Soạn bài Truyện về các vị thần sáng tạo thế giới

Cùng Đọc tài liệu đi vào Soạn bài Truyện về các vị thần sáng tạo thế giới. (Soạn văn 10 bài 1 Kết nối tri thức)

Soạn bài Truyện về các vị thần sáng tạo thế giới ngắn gọn

Trước khi đọc

Câu hỏi: Nêu tên một truyện kể hoặc một bộ phim có nhân vật chính là vị thần

- Truyện: thần thoại Hy Lạp, Sơn Tinh Thuỷ Tinh, Con Rồng cháu Tiên, Thần Kim Quy, Thần trụ trời, thần núi Tản Viên, Nữ Oa vá trời,...

- Phim: Cuộc chiến của các vị thần (thần thoại Ấn Độ), Đông phương thần Oa (Trung Quốc), truyền thuyết Thánh Gióng (Việt Nam),....

- Điều làm nên sức hấp dẫn của tác phẩm là những yếu tố kì ảo vô cùng đặc biệt, con người thường có siêu năng lực làm những điều phi thường, nội dung tác phẩm kì thú, lôi cuốn bạn đọc.

Đọc văn bản

1. THẦN TRỤ TRỜI

Chú ý các chi tiết mở đầu câu chuyện

- Chưa có vũ trụ, muôn vật và loài người

- Trời đất hỗn độn, tăm tối, lạnh lẽo

Hình dung vóc dáng và những hành động của thần Trụ Trời

- Vóc dáng: Một ông thần thân thể to lớn, chân bước một bước từ tỉnh này qua tỉnh nọ, đỉnh núi này sang đỉnh núi kia

- Hành động: đứng dậy dùng đầu đội trời lên rồi đào đất, đá thành cái cột vừa to vừa cao để chống trời

Có những vị thần nào được liệt kê trong bài vè?

- Thần đếm cát, thần tát biển, thần kể sao, thần đào sông,thần trồng cây, thần xây rú, thần trụ trời

2. THẦN SÉT

Chú ý các chi tiết miêu tả công việc và “tính khí” của thần Sét

- Công việc: thi hành luật pháp ở trần gian, thần có một lưỡi búa, khi xử án kẻ nào dù là người, là vật, là cây cỏ thì thần tự mình nhảy xuống tận nơi trỏ ngọn cờ vào đầu tội nhân rồi dùng lưỡi búa bổ xuống đầu. Có khi xong việc thần không mang lưỡi búa lên theo mà quẳng luôn tại đó. Thần thường ngủ về mùa đông, vào tháng hai, ba mới dậy làm việc.

- Tính khí: rất nóng nảy, hễ Ngọc Hoàng sai là đi ngay, hễ thấy là đánh liền cho nên cũng có lúc làm cho người, vật chết oan

3. THẦN GIÓ

Chú ý hình dạng và hoạt động của thần Gió

- Hình dạng: kì quặc, không có đầu, bảo bối của thần là một thứ quạt màu nhiệm

- Hoạt động: làm gió nhỏ hay bão lớn, lâu hay mau tuỳ theo lệnh Ngọc Hoàng. Thần Gió phối hợp với thần Mưa, có khi cả thần Sét là những lúc đáng sợ nhất. Những lúc thần xuống hạ giới đi chơi vào những buổi tối trời là lúc giữa đồng bằng tự nhiên nổi lên trận gió xoay, dân gian thường gọi là thần Cụt Đầu.

Mục đích của việc tạo ra nhân vật đứa con thần Gió là gì?

- Nhằm giải thích hiện tượng gió và lí giải sự xuất hiện của cây ngải tướng quân. Đó là do con thần Gió hoá thành khi phải chịu hình phạt của Ngọc Hoàng. 

Trả lời câu hỏi

Câu 1:

Câu 2:

- Nhân vật chính: thần Trụ Trời, thần Sét, thần Gió => đều là những vị thần sáng tạo thế giới

- Nội dung: lí giải về sự hình thành của bầu trời, mặt đất, của sấm sét và gió

Câu 3:

- Thần Trụ Trời, thần Gió, thần Sét đều có ngoại hình kì lạ khác thường, tính khí mạnh mẽ, nóng nảy, nghịch ngợm

- Sự tưởng tượng về các vị thần dựa trên những đặc điểm của những hiện tượng tự nhiên mà con người cần lý giải.

+Bầu trời rộng lớn => Thần Trụ Trời có thân thể to lớn

+Sét là những tia nhỏ, âm thanh lớn => thần Sét có mặt mũi rất nanh ác, tiếng quát tháo rất dữ dội

+ Gió không có hình thù rõ ràng => thần Gió có hình dạng kì quặc, không có đầu.

Câu 4:

Câu 5:

- Con người nhận thức thế giới tự nhiên vô cùng bí ẩn, có những năng lực kì lạ không thể giải thích. Vì vậy, họ tạo ra hình tượng các vị thần để lí giải tất cả những hiện tượng tự nhiên xảy ra xung quanh.

- Họ gửi gắm vào các hình tượng thần linh khát vọng khám phá, giải thích và chinh phục tự nhiên.

Câu 6:

- Cách xây dựng các nhân vật thần linh đều mang một ngoại hình đặc biệt, khác thường, một sức mạnh siêu nhiên thần bí.

