Nghị luận về mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái - Trong văn hóa của người phương Đông, mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái có sự gắn bó và khăn khít. Nhưng theo dòng chảy của cuộc đời, sự du nhập mới mẻ của tư tưởng văn hóa phương Tây thì mối liên kết giữa cha mẹ và con cái đang ngày càng độc lập và tách biệt hơn.
Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu sâu hơn về vấn đề này qua đề văn nghị luận về mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái trong xã hội hiện nay.
Đề bài: Viết bài văn ngắn (khoảng 01 trang giấy thi) bàn về mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái trong xã hội hiện nay.
***
Dàn ý tham khảo:
1. Mở bài
- Đặt vấn đề nghị luận: Mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái trong xã hội hiện nay.
- Ngày nay, mối quan hệ cha mẹ - con cái dường như đang gặp khủng hoảng nặng nề bởi nhiều lý do khá phức tạp.
2. Thân bài
* Giải thích quan niệm về mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái
* Vai trò của mối quan hệ cha mẹ và con cái trong cuộc sống
- Tình mẫu tử, tình phụ tử là thứ tình cảm vô cùng thiêng liêng, là chiếc la bàn giúp ta định vị được những hướng đi đúng đắn trong cuộc sống. Nó không giống như tình cảm bạn bè, cũng không phải là tình cảm khi ta yêu một người nào đó mà là tình cảm của cha mẹ dành cho con cái.
- Thông thường tình cảm bắt nguồn từ các mối quan hệ trong gia đình và xã hội. Riêng tình cảm cha mẹ đối với con cái là do được khơi dậy từ tình yêu thương tự nhiên.
- Chính vì thế, tình cảm cha – mẹ - con cái và ngược lại, đạo làm con đối với cha mẹ là quan hệ "máu mủ ruột rà", có ý nghĩa thiêng liêng, gắn bó nhất của con người. Nó là nền tảng để xây dựng những mối quan hệ tình cảm khác trong xã hội chúng ta.
- Tình cảm của cha mẹ và con cái đã trở thành thứ tình cảm trường tồn, vượt qua không gian, thời gian và những biến đổi của các yếu tố trong xã hội.
* Thực trạng về mối quan hệ cha mẹ với con cái trong gia đình ngày nay
- Gia đình nói chung trong đó có gia đình Việt Nam luôn luôn bị tác động bởi diễn biến xã hội xung quanh và ngày nay không tránh khỏi sự lỏng lẻo trong các mối quan hệ giữa các thành viên.
- Nguyên nhân có thể do:
+ Tác động của những diễn biến không ngừng của xã hội;
+ Nhu cầu tự khẳng định của cá nhân, có thể dẫn đến tính ích kỷ, hẹp hòi, do sự tăng trưởng của nền kinh tế thị trường, cũng như do hiện tượng công nghiệp hóa, đô thị hóa;
+ Mô hình “Gia đình hạt nhân” thích hợp hơn và thay thế cho nếp sống đại gia đình cổ xưa; con cái trưởng thành muốn cha mẹ cho ở riêng, trong khi cha mẹ già lại thích sống chung với con cái để có cháu bồng cháu bế;
+ Kinh tế phát triển, con cái được học hành đến nơi đến chốn, thành đạt sớm, nhu cầu tự lập tăng cao, không muốn và không chấp nhận sự phụ thuộc vào gia đình;
+ Con cái bận rộn làm ăn không có nhiều thời gian chăm sóc cha mẹ, nhất là cha mẹ đã già yếu; cha mẹ lo kinh tế gia đình lơ là việc chăm sóc, giáo dục, hướng dẫn con cái;
+ Khoảng cách tâm lý giữa hai thế hệ càng ngày càng gia tăng do những chuyển biến ngoài xã hội. Điều này thường dẫn đến hậu quả là xảy ra những xung đột giữa hai thế hệ;
+ Cha mẹ nhiều người vẫn còn nặng nề về thành tích công lao, muốn độc quyền nắm giữ vận mệnh con cái khiến con cái bị tổn thương và ức chế; có nhiều trường hợp còn xảy ra việc cha mẹ lạm dụng quyền hành hay dùng bạo lực khiến con cái uất hận muốn xa rời và đứt gánh với cha mẹ, gia đình…
- Có thể liên hệ bản thân: Mối quan hệ của em với cha mẹ như thế nào, em đã làm gì để giúp cho mối quan hệ ấy luôn luôn tốt đẹp ?
