãy chú ý những hình ảnh hiện lên mỗi lần em bé quẹt que diêm trong phần 2
Gợi ý:
- Hình ảnh hiện lên mỗi lần em bé quẹt diêm:
- Lần 1: hình ảnh lò sưởi.
- Lần 2: bàn ăn với đồ dùng quý giá và cả ngỗng quay.
- Lần 3: hiện lên 1 cây thông noen trang trí lộng lẫy
- Lần 4,5: hiện lên hình ảnh người bà
Câu 3 trang 19 Ngữ Văn 6 tập 2 Cánh Diều
Câu hỏi: Giấc mơ nào của em bé được thể hiện qua bức tranh này?
Gợi ý:
Bức tranh thể hiện giấc mơ được đoàn tụ về người bà hiền hậu của em bé. Em ước được sống hạnh phúc bên bà, không còn đói ret, đau buồn đe dọa nữa.
Câu 4 trang 20 Ngữ Văn 6 tập 2 Cánh Diều
Câu hỏi: Chú ý kết thúc của câu truyện
Gợi ý:
Câu truyện có một kết thúc buồn,rất đáng thương. Đêm giao thừa lẽ ra một cô bé như em sẽ được ở bên gia đình ấm cũng nhưng em lại phải chịu rét và đói trong đêm giao thừa để rồi em đã chết.
*Câu hỏi cuối bài - Soạn Cô bé bán diêm sách Cánh Diều
(SGK trang 20 Ngữ Văn 6 tập 2 Cánh Diều)
Câu 1. Thời gian, địa điểm diễn ra câu chuyện cho biết điều gì về cảnh ngộ của em bé?
Gợi ý:
- Bối cảnh của câu chuyện là đêm giao thừa, trời rét mướt, tuyết rơi phủ kín mặt đất. Cô bé bán diêm nhà nghèo, mồ côi mẹ, đầu trần, chân đất, bụng đói, cả ngày chưa bán được bao diêm nào đang dò dẫm trong bóng tối.
- Cô bé có hoàn cảnh đáng thương, đêm giao thừa lạnh giá vẫn ở ngoài trời với đầu trần chân đất và chiếc bụng đói, do cả ngày không bán được bao diêm nào mà em không dám trở về nhà vì bố sẽ đánh em.
Câu 2. Hãy tìm những chi tiết hiện thực và mộng ảo mà nhà văn đã sáng tạo ra để khắc hoạ hoàn cảnh và mơ ước của cô bé bán diêm. Qua đó, em có nhận xét gì về nhân vật này?
Gợi ý:
- Chi tiết hiện thực:
- Tuyết phủ kín mặt đất, gió bấc thổi vun vút
- Trước mặt em là những bức tường dày đặc và lạnh lẽo
- Chỉ có trời đầy sao
- Không hề có bà, vẫn chỉ có mình em trong gió rét
- Em bé đã chết trên nền tuyết giá lạnh
- Chi tiết mộng ảo:
- Lò sưởi bằng sắt có những hình nổi bằng đồng bóng nhoáng
- Tường được thay bằng tấm rèn bằng vài màu, trong nhà có bàn ăn dọn sẵn, khăn trải bàn trắng tinh, trên bàn toàn bát đĩa bằng sứ quý giá và có cả một con ngỗng quay. Ngỗng nhảy ra khởi đĩa mang cả dao ăn, phuốc-sét cắm trên lưng tiến về phía em
- Hiện ra một cây thông Noen lớn, trang trí lộng lẫy hơn cây mà em đã thấy năm ngoái qua cửa kính một nhà buôn giàu có. Hàng ngàn ngọn nến sáng rực, lấp lánh trên cành lá xanh tươi và rất nhiều bức tranh màu sắc rực rỡ như những bức bày trong tủ hàng
- Bà em đang mỉm cười với em
- Bà nắm lấy tay em cả hai cùng bay vụt lên cao mãi, chẳng còn đói rét, đau buồn nào đe dọa họ nữa
- Nhận xét về nhân vật: Em là một cô bé hiền lành nhưng cảnh ngộ lại đáng thương. Tuy trong đói rét em không hề oán trách một ai vì đã thờ ơ trước cảnh ngộ của mình. Tâm hồn em thật trong sáng và nhân hậu biết chừng nào. Đó là một cô bé giàu mơ ước, vượt lên hoàn cảnh thực tại đói rét, cô đơn. Những mơ ước ấy giản dị mà cũng thật lãng mạn, diệu kì.
Câu 3. Theo em, ý nghĩa của câu chuyện trên là gì?
Gợi ý:
- Ý nghĩa của câu chuyện: thể hiện sâu sắc tấm lòng nhân ái của mình với những số phận, cảnh đời nghèo khó, bất hạnh, đặc biệt là với trẻ em. Đồng thời nhà văn còn muốn gửi đến một thông điệp tới người đọc mọi thế hệ sau này, một bài học giàu ý nghĩa về tình yêu thương giữa con người với con người trong cuộc sống.
Câu 4. Em hãy tìm một số chi tiết trong văn bản để chứng tỏ truyện Cô bé bán diêm có đặc điểm của truyện cổ tích (Gợi ý: kiểu nhân vật; cách kết thúc truyện; ý nghĩa;...).
Gợi ý:
- Truyện Cô bé bán diêm có đặc điểm của truyện cổ tích thể hiện ở:
- Yếu tố kì ảo: 5 lần quẹt diêm
- Kiểu nhân vật: những người hiền lành
- Truyện có ý nghĩa khuyên răng,dạy bảo không chỉ chúng ta mà còn nhiều người: sống cần quan sẻ chia
Câu 5. Cảnh ngộ đau khổ và cái chết của cô bé bán diêm gợi cho em liên tưởng đến những bạn nhỏ bất hạnh hoặc kém may mắn nào trong cuộc sống? Hãy nêu một việc tốt mà em có thể giúp đỡ những bạn ấy
Gợi ý:
- Cảnh ngộ đau khổ và cái chết của cô bé bán diêm gợi cho em liên tưởng đến những bạn nhỏ bất hạnh hoặc kém may mắn như các bạn nhỏ mồ côi; những bạn nhỏ gia đình khó khăn phải đi bán hàng rong; đánh giày; đi nhặt rác để kiếm tiền sinh hoạt hàng ngày hay những bạn nhỏ ở những vùng xa xôi vẫn ngày ngày phải vào rừng làm rẫy vất vả....
- Hành động: chúng ta có thể tổ chức các đoàn thăm, du lịch tới thăm và động viên các em, hỗ trợ việc làm...
~/~
Hi vọng các em sẽ chuẩn bị bài học tốt nhất trước khi tới lớp với toàn bộ tài liệu hướng dẫn soạn bài Cô bé bán diêm trang 16 Ngữ Văn 6 tập 2 sách Cánh Diều mà Đọc tài liệu đã tổng hợp trên đây. Chúc các em học tốt!