Tổng hợp những bài văn phân tích truyện Thầy bói xem voi để hiểu hết được ngụ ý của câu chuyện muốn gửi gắm đến người đọc. Trả lời cho sự xuất hiện của câu thành ngữ Thầy bói xem voi để phê phán những người có nhận thức phiến diện, thiếu tổng thể.
Dàn ý chi tiết phân tích Thầy bói xem voi
I. Mở bài:
- Giới thiệu về thể loại truyện ngụ ngôn (khái niệm, đặc trưng về nghệ thuật, ý nghĩa…)
- Giới thiệu về truyện “Thầy bói xem voi” (tóm tắt, khái quát giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật…)
II. Thân bài:
1. Hoàn cảnh xem voi của các thầy bói
- Hoàn cảnh: nhân buổi ế hàng, ngồi tán gẫu với nhau
- Đặc điểm:
- Đều bị mù
- Chưa biết gì về hình thù con voi
- Cách xem voi:
- Dùng tay để sờ
- Mỗi thầy chỉ được sờ một bộ phận của con voi
→ Cách mở đầu ngắn gọn, hấp dẫn
2. Các thầy bói phán về con voi
- Phán về hình thù con voi:
- Thầy sờ voi: sun sun như con đỉa
- Thầy sờ ngà: chần chẫn như cái đòn càn
- Thầy sờ tai: bè bè như cái quạt thóc
- Thầy sờ chân: sừng sững như cái cột đình
- Thầy sờ đuôi: tùn tũn như cái chổi sể cùn
→ Đúng được từng bộ phận nhưng không đúng được tổng thể
- Thái độ của các thầy khi phán:
- Chủ quan, bảo thủ, phiến diện
- Phủ nhận hoàn toàn quan điểm của người khác, khẳng định quan điểm của mình, luôn cho mình là đúng
→ Sai lầm về phương pháp nhận thức
3. Kết quả của việc xem voi
- Không ai chịu ai, ai cũng cho là mình đúng
- Xô xát, đánh nhau toác đầu, chảy máu
→ Nghệ thuật phóng đại tạo tiếng cười, tô đậm sai lầm, lí sự của các thầy bói
III. Kết bài
- Khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật của văn bản:
- Nội dung: Từ câu chuyện chế giễu cách xem voi và phán về voi của năm ông thầy bói, truyện “Thầy bói xem voi” khuyên người ta: muốn hiểu biết sự vật, sự việc phải xem xét chúng một cách toàn diện
- Nghệ thuật: phóng đại, dùng đối thoại tạo nên tiếng cười kín đáo…
- Bài học cho bản thân: phải xem xét sự vật, sự việc một cách toàn diện, phải biết lắng nghe ý kiến của người khác…
Có thể bạn quan tâm: Soạn bài Thầy bói xem voi ngắn gọn nhất
------------
Bài văn phân tích truyện Thầy bói xem voi hay nhất
Bài văn mẫu 1
Không xem xét mọi sự vật, hiện tượng bằng cách nhìn phiến diện
Nhân dân vẫn lấy tiếng cười để mua vui giải trí, để đánh địch, để chế giễu những thói hư tật xấu quanh ta. Truyện Thầy bói xem voi là một truyện cười mang tính ngụ ngôn sâu sắc.
Truyện nói về một cuộc hội ngộ của năm ông thầy bói nhân buổi chợ ế hàng. Họ tranh luận về con voi mà họ xem bằng "tay"; tất cả đều mù nên mỗi "thầy" nhận diện con voi một cách khác nhau.
Thầy bói sờ vòi voi thì bảo "sun sun như con đỉa". Thầy bói sờ ngà lại phán con voi "chần chẫn như cái đòn càn". Lão thầy bói sờ tai voi lại khẳng định nó "bè bè như cái quạt thóc". Lão thầy bói thứ tư sờ chân voi, lại cãi là voi "sừng sững như cái cột nhà". Thầy bói thứ năm sờ đuôi lại nói con voi "tun tủn như cái chổi sể cùn".
Cả năm ông thầy bói đều thuộc thế giới mù, nên thầy nào cũng dùng cách ví von so sánh tả con voi thật hóm hỉnh, buồn cười. Năm thầy bói đều có nhận xét đúng nhưng chỉ đúng một bộ phận của con voi. Vì mù quen nói mò, nhưng thầy bói nào cũng tin là mình tuyệt đối đúng, đắp tai trước chân lí, trước sự thật.