3. Kết bài
- Dù xuất phát từ bất cứ nguyên nhân nào, sự rạn nứt, đổ vỡ trong mối quan hệ cha mẹ - con cái trong gia đình cũng là một thực trạng đáng buồn và đáng suy nghĩ.
- Đã đến lúc chúng ta cần xem xét lại một cách nghiêm túc và cởi mở mối quan hệ thân thiết này, làm sao để một đàng con cái biết sống trọn vẹn đạo làm con của mình, đàng khác cha mẹ cũng biết cách hoàn thành tốt đẹp nhiệm vụ làm cha làm mẹ của mình.
Tham khảo thêm: Nghị luận bàn về vai trò của gia đình trong xã hội
Top 3 bài văn hay và ý nghĩa bàn về mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái
Nghị luận về mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái - Bài số 1:
“Đi khắp thế gian không ai tốt bằng mẹ
Gánh nặng cuộc đời không ai khổ bằng cha”
Ai sống trong đời lại không được cha mẹ sinh ra? Có mấy ai lớn lên, mà không nhờ ơn mẹ cha dưỡng dục? Có thể nói, công ơn sinh thành nuôi dưỡng của mẹ cha không gì so sánh được. Đặc biệt, trong văn hóa của người phương Đông, mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái có sự gắn bó và khăn khít. Nhưng theo dòng chảy của cuộc đời, sự du nhập mới mẻ của tư tưởng văn hóa phương Tây thì mối liên kết giữa cha mẹ và con cái đang ngày càng độc lập và tách biệt hơn. Bài viết dưới đây sẽ là một vài khía cạnh nhỏ bàn về mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái trong xã hội hiện nay.
Cha mẹ là những người đã cho ta sự sống, không có cha mẹ, thì đã không có ai gieo nên mầm sống cho chúng ta. Cha mẹ và con cái chính là mối quan hệ huyết thống chặt chẽ. Có thể nói rằng, trong quá trình trưởng thành của nhiều người, cha mẹ đóng một vai trò vô cùng quan trọng. Cha mẹ không đơn thuần chỉ là người lo lắng và dạy dỗ cho chúng ta nữa, mà cha mẹ còn là người bạn, chia sẽ, cảm thông và lắng nghe chúng ta. Những bậc phụ huynh khi ấy là trở thành một “diễn viên đóng hai vai”, họ sẵn sàng che chở, bao bọc cho chúng ta nhưng đồng thời cũng sẻ chia và gắn bó với cuộc sống của con mình. Vì vậy, mà mỗi người con cũng cần phải có sự quan tâm, chia sẻ, báo hiếu đối với cha mẹ để mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái trở nên khăng khít hơn, mỗi thành viên thêm hiểu nhau hơn.
