Đọc Tài Liệu hướng dẫn trả lời các câu hỏi bài tập giải KHTN 7 Chân trời sáng tạo bài 32: Cảm ứng ở sinh vật, giúp các em chuẩn bị tốt kiến thức trước khi đến lớp cho nội dung bài học tìm hiểu về khái niệm cảm ứng ở sinh vật, vai trò của cảm ứng đối với sinh vật và vận dụng giải thích một số hiện tượng trong thực tiễn.
Giải KHTN 7 bài 32 Chân trời sáng tạo
Nội dung chi tiết tài liệu tham khảo giải bài tập Khoa học tự nhiên 7 bài 32 Chân trời sáng tạo:
Câu hỏi mở đầu trang 145 SGK Khoa học tự nhiên 7 CTST
Trong hình bên, rễ của cây hướng dương hướng về nguồn nước, còn hoa của nó luôn hướng về phía Mặt Trời. Hãy giải thích hiện tượng đó.
Trả lời:
Rễ của cây hướng dương hướng về nguồn nước, còn hoa của nó luôn hướng về phía Mặt Trời là những hiện tượng do tính cảm ứng của thực vật: Rễ cây có tính hướng nước nên có xu hướng vươn về phía nguồn nước giúp cây hấp thu được nước. Hoa hướng dương có tính hướng sáng nên có xu hướng vươn về phía nguồn sáng (Mặt Trời) giúp hấp thu được năng lượng Mặt Trời.
1. Khái quát về cảm ứng ở sinh vật
Câu 1 trang 145 SGK Khoa học tự nhiên 7 CTST
Phản ứng nào của lá cây xấu hổ và giun đất chứng tỏ chúng cảm nhận được các tác động của môi trường? Phản ứng đó có ý nghĩa gì đối với sinh vật?
Trả lời:
- Phản ứng của lá cây xấu hổ và giun đất chứng tỏ chúng cảm nhận được các tác động của môi trường:
+ Khi chạm tay vào lá cây xấu hổ, lá cây có hiện tượng khép lại.
+ Khi dùng đũa tác động cơ học vào một vị trí nào đó trên cơ thể, toàn thân giun đất co lại.
- Ý nghĩa của các phản ứng trên đối với sinh vật: Các phản ứng của lá cây xấu hổ và giun đất giúp bảo vệ sinh vật khỏi nguy hiểm, giúp chúng tự vệ tránh xa các tác nhân kích thích từ môi trường, đảm bảo sự tồn tại và phát triển.
Câu 2 trang 146 SGK Khoa học tự nhiên 7 CTST
Quan sát Hình 32.3 và hoàn thành bảng theo mẫu sau:
| Hiện tượng cảm ứng ở thực vật | Tác nhân gây ra | Ý nghĩa |
| Ngọn cây mọc hướng về nơi có nguồn ánh sáng | ? | ? |
| Rễ cây hướng đất dương và chồi hướng đất âm | ? | ? |
| Tua quấn của thân cây leo cuốn vào giá thể (giàn, cọc,…) | ? | ? |
Trả lời:
| Hiện tượng cảm ứng ở thực vật | Tác nhân gây ra | Ý nghĩa |
| Ngọn cây mọc hướng về nơi có nguồn ánh sáng | Ánh sáng | Giúp cây có thể tiếp nhận đủ ánh sáng để quang hợp, hô hấp,… tạo ra chất dinh dưỡng để cây phát triển khỏe mạnh. |
| Rễ cây hướng đất dương và chồi hướng đất âm | Đất, dinh dưỡng khoáng và ánh sáng | Giúp rễ cây lấy chất dinh dưỡng, nước và muối khoáng hòa tan trong đất; giúp chồi cây có thể tiếp nhận được nguồn ánh sáng nhiều hơn để quang hợp. |
| Tua quấn của thân cây leo cuốn vào giá thể (giàn, cọc,…) | Sự tiếp xúc với giá thể làm kích thích sự kéo dài của các tế bào tại phía không tiếp xúc với giá thể của tua, làm cho tua quấn quanh giá thể. | Giúp cây bám vào giá thể để sinh trưởng và tiếp xúc với nguồn ánh sáng nhiều hơn. |
2. Cảm ứng ở thực vật
Câu 3 trang 146 SGK Khoa học tự nhiên 7 CTST
Hãy tìm hiểu các bước thực hiện thí nghiệm chứng minh tính hướng sáng ở thực vật và cho biết tại sao ở bước 2 phải đặt cốc trồng cây trong hộp carton có đục lỗ.
