Tài liệu soạn bài Tính chuẩn xác hấp dẫn của văn bản thuyết minh với những gợi ý trả lời câu hỏi và bài tập trong SGK Ngữ văn 10 tập 2 giúp các em hiểu và bước đầu viết được văn bản thuyết minh chuẩn xác, hấp dẫn, dễ dàng đạt điểm cao trong các bài tập làm văn thuyết minh.
Cùng tham khảo ...
Soạn bài Tính chuẩn xác hấp dẫn của văn bản thuyết minh
Gợi ý trả lời câu hỏi và bài tập soạn bài Tính chuẩn xác hấp dẫn của văn bản thuyết minh trang 24 - 27 SGK Ngữ văn 10 tập 2.
I. Soạn Tính chuẩn xác trong văn bản thuyết minh
Đọc các câu hỏi a, b, c (mục I.2, SGK Ngữ văn 10 tập 2, trang 24, 25) và trả lời các câu hỏi để kiểm tra tính chuẩn xác của văn bản thuyết minh:
a. Đối chiếu với mục lục sách Ngữ văn 10 ta sẽ thấy lời thuyết minh không chuẩn xác vì:
- Chương trình Ngữ văn 10 không phải chỉ có văn học dân gian.
- Chương trình Ngữ văn 10 về văn học dân gian không phải chỉ có ca dao, tục ngữ.
- Chương trình Ngữ văn 10 không có câu đố.
b. Câu nêu ra trong SGK chưa chuẩn xác vì không phù hợp với ý nghĩa thực của những từ "thiên cổ hùng văn”. "Thiên cổ hùng văn" là áng hùng văn của nghìn đời chứ không phải áng hùng văn viết trước đây một nghìn năm.
c. Văn bản dẫn trong bài tập không thể dùng để thuyết minh về nhà thơ Nguyễn Bỉnh Khiêm vì nội dung không nói đến Nguyễn Bỉnh Khiêm với tư cách nhà thơ.
II. SoạnTính hấp dẫn của văn bản thuyết minh
(1) Đọc đoạn văn (1) (SGK Ngữ văn 10 tập 2, trang 26) và phân tích biện pháp làm cho luận điểm: "Nếu bị tước đi môi trường kích thích, bộ não của đứa trẻ sẽ phải chịu đựng kìm hãm" trở nên cụ thể, dễ hiểu, hấp dẫn.
"Nếu bị tước đi môi trường kích thích, bộ não của đứa trẻ sẽ phải chịu đựng kìm hãm" là một luận điểm khái quát. Tác giả đã đưa ra hàng loạt những chi tiết cụ thể về bộ não của đứa trẻ ít chơi đùa, ít được tiếp xúc và bộ não của con chuột bị nhốt trong hộp rỗng... để làm sáng tỏ luận điểm. Luận điểm khái quát đã trở nên cụ thể, dễ hiểu. Vì vậy việc thuyết minh trở nên hấp dẫn, sinh động.
(2) Đọc đoạn trích (2) (SGK Ngữ văn 10 tập 2 trang 26) và phân tích tác dụng tạo hứng thú của việc kể lại truyền thuyết về hòn đảo An Mạ.
- Nếu chỉ nói "Hồ Ba Bể là một danh lam thắng cảnh nổi tiếng..." thì cũng đủ và chắc ít người phản đối, như thế là đúng nhưng chưa hấp dẫn.
- Nhưng khi gắn hồ Ba Bể với truyền thuyết Pò Giá Mải thì nó trở nên hấp dẫn và dễ nhớ hơn. Khi tác giả nói đến những sự tích, những truyền thuyết giúp ta như trở về một thuở xa xưa thần tiên, kì ảo. Ngắm phong cảnh với những cảm xúc như thế, tâm hồn ta sẽ giàu có hơn, sâu sắc hơn.
Tham khảo thêm tài liệu hướng dẫn soạn bài Sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh
Soạn bài Tính chuẩn xác hấp dẫn của văn bản thuyết minh phần Luyện tập
Bài luyện tập trang 27 SGK Ngữ văn 10 tập 2
Đọc đoạn trích trong tác phẩm "Miếng ngon Hà Nội" của nhà văn Vũ Bằng (SGK Ngữ văn 10 tập 2, trang 27) và phân tích tính hấp dẫn của nó.
Gợi ý:
Đoạn văn thuyết minh của nhà văn Vũ Bằng hấp dẫn, sinh động vì:
- Tác giả sử dụng linh hoạt các kiểu câu: câu đơn, câu ghép, câu nghi vấn, câu cảm thán, câu khẳng định.