Nhưng đối với một số người, đặc biệt là những bạn trẻ đã thấm nhuần vào mình tư tưởng của xã hội phương Tây, thì họ khát khao cho mình một cuộc sống độc lập và tự chủ, rời xa vòng tay bố mẹ, họ đam mê sự tự do tột độ. Mối quan hệ giữa bố mẹ và con cái, chính là sợi dây liên kết giữa các thành viên trong gia đình, mối quan hệ ấy được hình thành từ sự yêu thương và chăm sóc giữa mọi người trong gia đình giành cho nhau, hay đặc biệt là bố mẹ giành cho con cái, nó cho phép bố mẹ và con cái cảm thông, thương yêu và giúp đỡ nhau. Mối quan hệ độc lập giữa hai thế hệ, là một mối quan hệ mà những đứa con sẽ tự xây dựng cuộc sống của mình, sống độc lập không trông cậy nhiều vào bố mẹ nhưng vẫn không mất đi tình thương. Mối quan hệ độc lập như thế có thể rèn luyện cho các bạn tính tự lập và một ý chí kiên cường khi đối diện với khó khăn, thử thách. Bố mẹ và con cái có mối quan hệ tách biệt như vậy thì đứa con có thể trưởng thành sớm, tự tích lũy cho mình kinh nghiệm và trở nên dày dặn hơn ở đời. Đồng thời, cách sống như vậy cũng có thể làm giảm tránh đi xung đột thế hệ, khi mà khoảng cách giữa thế hệ bố mẹ và con cái là quá xa nhau. Đó chính là lý do vì sao con cái và bố mẹ ngày nay hình thành mối quan hệ độc lập như vậy ! Nhiều bạn trẻ ngày nay đã thành công khi tách ra sống tự lập để theo đuổi ước mơ, đam mê của bản thân mình
Tuy nhiên, mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái ngày nay trong một số gia đình chính là sự thiếu quan tâm, thiếu chia sẻ, lỏng lẻo, hời hợt hay cha mẹ áp đặt con cái quá mức. Với sự phát triển của nền kinh tế thị trường, cha mẹ và con cái đều mải mê công việc, ít có thời gian cho nhau nên khoảng cách thế hệ ngày càng xa hơn. Đó cũng là nguyên nhân mà nhiều bạn trẻ rơi vào tệ nạn xã hội mà gia đình không biết hay sự bất hiếu, bất lương xảy ra triền miêm hiện nay.
Vì vậy, dù cuộc sống có bận rộn đến đâu thì cha mẹ và con cái hãy dành thời gian cho nhau, cho nhau sự chia sẻ, động viên và thấu hiểu để gia đình hạnh phúc hơn và xã hội phát triển lành mạnh hơn. Mỗi người tự trách nhiệm cao với bản thân và gia đình để xây dựng mối quan hệ gia đình ngày càng gắn bó khăng khít hơn dù là chia sẻ, gắn bó hay bình đẳng, độc lập. Mỗi học sinh, đang ngồi trên ghế nhà trường, hãy cố gắng học tập tốt và không ngần ngại chia sẻ mọi vấn đề của cá nhân với bố mẹ, anh chị em trong gia đình bởi gia đình luôn là số 1!
Nghị luận về mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái - Bài số 2:
“Công cha như núi Thái Sơn,
Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển Đông.
Núi cao biển rộng mênh mông,
Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi…”
Chẳng phải ngẫu nhiên mà cha ông ta đã để lại cho con cháu của mình những lời dạy ấy. Có lẽ bởi vì tình cảm giữa cha mẹ và con cái là điều đã có từ xa xưa. Công cha, nghĩa mẹ muôn đời vẫn bao la, vô bờ bến và đạo con muôn đời vẫn phải khắc ghi.
Trong tất cả những thứ tình cảm: tình bạn, tình thầy trò,… thì tình mẫu tử, phụ tử là tình cảm duy nhất khởi nguồn ngay từ khi bạn chưa chào đời. Tình cảm ấy là duy nhất, là bất biến và vĩnh cửu. Từ thuở bạn còn đang là giọt máu đỏ tươi trong bào thai, cha mẹ đã dành cho chúng ta sự trân trọng, nâng niu và thương yêu hơn bất cứ một thứ gì khác. Và cũng từ khi ấy, công cha, nghĩa mẹ với bạn đã tồn tại. Khi bạn cất tiếng khóc chào đời, cha mẹ cũng chính là người hạnh phúc nhất. Tôi tin chắc, khoảnh khắc bạn hé đôi môi chào nhân gian cũng chính là phút giây cha mẹ bạn mãi mãi chẳng bao giờ quên. Khi bạn chập chững tập đi, cha là người nâng bước bạn. Khi bạn bi bô tập nói, mẹ là người lắng nghe đầu tiên. Rồi khi bạn trưởng thành, cha là người dẫn bước để bạn không lạc lối, mẹ là người luôn an ủi, động viên.