Cuộc cãi vã của năm ông thầy bói trở nên ồn ào. Cuộc đấu khẩu thành cuộc xô xát. Màn hài kịch trở thành màn bi - hài kịch. Năm lão thầy bói đã "đánh nhau toạc đầu, chảy máu'' làm cho thiên hạ được một bữa ôm bụng mà cười!
Từ câu chuyện cười thầy bói xem voi mà nhân dân ta có câu tục ngữ: Thầy bói nói mò. Truyện cười này nhằm chế giễu bọn thầy bói mắt đã mùa mà còn giở trò bịp bợm, kiếm ăn bằng trò mê tín dị đoan.
Truyện Thầy bói xem voi còn mang tính ngụ ngôn sâu sắc. Nhân dân nêu lên bài học về cách nhìn và cách đánh giá sự vật, hiện tượng, không được chủ quan, phiến diện, phải có quan điểm toàn diện. Trong học tập và cuộc sống hàng ngày, bài học ấy rất cần thiết đối với mỗi người.
Bài văn mẫu 2
Phân tích truyện ngụ ngôn Thầy bói xem voi lớp 6
Mỗi truyện ngụ ngôn luôn hàm chứa những bài học sâu sắc mà ông cha muốn gửi gắm lại cho thế hệ sau. Nếu như truyện ngụ ngôn Ếch ngồi đáy giếng khuyên chúng ta không được huênh hoang, kiêu ngạo phải luôn trau dồi kiến thức bản thân thì truyện Thầy bói xem voi lại đem đến cho người đọc những bài học bổ ích khác: khi xem xét sự vật hiện tượng cần có cái nhìn toàn diện, tránh cách đánh giá vấn đề phiến diện, một chiều.
Truyện kể về năm ông thầy bói rảnh rỗi, nhân một buổi ế hàng đã góp tiền với nhau để xem hình thù con voi thế nào. Cách xem voi và nhận xét về chúng của các ông thầy bói hết sức đặc biệt. Vì bị mù nên các ông chỉ có thể dựa vào xúc giác để biết con voi hình thù ra sao. Năm người sờ năm bộ phận và mỗi người lại đưa ra những kết luận khác về con voi. Ông thứ nhất thì cho con voi sun sun như con đỉa khi sờ vào vòi; ông thì cho nó chần chẫn như cái đòn càn khi sờ ngà; ông lại phán con voi nó phải bè bè như cái quạt thóc khi sờ tai; ông nghe được lại cãi nó phải như cái cột đình khi sờ vào chân và ông cuối cùng cũng nhất quyết bảo vệ ý kiến của mình khi cho rằng con voi phải tun tủn như cái chổi sể cùn khi sờ vào đuôi. Mỗi người một ý kiến và họ kiên quyết cho rằng nhận xét của mình là đúng, không ai nhường ai nên đã xảy ra một cuộc hỗn chiến khiến các ông toác đầu, chảy máu. Năm ông thầy bói đã cho những người chứng kiến một trận cười ra nước mắt.
Câu chuyện kết lại đã để lại cho người đọc nhiều bài học ý nghĩa. Trước hết, truyện chế giễu những thầy bói nói dựa , mới chỉ sờ vào bộ phận của con vật nhưng đã phán toàn thể về nó, đồng thời đây cũng là lời khuyên không nên tin vào những điều mê tín, bói toán. Không chỉ vậy truyện còn nêu lên bài học sâu sắc trong cách chúng ta nhìn nhận mọi sự vật, hiện tượng trong đời sống. Khi xem xét bất cứ điều gì cũng cần phải có cái nhìn bao quát, toàn diện để đánh giá được đúng đối tượng, sự việc. Tránh cái nhìn phiến diện, một chiều dẫn đến nhận thức sai lầm, lạc hướng giống như các “Thầy bói xem voi” .
Cũng giống như những truyện ngụ ngôn khác, Thầy bói xem voi có lời kể ngắn gọn, mọi câu chữ đều được rút gọn đến mức tối đa. Sử dụng hình ảnh so sánh đặc sắc, rất phù hợp với đặc điểm của đối tượng. Kết thúc truyện bất ngờ, hợp lí vừa tạo ra tiếng cười vui vẻ cho người đọc, người nghe về một cuộc ẩu đả bi hài, vừa đẩy tính bảo thủ của các ông thầy bói lên cao nhất.