- Tác giả sử dụng những từ ngữ giàu hình tượng, giàu liên tưởng như: "Bó hành hoa xanh như lá mạ”, "... một làn sương mỏng, mơ hồ như một bức tranh tàu vẽ những ông tiên ngồi đánh cờ ở trong rừng mùa thu"...
- Tác giả bộc lộ rất nhiều cảm xúc: "Trông mà thèm quá", "có ai lại đừng vào ăn cho được"...
Tính chính xác, hấp dẫn của văn bản thuyết minh là gì?
I. Tính chuẩn xác trong văn bản thuyết minh là gì?
- Mục đích của tính chuẩn xác trong văn bản thuyết minh là cung cấp những tri thức về sự vật khách quan nhằm giúp cho hiểu biết của người đọc (người nghe) thêm chính xác và phong phú.
- Công việc thuyết minh sẽ không còn ý nghĩa, mục đích của thuyết minh sẽ không đạt được nếu nội dung của văn bản không chuẩn xác (nghĩa là không đúng với chân lí, với chuẩn mực được thừa nhận). Do vậy, chuẩn xác là yêu cầu đầu tiên và cũng là yêu cầu quan trọng nhất của mọi văn bản thuyết minh.
- Để đạt được sự chuẩn xác, cần chú ý một số yêu cầu sau đây:
+ Tìm hiểu thấu đáo trước khi viết (để thuyết minh một thắng cảnh, nên đến tận nơi quan sát, ghi nhận; để thuyết minh một cuốn sách, phải đọc đi đọc lại nhiều lần, ...)
- Thu thập đầy đủ tài liệu tham khảo, tìm được tài liệu có giá trị của các chuyên gia, các nhà khoa học có tên tuổi, của cơ quan có thẩm quyền về vấn đề cần thuyết minh
- Chú ý đến thời điểm xuất bản của các tài liệu để có thể cập nhật những thông tin mới và những thay đổi thường có (ví dụ: về số dân, sản lượng hằng năm,...).
II. Tính hấp dẫn của văn bản thuyết minh là gì?
- Mục đích của tính hấp dẫn là giúp cho văn bản thuyết minh có sức lôi cuốn, thu hút sự chú ý của người nghe, người đọc.
- Một số biện pháp làm cho văn bản thuyết minh hấp dẫn:
+ Đưa ra những chi tiết cụ thể, sinh động, những con số chính xác để bài văn không trừu tượng, mơ hồ
+ So sánh để làm nổi bật sự khác biệt, khắc sâu vào trí nhớ người đọc (người nghe)
+ Kết hợp và sử dụng các kiểu cầu làm cho bài văn thuyết minh biến hoá linh hoạt, không đơn điệu. Khi cần, nên phối hợp nhiều loại kiến thức để đối tượng cần thuyết minh (một thắng cảnh, một di tích, một sự vật,...) được soi rọi từ nhiều mặt.
>>> Bài soạn tiếp theo: Soạn bài Phương pháp thuyết minh
Tổng kết
- Văn bản thuyết minh cần phải chuẩn xác. Để đảm bảo yêu cầu này, những tri thức trong văn bản phải có tính khách quan, khoa học, đáng tin cậy. Có thế mới thực sự có ích cho người đọc, người nghe.
- Văn bản thuyết minh cần phải hấp dẫn để thu hút sự chú ý theo dõi của người đọc, người nghe. Muốn thế cần sử dụng nhiều hình tượng sinh động, nhiều so sánh cụ thể, vả cầu vẫn phải biến hoá linh hoạt. Những sự tích, những truyền thuyết thích hợp cũng làm cho văn bản thuyết minh thêm hấp dẫn và sâu sắc.
// Các em vừa tham khảo nội dung chi tiết bài soạn văn Tính chuẩn xác hấp dẫn của văn bản thuyết minh do Học Tốt tổng hợp và biên soạn. Mong rằng nội dung của bài hướng dẫn soạn văn 10 bài Tính chuẩn xác hấp dẫn của văn bản thuyết minh này sẽ giúp các em ôn tập và nắm vững các kiến thức quan trọng của bài học. Chúc các em luôn đạt được những kết quả cao trong học tập.
[ĐỪNG SAO CHÉP] - Bài viết này chúng tôi chia sẻ với mong muốn giúp các bạn tham khảo, góp phần giúp cho bạn có thể để tự soạn bài Tính chuẩn xác hấp dẫn của văn bản thuyết minh một cách tốt nhất. "Trong cách học, phải lấy tự học làm cố" - Chỉ khi bạn TỰ LÀM mới giúp bạn HIỂU HƠN VỀ BÀI HỌC và LUÔN ĐẠT ĐƯỢC KẾT QUẢ CAO.