Những người con bao giờ cũng cố gắng làm tròn đạo hiếu với tất cả niềm kính trọng và thương yêu các đấng sinh thành của mình. Thuở bé, ai cũng mong muốn mình chăm ngoan, học tốt để cha mẹ vui lòng, để bản thân hãnh diện. Mỗi lúc vui, buồn, người mà bạn muốn san sẻ nhất chính là mẹ cha. Theo thời gian, cha mẹ của bạn sẽ già yếu. Gương mặt những người con đầy lắng lo, sợ một ngày cha mẹ rời xa mình.
Tôi bỗng nghĩ đến truyện cổ tích “Chuyện cây táo”. Cây táo bao năm hi sinh cho cậu bé mọi thứ. Cho đến một ngày, cây táo nọ chỉ còn trơ lại cái gốc già cằn cỗi. Cậu bé thuở xưa giờ cũng đã mỏi mệt với cuộc đời nên chỉ mong được về bên gốc táo. Gốc táo sẵn sàng đón chờ cậu về nghỉ ngơi. Câu chuyện chính là hiện thân hoàn hảo cho tình cảm giữa cha mẹ và con cái. Cha mẹ - con cái, gắn kết và thương yêu. Nhưng cuộc sống hiện nay lại tồn tại không ít những người mang trong mình dòng máu vô cảm. Người mẹ sẵn sàng ném con còn đỏ hỏn từ tầng cao, người cha sẵn sàng cưỡng bức đứa con gái dại thơ. Ở đâu đó, tiếng khóc van xin của con trẻ vẫn văng vẳng vang lên khi bị chính những người sinh ra mình tra tấn thể xác và tinh thần. Chao ôi! Thật đáng buồn thay! Và còn buồn hơn khi những đứa con bất hiếu sẵn sàng lăng mạ hay giết hại chính người sinh ra mình.
Để tình cảm cha mẹ và con cái không trở thành những sự việc đáng lên án, con người ta cần gìn giữ và bồi đắp cho tình cảm sơ khai này. Hãy để tình cảm là sợi dây gắn kết những người chung dòng máu mủ với nhau! “Máu mủ ruột rà” mãi mãi là tình cảm thiêng liêng nhất, đáng trân quý nhất trong cuộc đời của bạn.
Nghị luận về mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái - Bài số 3:
Dù bạn ở đâu, bạn làm gì thì bạn vẫn biết rằng cha mẹ vẫn luôn ở bên. Tình mẫu tử, tình phụ tử là thứ tình cảm vô cùng thiêng liêng, là chiếc la bàn giúp ta định vị được những hướng đi đúng đắn trong cuộc sống. Nó không giống như tình cảm bạn bè, cũng không phải là tình cảm khi ta yêu một người nào đó mà là tình cảm của cha mẹ dành cho con cái. Không ai trong chúng ta không có tình cảm này. Và chúng ta có thể khẳng định rằng chúng ta không đơn độc giữa cuộc đời này, vì ít nhất vẫn còn tình cảm của cha mẹ.
