Cùng Đọc tài liệu đi vào chuẩn bị trước các câu hỏi trong nội dung Giải Lịch Sử 11 Bài 8: Một số cuộc khởi nghĩa và chiến tranh giải phóng trong lịch sử Việt Nam - Kết nối tri thức với cuộc sống để có thể chuẩn bị sẵn sàng trước khi tới lớp các em nhé!
Câu hỏi: Khai thác Bảng 2 (tr.56) và Lược đồ hình 6, trình bày diễn biến chính của phong trào Tây Sơn.
Trả lời:
Diễn biến chính của phong trào Tây Sơn:
- Mùa xuân năm 1771, ba anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ dựng cờ khởi nghĩa ở Tây Sơn thượng đạo (An Khê, Gia Lai) chống lại chính quyền họ Nguyễn.
- Từ năm 1771 - 1789, quân Tây Sơn đã giành được nhiều thắng lợi quan trọng, tiêu biểu như:
+ Tháng 9/1773, nghĩa quân chiếm được phủ thành Quy Nhơn.
+ Giữa năm 1774, nghĩa quân kiểm soát được vùng đất rộng lớn từ Quảng Nam đến Bình Thuận.
+ Năm 1777, quân Tây Sơn lật đổ chính quyền chúa Nguyễn ở Đàng Trong.
+ Năm 1778, Nguyễn Nhạc lên ngôi hoàng đế, đóng đô ở thành Đồ Bàn (Quy Nhơn, Bình Định).
+ Tháng 1/1785, dưới sự chỉ huy của Nguyễn Huệ, quân Tây Sơn đánh tan 5 vạn quân Xiêm sau chiến thắng Rạch Gầm - Xoài Mút.
+ Năm 1786, quân Tây Sơn hạ thành Phú Xuân, giải phóng toàn bộ vùng đất Đàng Trong; sau đó tiến quân ra Bắc, lật đổ chúa Trịnh ở Đàng Ngoài, rồi giao lại chính quyền cho vua Lê. Tuy nhiên, sau khi quân Tây Sơn rút về Nam, tình hình Đàng Ngoài lại trở nên rối loạn.
+ Năm 1788, Nguyễn Huệ tiến quân ra Bắc lần thứ hai. Vua Lê Chiêu Thống bỏ trốn, chính quyền phong kiến nhà Lê hoàn toàn sụp đổ.
+ Nhân cơ hội vua Lê Chiêu Thống cầu cứu, cuối năm 1788, nhà Thanh cử Tôn Sĩ Nghị đem 29 vạn quân tiến vào xâm lược nước ta. Trước vận nước lâm nguy, tháng 12/1788, Nguyễn Huệ lên ngôi hoàng đế, lấy hiệu là Quang Trung, chỉ huy 5 đạo quân Tây Sơn tiến quân ra Thăng Long.
+ Năm 1789, chiến thắng Ngọc Hồi - Đống Đa (Hà Nội) của quân Tây Sơn đã đánh tan 29 vạn quân Thanh xâm lược.
Có thể trình bày như sau:
Diễn biến chính của phong trào Tây Sơn có thể chia làm ba giai đoạn chính:
Giai đoạn 1 (1771 - 1777): Khởi nghĩa ở Tây Sơn
Giai đoạn này, phong trào khởi nghĩa do ba anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ lãnh đạo. Họ là những người nông dân có lòng yêu nước và tinh thần đấu tranh cao độ. Phong trào khởi nghĩa bắt đầu từ năm 1771 ở huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định. Sau đó, phong trào nhanh chóng lan rộng ra các tỉnh miền Trung.
Trong giai đoạn này, phong trào Tây Sơn đã giành được những thắng lợi quan trọng, tiêu biểu là:
- Tháng 9/1773, quân Tây Sơn đánh chiếm thành Quy Nhơn, giải phóng phủ Quy Nhơn.
- Năm 1774, quân Tây Sơn liên tiếp đánh bại quân Nguyễn, giải phóng phủ Phú Yên, phủ Quảng Nam, phủ Quảng Ngãi.
- Năm 1775, quân Tây Sơn đánh bại quân Nguyễn ở trận Thị Nại, giải phóng phủ Bình Thuận.
Giai đoạn 2 (1777 - 1786): Lật đổ chính quyền họ Nguyễn
Giai đoạn này, phong trào Tây Sơn đã tiến công ra Bắc, tiêu diệt chính quyền họ Nguyễn và thống nhất đất nước.
Năm 1777, quân Tây Sơn đánh bại quân Nguyễn ở trận Ngọc Hồi - Đống Đa, tiêu diệt chúa Nguyễn, Nguyễn Ánh chạy thoát. Sau đó, quân Tây Sơn tiếp tục tấn công ra Bắc, đánh bại quân Trịnh ở trận Ngọc Hồi - Đống Đa lần thứ hai, tiêu diệt chính quyền chúa Trịnh.
Giai đoạn 3 (1786 - 1792): Đánh tan hai cuộc xâm lược của quân Xiêm và quân Thanh
Giai đoạn này, phong trào Tây Sơn đã đánh tan hai cuộc xâm lược của quân Xiêm và quân Thanh, bảo vệ nền độc lập của đất nước.
Năm 1785, Nguyễn Ánh cầu viện quân Xiêm xâm lược nước ta. Quân Tây Sơn đã đánh bại quân Xiêm trong trận Rạch Gầm - Xoài Mút, giải phóng miền Nam.
Năm 1788, nhà Thanh đem quân xâm lược nước ta. Quân Tây Sơn đã đánh bại quân Thanh trong trận Ngọc Hồi - Đống Đa lần thứ ba, buộc quân Thanh phải rút quân về nước.
Với những thắng lợi vẻ vang của phong trào Tây Sơn, đất nước đã được thống nhất, nền độc lập của dân tộc được bảo vệ.
-/-
Trên đây là hướng dẫn trả lời câu hỏi: Khai thác Bảng 2 (tr.56) và Lược đồ hình 6, trình bày diễn biến chính của phong trào Tây Sơn. Các em có thể xem thêm các câu hỏi liên quan phần Soạn sử 11 nữa nhé: