Cùng Đọc tài liệu đi vào chi tiết nội dung Soạn bài Tản Viên từ phán sự lục Kết nối tri thức để chuẩn bị bài học này trước tại nhà. (Soạn văn 10 bài 1 Kết nối tri thức)
Soạn bài Tản Viên từ phán sự lục lớp 10 Kết nối tri thức
Hướng dẫn Soạn Tản Viên từ phán sự lục SGK 10 trang 15 - 20 SGK Ngữ văn 10 tập 1.
Trước khi đọc
Câu hỏi: Bạn có thích đọc những truyện kể chứa đựng các yếu tố kì ảo không? Vì sao?
Trả lời:
- Em rất thích đọc những truyện kể chứa đựng các yếu tố kì ảo.
- Vì những yếu tố đấy có sự sáng tạo, là sản phẩm của trí tưởng tượng phong phú khiến câu chuyện trở nên hấp dẫn, cuốn hút.
Câu hỏi: Trong cuộc sống hằng ngày, đôi khi chúng ta phải chứng kiến hoặc trải qua những sự việc ngang trái, bất công. Lúc đó, bạn cảm thấy như thế nào và mong muốn điều gì?
Trả lời:
Khi chứng kiến hoặc trải qua những sự việc ngang trái, bất công, em cảm thấy rất hụt hẫng và buồn lòng. Em muốn được giành lại sự công bằng, chính nghĩa luôn cần được tồn tại.
Đọc hiểu Tản Viên từ phán sự lục
Trả lời câu hỏi giữa bài:
Câu hỏi: Chú ý lời giới thiệu về nhân vật Tử Văn
Trả lời:
Lời giới thiệu:
- Tên: Soạn.
- Quê quán: huyện Yên Dũng, Lạng Giang.
- Tính cách: khảng khái, nóng nảy, thấy sự tà gian thì không thể chịu được, được đánh giá là người cương trực.
Câu hỏi: Tử Văn có những suy nghĩ, cảm xúc gì khi nghe câu chuyện của Thổ công?
Trả lời:
- Cảm xúc: ngạc nhiên sau đấy chuyển sang tức giận.
- Suy nghĩ: “Sao mà nhiều thần quá vậy?”, khi có đến 2 người tự xưng là Thổ Công nói chuyện với Tử Văn. Sau khi nghe xong câu chuyện của Thổ Công kể, chàng Tử Văn vô cùng tức giận trước tên hung hãn.
Câu hỏi: Dự đoán kết quả cuộc đấu tranh của Tử Văn dưới cõi âm.
Trả lời:
Dự đoán: Đây là cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác. Hẳn là cuộc chiến đầy khó khăn, và kết quả thì chính nghĩa sẽ chiến thắng.
Câu hỏi: Sự việc nào có tác dụng xoay chuyển tình thế của cuộc xử án?
Trả lời:
Sự việc: Tử Văn được Thổ Công dặn dò nếu ở dưới đấy có tra hỏi điều gì thì cứ khai ra những lời nói của Thổ Công. Nếu tên viên tướng bại trận của Bắc triều chối, thì xin tư giấy đến đền Tản Viên, Thổ Công sẽ khai rõ.
Câu hỏi: Diễn biến và kết quả cuộc đấu tranh của Tử Văn có giống như suy đoán của bạn không?
Trả lời:
Diễn biến và kết quả của cuộc đấu tranh của Tử Văn giống như suy đoán. Cuối cùng, cái thiện luôn chiến thắng cái ác. Chiến thắng của Tử Văn dưới âm phủ đã giúp dân làng không còn tai họa nữa, còn Tử Văn được phong chức phán sự đền Tản Viên.
Câu hỏi: Vì sao Tử Văn đồng ý nhận chức Phán sự đền Tản Viên?
Trả lời:
Tử Văn đồng ý nhận chức phán sự đền Tản Viên vì muốn được bảo đảm công lí, cái ác cần được loại bỏ.
