Đề bài: Viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về ý nghĩa được gợi nên từ 2 câu thơ sau:
"Ta hay chê rằng cuộc đời méo mó
Sao ta không tròn ngay tự trong tâm”
(Trích Tự sự - Lưu Quang Vũ)
***
Dàn ý tham khảo
1. Mở đoạn:
- Giới thiệu vấn đề cần nghị luận: Thái độ của con người trước cuộc sống.
2. Thân đoạn:
* Giải thích.
- Cuộc đời méo mó: cuộc đời không bằng phẳng, chứa đựng nhiều ngang trái, trớ trêu, oái oăm, thậm chí là xấu xa, tồi tệ. Vì bản chất cuộc đời là không đơn giản, không bao giờ hoàn toàn chỉ là những điều tốt đẹp. Không nên đòi hỏi sự hoàn hảo.
+ Méo mó - tròn: Đối lập với nhau
+ Cuộc đời: là xã hội, là tổng hòa các mối quan hệ xã hội, cuộc đời là cái khách quan là hệ quả do con người tạo ra
- Ta thường hay chê: thói đời thường hay chê bai, khinh chê. Chính cái chê của ta có khi nó khiến cuộc đời trở nên méo mó trước mắt ta.
=> Cuộc đời thường hay méo, nên con người cần tròn ngay từ trong tâm, tránh chỉ chê bai, oán trách.
- Tròn tự trong tâm: cái nhìn, thái độ, suy nghĩ đúng đắn của con người cần tích cực, lạc quan trước cuộc đời cho dù hoàn cảnh như thế nào.
+ Tâm: là tấm lòng, là tình cảm chân thành.
* Bàn luận mở rộng
- Bản chất cuộc đời là không đơn giản, không bao giờ hoàn toàn là những điều tốt đẹp, thậm chí có vô vàn những điều “méo mó” (HS nêu dẫn chứng từ đời sống và lý giải để thấy được bản chất thật của cuộc đời)
- Thái độ “tròn tự trong tâm” là thái độ tích cực, chủ động trước hoàn cảnh. Đây là thái độ sống đúng, làm đúng, không gục ngã trước khó khăn, trước phi lý bất công. Thái độ “tròn tự trong tâm” sẽ giúp ích nhiều cho cá nhân và xã hội (HS nêu dẫn chứng từ đời sống và lý giải để thấy được khi thái độ, suy nghĩ con người tích cực thì đem lại những giá trị gì? )
- Trong thực tế xã hội có những cá nhân có thái độ tiêu cực trước cuộc sống:
+ “Ta hay chê”: Đây là thái độ cần phê phán (HS nêu dẫn chứng từ đời sống và lý giải )
* Bài học nhận thức và hành động
- Con người hoàn toàn có thể thay đổi đời sống chỉ cần mỗi cá nhân chủ động, tích cực từ trong tâm. "Thiên đường" hay "địa ngục" đều do mình quyết định.
- Câu thơ như một lời nhắc nhở, nêu lên một phương châm sống cho mỗi người trước cuộc đời.
3. Kết đoạn
- Khẳng định lại con người cần có thái độ tích cực, chủ động trước cuộc sống.
Tham khảo thêm: Những bài văn nghị luận hay về thái độ sống tích cực giúp bạn hiểu thêm về ý nghĩa của những suy nghĩ, thái độ tích cực trong cuộc sống.
