Phần ngữ liệu sử dụng cho phần đọc hiểu trong Kì thi trung học phổ thông Quốc gia về bài thơ Trước biển của nhà thơ Vũ Quần Phương là một trong những ngữ liệu chọn lọc, đáp ứng mục tiêu giáo dục, đảm bảo có độ khó và độ dài tương đương với các văn bản trong chương trình Ngữ văn Trung học phổ thông.
Các câu hỏi 1, 2, 3 đều có thể thực hiện qua các câu trả lời ngắn. Câu 4 yêu cầu thí sinh có thể bày tỏ suy nghĩ riêng nhưng phải hợp lí, thuyết phục, phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật.
Cùng tìm hiểu lại kiến thức Đọc hiểu Trước biển này em nhé:
Bài thơ Trước biển
Biết nói gì trước biển em ơi!
Trước cái xa xanh thanh khiết không lời
Cái hào hiệp ngang tàng của gió
Cái kiên nhẫn của nghìn đời sóng vỗ
Cái nghiêm trang của đá đứng chen trời
Cái giản đơn sâu sắc như đời
Chân trời kia biển mãi gọi người đi
Bao khát vọng nửa chừng tan giữa sóng
Vầng trán mặn giọt mồ hôi cay đắng
Bao kiếp vùi trong đáy lặn mù tăm
Nhưng muôn đời vẫn những cánh buồm căng
Bay trên biển như bồ câu trên đất
Biển dư sức và người không biết mệt
Mũi thuyền lao mặt sóng lại cày bừa
Những chân trời ta vẫn mãi tìm đi
Em ơi em biển sâu rộng nhường kia
Ai biết được tự nơi nào biển mặn
Ơi hạt muối mang cho đời vị mặn
Tự bao giờ biển đã biết thương ta
Anh lặng im trên bãi cát như mơ
Trưa cô độc mặt trời lên chót đỉnh
Chỉ còn anh với nghìn trùng sóng đánh
Với nghìn trùng sâu lắng thương em
Chiều nay thôi khi nước thuỷ triều lên
Biển lại xoá dấu chân anh trên cát
Đời thay đổi những vui buồn sẽ khác
Vui buồn nào chẳng đậm lẽ thương nhau
Đến bao giờ anh được đứng cùng em
Trước biển lớn cuộc đời thương cảm ấy
Đêm gió trở mấy lần con sóng dậy
Chân trời nào đang có cánh buồm đi?
Ôi cuộc đời sâu rộng nhường kia
Sâu như biển, rộng như triều tít tắp
Vị biển mặn đến quá chừng mặn chát
Hạt muối đời hai đứa cắn chung nhau
Anh hiểu sao con sóng sớm bạc đầu
Anh hiểu sao chúng ta lại yêu nhau
Biển rộng quá, biển cần trời, cần đất
Bờ dẫu xa, bờ còn là có thật
Biển không cùng biển vẫn đỡ hơn anh
Trưa biển này anh chỉ nắm tay anh
Sóng bạc đầu biển vẫn mãi tươi xanh
Khi ta hết cuộc đời kia vẫn thế
Cái lúc ta chẳng được chờ nhau nữa
Gió vẫn vào thầm thĩ lá thông non
Dưới bãi xa con sóng vẫn bồn chồn
Vẫn chờ đợi một cái gì chưa tới
Mặt trời lên những chân trời lại mới
Những chân trời mờ ảo thuở ngày thơ...
Những cánh buồm lại rẽ sóng ra đi
Gió còn trẻ và buồm đang khao khát
Thuyền quăng lưới như đàn chim tha rác
Mặt biển bằng vui như mái nhà ta
Biết nói gì trước biển quá bao la
Trước tất cả những điều đơn giản thế
Anh đứng lặng nghe ngấm vào chất bể
Tiếng sóng dào trên một bãi dương xa...
Tác giả: Vũ Quần Phương
Nguồn:
1. Vầng trăng trong chiếc xe bò, NXB Văn học, 1988
2. Thơ Việt Nam 1945-1985, NXB Văn học, 1985
Đề Đọc hiểu Trước biển - Đề thi THPT Quốc Gia môn Văn năm 2019 như sau:
"Biết nói gì trước biển em ơi
Trước cái xa xanh thanh khiết không lời
.......
Biển dư sức và người không biết mệt
Mũi thuyền lao mặt sóng lại cày bừa
Những chân trời ta vẫn mãi tìm đi"
Câu 1. Đoạn trích trên được viết theo thể thơ nào?
Câu 2: Anh/ Chị hiểu nội dung các dòng thơ sau như thế nào?
Vầng trán mặn giọt mồ hôi cay đắng
Bao kiếp vùi trong đáy lạnh mù tăm
Câu 3. Hãy cho biết hiệu quả của phép điệp trong các dòng thơ sau:
"Cái hào hiệp ngang tàng của gió
Cái kiên nhẫn nghìn đời sóng vỗ
Cái nghiêm trang của đá đứng chen trời
Cái giản đơn sâu sắc như đời"
Câu 4. Hành trình theo đuổi khát vọng của con người được thể hiện trong đoạn trích gợi cho anh/chị suy nghĩ gì?
Đáp án Đọc hiểu Trước biển
Câu 1:
Thể thơ: Tự do
Câu 2:
Nội dung các dòng thơ:
- Thể hiện sự vấn vả, hi sinh của con người
- Bộc lộ niềm thương cảm của tác giả.
Câu 3:
Hiệu quả của phép điệp: "Cái"
- Nhấn mạnh vẻ đẹp phong phú của biển cả
- Tạo giọng điệu hào hứng, say mê.
Câu 4:
Các em có thể đưa ra những suy nghĩ của bản thân về hành trình theo đuổi khát vọng của con người.
Gợi ý:
- Ý chí và nghị lực trong cuộc sống vô cùng quan trọng với mỗi chúng ta
- Khát vọng là những ước mơ, mong muốn của con người trong cuộc sống.
- Hành trình theo đuổi khát vọng không bao giờ là đơn giản, thuận lợi, có những hi sinh, những mất mát.
Tác giả Vũ Quần Phương đã nói về hành trình theo đuổi khát vọng của con người được thể hiện thông qua hình tượng biển: "Chúng ta thấy biển như cuộc đời, có người may, người rủi, có người hạnh phúc, có người cay đắng, nhưng không vì thế mà người ta chán đời. Người hạnh phúc hay người không hạnh phúc vẫn cứ yêu đời, vẫn sống. Cái gì là tột cùng hạnh phúc cũng là cao nhất của gian truân, là thử thách của người ta, thì ví với biển. Cho nên nó dễ thành hình tượng để nói đến cái cực của con người, cái cực để con người đạt hạnh phúc, cái cực để chấp nhận cay đắng. Bởi vì luôn chứa bí ẩn, qua được gian truân ấy là hy vọng, không bao giờ nguôi nếu người ta nghĩ đến biển." - Theo bài PV báo Vannghequandoi.
Xem thêm: Nghị luận về theo đuổi ước mơ
Mong rằng với những nội dung tóm tắt Đọc hiểu Trước biển này các em sẽ có một cách nắm bắt khác đề đạt điểm cao trong phần Đọc hiểu của kì thi THPT Quốc gia môn Văn nhé!