Đọc Tài Liệu hướng dẫn trả lời các câu hỏi bài tập giải KHTN 7 Chân trời sáng tạo bài 22: Vai trò của trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng của sinh vật, giúp các em chuẩn bị tốt kiến thức trước khi đến lớp cho nội dung bài học tìm hiểu về khái niệm trao đổi chất và chuyến hóa năng lượng,...
Giải KHTN 7 bài 22 Chân trời sáng tạo
Nội dung chi tiết tài liệu tham khảo giải bài tập Khoa học tự nhiên 7 bài 22 Chân trời sáng tạo:
Câu hỏi mở đầu trang 94 SGK Khoa học tự nhiên 7 CTST
Khi chơi thể thao, nhiệt độ cơ thể tăng hơn mức bình thường, đồng thời nhịp hô hấp cũng tăng lên. Hiện tượng này được giải thích như thế nào?
Trả lời:
Khi ta vận động cơ thể chuyển hóa hóa năng thành năng lượng, giải phóng nhiệt năng khiến cơ thể chúng ta nóng lên, nhịp tim và hô hấp tăng để cung cấp oxygen cho quá trình chuyển hóa năng lượng.
- Quá trình chuyển hóa vật chất và năng lượng ngoài giải phóng năng lượng cho cơ thể sử dụng còn giải phóng ra nhiệt. Do đó, khi quá trình chuyển hóa vật chất và năng lượng diễn ra mạnh, nhiệt lượng tỏa ra càng nhiều khiến nhiệt độ cơ thể tăng hơn mức bình thường.
- Quá trình chuyển hóa vật chất và năng lượng cần sử dụng khí oxygen và thải ra khí carbon dioxide. Do đó, khi quá trình chuyển hóa vật chất và năng lượng diễn ra mạnh, nhu cầu trao đổi khí cũng cao hơn khiến nhịp hô hấp cũng tăng lên.
1. Khái niệm trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng ở sinh vật
Câu 1 trang 105 SGK Khoa học tự nhiên 7 CTST
Quan sát Hình 22.1, em hãy cho biết:
a) Cơ thể người lấy những chất gì từ môi trường và thải những chất gì ra khỏi Cơ thể?
b) Các chất được lấy từ môi trường được sử dụng để làm gì?
c) Trao đổi chất ở sinh vật gồm những quá trình nào?
d) Thế nào là trao đổi chất?
Trả lời:
a) Cơ thể con người lấy oxygen, nước, chất dinh dưỡng từ môi trường và thải carbon dioxide, nhiệt và chất thải ra khỏi cơ thể.
b) Các chất được lấy từ môi trường được sử dụng vào quá trình chuyển hóa trong cơ thể, giúp cơ thể tổng hợp vật chất và năng lượng.
c) Trao đổi chất ở sinh vật gồm hai quá trình: trao đổi chất giữa cơ thể với môi trường và chuyển hóa các chất diễn ra trong tế bào.
d) Trao đổi chất ở sinh vật là quá trình cơ thể sinh vật lấy các chất từ môi trường cung cấp cho quá trình chuyển hóa trong tế bào đồng thời thải các chất không cần thiết ra ngoài môi trường.
Câu 2 trang 105 SGK Khoa học tự nhiên 7 CTST
Quá trình nào sau đây thuộc trao đổi chất ở sinh vật?
a) Phân giải protein trong tế bào.
b) Bài tiết mồ hôi.
c) Vận chuyển thức ăn từ miệng xuống dạ dày.
d) Lấy carbon dioxide và thải oxygen ở thực vật.
Trả lời:
Các quá trình sau đây thuộc trao đổi chất ở sinh vật:
a) Phân giải protein trong tế bào.
b) Bài tiết mồ hôi.
d) Lấy carbon dioxide và thải oxygen ở thực vật.
Câu 3 trang 106 SGK Khoa học tự nhiên 7 CTST
Thế nào là quá trình chuyển hóa các chất trong tế bào? Cho ví dụ.