Trả lời:
Các bước thực hiện thí nghiệm chứng minh tính hướng sáng ở thực vật:
- Bước 1: Trồng vài hạt đỗ (hoặc ngô, lạc) đang nảy mầm vào hai cốc chứa đất ẩm A, B
- Bước 2: Cốc A đặt vào hộp bìa carton có khoét lỗ để ánh sáng lọt qua, còn cốc B để bên ngoài trong điều kiện thường.
- Bước 3: Đặt hộp giấy bìa carton chứa cốc trồng cây và cốc còn lại ở nơi có ánh sáng, giữ ẩm cho đất bằng cách tưới nước.
- Bước 4: Theo dõi và ghi chép lại hiện tượng thay đổi tư thế phát triển của cây trong 2 cốc sau 1 tuần.
Ở bước 2 phải đặt cốc trồng cây trong hộp carton có đục lỗ mục đích là để xem trong quá trình lớn lên, các mầm cây có hướng về nơi có ánh sáng (lỗ trên hộp carton) hay không.
Câu 4 trang 146 SGK Khoa học tự nhiên 7 CTST
Dự đoán kết quả thí nghiệm sau 2 tuần.
Trả lời:
Dự đoán kết quả thí nghiệm sau 2 tuần:
- Cây trong cốc A sẽ mọc vươn về phía lỗ thủng của thùng carton.
- Cây trong cốc B sẽ mọc thẳng, phát triển bình thường.
Câu 5 trang 147 SGK Khoa học tự nhiên 7 CTST
Hãy vẽ mô phỏng các bước thực hiện thí nghiệm chứng minh tính hướng nước và dự đoán kết quả thí nghiệm sau 2 tuần.
Trả lời:
Các bước thực hiện thí nghiệm chứng minh tính hướng nước
Dự đoán kết quả thí nghiệm sau 2 tuần:
+ Ở khay 1, khi để khay nghiêng một góc 45°, hạt đỗ nằm phía trên và tưới ở phần dưới thì rễ cây sẽ vươn dài về phía dưới nơi có nước.
+ Ở khay 2, khay để ngang và tưới nước đều, rễ cây sẽ mọc theo chiều thẳng đứng.
Câu 6 trang 148 SGK Khoa học tự nhiên 7 CTST
Hãy kể tên một số thực vật có tính hướng tiếp xúc mà em biết.
Trả lời:
Một số thực vật có tính hướng tiếp xúc: bầu, bí ngô, bí đao, mướp, mùng tơi, trầu không, su su, đậu cove, đậu đũa,…
3. Ứng dụng cảm ứng của thực vật trong thực tiễn
Câu 7 trang 149 SGK Khoa học tự nhiên 7 CTST
Hãy liệt kê một số ví dụ cảm ứng trong trồng trọt. Giải thích cơ sở của việc ứng dụng đó.
Trả lời:
- Một số ví dụ ứng dụng cảm ứng trong trồng trọt:
+ Ứng dụng tính hướng sáng để tạo hình cho cây bon sai, trồng xen canh cây ưa sáng và ưa bóng, tận dụng triệt để nguồn ánh sáng,...
+ Ứng dụng tính hướng nước trồng rau thủy canh, cây gần bờ ao, mương nước,… để cây phát triển tốt và tiết kiệm thời gian chăm sóc.
+ Ứng dụng hướng tiếp xúc để làm giàn cho các cây leo như bầu, bí, dưa, mướp,… che nắng, tạo không gian thoáng mát cho sân nhà.
- Cơ sở của các ứng dụng trên là tính hướng sáng, hướng nước, hướng tiếp xúc, hướng hóa,… của cây.
