Suy ngẫm và phản hồi:
Nội dung chính: Bài thơ nói về sự gắn bó của thơ với con người. Qua đó, tác giả khẳng định tầm quan trọng, vai trò của thơ ca với đời sống.
Câu 1: Tác giả đã sử dụng những hình ảnh so sánh nào để nói về thơ ca? Em thích hình ảnh nào nhất? Vì sao?
Trả lời:
Các hình ảnh so sánh được sử dụng để nói về thơ ca:
+ Thơ vừa là nghỉ ngơi, vừa là việc đầy lao lực.
Vừa là chốn dừng chân, vừa là cuộc hành trình.
+ Thơ như bài hát ru/ như mơ ước mùa xuân/ như khát vọng chiến công
+ Khi tôi nhỏ thơ giống như bà mẹ
Tôi lớn lên, thơ lại giống người yêu
Chăm sóc tuổi già, thơ sẽ là con gái,
Lúc từ giã cõi đời, kỉ niệm hoá thơ lưu.
+ Có lúc thơ như trái núi cao không thể tới
+ Có lúc thành cánh chim sà đậu xuống lòng tay.
+ Thơ như đôi cánh nâng tôi bay
+ Thơ là vũ khí trong trận đánh
- Em thích nhất hình ảnh so sánh:
Khi tôi nhỏ thơ giống như bà mẹ
Tôi lớn lên, thơ lại giống người yêu
Chăm sóc tuổi già, thơ sẽ là con gái,
Lúc từ giã cõi đời, kỉ niệm hoá thơ lưu.
Thơ với tác giả là người thân, là “bà mẹ” dạy dỗ, khuyên răn, là “người yêu” san sẻ những vui buồn, là “con gái” chăm sóc, yêu thương. Thơ luôn là người đồng hành cùng con người kể cả khi “từ giã cõi đời” thơ cũng lưu lại “kỉ niệm” trên những trang giấy. Quan niệm trên của Ra-xun Gam-da-tốp muốn đề cập đến mối quan hệ mật thiết giữa thơ ca và cuộc đời của mỗi con người, đó là mối quan hệ gắn bó tri âm, san sẻ vui buồn, giúp con người nhận thức được những vấn đề trong đời sống hướng con người tìm đến một chân trời của Chân-Thiện-Mỹ.
Câu 2: Em hiểu như thế nào về tâm nguyện của nhà thơ: “Tôi nguyện suốt đời trung thực sống cho thơ”?
Trả lời:
- “trung thực sống cho thơ” có thể hiểu là coi thơ ca là mục tiêu quan trọng của cuộc đời, chân thật giãi bày cảm xúc vào thơ, thông qua thơ để thể hiện niềm trung thực của bản thân với cuộc đời.
Câu 3: Từ bài thơ, em có suy nghĩ gì về vai trò của thơ ca nói riêng, văn chương nói chung với tâm hồn mỗi người?
Trả lời:
- Thơ là hình thức sáng tác văn học phản ánh cuộc sống, thể hiện những tâm trạng, những cảm xúc mạnh mẽ bằng ngôn ngữ hàm súc, giàu hình ảnh và nhất là có nhịp điệu.
- Vai trò của thơ ca:
+ Thơ là nơi an trú cho tâm hồn thi nhân:
• Là tiếng nói của tình cảm, cảm xúc, thơ đem lại cho thi nhân những giây phút được “trải lòng”, bộc lộ những điều gan ruột từ trong sâu thăm tâm hồn mình: “Mỗi khi có gì chất chứa trong lòng, không nói ra, không chịu được thì lại cần thấy làm thơ” (Tố Hữu)
• Là hình thái nghệ thuật cao siêu, thơ đem lại cho thi nhân niềm lạc thú tinh thần trong sáng tạo.
+ Thơ là nơi an trú cho tâm hồn độc giả:
• Thơ tác động vào tâm hồn, tình cảm khiến con người nhạy cảm, tinh tế hơn, từ đó mà hình thành nên những năng lực cảm thụ cái đẹp trong cuộc đời.
• Thơ đề cao phần thi vị của tâm hồn nên có khả năng thanh lọc, nâng đỡ tâm hồn, đưa người ta lên trên lẽ sống cao thượng và nhân văn.
• Trong những hoàn cảnh bế tắc, khổ đau hay nghịch cảnh ngang trái, thơ giữ cho tâm hồn con người ở thế cân bằng, bình lặng.
• Ngôn từ thơ giàu cảm xúc và nhạc điệu, giúp đưa hồn người vào thế giới dịu êm, sâu lắng, cách xa những ồn ào của đời.
• Thơ là nhịp cầu nối liền những tâm hồn đồng điệu, tạo nên mối giao cảm, tri âm vượt qua mọi giới hạn không gian, thời gian.