Trả lời:
- Quá trình chuyển hóa các chất trong tế bào tập hợp tất cả các phản ứng hóa học diễn ra trong tế bào, được thể hiện qua quá trình tổng hợp và phân giải các chất.
- Ví dụ:
+ Thực vật tổng hợp đường glucose từ nước và carbon dioxide qua quá trình quang hợp.
+ Phân giải đường glucose để tạo ra năng lượng trong quá trình hô hấp tế bào.
+ Quá trình hô hấp tế bào: Các phân tử hữu cơ bị phân giải ⟶ CO2 và H2O + ATP
Câu 4 trang 106 SGK Khoa học tự nhiên 7 CTST
Thế nào là chuyển hóa năng lượng?
Trả lời:
- Chuyển hóa năng lượng là sự biến đổi năng lượng từ dạng này sang dạng khác.
Ví dụ: Năng lượng ánh sáng mặt trời (quang năng) được chuyển hóa thành năng lượng được tích trữ trong các liên kết hóa học (hóa năng) trong quá trình quang hợp.
Câu 5 trang 106 SGK Khoa học tự nhiên 7 CTST
Sự biến đổi nào sau đây là chuyển hóa năng lượng trong cơ thể sinh vật?
a) Quang năng → Hóa năng.
b) Điện năng → Nhiệt năng.
c) Hóa năng → Nhiệt năng.
d) Điện năng → Cơ năng.
Trả lời:
Chuyển hóa năng lượng trong cơ thể sinh vật bao gồm các sự biến đổi sau:
a) Quang năng → Hóa năng (quang hợp ở thực vật)
c) Hoá năng → Nhiệt năng (Quá trình phân giải chất hữu cơ trong tế bào)
Các biến đổi b) Điện năng → Nhiệt năng và d) Điện năng → Cơ năng không phải là sự chuyển hóa năng lượng trong cơ thể sinh vật mà là sự chuyển hóa năng lượng thường thấy trong các thiết bị điện như nồi cơm điện, quạt điện,…
Câu hỏi củng cố trang 106 SGK Khoa học tự nhiên 7 CTST
Sinh vật có sử dụng hết toàn bộ các chất được lấy từ môi trường không? Giải thích.
Trả lời:
Sinh vật không sử dụng hết toàn bộ các chất được lấy từ môi trường vì trong quá trình trao đổi chất có thải ra ngoài các chất không cần thiết và các chất dư thừa.
2. Vai trò của trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng trong cơ thể
Câu 6 trang 107 SGK Khoa học tự nhiên 7 CTST
Quá trình trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng có vai trò gì đối với cơ thể sinh vật? Cho ví dụ.
Trả lời:
Vai trò của quá trình trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng đối với cơ thể sinh vật:
- Cung cấp nguyên liệu cấu tạo, thực hiện chức năng của tế bào và cơ thể:
+ Sản phẩm của các quá trình chuyển hóa trong tế bào tạo nên nguồn nguyên liệu tham gia cấu tạo nên tế bào và cơ thể: protein là thành phần cấu tạo nên màng sinh chất,...
+ Tham gia thực hiện chức năng của tế bào: diệp lục tham gia quá trình quang hợp,...
- Cung cấp năng lượng: Quá trình phân giải các chất hữu cơ giải phóng năng lượng để cung cấp cho các hoạt động sống của cơ thể như vận động, vận chuyển các chất,...
Câu hỏi củng cố trang 107 SGK Khoa học tự nhiên 7 CTST
Điều gì sẽ xảy ra đối với sinh vật nếu quá trình trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng bị ngừng lại? Giải thích?
Trả lời:
Nếu quá trình trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng bị ngừng lại, cơ thể sẽ không thể duy trì sự sống, sinh trưởng, phát triển và sinh sản vì:
- Không được cung cấp chất dinh dưỡng từ môi trường, chức năng của các tế bào trong cơ thể bị đình trệ, không thể tiếp tục quá trình tái tạo và lớn lên.
