Đọc tài liệu sẽ cùng các em trả lời câu hỏi Bài 18: Quang hợp ở thực vật thuộc Chủ đề 8: TRAO ĐỔI CHẤT VÀ CHUYỂN HÓA NĂNG LƯỢNG Ở SINH VẬT với tài liệu Giải KHTN lớp 7 Cánh Diều. Nội dung này chắc chắn sẽ giúp các em chuẩn bị bài học trước khi đến lớp tốt nhất.
Giải KHTN lớp 7 Cánh Diều Bài 18 chi tiết
Câu hỏi mở đầu trang 90 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Quan sát hình 18.1, cho biết thực vật có thể tự tổng hợp chất hữu cơ từ những nguyên liệu nào. Chất hữu cơ được tổng hợp ở thực vật thông qua quá trình nào?
Trả lời
- Quá trình tổng hợp chất hữu cơ ở thực vật cần nguyên liệu là: nước (H2O), carbon dioxide (CO2), ánh sáng mặt trời (quang năng).
- Chất hữu cơ được tổng hợp ở thực vật thông qua quá trình: Quang hợp.
Vai trò của lá cây với chức năng quang hợp
Câu hỏi 1 trang 91 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Quan sát hình 18.2, cho biết các bộ phận của lá cây và chức năng của các bộ phận đó trong quá trình quang hợp.
Trả lời
Các bộ phận của lá cây và chức năng của chúng trong quá trình quang hợp:
- Phiến lá: dạng bản dẹt giúp thu nhận được nhiều ánh sáng.
- Lục lạp (ở lớp tế bào giữa lá): chứa diệp lục thu nhận ánh sáng dùng cho tổng hợp chất hữu cơ của lá cây.
- Gân lá: chứa mạch dẫn giúp vận chuyển nước cung cấp nguyên liệu cho quá trình quang hợp đến lục lạp và vận chuyển chất hữu cơ là sản phẩm cho quá trình quang hợp từ lục lạp về cuống lá, từ đó vận chuyển đến các bộ phận khác của cây.
- Khí khổng (phân bố trên bề mặt lá): có vai trò chính trong quá trình trao đổi khí (cung cấp CO2 cho quá trình quang hợp và giải phóng O2 được tạo ra do quá trình quang hợp) và thoát hơi nước.
Luyện tập 1 trang 91 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Nêu các đặc điểm của lá cây phù hợp với chức năng quang hợp.
Trả lời
Lá cây đã có cấu tạo thích nghi với chức năng quang hợp như sau:
- Phiến lá có dạng bản dẹt, mỏng giúp thu nhận được nhiều ánh sáng.
- Trong lớp biểu bì của mặt lá có khí khổng để cho khí CO2 khuếch tán vào bên trong lá đến lục lạp cung cấp cho quá trình quang hợp đồng thời để cho khí O2 là sản phẩm của quá trình quang hợp khuếch tán ra khỏi lá.
- Tế bào ở lớp giữa của lá chứa nhiều diệp lục để trực tiếp hấp thụ được năng lượng của các tia sáng chiếu lên lá.
- Hệ gân lá phát triển, chứa các mạch gỗ (con đường cung cấp nước cùng các ion khoáng cho quang hợp) và mạch rây (con đường dẫn sản phẩm quang hợp ra khỏi lá).
Các bộ phận của lá cây và chức năng của chúng trong quá trình quang hợp:
- Phiến lá: dạng bản dẹt giúp thu nhận được nhiều ánh sáng.
- Lục lạp (ở lớp tế bào giữa lá): chứa diệp lục thu nhận ánh sáng dùng cho tổng hợp chất hữu cơ của lá cây.
- Gân lá: chứa mạch dẫn giúp vận chuyển nước cung cấp nguyên liệu cho quá trình quang hợp đến lục lạp và vận chuyển chất hữu cơ là sản phẩm cho quá trình quang hợp từ lục lạp về cuống lá, từ đó vận chuyển đến các bộ phận khác của cây.