Qua cách tạo dựng tình huống huống đặc sắc, truyện Thầy bói xem voi trước hết đã đem lại tiếng cười vui vẻ cho người đọc. Nhưng đằng sau tiếng cười ấy, chúng ta còn tự rút ra bài học cho riêng mình về cách xem xét các sự việc, hiện tượng trong cuộc sống. Phải luôn có cái nhìn đa diện, nhiều chiều khi nhìn nhận bất cứ vấn đề gì, tránh cái nhìn một chiều dẫn đến đánh giá sai vấn đề.
Tham khảo thêm: Kể tóm tắt truyện Thầy bói xem voi
Bài văn mẫu 3
Văn mẫu 6: Phân tích truyện thầy bói xem voi ngắn gọn
Truyện ngụ ngôn Thầy bói xem voi kể về việc “xem voi” của năm ông thầy bói. Các thầy rủ nhau chung tiền biếu người quản voi để xem con voi có hình thù thế nào. Mỗi ông xem một bộ phận, cuối cùng cãi nhau, không ông nào chịu ông nào: ông sờ vòi bảo voi sun sun như con đỉa; ông sờ ngà bảo voi giống cái đòn càn; ông sờ tai bảo nó giống cái quạt thóc; ông sờ chân bảo voi sừng sững như cái cột đình; ông cuối cùng sờ đuôi, bảo voi tun tủn như cái chổi sể cùn. Cãi nhau không thể phân thắng bại, năm ông đánh nhau toác đầu, chảy máu. Cách “xem voi” ấy thật kì quặc và mắc những sai lầm khá cơ bản. Từ câu chuyện này, ta có thể rút ra cho mình những bài học hữu ích.
Vì là thầy bói mù nên các thầy không thể “xem voi” tận mắt mà chỉ có thể “sờ” bằng tay. Con người có năm giác quan, các thầy đã bị khiếm khuyết giác quan quan trọng nhất trong việc “xem”, ấy là thị giác. Cuối cùng, các thầy chỉ vận dụng có một giác quan để làm việc đó: xúc giác. Vậy là các thầy “xem” voi bằng tay! Thêm nữa, con voi lại quá to nên tất cả những điều đó tất yếu dẫn đến việc mỗi thầy chỉ sờ được một bộ phận của nó, nhận biết không được toàn diện về đối tượng. Vậy nên, cùng xem một con voi mà ý các thầy không giống nhau. Thái độ của các thầy ở đây không phải là tự tin mà chủ quan đến cực đoan: ai cũng cho là mình đúng nhất, người sau phản bác ý kiến của người trước để khẳng định ý của mình, không ai chịu ai, cho nên từ bàn tán các thầy chuyển sang xô xát, dẫn đến kết cục là đánh nhau toác đầu, chảy máu.
Rõ ràng, sai lầm của các thầy bói là ở chỗ: đáng lẽ phải xem cả con voi thì mỗi thầy lại chỉ sờ được một bộ phận của voi và bảo rằng đó là con voi. Vòi, chân, tai, ngà, đuôi đúng là của con voi thật, nhưng mới chỉ là những bộ phận riêng lẻ, chưa phải là cả con voi.
Và điều quan trọng hơn nữa, nếu các thầy chịu khó lắng nghe ý kiến của nhau, hỏi quản lượng, kết hợp với việc miêu tả, nhận thức của mỗi người, các thầy sẽ biết con voi là như thế nào!
Câu chuyện ngụ ngôn của người xưa đã giúp người đọc rút ra những bài học bổ ích trong cuộc sống. Khi xem xét một sự vật (hoặc sự việc) cần kết hợp nhận thức của các giác quan (tai nghe, mắt thấy…). Nhưng nếu không có điều kiện xem xét bằng đầy đủ các giác quan thì phải xem xét một cách toàn diện, không lấy cái bộ phận, đơn lẻ thay cho cái toàn thể. Đặc biệt, không nên chủ quan trong việc xem xét, đánh giá sự vật, sự việc mà cần phải biết lắng nghe ý kiến của người khác, vừa nghe vừa kết hợp với phân tích, đánh giá, tổng hợp của riêng mình.
---------
Đọc tài liệu vừa gửi đến các em một số bài văn mẫu với nội dung Phân tích truyện Thầy bói xem voi bao gồm những bài văn hay nhất được chúng tôi biên tập. Hy vọng sẽ giúp các em hoàn thành tốt bài viết của mình. Chúc các em học tốt môn văn mẫu 6