Soạn bài Thực hành tiếng Việt lớp 7 trang 9 tập 2 Cánh Diều
Hướng dẫn trả lời câu hỏi Thực hành tiếng Việt trang 9-10 SGK sẽ giúp các em hiểu rõ hơn về biện pháp tu từ "nói quá"
Câu 1 trang 9 SGK Ngữ văn 7 tập 2 Cánh Diều
Xác định biện pháp tu từ nói quá trong những câu dưới đây. Cách nói quá trong môi trường hợp đó biểu thị điều gì? Chỉ ra tác dụng của chúng.
a) Đêm tháng Năm chưa nằm đã sáng.
Ngày tháng Mười chưa cười đã tối.
(Tục ngữ)
b) Thuận vợ thuận chồng, tát Biển Đông cũng cạn.
(Tục ngữ)
c) Cày đồng đang buổi ban trưa
Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày
Ai ơi bưng bát cơm đầy
Dẻo thơm một hạt đắng cay muôn phần
(Ca dao)
Trả lời
a) - Biện pháp nói quá: chưa nằm đã sáng, chưa cười đã tối.
- Biểu thị thời gian trôi nhanh.
→ Tác dụng: làm quá sự thật, làm phóng đại mức độ và tính chất nội dung nhằm nhấn mạnh, gây ấn tượng, tăng sức biểu cảm. Hai câu đầu ngụ ý đêm tháng năm rất ngắn, ngày tháng mười rất ngắn. Câu cuối ngụ ý, lao động của người nông dân hết sức vất vả.
b) - Biện pháp nói quá: tát Biển Đông cạn
- Biểu thị sức mạnh của sự đoàn kết.
→ Biển Đông không bao giờ tát cạn được, nói quá như vậy nhằm khẳng định sức mạnh to lớn của sự đoàn kết vợ chồng, khi vợ chồn đồng lòng thì việc gì cũng có thể giải quyết.
c) - Biện pháp nói quá: Mô hôi - mưa ruộng cày
- Biểu thị sức lao động vất vả của người nông dân.
→ Biện pháp nói quá trong câu này đã phóng đại mức độ để nhấn mạnh, gây ấn tượng về nỗi cực nhọc của người nông dân, qua đó tăng sức biểu cảm cho câu ca dao, nhắc nhở mọi người hãy quý trọng công sức lao động của người lao động.
Câu 2 trang 9 SGK Ngữ văn 7 tập 2 Cánh Diều
Tìm cách nói quá tương ứng với cách nói thông thường.
| Cách nói quá | Cách nói thông thường |
|---|---|
| 1) nghìn cân treo sợi tóc | a) rất hiền lành |
| 2) trăm công nghìn việc | b) yếu quá, không quen lao động chân tay |
| 3) hiền như đất | c) rất bận |
| 4) trói gà không chặt | d) ở tình thế vô cùng nguy hiểm |
Trả lời
1 - d: Nghìn cân treo sợi tóc - ở tình thế vô cùng nguy hiểm
2 - c: Trăm công nghìn việc - rất bận
3 - a: Hiền như đất - rất hiền lành
4 - b: yếu quá, không quen lao động chân tay
Câu 3 trang 10 SGK Ngữ văn 7 tập 2 Cánh Diều
Xác định biện pháp tu từ nói giảm - nói tránh trong những câu sau. Cách nói giảm - nói tránh trong môi trường hợp đó biểu thị điều gì? Chỉ ra tác dụng của chúng.
a) Có người thợ dựng thành đồng
Đã yên nghỉ tận sông Hồng, mẹ ơi!
(Thu Bồn)
b) Ông mất năm nao, ngày độc lập
Buồm cao đỏ sóng bóng cờ sao
Bà “về” năm đói, làng treo lưới
Biển động: Hòn Mê, giặc bắn vào...
(Tố Hữu)
c) Năm ngoái, cụ Bọ Ngựa già yếu đã khuất núi. (Tô Hoài)
Trả lời
- Biện pháp nói giảm nói tránh
a. Người thợ dựng thành đồng
b. Ông mất
c. Khuất núi
- Biện pháp nói giảm nói tránh ở các câu trên đều biểu thị cái chết.
- Tác dụng: Làm giảm sự đau thương mất mát đối với người nghe
Câu 4 trang 10 SGK Ngữ văn 7 tập 2 Cánh Diều
Viết một đoạn văn (khoảng 5 – 7 dòng) về một chủ đề tự chọn, trong đó có sử dụng biện pháp tu từ nói quá hoặc nói giảm - nói tránh.
Trả lời
Lan và tôi rất thân nhau, tôi vẫn hay đùa rằng bạn ấy cao như cây chuối hột. Dù trên lớp hay ở nhà, hầu như lúc nào chúng tôi cũng dính với nhau như hình với bóng. Làm bài tập cùng nhau, chơi thể thao cùng nhau, xem phim cùng nhau. Cô giáo và các bạn trong lớp hay đùa rằng chúng tôi là chị em song sinh. Tháng vừa rồi, bố Lan chuyển công tác đột xuất nên gia đình bạn phải chuyển đi nơi khác. Ngày bạn lên đường theo gia đình đi xa tôi chỉ biết chúc bạn bình yên mà nước mắt rơi như mưa. Sau này, dù có phải đi lên đến tận trời, tôi cũng sẽ nhất định tìm gặp lại bạn.
⇒ Biện pháp tu từ nói quá: cao như cây chuối hột
Xem thêm các đoạn văn sử dụng biệp pháp nói quá về các chủ đề khác
-/-
Đọc tài liệu đã cùng các em trả lời toàn bộ câu hỏi trong phần soạn bài Thực hành tiếng Việt lớp 7 trang 9 tập 2 (sách Cánh Diều). Hy vọng các em sẽ học tốt Ngữ Văn 7 với trọn bộ tài liệu Soạn văn 7 Cánh Diều do Đọc tài liệu tổng hợp và biên soạn.