Bài văn mẫu tham khảo
Bài số 1:
Mỗi chúng ta như một vòng tròn bị khuyết. Ta lăn mãi trên đường đời với những vấp ngã chông chênh. Ta mơ ước đường đời bằng phẳng và ta là một vòng tròn hoàn hảo để đi đến thành công một cách dễ dàng hơn. Nhưng ta đâu biết được cuộc đời vốn phải gặp những gian lao, thử thách. Vì vậy ta phải biết tự vượt qua nó như lời hai câu thơ đã nhắn gửi:
"Ta hay chê rằng cuộc đời méo mó
Sao ta không tròn ngay tự trong tâm"
Hai câu thơ trên rất ngắn nhưng nó đã gợi ra cho chúng ta nhiều điều đáng suy nghĩ. Trong câu thơ ta thấy xuất hiện hai hình ảnh đối lập nhau: méo - tròn. Cuộc đời là tổng hòa của các mối quan hệ xã hội, là một chỉnh thể khách quan, hệ quả là do con người tạo ra. "Cuộc đời méo mó" vì nó luôn ẩn chứa những vất vả, khó khăn, gian nan thách thức con người, khiến con người ta dễ gục ngã. Nhưng nếu ta chỉ "chê", trách cứ đổ lỗi cho cuộc đời thì ta chỉ cảm thấy mệt mỏi, thất vọng mà thôi. Thay vì vậy ta hãy "tròn ngay tự trong tâm", hãy phấn đấu, vươn lên, đứng dậy sau mỗi thất bại, lạc quan trước cuộc đời dù nó có như thế nào đi chăng nữa. Câu thơ đã đem đến cho chúng ta một bài học cuộc sống ý nghĩa: phải biết tự đấu tranh với những khó khăn thất bại và tự hoàn thiện mình, tránh chỉ chê bai oán trách cuộc đời.
Cuộc sống là một cuộc hành trình dài chinh phục hạnh phúc và vì vậy mỗi chúng ta cần đứng lên bằng chính đôi chân và sức lực của bản thân. Ngay cả chồi non cũng mang lại cho chúng ta bài học cuộc sống. Đất nuôi sống chúng nhưng muốn nhìn thấy ánh sáng mặt trời chúng phải tự bén rễ sâu vào lòng đất và cố gắng vươn mình phát triển từng ngày. Chúng ta cũng vậy, cuộc sống ban cho ta cuộc đời và những cơ hội sẵn có và chúng ta phải tự nắm bắt cơ hội và sử dụng chúng bằng khả năng của chính mình. Phan Bội Châu từng viết:
"Ví phỏng đường đời bằng phẳng cả
Anh hùng hào kiệt có ai hơn"
Chính vì cuộc đời không bằng phẳng, không trơn láng, ta mới có thể tỏa sáng bằng cách riêng của ta. Ta là một cá thể riêng biệt. Giữa dòng chảy xuôi ngược của cuộc đời, ta sẽ là ai trong số họ? Ta sẽ buông rơi trôi theo dòng đời bất tận để rồi một ngày nào đó ta đánh mất ta? Nếu ta chỉ oán thán cuộc đời bất công méo mó thì làm sao ta có thể đứng vững để đi đến thành công?
Ta không khó để có thể tìm ra những con người biết khắc phục khó khăn để đi đến thành công trong cuộc sống muô hình vạn trạng này. Đó là chủ tịch tập đoàn Microsoft - Bill Gate. Chọn ngã rẽ khác thay vì học đại học, ông đã xây dựng cho mình thương hiệu riêng bằng chính sức mình. Ông từng nói: "Thuở đi học tôi rất hay bị điểm kém còn bạn tôi thì luôn vượt qua tất cả kì thi. Và bây giờ anh ta đang làm quản lí của công ti Microsoft còn tôi làm chủ tịch". Dù sóng gió trong cuộc đời Bill Gate không ít nhưng ông chọn hướng đi riêng cho mình để thành công. Và phải chăng ông đã tự tìm hạnh phúc cho riêng mình? Thế nhưng lại có nhiều bạn trẻ lấy lí do này để bỏ học. Ông khẳng định: "Tôi bỏ học đại học chứ không bỏ học."
Trong xã hội hiện nay nhiều bạn trẻ lại bỏ rơi, buông xuôi cuộc sống của mình, chỉ luôn đổ lỗi cho cuộc sống méo mó, không công bằng mà không biết tự làm tròn cho cuộc sống của chính mình. Đầu tiên là cách nhìn, cách nghĩ, sau đó là thói quen đổ lỗi cho số phận như một thứ axít ngấm vào cơ thể và ăn mòn lối tư duy, suy nghĩ và hành động. Thế nên ta cần phải biết phấn đấu nỗ lực, tự đứng lên sau khi vấp ngã ngay từ bé thì mai sau mới có thể thành công trên đường đời. Hay đơn giản là biết đón nhận những thử thách, sóng gió nó đem đến cho ta hạnh phúc nhỏ nhoi mà ý nghĩa. Vì hạnh phúc nằm trong chính trái tim ta, biết yêu đời là đã hạnh phúc.