- Tình cảm của người xưa đối với thế giới tự nhiên: tôn sùng, kính trọng

Câu 7:

- HS có thể đưa ra nhiều cách lí giải, sau đây là một gợi ý

- Trong cuộc sống hiện đại, mọi hiện tượng tự nhiên đều có thể lí giải bằng kiến thức khoa học. Tuy nhiên, cuộc sống vô cùng rộng lớn và còn những điều bí ẩn mà con người không thể khám phá hết, vì vậy, niềm tin thiêng liêng về một thế giới mà ở đó vạn vật đều có linh hồn vẫn còn sức hấp dẫn cho đến hiện tại. Việc con người có niềm tin tín ngưỡng, tin vào những vị Thần Phật chính là điển hình cho thấy ngày nay, chúng ta vẫn luôn có niềm tin vào thế giới linh thiêng.

Soạn bài Truyện về các vị thần sáng tạo thế giới chi tiết

Trả lời câu hỏi giữa bài

1. Thần Trụ Trời

Câu hỏi: Chú ý các chi tiết mở đầu câu chuyện

Trả lời:

Chi tiết:

- Thuở ấy chưa có vũ trụ, chưa có muôn vật và loài người.

- Trời đất chỉ là một đám hỗn đọn tối tăm và lạnh lẽo.

Câu hỏi: Hình dung vóc dáng và những hành động của thần Trụ Trời

Trả lời:

Hình dung:

- Vóc dáng: khổng lồ.

- Hành động; đầu đội trời lên rồi đào đất, đá đắp thành một cái cột vừa to cừa cao để chống trời. Thần cứ một mình cầy cục đắp.

Có thể thấy, thần Trụ Trời mang dáng vóc khổng lồ, khỏe mạnh, có sức mạnh phi thường.

Câu hỏi: Có những vị thần nào được liệt kê trong bài vè?

Trả lời:

Có 7 vị thần được liệt kê; thần đếm cát, thần tát bể, thần kể sao, thần đào sông, thần trồng cây, thần xây núi, thần trụ trời.

2. Thần Sét

Câu hỏi: Chú ý các chi tiết miêu tả công việc và “tính khí” của thần Sét

Trả lời:

Chi tiết:

- Chuyên một việc thi hành luật pháp ở trần gian.

- Khi xử án kẻ nào dù là người, là vật, là cây cỏ thì thần tự mình nhảy xuống tận nơi trỏ ngọn cờ vào đầu tội nhân rồi dùng lưỡi bổ xuống đầu.

- Thường ngủ về mùa đông, vào khoảng tháng Hai, tháng Ba mới dậy làm việc.

- Nóng nảy, có lúc làm cho người, vật chết oan.

- Cục oai, cục dữ.

3. Thần Gió

Câu hỏi: Chú ý hình dạng và hoạt động của thần Gió

Trả lời:

- Hình dạng:

+ Kì quoặc.

+ Không có đầu.

- Hoạt động:

+ Làm gió nhỏ hay bão lớn, lâu hay mau tùy theo lệnh Ngọc Hoàng.

+ Mỗi lần xuống hạ giới thì nổi lên trận gió xoay.

Câu hỏi: Mục đích của việc tạo ra nhân vật đứa con thần Gió là gì?

Trả lời:

Mục đích của việc tạo ra nhân vật đứa con thần Gió là để mỗi khi cây ngải gió cuốn bông cuốn lá lại, hạ giới biết trời sắp nổi gió, nổi mưa.

Trả lời câu hỏi cuối bài

Câu 1: Xác định thời gian, không gian, nhân việt và sự kiện chính trong từng truyện kể

Câu 2: Hãy chỉ ra một số “dấu hiệu” giúp người đọc nhận biết ba truyện kể trên thuộc nhóm thần thoại suy nguyên.

Chi tiết: Dấu hiệu nhận biết ba truyện thuộc nhóm thần thoại suy nguyên

Câu 3: Trong cái nhìn của con người cổ đại, thần Trụ Trời, thần Gió, thần Sét có hình dạng và “tính khí” ra sao? Sự tưởng tượng về các vị thần ấy được hình thành trên cơ sở nào?

Câu 4: Công việc của thần Trụ Trời, thần Sét và thần Gió là gì? Công việc đó được miêu tả như thế nào, nhằm mục đích gì?

Câu 5: Hình tượng thần Trụ Trời, thần Sét và thần Gió phản ánh những quan niệm, nhận thức gì của người nguyên thủy về thế giới tự nhiên? Những khát vọng nào đã được họ gửi vào hình tượng đó?

Câu 6: Chỉ ra những đặc điểm nổi bật trong cách xây dựng nhân vật của chùm chuyện. Từ đó nhận xét về thái độ, tình cảm của người xưa đối với thế giới tự nhiên.

Câu 7: Trong những điều làm nên vẻ đẹp một đi không trở lại của thần thoại, có niềm tin thiêng liêng về một thế giới mà ở đó vạn vật đều có linh hồn. Theo bạn, niềm tin ấy có còn sức hấp dẫn với con người hiện đại không? Vì sao?

Kết nối đọc - viết

Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) phân tích một chi tiết kì ảo trong một truyện thần thoại đã học hoặc tự đọc thêm.

Tham khảo các đoạn văn mẫu: Viết đoạn văn phân tích một chi tiết kì ảo trong một truyện thần thoại

Trên đây là gợi ý Soạn bài Truyện về các vị thần sáng tạo thế giới, đừng quên tham khảo trọn bộ Soạn Văn 10 Kết nối tri thức!

- Tổng hợp các tài liệu và bài học soạn văn 10 mới -