Từ việc tham khảo Sách giáo viên Ngữ văn 8 tập 2 Kết nối tri thức, Đọc tài liệu sẽ giúp các em Soạn văn 8 Những ngôi sao xa xôi - Lê Minh Khuê KNTT chính xác nhất.
Hướng dẫn trả lời các câu hỏi Soạn bài Những ngôi sao xa xôi trang 47 sách giáo khoa Ngữ văn 8 tập 2 Kết nối tri thức chi tiết, đầy đủ.
Bài học bao gồm các phần:
Sau khi đọc
Câu 1 trang 47 sgk Ngữ văn 8 Tập 2 KNTT
Câu chuyện được kể bằng lời của người kể chuyện ngôi thứ mấy? Ngôi kể đó có tác dụng như thế nào trong việc thể hiện nội dung câu chuyện?
Trả lời:
Câu chuyện được trần thuật ở ngôi thứ nhất từ Phương Định - nhân vật chính. Ngôi kể tạo điểm nhìn phù hợp dễ dàng tái hiện hiện thực khốc liệt của chiến tranh, tâm hồn con người.
Câu 2 trang 47 sgk Ngữ văn 8 Tập 2 KNTT
Câu chuyện diễn ra trong không gian, thời gian nào?
Trả lời:
Truyện "Những ngôi sao xa xôi" kể về cuộc sống chiến đấu của ba cô thanh niên xung phong - tổ trinh sát mặt đường - Phương Định, Nho và chị Thao. Họ sống trong một cái hang, trên cao điểm tại một vùng trọng điểm ở tuyến đường Trường Sơn những năm chống Mỹ.
Câu 3 trang 47 sgk Ngữ văn 8 Tập 2 KNTT
Tóm tắt những sự kiện chính trong đoạn trích.
Trả lời:
Những sự kiện chính trong đoạn trích "Những ngôi sao xa xôi" kể về cuộc sống chiến đấu của ba cô thanh niên xung phong – tổ trinh sát mặt đường – Phương Định, Nho và chị Thao. Họ sống trong một cái hang, trên cao điểm tại một vùng trọng điểm ở tuyến đường Trường Sơn những năm chống Mỹ. Công việc của ba cô gái ấy là quan sát máy bay địch ném bom, đo khối lượng đất đá để san lấp hố bom do địch gây ra, đánh dấu những quả bom chưa nổ và phá bom. Công việc nguy hiểm, luôn phải đối mặt với cái chết, nhưng cuộc sống của họ vẫn không mất đi niềm vui hồn nhiên của tuổi trẻ, những giây phút thảnh thơi, thơ mộng. Tuy sống trong sự hiểm nguy luôn rình rập nhưng họ rất gắn bó, yêu thương nhau dù cho mỗi người một cá tính.
Câu 4 trang 47 sgk Ngữ văn 8 Tập 2 KNTT
Nhân vật chính trong truyện là những ai? Trình bày cảm nhận của em về nét chung khiến họ gắn bó với nhau như trong một gia đình và những nét riêng ở mỗi người.
Trả lời:
- Nhân vật chính trong chuyện là ba cô gái: Phương Định, Thao, Nho
- Những đặc điểm chung của ba cô gái:
+ Cả ba cô gái đều thuộc thế hệ những cô gái thanh niên có tuổi đời rất trẻ xung phong trong thời kì kháng chiến chống Mĩ ác liệt. Nghe theo tiếng gọi của Tổ quốc, họ rời xa gia đình, xa quê hương, xa trường lớp, để dấn thân vào cuộc sông gian khổ trên chiến trường hiểm nguy – nơi mà sự sống và cái chết chỉ diễn ra trong gang tấc.
+ Cả ba đều có những phẩm chất cao đẹp của những người chiến sĩ thanh niên xung phong ở chiến trường: Dũng cảm, gan dạ, có tinh thần trách nhiệm đối với nhiệm vụ, không sợ hi sinh.
+ Ở những cô gái này còn có tình đồng đội gắn bó mật thiết, keo sơn. Họ hiểu được tính tình, sở thích và nối sống riêng của nhau với tinh thần động đội đoàn kết họ quan tâm và chăm sóc nhau rất chu đáo.
