Cùng tham khảo ngay những bài văn mẫu nghị luận về bài thơ Sang thu do Đọc Tài Liệu tuyển chọn trong bài viết này. Hy vọng sẽ giúp các em có thêm nguồn tài liệu tham khảo hữu ích trong quá trình tìm hiểu nội dung bài thơ cũng như ôn luyện kĩ năng làm văn nghị luận.
Top 3 bài văn nghị luận về bài thơ Sang thu
Dưới đây là một số bài văn nghị luận về bài thơ Sang thu của Hữu Thỉnh do Đọc Tài Liệu tổng hợp được hi vọng sẽ giúp các em có thêm vốn từ ngữ và rút kinh nghiệm về cách trình bày.
Nghị luận về bài thơ Sang thu mẫu số 1
Khoảnh khắc hai mùa giao thoa, tự nhiên đem đến cho con người khoảnh khắc đẹp nhất, làm rung động trái tim và làm cho chúng ta như hòa vào âm nhạc đồng điệu của thiên nhiên. Chưa kịp ngỡ ngàng trước tác phẩm của Xuân Diệu: "Tựa cửa nhìn xa nghĩ ngợi gì", ta lại được gặp gỡ tác phẩm tinh tế, sâu sắc đến không tưởng của Hữu Thỉnh trong bài thơ "Sang thu".
Bài thơ thể hiện cảm nhận và cảm xúc sâu sắc của tác giả trước vẻ đẹp và sự thay đổi kỳ diệu của thiên nhiên trong thời điểm giao mùa. Không chỉ đơn giản là màu sắc "mơ phai" hay hình ảnh "con nai vàng ngơ ngác", mà còn là hương vị thân quen của quả ổi trong vườn của mẹ, đã đánh thức những giác quan tinh tế nhất của nhà thơ.
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se,
Câu thơ ấm áp của miền quê thu hương nồng nàn. Tác giả cảm nhận mùa thu bằng hương thơm của trái ổi, mang đậm hơi thở quê hương, thổi bay trong không gian. Cảm xúc bất ngờ đến như một lời hẹn đã lâu. Câu thơ không chỉ mô tả về mùi hương, mà còn gợi nhớ đến màu sắc vàng rực, vị giòn ngọt chua của trái ổi quê nhà. Sương thu cũng đầy cảm xúc, trải dài trên những con đường thôn quê, thoảng đưa người qua lại vào bầu không khí se lạnh, ấm áp và thư thái.
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về.
Sương thu được nhà thơ tường hoá qua cụm từ “chùng chình”, tạo nên hình ảnh những bước chân chầm chậm của mùa thu. Sau khi nhận ra mùa thu bất ngờ và đột ngột trong câu thơ đầu tiên, khi cảm nhận được sương thu và gió thu, tác giả ngỡ ngàng như tự hỏi: “Thu đã về chăng?” Tâm hồn nhà thơ lắng đọng những biến chuyển nhẹ nhàng, mong manh của thiên nhiên trong khoảnh khắc giao mùa, cảm nhận nhịp bước nhỏ nhẹ của mùa thu.
Không gian nghệ thuật của bức tranh thu được mở rộng hơn, sự bỡ ngỡ ban đầu dần tan biến để nhường chỗ cho những rung cảm mãnh liệt trước vẻ đẹp tuyệt vời của mùa thu:
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Sông tràn ngập nước nên trở nên "dềnh dàng", lặng lẽ trôi như muốn chậm lại, cùng với những đàn chim vội vàng bay về phương Nam... Không khí của mùa thu mang đến sự thư thái, hữu tình và đầy thi vị, đặc biệt là hình ảnh:
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
Câu thơ miêu tả đám mây trắng xốp, nhẹ và mỏng như tấm khăn voan dịu dàng của thiếu nữ nằm lơ đãng, “vắt nửa mình sang thu”. Câu thơ vừa hình tượng hóa không gian, vừa diễn đạt ý nghĩa về sự di chuyển của thời gian: mùa thu mới bắt đầu, mùa hạ chưa qua hết, mùa thu ẩn hiện nhẹ nhàng, êm đềm, mơ hồ như cả trời đất đang sắp thay áo mới…
Sự biến chuyển của không gian và cũng là một thoáng suy tư của nhà thơ trước cảnh vật, đất trời đã được diễn tả chi tiết ở khổ thơ thứ ba:
Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi
Nắng, mưa, sấm, chớp của mùa hạ vẫn vương vấn đây đó, nhưng chỉ còn lại "vẫn còn", "đã vơi dần", "cũng bớt bất ngờ" bởi mùa thu đã đến. Ý thơ gợi nhớ đến con người khi đã trải qua nhiều năm tháng, những giông bão, sự thăng trầm của cuộc đời không còn làm ta bất ngờ hay bị động. Những suy nghĩ này của tác giả chắc hẳn đã giúp cho "Sang thu" trở nên đầy ý nghĩa hơn.