Câu hỏi vận dụng trang 149 SGK Khoa học tự nhiên 7 CTST
Hãy tìm hiểu và mô tả hiện tượng bắt mồi ở cây gọng vó. Đây có phải hiện tượng cảm ứng ở thực vật không?
Trả lời:
- Hiện tượng bắt mồi ở cây gọng vó: Lá của gọng vó có rất nhiều lông tuyến, ở đầu những lông tuyến này có một chất lỏng dính trông giống như giọt nước giúp thu hút các loài côn trùng. Khi côn trùng tiếp xúc, các lông tuyến của cây gọng vó phản ứng lại bằng cách uốn cong cuộn lại giữ chặt rồi tiêu hóa con mồi.
- Hiện tượng bắt mồi của cây gọng vó là hiện tượng cảm ứng của thực vật vì đó là phản ứng của cây đối với kích thích từ môi trường (cử động của con mồi).
Giải KHTN 7 Chân trời sáng tạo bài 32 phần Bài tập
Câu 1 trang 149 SGK Khoa học tự nhiên 7 CTST
Sử dụng các từ gợi ý: phản ứng, bên trong, cơ thể để hoàn thành đoạn thông tin về cảm ứng:
Cảm ứng là khả năng tiếp nhận và …(1)… lại các kích thích từ môi trường …(2)… và môi trường bên ngoài của …(3)… sinh vật.
Trả lời:
Cảm ứng là khả năng tiếp nhận và phản ứng lại các kích thích từ môi trường bên trong và môi trường bên ngoài của cơ thể sinh vật.
Câu 2 trang 149 SGK Khoa học tự nhiên 7 CTST
Phát biểu nào sau đây là đúng khi nói về đặc điểm cảm ứng ở thực vật?
A. Xảy ra nhanh, dễ nhận thấy.
B. Xảy ra chậm, khó nhận thấy.
C. Xảy ra nhanh, khó nhận thấy.
D. Xảy ra chậm, dễ nhận thấy.
Trả lời:
Ở thực vật, cảm ứng là khả năng tiếp nhận và phản ứng lại các kích thích từ môi trường của cơ thể thông qua vận động của các cơ quan và thường diễn ra chậm, khó nhận thấy. => Đáp án B đúng.
Câu 3 trang 149 SGK Khoa học tự nhiên 7 CTST
Hai bạn lớp 6A tranh luận về hiện tượng khép lá ở cây xấu hổ (cây trinh nữ) khi có tác động cơ học từ môi trường và hiện tượng khép lá ở cây me vào ban đêm. Bạn thứ nhất cho rằng hiện tượng khép lá ở hai loài cây này là giống nhau, bạn thứ hai lại cho rằng hiện tượng khép lá ở hai loài cây có bản chất khác nhau. Hãy làm trọng tài cho hai bạn bằng cách chỉ ra tác nhân kích thích, thời gian biểu hiện, ý nghĩa của hai hiện tượng ở hai loài cây trên.
Trả lời:
Hiện tượng khép lá ở cây xấu hổ (trinh nữ) và cây me đều là hiện tượng cảm ứng của thực vật. Tuy nhiên tác nhân kích thích, thời gian biểu hiện và ý nghĩa của hai hiện tượng này không giống nhau.
+ Cây xấu hổ (trinh nữ) là do tiếp xúc cơ học, là phản ứng lại với yếu tố chuyển động, tác động của môi trường. Phản ứng này nhanh, tức thì và không có tính chu kì, mang ý nghĩa tránh tác động cơ học gây tổn thương cho cây.
+ Cây me khép lá do cảm ứng với ánh sáng và nhiệt độ của môi trường. Phản ứng này chậm hơn, khó xác định cụ thể thời điểm khép lá, có tính chu kì ngày đêm, mang ý nghĩa giúp hạn chế sự thoát hơi nước vào ban đêm.
-/-
Các bạn vừa tham khảo toàn bộ nội dung soạn KHTN 7 bài 32 Chân trời sáng tạo: Cảm ứng ở sinh vật do Đọc Tài Liệu biên soạn, tổng hợp. Các em có thể dùng làm tài liệu tham khảo hữu ích trong quá trình chuẩn bị bài trước khi đến lớp.