Quan niệm sống tốt đẹp được gửi gắm qua hai dòng thơ trên cũng là quan niệm sống mà ta cần trang bị cho bản thân mình. Cuộc sống luôn đầy rẫy nhưng thách thức, khó khăn, nếu con người không biết mài giũa, rèn luyện bản thân, tự vươn lên hàng ngày thì làm sao ta đón nhận được hạnh phúc. Hạnh phúc đến từ những điều đơn giản nhất, nếu ta không biết đứng dậy thì làm sao ôm hạnh phúc vào lòng?
Bài số 2:
Đường đời không phải lúc nào cũng là một con đường thằng. Có lúc khúc khuỷu, quanh co, méo mó.. Nhiều lần nó làm chúng ta gục ngã trước thất bại và chấp nhận số phận. Đôi lúc ta phải thốt lên rằng: "Tại sao cuộc đời không như tôi nghĩ, không thuận theo ý của tôi?". Nhưng ta hãy nghĩ lại xem tất cả những gì ta đặt vào đó có thực sự đúng với nhu cầu của chính ta chưa? Có phù hợp với chính bản thân chúng ta hay không? Bạn hãy lắng lòng và chân thành lắng nghe trái tim của mình qua câu nói:
"Ta hay chê rằng cuộc đời méo mó
Sao ta không tròn ngay tự trong tâm"
"Méo mó" là những điều không hoàn hảo, không như chúng ta mong đợi khi sự "méo" đó khiến cho ta "bầm dập", "tan nát", bị cuốn trôi theo hàng loạt những thất bại? "Cuộc đời méo mó" còn diễn tả những chông gai, thử thách, gập ghềnh, sóng gió, nguy hiểm trong cuộc đời mà ai cũng từng phải trải qua. "Tròn" thể hiện sự hoàn hảo, trọn vẹn như những điều ta mong muốn xảy ra hay nói cách khác. Đó chính là sự thành công của chính bản thân khi đạt được những mục tiêu đã được đặt ra
Dĩ nhiên khi cuộc đời méo mó, chúng ta thường hay than thân trách phận, tại sao chúng ta lại xui xẻo như vậy, tại sao chả có điều gì tốt đẹp đến với ta. Bạn có thấy rằng sao người ta sinh ra đã là trong gia đình giàu có, mà lại còn xinh đẹp và học giỏi, khi nhìn lại bản thân mình thì lại không "tròn" như người ta. Khi bạn làm vỡ một cái chén, thì lại trách cuộc đời đủ thứ xui xẻo. Hôm nay bạn đi học muộn vì trễ xe buýt, bạn cũng trách rằng cuộc đời bạn toàn kém may mắn.
Nhưng lẽ nào cái "méo" ấy cũng không được xem là lợi điểm khi nó mang đến cho ta những bài học quý báu, kinh nghiệm cuộc đời? Có người bảo rằng: "Đời là một trường học", nhưng tự tôi lại thấy chúng ta đến đây chỉ vì mục đích: "thực hành". Và chính những khái niệm suông sẽ "hóa" thành muôn vàn "túi kinh nghiệm" quý báu cho bạn khi đặt chân vào cuộc đời này.
Bạn thấy đấy, chính bạn đang chọn được sống trong một môi trường như thế này và từ những "va chạm gay gắt" hôm nay bạn lại nhặt thêm một "túi kinh nghiệm" mới. Và có đôi lúc khi bước qua đau thương, bạn mới chợt nhận ra thế nào là "hạnh phúc"!
Như ví dụ trên, ta thấy rằng khi làm vỡ chén, ta có được kinh nghiệm mới là phải cẩn thận hơn. Khi bị trễ xe buýt, ta có một bài học đáng giá là phải ra chờ xe buýt sớm hơn. Đến khi có một điều may mắn "tròn trịa" tới, bạn sẽ trân trọng và cảm thấy hạnh phúc, may mắn thay vì nghĩ đó là điều bình thường
Để có được một "tâm hồn tròn trịa" ắt hẳn chúng ta phải thường xuyên trau dồi những tư tưởng tích cực. Và để có thể xoay cuộc đời từ "méo" thành "tròn", bạn phải chấp nhận nó "méo" trước đã! Nếu như người trong bùn non không thể chấp nhận thực tại rằng: Anh ta đang lún sâu dần thì dù có treo ngàn sợi dây bên trên anh cũng không thoát chết được. Nếu như người xui xẻo luôn biết chấp nhận và vượt qua thì sẽ có một ngày may mắn sẽ mỉm cười với người đó.
Bạn thấy đấy, để chuyển từ "méo" thành "tròn", từ thất bại thành vinh quang, từ lo âu thành an lạc, bạn vẫn phải chấp nhận cái "méo", cái "thất bại". Nhà thơ Nguyễn Du từng có câu nói thế này: "Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ". Nếu ta luôn bi quan, tiêu cực, có những ý nghĩ thất bại về cuộc sống, thì làm sao chiến thắng đến gõ cửa nhà ta được? Dù cho bạn có kinh nghiệm một trăm lần thất bại đi chăng nữa thì làm sao chắc chắn được trong tương lai bạn không có hai chữ "thành công"?
Ông Nick Vujicic cũng phải chấp nhận bản thân mình để vươn lên với cuộc sống, trải qua vài ngàn lần thất bại, đau đớn từ tập luyện, ông mới có thể đi được, lướt ván được. Các cầu thủ chuyên nghiệp như Messi, Ronalso hay Quang Hải cũng phải vài lần sút hụt bóng, đá trượt pen mới có thể làm nên cú sút tuyệt phẩm xé lưới vào khung thành. Các thủ môn như Bùi Tiến Dũng cũng phải vài lần bắt hụt bóng thì mới đẩy được những cú sút ghi bàn vào lưới. Điểm 10 cũng có được từ vài lần 0, 1 điểm do không học bài, mất kiến thức. Nhưng đó đều là những kinh nghiệm quý báu.
Không vì tương lai mơ hồ, điều may hiếm có mà vì trong tâm hồn ai đó đang ngày một "méo mó" đi. Mọi người thường thích chọn cho mình một cái khuyết trong tâm hồn để làm cớ đổ lỗi cho những thành bại xảy ra. Và điều đó sẽ thật kinh khủng nếu như cứ mỗi mười người thì lại có sáu người chọn sống trong sự "sợ hãi"! Họ tự cắt đi sợi dây thần kinh "tích cực" và nhét mình lọt thỏm trong bóng tối, rồi khi gặp thất bại những người đó lại đổ lỗi cho cuộc đời. Tại sao tôi thế này? Tại sao cuộc đời luôn bất công với tôi? Sao ta không nhìn lại cuộc đời đối xử với nhiều người còn tệ hơn ta, nhưng họ biết cố gắng vươn lên từng ngày để đạt tới thành công
Cuộc sống là khúc dạo đầu êm ái mùa xuân, là ánh nắng chói chang đầu hạ và chứa cả cái rét thấu xương của trời đông. Tuy biển luôn nhẹ nhàng, đằm thắm như một thiếu nữ vận chiếc áo lụa xanh trải mình trong gió. Nhưng có ai ngờ chính nó có thể tạo ra những cơn sóng thần, những trận bão tố càn quét cả một thành phố! Hãy yêu thương điều đó vì chính nó sẽ tạo ra cho bạn vô vàn "túi kinh nghiệm" quý báu. Và vì nó là một phần trong cuộc sống này, trong cuộc đời bạn, cuộc đời tôi! Chúng ta đã chọn cho mình những gì cần thiết nhất để học hỏi, yêu thương và chung sống.
--------------------------------------------------------------------
Trên đây là phần hướng dẫn dàn ý chi tiết và bài văn mẫu trình bày suy nghĩ về ý nghĩa gợi ra từ 2 câu thơ: Ta hay chê rằng cuộc đời méo mó/ Sao ta không tròn ngay tự trong tâm? Đọc Tài Liệu hi vọng các bạn đã có thể tự xây dựng nội dung cho bài viết của mình được hay hơn dựa trên những gợi ý của dàn bài cùng với những kiến thức đã được học trên lớp. Chúc các bạn đạt điểm cao !
Tuyển tập những bài văn hay lớp 12 / Đọc Tài Liệu