Như mọi người biết, thông thường tình cảm bắt nguồn từ các mối quan hệ trong gia đình và xã hội. Riêng tình cảm cha mẹ đối với con cái là do được khơi dậy từ tình yêu thương tự nhiên. Nó được xuất phát và diễn biến một cách hết sức tự nhiên. Tình thương của cha mẹ đối với con cái là sự tự nguyện hi sinh không điều kiện. Bằng chứng là nó không hề bắt đầu từ một hình thức "hợp đồng" hay "giao kèo" để ấn định sự lời lỗ giữa hai bên cha mẹ và con cái. Con cái bất luận là trai hay gái, bình thường hay mang dị tật, cha mẹ đều yêu thương, nuôi dưỡng, không ngại ngùng công lao cực khổ và tính toán với con cái. Chính vì thế, tình cảm cha - mẹ - con cái và ngược lại, đạo làm con đối với cha mẹ là quan hệ "máu mủ ruột rà", có ý nghĩa thiêng liêng, gắn bó nhất của con người. Nó là nền tảng để xây dựng những mối quan hệ tình cảm khác trong xã hội chúng ta.
Như đã nói ở trên, mối quan hệ này đã tồn tại trong xã hội chúng ta, rộng rãi hơn nữa là trên thế giới, toàn nhân loại hàng ngàn năm và không phải ngẫu nhiên mà lại được đề cao, tôn vinh, tôn thờ như thế. Thuở sơ khai, tạo hóa đã cho ta được những gì? Một xã hội không văn hóa, không giai cấp, không gia đình,... Nhưng khi một đứa trẻ sinh ra, chúng đã được chăm sóc, bảo vệ, nuôi dưỡng và được dạy cho những bài học sinh tồn, những bài học đầu đời từ những người sinh thành. Trải qua rất nhiều thế kỉ, đến xã hội chúng ta ngày nay, cuộc sống văn minh, hiện đại, phân tầng giai cấp rõ rệt, con người đã tụ tập theo huyết thống tạo thành những gia đình,... Nhưng khi có một đứa trẻ sinh ra, nó vẫn được dạy dỗ, chăm sóc, yêu thương, bảo vệ trong vòng tay của những người sinh thành. Những tiếng bập bẹ đầu đời, nó luôn gọi tên những người gần gũi với chúng nhất. Đó là cha, là mẹ! Điều tôi muốn nói ở đây là tình cảm của cha mẹ và con cái đã trở thành thứ tình cảm trường tồn, vượt qua không gian, thời gian và những biến đổi của các yếu tố trong xã hội. Chính vì vậy, chúng ta phải biết quý trọng tình cảm này, phải vun đắp tình cảm này trở nên đẹp đẽ và to lớn hơn. Ta phải biết:
"Công cha như núi Thái Sơn,
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra".
Đây là câu ca dao muốn nhắc nhở chúng ta về công lao to lớn của cha mẹ, "Núi Thái Sơn" là ngọn núi cao và đồ sộ ở Trung Quốc, ý muốn so sánh công lao của người cha vô cùng vĩ đại. Còn ví nghĩ mẹ như "nước trong nguồn" chảy ra là chỉ tình mẫu tử hết sức bền chặt, lâu dài giữa mẹ và con. Cả hai vế của câu ca dao trên không chỉ có ý nhấn mạnh, nhắc nhở những kẻ làm con phải biết đến công lao vô cùng to lớn và lâu dài của cha mẹ mà còn gián tiếp khuyên kẻ làm con phải biết làm tròn "chữ hiếu" với cha mẹ.
Vẫn biết tình mẫu tử, phụ tử là thiêng liêng, cao đẹp và chúng ta phải biết trân trọng tình cảm ấy. Nhưng trong cuộc sống thực tại có rất nhiều bậc làm cha mẹ không giữ đúng được vai trò của mình, không làm gương tốt cho con cái,... rồi cũng có những đứa con ngỗ ngược, hư hỏng,... Báo đài gần đây cũng đưa tin về nhiều vụ việc như vậy xảy ra. Theo tôi thấy thì đây quả là một vấn đề rộng lớn, không đơn giản bởi nếu nói cho cùng thì cũng có những nguyên nhân. Tuy nhiên, nếu nói gọn lại thì có những nguyên nhân cơ bản như sau: Trước hết phải khẳng định đó cũng là một mặt trái của "cơ chế thị trường", "thời cơ hội nhập" đã tác động mạnh vào xã hội nước ta trong thời gian vừa qua. Vì mục đích mưu sinh mà nhiều gia đình không còn giữ được nếp sống theo truyền thống văn hóa thuần Việt như ngày xưa, sự xa cách, xu thế độc lập, lối sống tự do theo kiểu phương Tây,... làm cho mối quan hệ tình cảm gia đình giữa bố mẹ và con cái có xu thế trở nên xa cách hơn. Hơn nữa, trong thời đại hội nhập hiện nay, con cái muốn tự lập để khẳng định bản thân, sống một cách buông thả, bất cần,... đã làm cho nhiều sợi dây gắn kết gia đình trở nên yếu đi. Tiếp theo, mặc dù cha mẹ sống có trách nhiệm với con cái, song tình cảm thực vẫn thiếu, điều đó cũng xảy ra ở một số gia đình. Tuy vậy không nhiều. Nguyên nhân chính gây nên chuyện này là do người lớn thiếu trách nhiệm trong việc nuôi dạy con cái, do nhiều nguyên nhân mà họ không thể gần gũi con cái, từ đó không hiểu được tâm tư, tình cảm của con trẻ, không dành được tình thương yêu cho con cái dẫn đến việc không có tình cảm. Chẳng lẽ rồi sẽ có lúc gia đình và các giá trị tình cảm của chúng sẽ biến mất trong cuộc sống xã hội? Bạn thử tưởng tượng nếu như con cái vừa được đẻ ra là được máy tính hóa dữ liệu và chuyển vào Internet thay cho các giấy khai sinh. Tiếp đó đứa con sẽ được chuyển ngay cho các chú rô bốt tự động để nuôi nấng. Bố mẹ quá bận làm việc nên chỉ định kì hằng tháng mới mở chiếc máy tính của mình ra và truy cập vào mạng để biết được thông tin và tình trạng của con cái. Đừng quá "sốc" khi nghe mô phỏng cuộc sống gia đình tương lai như vậy các bạn ạ! Nếu để tình trạng này còn xảy ra thì đó là một viễn cảnh không quá xa vời đâu.
Nếu để cái viễn cảnh như trên không thể xảy ra thì chúng ta phải làm gì? Cha mẹ nên dành nhiều thời gian để quan tâm, chăm sóc tới con cái. Cha mẹ nên dành nhiều thời gian hơn để quan tâm, chăm sóc tới con cái. Cha mẹ nên quan tâm để giúp con cái định hướng, tránh xa cám dỗ, các tệ nạn xã hội. Và ngược lại, con cái cũng phải yêu thương kính trọng và tròn đạo hiếu với cha mẹ:
"Một lòng thờ mẹ kính cha
Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con".
Nếu chúng ta có thể thực hiện được tốt những điều này thì cái viễn cảnh về một tương lai gia đình và các giá trị về tình cảm gia đình sẽ chẳng bao giờ có thể biến mất trong xã hội.
Mỗi ngày hãy tập nói "Con yêu cha mẹ" để nó trở thành một thói quen. Tình yêu cha mẹ của con cái chính là những biểu hiện cao đẹp nhất của tình cảm con người đấy, bạn ạ. Đừng quên nói với các bậc sinh thành rằng "Con yêu cha mẹ".
-/-
Nghị luận về mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái trong xã hội hiện nay có khá nhiều quan điểm khác nhau. Trên đây chỉ là một số ít những bài nghị luận trình bày quan điểm rõ ràng và khách quan nhất, các em có thể tham khảo, chọn lọc những ý mà mình cho là hợp lí để triển khai vào bài viết của mình. Chúc các em làm bài tốt và đạt kết quả cao !
Sưu tầm và tuyển chọn Văn mẫu lớp 9 hay nhất / Đọc Tài Liệu