Lý thuyết sử 9 bài 7
CÁC NƯỚC MĨ LA-TINH
Mĩ La-tinh là một khu vực rộng lớ trải dài từ Mê-hi-cô ở Bắc Mĩ xuống Nam Mĩ. Từ say năm 1945, các nước Mĩ La-tinh không ngừng đấu tranh để củng cố độc lập chủ quyền, phát triển kinh tế và xã hội nhằm thoát khỏi sự lệ thuộc và đế quốc Mĩ. Trong cuộc đấu tranh đó, Cuba như một ngọn cờ tiên phong đi hàng đầu.
Những nét chung
Khác với Châu Á và Châu Phi, đầu thế kỉ XĨ, nhiều nước Mĩ Latinh giành độc lập, nhưng lại trở thành "sân sau" của Mĩ.
Từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai, Mĩ La-tinh có nhiều biến chuyển mạnh mẽ, Mở đầu là cách mạng Cuba (1959). Từ những năm 60 đến những năm 80 của thế kỉ XX, cao trào cách mạng bùng nổ, được ví như "Lục địa bùng cháy". Đấu tranh vũ trang diễn ra ở nhiều nước. Nhiều nước lật đôt chính quyền đọc tài, thiết lập chính phủ dân tộc. Do chính sách can thiệp của Mĩ, phong trào cách mạng thất bại ở Chilê (1973) và Nicaragoa (1991).
Trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước, các nước Mĩ Latinh đã đạt được nhiều thành tựu. Từ đầu những năm 90 của thế kỉ XX, các nước Mĩ Latinh gặp nhiều khó khăn, căng thẳng.
Câu hỏi ôn tập: Xác định trên bản đồ châu Mĩ vị trí các nước Cu-ba, Chi-lê, Ni-ca-ra-goa và nêu lên các sự kiện đấu tranh ở ba nước này.
Lược đồ khu vực Mĩ Latinh sau năm 1945
Cuba - Hòn đảo anh hùng
Với sự giúp đỡ của Mĩ, năm 1952, ở Cuba, tướng Batixta đã đảo chính, thiết lập chế độ độc tài quân sự, xóa bỏ bản Hiến pháp tiến bộ...
Ngày 26/7/1953, dưới sự chỉ huy của Phiđen Caxtơrô, cuộc tấn công vào pháo đài Môncađa tuy thất bại nhưng đã thổi bùng lên ngọn lửa đấu tranh trên toàn đảo với một thế hệ chiến sĩ cách mạng mới - trẻ tuổi. Được sự ủng hộ và giúp đỡ của nhân dân, lực lượng cách mạng ngày càng lớn manh và phong trào đấu tranh lan rộng ra cả nước. Ngày 1/1/1959, chế độ độc tài bị lật đổ, cách mạng giành được thắng lợi.
Năm 1961, Cuba tiến lên chủ nghĩa xã hội. Trong xây dựng đất nước, dù bị Mĩ cấm vận, Cuba vẫn giành được những thắng lợi to lớn: công nghiệp với cơ cấu các ngành hợp lý, nông nghiệp đa dạng; giáo dục, y tế, văn hóa và thể thao phát triển mạnh mẽ, đạt trình độ cao của thế giới.
Câu hỏi ôn tập:
- 1. Vì sao nói cuộc tấn công pháo đài Môn-ca-đa (26-7-1953) đã mở ra một giai đoạn mới trong phong trào đấu tranh của nhân dân Cu-ba?
- 2. Hãy trình bày hiểu biết của em về mối quan hệ đoàn kết hữu nghị giữa lãnh tụ Phi-đen Cát-xtơ-rô, nhân dân Cu-ba với Đảng, Chính phủ và nhân dân ta.
Tham khảo đáp án qua bài viết hướng dẫn trả lời câu hỏi thảo luận trang 32 SGK Lịch sử 9
Sơ đồ tư duy sử 9 bài 7
Sơ đồ hóa kiến thức sử 9 bài 7 - Các nước Mĩ Latinh
Trên đây là những kiến thức lý thuyết lịch sử 9 bài 7 được biên soạn giúp các em ôn tập tốt hơn và đạt được kết quả cao khi học môn Lịch sử lớp 9. Các em có thể xem lý thuyết sử 9 bài 8 - Nước Mĩ hoặc tiếp tục ôn tập với những nội dung tiêp theo của bài viết này.
Câu hỏi ôn tập kiến thức Lịch sử 9 bài 7
Hướng dẫn soạn sử 9 bài 7
Gợi ý trả lời câu hỏi và bài tập trang 32 sách giáo khoa lịch sử lớp 9:
Em hãy nêu những nét nổi bật của tình hình Mĩ Latinh từ sau năm 1945.
Trả lời
- Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, với ưu thế về kinh tế và quân sự, Mĩ đã tìm mọi cách để biến khu vực Mĩ La-tinh thành “sân sau” của mình và dựng lên các chế độ độc tài thân Mĩ. Không cam chịu cảnh áp bức, cuộc đấu trnah chống chế độ độc tài của nhân dân các nước Mĩ La-tinh lại bùng nổ và phát triển.
- Cách mạng Cu-ba thành công năm 1959 đánh dấu bước phát triển mới của phong tròa giải phóng dân tộc, từ đầu những năm 80 của thế kỉ XX, cao trào đấu tranh bùng nổ mạnh mẽ, đấu tranh vũ trang diễn ra ở nhiều nước, Mĩ La-tinh trở thành “Đại lục núi lửa”. Các chính quyền độc tài phản động ở nhiểu nước bị lật đổ, các chính phủ dân tộc dân chủ được thành lập. Trong đó nổi bật là các sự kiện ở Chi-lê và Ni-ca-ra-goa.
- Trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước, các nước Mĩ La-tinh đã thu được những thành tựu quan trong: củng cố độc lập chủ quyền, dân chủ hóa sinh hoạt chính trị, tiến hành cải cách kinh tế, thành lập các tổ chức liên minh khu vực về hợp tác và phát triển kinh tế.
- Từ đầu những năm 90 của thế kỉ XX, tình hình kinh tế, chính trị ở Mĩ La-tinh gặp nhiều khó khăn, có lúc căng thẳng.
Câu hỏi kiến thức sử 9 bài 7 thường gặp
Câu 1
Phong trào giải phóng dân tộc ở Mĩ La-tinh sau Chiến tranh thế giới thứ hai được mệnh danh là gì?
Trả lời
Phong trào giải phóng dân tộc ở Mĩ La-tinh sau Chiến tranh thế giới thứ hai được mệnh danh là "Đại lục bùng cháy"
Câu 2
Cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc ở Mĩ La-tinh sau Chiến tranh thế giới thứ hai đòi hỏi giải quyết nhiệm vụ chính là gì?
Trả lời
Cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc ở Mĩ La-tinh sau Chiến tranh thế giới thứ hai đòi hỏi giải quyết nhiệm vụ chính là dân tộc - dân chủ.