- Khí khổng (phân bố trên bề mặt lá): có vai trò chính trong quá trình trao đổi khí (cung cấp CO2 cho quá trình quang hợp và giải phóng O2 được tạo ra do quá trình quang hợp) và thoát hơi nước.
Vận dụng 1 trang 91 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Theo em, những cây có lá tiêu biến (ví dụ cây xương rồng lá biến đổi thành gai) thì có thể quang hợp được không? Vì sao?
Trả lời
- Ở thực vật, tất cả các bộ phận chứa diệp lục của cây như thân non, cành non, lá, quả xanh,… đều có khả năng quang hợp. Do đó, lá chỉ là bộ phận chính thực hiện chức năng quang hợp chứ không phải là bộ phận duy nhất có khả năng quang hợp.
- Cây có lá tiêu biến như cây xương rồng thì vẫn có thể quang hợp được. Vì ở những cây này, thân hoặc cành sẽ có lục lạp (biểu hiện là thân hoặc cành có màu xanh) nên thân hoặc cành sẽ thay lá làm nhiệm vụ quang hợp.
Quá trình quang hợp
Câu hỏi 2 trang 91 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Cho biết các chất tham gia và sản phẩm tạo thành trong quang hợp ở thực vật.
Trả lời
- Các chất tham gia quá trình quang hợp ở thực vật:
+ Nước
+ Carbon dioxide (CO2)
+ Ánh sáng
- Các sản phẩm tạo thành trong quá trình quang hợp ở thực vật:
+ Chất hữu cơ
+ Oxygen (O2)
Vận dụng 2 trang 91 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Quang hợp có ý nghĩa như thế nào đối với sự sống trên Trái Đất?
Trả lời
Quang hợp có vai trò quyết định đối với sự sống trên Trái Đất:
- Quang hợp tạo ra các chất hữu cơ phục vụ đời sống của các sinh vật như làm thức ăn, nơi ở; làm nguyên liệu cho công nghiệp; làm dược liệu;… Không có quang hợp sẽ không có sự tổng hợp chất hữu cơ → tất cả các loài sinh vật sẽ chất.
- Quang hợp hấp thụ khí Carbon dioxide (CO2) và giải phóng khí Oxygen (O2) giúp điều hòa không khí, cung cấp Oxygen cho sự sống. Không có quang hợp, tất cả những loài hiếu khí (cần Oxygen cho sự sống) cũng sẽ chết.
Vận dụng 3 trang 91 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Những sinh vật nào có thể quang hợp?
Trả lời
Những sinh vật có thể quang hợp là:
- Thực vật
- Tảo
- Một số vi khuẩn như vi khuẩn lam,…
Mối quan hệ giữa trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng trong quang hợp
Câu hỏi 3 trang 92 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Quan sát hình 18.3, mô tả mối quan hệ giữa quá trình trao đổi chất và chuyển hoá năng lượng trong quang hợp ở lá cây.
Trả lời
Trao đổi chất và chuyển hoá năng lượng trong quang hợp có mối quan hệ chặt chẽ, hai quá trình luôn diễn ra đồng thời, gắn liền với nhau.
Câu hỏi 4 trang 92 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Viết sơ đồ dạng chữ thể hiện mối quan hệ giữa trao đổi chất và chuyển hoá năng lượng ở tế bào lá cây.
Trả lời
Sơ đồ dạng chữ thể hiện mối quan hệ giữa trao đổi chất và chuyển hoá năng lượng ở tế bào lá cây:
Luyện tập 2 trang 92 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Cho các cụm từ: năng lượng ánh sáng, năng lượng hoá học. Hãy chọn cụm từ thích hợp trong các cụm trên thay cho các dấu hỏi (?) trong bảng 18.1.
Trả lời
Chúc các em học tốt với tài liệu Giải khoa học tự nhiên 7 Cánh Diều trên đây!