Câu hỏi: Ai là người đưa ra lời bình? Nội dung chính của lời bình là gì?
Trả lời:
- Tác giả là người đưa ra lời bình.
- Nội dung chính: khái quát lại nhân vật Ngô Tử Văn, bày tỏ cảm xúc trân trọng, ngưỡng mộ trước nhân vật bảo vệ công lí. Đồng thời, đưa ra thông điệp phải đấu tranh để chống lại cái xấu xa, bảo vệ những điều đúng đắn.
Trả lời câu hỏi: Soạn bài Tản Viên từ phán sự lục Kết nối tri thức
Câu 1: Xác định người kể chuyện trong Chuyện chức Phán sự đền Tản Viên. Những lời kể nào giúp bạn có được sự hình dung ban đầu về tính cách của nhân vật Tử Văn?
Trả lời:
- Người kể chuyện: tác giả.
- Những lời kể: Chàng vốn khảng khái, nóng nảy, thấy sự tà gian thì không chịu được, vùng bắc người ta vẫn khen là một người cương trực.
Câu 2: Nêu các sự kiện chính của câu chuyện Tản Viên từ Phán sự lục. Các sự kiện đó được trình bày theo trình tự nào?
Trả lời:
- Các sự kiện chính:
+ Tử Văn đốt đền.
+ Tử Văn bị tên hung thần hăm dọa.
+ Thổ Công đến báo cho Tử Văn mức độ nghiêm trọng.
+ Cuộc chiến giữa Tử Văn và tên hung thần dưới Minh ty.
+ Tử Văn được giải oan, phong chức phán xử đền Tản Viên,
- Theo trình tự thời gian.
Câu 3: Tóm tắt diễn biến câu chuyện xử án trong Tản Viên từ Phán sự lục. Chỉ ra các yếu tố góp phần làm nên chiến thắng của Tử Văn trong phiên tòa. Theo bạn, yếu tố nào đóng vai trò quyết định trong chiến thắng đó?
Trả lời:
- Tóm tắt diễn biến: Dưới Minh ty, tên tướng giặc đang bại đặt, vu khống Tử Văn nhằm đẩy anh vào cái chết. Thế nhưng, bằng lời lẽ cứng cỏi, đanh thép của mình, Tử Văn mong Diêm Vương sai người đến đền Tản Viên để hỏi sự việc cho ra lẽ. Diêm Vương sai người xuống tìm hiểu, sau một hồi, kết quả chiến thắng thuộc về Tử Văn, tên hung thần bị trừng phạt.
- Các yếu tố:
+ Tính cách của Tử Văn cương trực, khảng khái, không sợ những lời vu khống.
+ Có Thổ Công giúp đỡ.
+ Sự tài giỏi, anh minh của Diêm Vương.
- Theo em, yếu tố quyết định sự chiến thắng chính là yếu tố nội tại. Bản thân Tử Văn là người cương trực, không dễ dàng bị lung lay, bị khuất phục. Là người đứng ra bảo vệ cho chính nghĩa, sự thật, bỏ ngoài tai những lời vu khống, biajd đặt, anh vẫn kiên trì, cương quyết đến cùng.
Câu 4: Nhân vật Tử Văn được khắc họa chủ yếu qua những chi tiết nào? Chọn phân tích một số chi tiết tiêu biểu, từ đó nhận xét khái quát về tính cách của nhân vật này?
Trả lời:
Chi tiết:
+ Khảng khái, nóng nảy, thấy sựt à gian thì không thể chị được.
+ Người cương trực.
+ Tức giận khi biết tên quân tướng bại trận làm yêu làm quái ở đền.
+ Không sợ khi châm lửa đốt đền.
+ Không sợ hãi trước lời hăm dọa của hung thần.
+ Lời nói cứng cỏi, cương quyết.