Với hình ảnh thơ đẹp, ngôn từ tinh tế, giọng thơ êm đềm và những rung động man mác, bâng khuâng của tác giả trong buổi giao mùa, đã tạo nên một dấu ấn sâu sắc trong lòng độc giả. Có lẽ chính vì vậy mà sau khi đọc "Sang thu" của Hữu Thỉnh, ta lại càng yêu mùa thu thiết tha, nồng hậu của quê hương.
Nghị luận về bài thơ Sang thu mẫu số 2
Khi những luồng gió heo may đầu tiên lượn lờ trên những cành cao, những giọt nắng vàng rơi rụng qua từng kẽ lá, cỏ hoa khoe sắc trên khung trời rực rỡ, ta biết rằng thu đã về. Thu đem đến cho cuộc sống những niềm vui ngọt ngào, khiến đất trời dậy sóng trong những hoài niệm sâu đậm và trong những cảm xúc khó tả. Mùa thu luôn là chủ đề khiến các nhà thơ yêu thích. Bài thơ "Sang thu" của Hữu Thỉnh, được sáng tác năm 1977, đã hoàn hảo miêu tả bầu không khí thu với sự thay đổi trôi chảy của thiên nhiên và lòng người. Hình ảnh thơ đẹp, ngôn từ tinh tế, giọng thơ êm đềm và những xúc cảm sâu lắng đã để lại dấu ấn khó phai trong lòng người đọc, khiến cho tình yêu của họ với mùa thu càng trở nên đậm đà và thiết tha hơn.
Khi mùa thu sang, cái se lạnh và buồn mang đến nhiều suy tư. Bài thơ "Sang thu" được Hữu Thỉnh sáng tác năm 1977 đã hoàn hảo miêu tả cái chất thu trầm ngâm, sâu lắng và sự thay đổi mượt mà của thiên nhiên và tâm hồn con người. "Sang Thu" là một bài thơ ngũ ngôn được nhiều người yêu thích.
Dấu hiệu cho thấy mùa thu đang đến của Hữu Thỉnh không phải là con gió mang mùi hoa sữa, cũng không phải như bài thơ "Đây mùa thu tới" của Xuân Diệu. Thay vào đó là những hình ảnh đơn giản, mộc mạc của quê hương. Hương vị của ổi chín đầy ngọt ngào, nồng nàn, thấm đượm cả trong cơn gió. Mùa thu là thời điểm của những trái ngọt, hoa thơm, và giữa hàng ngàn mùi hương, Hữu Thỉnh vẫn cảm nhận được hương thơm giản dị từ những quả ổi xanh, giòn rụm. Chỉ khi ông yêu quý đất nước, làng quê và tận hưởng những sự thay đổi tuy nhỏ bé của quê hương, ông mới có thể trân trọng và yêu thương nó đúng nghĩa. Mùi hương của quả ổi đồng bằng Bắc Bộ, cùng với tình yêu quê hương và tuổi thơ đã trộn lẫn với cảm xúc và tâm hồn của thi sĩ. Khi tác giả thấy những đợt sương trắng lướt qua ngõ với vẻ chậm chạp, như có một phần luyến tiếc, ông đã thốt lên: "Hình như thu đã về".
Hữu Thỉnh đã sử dụng các giác quan khác nhau để cảm nhận mùa thu. Từ "xúc giác" để nhận biết cơn gió thoảng qua da thịt, đến "khứu giác" để ngửi thấy hương thơm nồng nàn của quả ổi chín, và cuối cùng là thị giác để quan sát và tận hưởng vẻ đẹp của cảnh sắc mùa thu. Tác phẩm của mỗi nhà thơ đều có phong cách và câu từ đặc biệt của riêng họ, và với Hữu Thỉnh, nét đặc trưng đó là "đám mây mùa hạ vắt nửa mình sang thu", một hình ảnh tuyệt đẹp của sắc thu.