- Cơ thể không thể tự sản sinh ra năng lượng để phục vụ cho các hoạt động sống cơ bản của con người: các chất độc hại, dư thừa không thể bài tiết ra môi trường, bị hạn chế và tích tụ trong cơ thể,...
Câu hỏi vận dụng trang 107 SGK Khoa học tự nhiên 7 CTST
Nhiệt độ cơ thể của một vận động viên đang thi đấu và một nhân viên đang làm việc trong văn phòng có gì khác nhau? Giải thích?
Trả lời:
- Nhiệt độ cơ thể của một vận động viên đang thi đấu cao hơn nhiệt độ cơ thể của một nhân viên đang làm việc trong văn phòng.
- Nguyên nhân: Ở vận động viên đang thi đấu, cơ thể hoạt động mạnh nên nhu cầu năng lượng của cơ thể tăng nên khiến cho tốc độ chuyển hóa vật chất và năng lượng nhanh hơn. Quá trình chuyển hóa vật chất và năng lượng ngoài giải phóng năng lượng cho cơ thể sử dụng còn giải phóng ra nhiệt. Do đó, khi quá trình chuyển hóa vật chất và năng lượng diễn ra nhanh hơn, nhiệt lượng tỏa ra càng nhiều khiến nhiệt độ cơ thể của vận động viên đó tăng hơn mức bình thường.
Giải KHTN 7 Chân trời sáng tạo bài 22 phần Bài tập
Câu 1 trang 107 SGK Khoa học tự nhiên 7 CTST
Cho ba trường hợp sau: (A) người đang chơi thể thao, (B) người đang ngủ, (C) người đang đi bộ.
a) Hãy so sánh tốc độ trao đổi chất ở ba trường hợp trên. Giải thích.
b) Xác định quá trình chuyển hóa năng lượng ở trường hợp (A) và (C).
Trả lời:
a) Tốc độ trao đổi chất từ nhanh đến chậm: (A) - (C) - (B).
- Người đang chơi thể thao và người đi bộ có tốc độ trao đổi chất nhanh vì họ cần nhiều năng lượng để phục vụ cho hoạt động của cơ thể. Các quá trình hô hấp, bài tiết mồ hôi,... cũng diễn ra nhanh và liên tục để điều hòa nhiệt độ, giải phóng chất độc hại ra khỏi cơ thể,...
- Người đang ngủ có tốc độ trao đổi chất chậm nhất vì họ chỉ cần một phần năng lượng vừa đủ để duy trì các hoạt động sống cơ bản như tuần hoàn, hô hấp, tiêu hoá,...
b) Quá trình chuyển hóa năng lượng ở trường hợp (A) và (C):
Hóa năng (năng lượng tích trữ trong các hợp chất hóa học của cơ thể) chuyển hóa thành động năng (hoạt động của cơ bắp) và nhiệt năng (nhiệt độ của cơ thể).
Câu 2 trang 107 SGK Khoa học tự nhiên 7 CTST
Hãy đề xuất một số biện pháp giúp tăng cường quá trình trao đổi chất ở cơ thể người.
Trả lời:
Một số biện pháp giúp tăng cường quá trình trao đổi chất ở cơ thể:
- Uống đủ nước, cung cấp đầy đủ các nhóm chất cho cơ thể.
- Vận động thường xuyên và chú ý nâng cao cường độ luyện tập.
- Hạn chế sử dụng các chất kích thích như rượu, bia,...
- Không thức khuya, ngủ đủ giấc (6 - 8 tiếng/ngày).
- Sử dụng hợp lí một số loại đồ ăn, thức uống có khả năng giúp tăng cường quá trình trao đổi chất ở cơ thể người như cà phê đen, trà xanh, đồ cay,…
-/-
Các bạn vừa tham khảo toàn bộ nội dung soạn KHTN 7 bài 22 Chân trời sáng tạo: Vai trò của trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng của sinh vật do Đọc Tài Liệu biên soạn, tổng hợp. Các em có thể dùng làm tài liệu tham khảo hữu ích trong quá trình chuẩn bị bài trước khi đến lớp.