+ Cả ba người đều ngày đêm sống trên chiến trường thật gian khổ, hiểm nguy nhưng vẫn luôn giữ được sự lạc quan và yêu đời. Những cô gái ấy có cuộc sống nội tâm rất phong phú, đáng yêu, dễ xúc động, nhiều hoài bão, hay mơ mộng của những cô gái tuổi đôi mươi.
- Nét riêng:
Nho là một cô gái rất trẻ có vẻ ngoài xinh xắn, một tâm hồn rất hồn nhiên. Cô thích vòi vĩnh, nũng nịu với Thao và Phương Định. Nhưng khi chiến đấu thì cô biến đổi thành một con người khác rất dũng cảm, hành động rất nhanh gọn, dũng cảm.
Câu 5 trang 47 sgk Ngữ văn 8 Tập 2KNTT
Hình ảnh “em gái tiền phương” trong bài thơ Lá đỏ và những nữ thanh niên xung phong trong truyện Những ngôi sao xa xôi gợi cho em suy nghĩ gì về tuổi trẻ Việt Nam trong những năm chiến tranh?
Trả lời:
Hình ảnh “em gái tiền phương” trong bài thơ Lá đỏ và những nữ thanh niên xung phong trong truyện Những ngôi sao xa xôi gợi cho em những suy nghĩ rất sâu sắc về tuổi trẻ Việt Nam trong kháng chiến Mĩ: họ là những con người rất hồn nhiên, ham học hỏi nhưng cũng rất dũng cảm, sẵn sàng làm bất cứ công việc gì vì tương lai đất nước, tổ quốc. Họ không ngại hiểm nguy, gian khó, luôn hướng tới mục tiêu tự do, độc lập dân tộc mà phấn đấu, nỗ lực hết mình.
Kiến thức văn bản
1. Tác giả Lê Minh Khuê
a. Tiểu sử
- Lê Minh Khuê sinh năm 1949
- Quê quán: Tĩnh Gia - Thanh Hóa
- Năm 1965, Lê Minh Khuê tham gia vào lực lượng Thanh niên xung phong chống Mĩ.
- Vào năm 1967, tác giả có những bài báo đầu tiên và năm 1969 bà bắt đầu viết văn.
- Ngoài việc viết văn bà còn từng làm phóng viên cho nhiều báo đài.
b. Sự nghiệp
Các tác phẩm chính, nổi tiếng của tác giả Lê Minh Khuê: “Cao điểm mùa hạ”, “Màu xanh man trá”, “Tôi đã không quên”. “Bi kịch nhỏ”, “Cuộc chơi”.
Phong cách nghệ thuật
Bài viết truyện ngắn với một ngòi bút giàu nữ tính, miêu tả tinh tế, đặc sắc (đặc biệt là nhân vật nữ).
- Trước 1975: Viết về cuộc sống chiến đấu của thanh niên xung phong, bộ đội trên đường Trường Sơn.
- Sau 1975: Viết về những chuyển biến đời sống xã hội và con người trên tinh thần đổi mới.
2. Tác phẩm
a. Xuất xứ
Truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” được viết năm 1971, lúc cuộc kháng chiến chống Mĩ diễn ra vô cùng ác liệt, lúc đó tác giả từng là chiến sĩ thanh niên xung phong ở Trường Sơn.
b. Bố cục: 5 phần
- Phần 1 (từ đầu... “những con quỷ mắt đen”): Phương Định kể về cuộc sống bản thân và tổ trinh sát mặt đường của cô.
- Phần 2 (tiếp ... niềm tin mãnh liệt): Ước mơ của các cô gái trinh sát.
- Phần 3 (tiếp … thấy trong mắt nhau điều đó): Nho bị thương, hai chị em lo lắng chăm sóc.
- Phần 4 (tiếp … trong tâm trí tôi): Sự lạc quan, niềm vui trước cơn mưa đá đột ngột.