Có vẻ như mùa hạ vẫn còn đang ôm niềm tiếc nuối thì mùa thu đã tới từ bao giờ, sự thay đổi của bốn mùa được tác giả miêu tả rất tuyệt vời. Từ “vắt” đã kích thích trí tưởng tượng của người đọc, như kéo dài đám mây, kéo lên và đặt chúng trên bầu trời, sau đó buông thả chúng xuống. Câu thơ miêu tả đám mây mùa thu của Hữu Thỉnh rất tuyệt và cách sử dụng từ rất sáng tạo. Đó là một hình ảnh độc đáo, bất ngờ nhưng cũng không kém phần sâu sắc – “nửa” của đám mây vẫn còn ôm niềm tiếc nuối mùa hạ, là một nửa ký ức, quá khứ đã phải chìm vào giấc ngủ, và “nửa” còn lại sẵn sàng chuyển sang mùa thu, đón nhận những thay đổi mới của cuộc sống và của đất trời.
Vẫn còn bao nhiêu nắng,
Đã vơ dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi.
Cảm nhận về sự mạnh mẽ của những cơn mưa mùa hạ vẫn còn đọng lại, nhưng sự dịu dàng, mát mẻ của mùa thu cũng đã len vào tâm hồn từ khi nào. Ánh nắng cuối hạ đã dịu đi, cơn mưa cũng đã ít dần. Từ những hiện tượng thiên nhiên đó, nhà thơ suy ngẫm về cuộc sống. Trong hai câu thơ cuối, "Sấm... hàng cây đứng tuổi", nhìn vào sự biến đổi của sự vật khi chuyển sang mùa thu, Hữu Thỉnh nhận ra rằng mình đã trưởng thành. Có lẽ "mùa thu" trong cuộc đời con người là sự kết thúc của những năm tháng tuổi trẻ đầy sôi nổi, nhiệt huyết, để mở ra một giai đoạn mới, một mùa mới trong tâm hồn với những điều nhẹ nhàng, yên bình và trầm lắng hơn.
Hai câu thơ cuối của bài thơ tả cảnh thiên nhiên của Hữu Thỉnh chứa đựng hai tầng ý nghĩa. Tầng ý nghĩa đầu tiên mô tả sự thay đổi của thiên nhiên, khi mùa thu đến, tiếng sấm và cơn mưa giông dữ dội của mùa hạ cũng dần trở nên yên lặng hơn, các cây không còn rung lắc vì tiếng sấm. Tầng ý nghĩa thứ hai của hai câu thơ cuối đề cập đến "sấm" là biểu tượng cho những biến động và khó khăn trong cuộc sống, còn "hàng cây đứng tuổi" là biểu tượng cho những người đã trải qua nhiều gian khổ và khó khăn. Có thể rằng, khi sống lâu, con người trở nên trưởng thành và trau dồi được nhiều kinh nghiệm, từ đó, những biến cố và thay đổi trong cuộc sống không còn khiến họ sợ hãi nữa.
Bài thơ Sang thu với 12 câu thơ, mỗi câu đều đẹp và hay. Nhờ những từ ngữ như “bỗng”, “phả”, “hình như”, “dềnh dàng”, “vội vã”, “vắt”,… mà ông đã thành công trong việc thể hiện cảm xúc, trạng thái của mình. Bài thơ tràn đầy sự sống và bao gồm nhiều cảm xúc ngượng ngùng, bâng khuâng khi thu tới. Hữu Thỉnh đã để lại dấu ấn riêng của mình trong kho tàng thơ ca phong phú của Việt Nam. Dù thời gian trôi đi, vẻ đẹp của Sang thu vẫn sẽ luôn làm rung động tâm hồn của các bạn đọc.
Nghị luận về bài thơ Sang thu mẫu số 3
Hữu Thỉnh (1942) là một nhà thơ nổi tiếng của Việt Nam, với tên thật là Nguyễn Hữu Thỉnh. Ông là hội viên của Hội Nhà văn Việt Nam, Chủ tịch của Hội Nhà văn Việt Nam và đồng thời là tổng biên tập của báo Văn Nghệ. Ông có nhiều tác phẩm tiêu biểu như Âm vang chiến hào, Đường tới thành phố, Thư mùa đông... Trong đó, bài thơ Sang Thu đã gây bất ngờ cho người đọc và tạo ra ấn tượng sâu sắc về tác giả khi ông tuyệt vời hóa được vẻ đẹp của mùa thu êm đềm, mênh mang.
