Cùng Đọc tài liệu gợi ý trả lời câu 3 phần câu hỏi cuối bài nội dung Soạn bài Câu cá mùa thu Cánh diều, giúp các em soạn bài thật tốt trước khi tới lớp.
Câu 3 trang 50 SGK Ngữ văn 10 tập 1 Cánh diều
Trả lời
Cách 1
- Không gian bài thơ vô cùng trong trẻo, tĩnh lặng, thoáng đãng nhưng lại gợi ra sự cô đơn.
- Đó cũng chính là hoàn cảnh của Nguyễn Khuyến khi về quê ở ẩn. Mọi thứ đều phảng phất nỗi buồn, sự trống trải, từ cái lạnh lẽo của ao thu, cái bé tẻo teo của chiếc thuyền, cái lơ lửng của tầng mây hay cái vắng teo của con người. Có lẽ chính Nguyễn Khuyến cũng đang cảm thấy lạc lõng, cô đơn, trơ trọi giữa những biến động của thời cuộc nên chọn cách sống ẩn dật.
Cách 2
- Không gian trong bài thơ ngày càng thu hẹp lại, cái tĩnh mịch, vắng vẻ càng bao trùm. Mây thu, trời thu, ngõ trúc đều mang nét đặc trưng riêng: thanh sơ, dịu nhẹ, yên tĩnh.
- Không gian ấy phù hợp với tâm trạng đầy uẩn khúc, cô quạnh của tâm hồn tác giả. Qua hoàn cảnh chúng ta có thể hiểu đó là nỗi lòng non nước, nỗi lòng thời thế của nhà nho có lòng tự trọng và lòng yêu quê hương đất nước như Nguyễn Trãi.
Cách 3
- Bốn câu thơ đầu tả cảnh, một bức tranh phong cảnh rất đẹp với một không gian trong trẻo và tĩnh lặng. Cái gì cũng nhỏ bé, thanh sơ gợi một không gian thật yên bình nhưng cô đơn, vắng lặng.
+ Màu sắc: xanh ao, xanh trời, xanh sóng và sắc vàng của chiếc lá rơi xuống mặt ao.
+ Sự chuyển động, một sự chuyển động rất khẽ: sóng hơi gợn tí, lá vàng khẽ đưa vèo, tầng mây lơ lửng. Cả bài thơ chỉ có một tiếng động duy nhất – tiếng cá đớp động nhưng là đớp động dưới chân bèo.
- Bốn câu thơ cuối, không gian rộng, sâu đối lập với mặt ao hẹp, gợn sóng nhẹ và hiu hắt gió, lại cộng thêm với “Ngõ trúc quanh co khách vắng teo” tạo cho không gian một cảm giác hiu quạnh. Cảnh làng quê trong trẻo trong ánh mắt của thi nhân nhưng phảng phất nỗi buồn. Cảnh tĩnh và vắng, bởi đó là cảnh được nhìn qua tâm trạng của một thi nhân đang mang nặng trong lòng nỗi trăn trở nhân tình thế thái.
Xem thêm:
- Chú ý cách gieo vần và sử dụng từ láy, từ chỉ màu sắc và âm thanh
- Những câu thơ nào diễn tả trạng thái tĩnh và động của cảnh vật?
- Hãy trình bày hoàn cảnh ra đời của bài thơ Câu cá mùa thu
- Chủ thể trữ tình đã quan sát cảnh vật từ những góc độ nào?
- Qua bài thơ Câu cá mùa thu, em hiểu gì về tình cảm, nỗi lòng của nhà thơ
- Tìm đọc hai bài thơ Vịnh mùa thu và Uống rượu mùa thu
- Chuyển các câu thơ tả cảnh mùa thu trong bài thơ Câu cá mùa thu
-/-
Trên đây là gợi ý trả lời câu hỏi "Em có nhận xét gì về không gian được khắc họa trong bài thơ? Không gian ấy có liên quan như thế nào đến cuộc sống, tâm trạng của nhà nho ẩn dật Nguyễn Khuyến?" do Đọc tài liệu biên soạn. Chúc các em soạn văn 10 Cánh diều thật tốt trước khi tới lớp.