Nhận xét: Tử Văn là người ngay thẳng, là người muốn giành lại sự công bằng, chính nghĩa cho mình và người khác.
Câu 5: Sáng tạo chi tiết người đi đường gặp Tử Văn ngồi trên xe quan Phán sự và việc người đời sau truyền nhau về “nhà quan phán sự”, tác giả muốn nhấn mạnh điều gì?
Trả lời:
Tác giả muốn nhấn mạnh những người ngay thẳng, yêu cái đúng, bảo vệ chính nghĩa luôn nhận được kết quả tốt đẹp. Những người tốt, làm việc vì dân luôn được mọi người yêu quý, kính trọng, tiếng thơm để đời.
Câu 6: Thế giới thần linh, ma quỷ trong truyện là sản phẩm hư cấu của nghệ thuật của Nguyễn Dữ. Khám phá thế giới đó, bạn hiểu thêm được điều gì về chủ đề của tác phẩm?
Trả lời:
Em hiểu thêm được về chủ đề của tác phẩm: Khi nhìn nhận một sự việc, cần có cái nhìn khách quan, nhiều chiều. Nếu chỉ nghe một phía thì sẽ không công bằng, bởi người này có thể nói dối để qua mặt. Sẽ bị cái xấu che mắt nếu không tìm hiểu kĩ. Do đó, các vị quan khi xét xử án, đây là cái cốt yếu để xử án phân minh, công bằng. Dẫu biết rằng, cái thiện luôn chiến thắng cái ác, song, phải loại trừ cái xấu càng sớm để thế giới ngày một tốt đẹp hơn.
Câu 7: Nêu quan niệm về kẻ sĩ được thể hiện trong lời bình cuối truyện. Bạn có đồng tình với quan niệm đó không? Vì sao?
Trả lời:
Quan niệm về kẻ sĩ trong lời bình: Cứng qáu thì gãy! Kẻ sĩ chỉ lo không cứng cỏi được, còn gầy hay không là việc của trời. Sao lại đoán trước là sẽ gãy mà chịu đổi cứng ra mềm?” và “kẻ sĩ không nên kiêng sợ sự cứng cỏi”.
Em đồng tình với quan niệm này. Bởi vì, đã là người ngay thẳng, khi đối diện với những sự bất bình, họ muốn được đấu tranh để giành lại chính nghĩa. Quá trình đấu tranh, có thể gặp nhiều khó khăn, tuy chỉ, chỉ cần có ý chí, lòng dũng cảm, sự can đảm và bản lĩnh chiến đấu, thì không gì là không thể.
Kết nối đọc - viết
Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) phân tích một yếu tố làm nên sức hấp dẫn của câu chuyện trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên.
Đoạn văn tham khảo
Một yếu tố làm nên sức hấp dẫn của câu chuyện là sau khi Tử Văn châm lửa đốt đền thì trở bệnh. Khi đọc đến đây, trong em chực lên suy nghĩ, liệu có phải là sự trừng phạt của thần linh khi con người đã phạm phải điều cấm hay không? Yếu tố đầy kịch tính, gợi lên sự tò mò, thấp thỏm trong bạn đọc. Dẫu biết việc đốt đền là điều đại kị, thế nhưng, khi biết được nguyên do Tử Văn có hành động như vậy, thì ắt hẳn thần có thể cảm thông mà xem xét. Đây là lần mở đầu cho hành trình chiến đấu với cái xấu xa. Con đường vô cùng khó khăn, và thật may mắn, bằng bản lĩnh của mình, Tử Văn đã khôn khéo vượt qua. Đây cũng là bài học cho tất cả chúng ta rằng, hãy luôn đấu tranh và bảo vệ chính nghĩa.
Trên đây là gợi ý Soạn bài Tản Viên từ phán sự lục Kết nối tri thức , đừng quên tham khảo trọn bộ Soạn Văn 10 Kết nối tri thức!
- Tổng hợp các tài liệu và bài học soạn văn 10 mới -