Sang Thu là bài thơ được viết theo thể ngũ ngôn, gồm ba khổ thơ, mỗi câu thơ tuyệt đẹp miêu tả một nét thu êm đềm, hình ảnh của mùa thu trong những ngày đầu tiên, khi thu mới về, thu bất ngờ đến. Bút pháp nghệ thuật tinh tế, tài hoa của tác giả đã đưa người đọc đến với cảnh sắc mùa thu ở đồng quê miền Bắc. Mùa thu được cảm nhận qua “hương ổi” phả vào làn gió thu se lạnh, một mùi hương nồng nàn, khó quên.
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió dịu.
Trong đoạn văn này, nhà thơ không mô tả mà chỉ kích thích trí tưởng tượng của độc giả về những trái ổi vàng ươm, phát ra hương thơm ngọt ngào từ những vườn ổi quê trong những ngày giao mùa cuối hạ, đầu thu. Gió thu nhẹ nhàng, se lạnh, thổi đưa hương thơm ổi rất gần gũi vào không khí. Hương thơm ổi trong bài thơ của Hữu Thỉnh rất đơn giản và dân dã. Sau đó, tác giả miêu tả sương thu, những giọt sương đầy tình cảm mơ màng, như muốn kéo dài thêm thời gian cho bầu không khí của mùa thu.
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về.
Để mô tả mùa thu, tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật nhân hóa. Hai chữ “chùng chình” diễn tả bước đi chầm chậm của mùa thu đang về. Từ “hình như” thể hiện sự phỏng đoán về nét mơ hồ của mùa thu, như vừa mới cảm nhận được. Ở khổ thơ tiếp theo, không gian của bức tranh sang thu được mở rộng cả về chiều cao, độ rộng của bầu trời với những cánh chim bay và đám mây trôi, cùng với sự mênh mang của dòng sông dài.
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu.
Trong bài thơ, dòng sông mùa thu được miêu tả là nước xanh trong vắt, êm đềm trôi. Tác giả sử dụng từ "dềnh dàng" để diễn tả sự chậm chạp, nhẹ nhàng của dòng sông. Những đàn chim bay vội vã, có thể đang bay về phương Nam để tránh cái rét sắp tới. Tác giả sử dụng nghệ thuật nhân hóa để tạo ra một bức tranh thu với những yếu tố tự nhiên trở nên sống động và hữu tình.
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu.
Nhà thơ không dùng những từ ngữ nào khác, mà lại dùng từ vắt để miêu tả về đám mây. Đám mây như được kéo dài ra, vắt lên đặt ngang với bầu trời rồi thả mình xuống mùa thu. Câu thơ này thật sự rất hay và độc đáo, sáng tạo. Đến khổ thơ cuối, những cảm nhận, suy ngẫm của tác giả về mùa thu được Hữu Thỉnh gửi gắm qua những câu thơ:
Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi.
Tác giả đã cảm nhận rất tinh tế những hiện tượng thiên nhiên trong thời điểm giao mùa của mùa thu như nắng, mưa và sấm. Những từ ngữ được sử dụng như vẫn còn, đã dần vơi, hay bớt bất ngờ đã gợi lên cho chúng ta cảm giác về thời gian và sự tồn tại của các vật, của thiên nhiên. Đó là nắng mùa thu, mưa mùa thu và cả tiếng sấm của ngày đầu thu. Vào thời điểm này, mùa hạ có lẽ vẫn muốn nắm bắt lại một chút gì đó, vì vậy những nắng, mưa của mùa hạ vẫn còn vương vấn trên đất trời.
Từ phong cảnh và không gian đó, tác giả đã suy ngẫm về cuộc đời. Tiếng sấm và hàng cây đã trải qua nhiều biến động của thiên nhiên, và tác giả sử dụng nó để ám chỉ đến những biến cố trong cuộc đời. Các hàng cây đứng tuổi tượng trưng cho chính bản thân chúng ta, những người đã trải qua những thử thách, khó khăn nhưng vẫn đứng vững.
Sử dụng các phương pháp nghệ thuật như nhân hóa và ẩn dụ, cùng với những từ ngữ tinh tế, Hữu Thỉnh đã tạo nên thành công cho bài thơ "Sang thu". Bài thơ này như một lời gửi gắm của tác giả đến những người yêu mến mùa thu tươi đẹp, và đặt hy vọng vào tương lai tươi sáng của đất nước đang chờ đón chúng ta phía trước.
-/-
Vừa rồi là nội dung chi tiết một số mẫu bài văn nghị luận về bài thơ Sang thu - Văn mẫu lớp 9 do Doctailieu tổng hợp và biên soạn chi tiết hi vọng sẽ giúp các em có thêm nguồn tài liệu tham khảo hữu ích để có một bài văn nghị luận hay và sâu sắc. Chúc các em học tốt!