- Phần 5 (còn lại): Tâm trạng yêu đời của các cô gái thanh niên xung phong
c. Nội dung chính
“Những ngôi sao xa xôi” là câu chuyện về tổ trinh sát mặt đường tại một trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn trong cuộc kháng chiến chống Mĩ ác liệt, gồm ba nữ thanh niên xung phong là Nho, Thao và Phương Định (người kể chuyện). Tổ đội trinh sát này có nhiệm vụ quan sát địch ném bom, đo khối lượng đất đá cần phải san lấp, đồng thời đánh dấu vị trí các quả bom chưa nổ và phá bỏ chúng, đảm bảo cho xe bộ đội có thể thuận lợi di chuyển. Qua câu chuyện ấy, tác giả Lê Minh Khuê ngợi ca vẻ đẹp tâm hồn, sự dũng cảm của ba cô gái thanh niên xung phong, tiêu biểu cho vẻ đẹp thế hệ trẻ Việt Nam trong thời kì kháng chiến chống Mĩ.
d. Ý nghĩa nhan đề
Nhan đề Những ngôi sao xa xôi gợi nhớ đến hình ảnh những ngôi sao lớn trên bầu trời thành phố quê hương mà Phương Định – nhân vật chính trong truyện – thường hay nhớ lại. Hình ảnh ấy gắn liền với khoảng thời gian yên bình mà cô được sống cùng gia đình mình. Những ngôi sao xa xôi còn có ý nghĩa biểu tượng. Đó là thứ ánh sáng dịu dàng, cái ánh sáng ẩn hiện xa xôi lại có sức mê hoặc lòng người. Đó là biểu tượng về phẩm chất cách mạng của những cô gái thanh niên xung phong Trường Sơn. Các cô thanh niên xung phong là "Những ngôi sao xa xôi" nơi núi rừng Trường Sơn đều ngời sáng vẻ đẹp của con người anh hùng cách mạng.
e. Tóm tắt
"Những ngôi sao xa xôi" kể về cuộc sống chiến đấu của ba cô thanh niên xung phong – tổ trinh sát mặt đường – Phương Định, Nho và chị Thao. Họ sống trong một cái hang, trên cao điểm tại một vùng trọng điểm ở tuyến đường Trường Sơn những năm chống Mỹ. Công việc của họ là quan sát máy bay địch ném bom, đo khối lượng đất đá để san lấp hố bom do địch gây ra, đánh dấu những quả bom chưa nổ và phá bom. Công việc nguy hiểm, luôn phải đối mặt với cái chết, nhưng cuộc sống của họ vẫn không mất đi niềm vui hồn nhiên của tuổi trẻ, những giây phút thảnh thơi, thơ mộng. Họ rất gắn bó, yêu thương nhau dù mỗi người một cá tính.
f. Ngôi kể
Truyện theo ngôi kể thứ nhất, người kể là Phương Định – nhân vật chính trong tác phẩm.
=> Tác dụng: Thuận lợi trong việc biểu hiện thế giới tâm hồn cảm xúc; suy nghĩ của nhân vật, đồng thời phù hợp với nội dung tác phẩm, tăng tính chân thực cho câu chuyện.
g. Giá trị nội dung
Truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê đã khắc họa rõ nét tâm hồn trong sáng, mộng mơ cùng tinh thần lạc quan dũng cảm giàu nghị lực của những cô gái thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn. Đó cũng là hình ảnh đẹp của thanh niên, thế hệ trẻ Việt Nam những năm kháng chiến chống Mỹ.
h. Giá trị nghệ thuật
Truyện ngắn có cách kể chuyện tự nhiên: ngôi kể thứ nhất - Phương Định kể chuyện làm tăng tính chân thực, ngôn ngữ truyện sinh động, trẻ trung, đặc biệt thành công ở nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật.
-/-
Hi vọng với phần nội dung Soạn bài Những ngôi sao xa xôi lớp 8 tập 2 KNTT mà Đọc tài liệu cung cấp, các em sẽ chuẩn bị bài thật tốt trước khi tới lớp. Xem thêm các bài soạn khác của lớp 8 tại: Soạn văn 8 Kết nối tri thức cùng Đọc nhé.