Truyện ngắn “Đôi Tai của Tâm Hồn” mang ý nghĩa biểu đạt sự cảm nhận tinh tế, sâu sắc của con người đối với thế giới xung quanh. Truyện được kể một cách giản dị, dễ hiểu nhưng không kém phần sâu sắc. Tác giả đã miêu tả tâm lí nhân vật một cách tinh tế. Qua đó, người đọc có thể cảm nhận được nỗi buồn, sự cô đơn của cô bé và lòng nhân ái, bao dung của ông cụ. Đây cũng là một văn bản mang nhiều ý nghĩa sâu sắc mà thầy cô giáo dễ đặt câu hỏi trong các bài thi, bài kiểm tra. Dưới dây là những câu hỏi mà Đọc tài liệu đã tổng hợp được:
Đọc văn bản:
ĐÔI TAI CỦA TÂM HỒN
Một cô bé vừa gầy vừa thấp bị thầy giáo loại ra khỏi dàn đồng ca. Cũng chỉ tại cô bé ấy lúc nào cũng chỉ mặc mỗi một bộ quần áo vừa bẩn vừa cũ, lại rộng nữa.
Cô bé buồn tủi khóc một mình trong công viên. Cô bé nghĩ : “Tại sao mình lại không được hát ? Chẳng lẽ mình hát tồi đến thế sao ?”. Cô bé nghĩ mãi rồi cô cất giọng hát khe khẽ. Cô bé cứ hát hết bài này đến bài khác cho đến khi mệt lả mới thôi.
“Cháu hát hay quá !”. Một giọng nói vang lên : “Cảm ơn cháu, cháu gái bé nhỏ, cháu đã cho ta cả một buổi chiều thật vui vẻ”. Cô bé ngẩn người. Người vừa khen cô bé là một ông cụ tóc bạc trắng. Ông cụ nói xong liền đứng dậy và chậm rãi bước đi.
Hôm sau, khi cô bé đến công viên đã thấy cụ già ngồi ở chiếc ghế đá hôm trước, khuôn mặt hiền từ mỉm cười chào cô bé. Cô bé lại hát, cụ già vẫn chăm chú lắng nghe. Cụ vỗ tay nói lớn : “Cảm ơn cháu, cháu gái bé nhỏ của ta, cháu hát hay quá !”. Nói xong cụ già lại chậm rãi một mình bước đi.
Cứ như vậy nhiều năm trôi qua, cô bé giờ đây đã trở thành một ca sĩ nổi tiếng. Cô gái vẫn không quên cụ già ngồi tựa lưng vào thành ghế đá trong công viên nghe cô hát. Một buổi chiều mùa đông, cô đến công viên tìm cụ nhưng ở đó chỉ còn lại chiếc ghế đá trống không.
“Cụ già ấy đã qua đời rồi. Cụ ấy điếc đã hơn 20 năm nay.” — Một người trong công viên nói với cô. Cô gái sững người. Một cụ già ngày ngày vẫn chăm chú lắng nghe và khen cô hát lại là một người không có khả năng nghe?
(Hoàng Phương)
Đọc hiểu Đôi tai của tâm hồn - Đề số 1
Đọc ngữ liệu sau và trả lời câu hỏi: (Ngữ liệu là văn bản truyện ngắn)
Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính và thể loại của văn bản trên?
Câu 2:
a. Nêu ý kiến của em về câu văn: Cô gái sững người, bật khóc. Hóa ra, bao nhiêu năm nay, tiếng hát của cô luôn được khích lệ bởi một đôi tai đặc biệt: đôi tai của tâm hồn.
b. Cho biết nội dung chính của văn bản
Câu 3: Chỉ ra và phân tích biệ pháp tu từ đặc sắc trong câu văn: Cô gái sững người, bật khóc. Hóa ra, bao nhiêu năm nay, tiếng hát của cô luôn được khích lệ bởi một đôi tai đặc biệt: đôi tai của tâm hồn.
Câu 4: Thông điệp truyền tải qua đoạn trích? Chọn thông điệp tâm đắc nhất> Lí do chọn thông điệp đó
Trả lời câu hỏi đọc hiểu:
Câu 1:
- Phương thức biểu đạt chính: tự sự
- Thể loại văn bản: văn bản tự sự
Câu 2:
a. Câu "Cô gái sững người, bật khóc. Hoá ra bao nhiêu năm nay, tiếng hát của cô được khích lệ bởi một đôi tai đặc biệt: đôi tai của tâm hồn" có thể hiểu rằng: cô gái cảm động vì được ủng hộ bởi ông lão điếc, mặc dù ông không nghe thấy nhưng ông dành tất cả sự chú ý để lắng nghe, khích lệ cô bé thực hiện đam mê, đôi tai của tâm hồn không phải đôi tai bình thường mà nó là sự đồng cảm, thương xót, quý mến xuất phát từ trái tim nhân hậu và bao dung
b. Nội dung chính của văn bản: vẫn còn lòng tốt trong cuộc sống, điều ấy khiến con người tự tin hơn, sống tốt hơn
Câu 3:
Biện pháp tu từ đặc sắc trong câu văn "Cô gái sững người, bật khóc. Hoá ra bao nhiêu năm nay, tiếng hát của cô được khích lệ bởi một đôi tai đặc biệt: đôi tai của tâm hồn" là: ẩn dụ. Phép ẩn dụ "đôi tai của tâm hồn" có nghĩa rằng đây không phải đôi tai bình thường mà nó là đôi tai cảm nhận được những ấm áp, tình người xung quanh, nó đại diện cho lòng nhân ái, bao dung của ông cụ dành cho cô bé. Bằng cách sử dụng phép ẩn dụ, câu văn trở nên có chiều sâu, hấp dẫn hơn, đồng thời nhấn mạnh ý nghĩa của câu chuyện: không chỉ nhìn bề ngoài mà đánh giá một con người, ta nên nhìn vào tâm hồn họ, trao đi yêu thương để cuộc sống tốt đẹp hơn
Câu 4:
- Thông điệp truyền tải qua đoạn trích:
+ Đừng nhìn vẻ bề ngoài mà đánh giá năng lực thật sự của họ
+ Hãy trao đi yêu thương, động viên, khích lệ, ta sẽ giúp ai đó tự tin hơn, thậm chí khiến cuộc đời họ thay đổi
+ Phải luôn nỗ lực, rèn luyện chăm chỉ, tin vào bản thân thì mới có thể đạt được thành công .......
- Thông điệp tâm đắc nhất và giải thích lí do: có thể chọn 1 trong 3 thông điệp trên hoặc lựa chọn một thông điệp khác mà bạn thấy được qua đoạn trích trên.
Đọc hiểu Đôi tai của tâm hồn - Đề số 2
Đọc ngữ liệu sau và trả lời câu hỏi: (Ngữ liệu là văn bản truyện ngắn)
Câu 1: Vì sao cô bé buồn tủi khóc một mình trong công viên ?
A. Vì cô bé không có bạn chơi cùng
B. Vì cô bé bị loại khỏi dàn đồng ca
C. Vì cô không có quần áo đẹp
D. Vì cô luôn mặc bộ quần áo cũ và bẩn.
Câu 2: Cụ già đã làm gì cho cô bé ?
A. Cụ nói:“Cháu hát hay quá. Cháu đã cho ta cả một buổi chiều thật vui vẻ”.
B. Cụ khuyên cô bé tập luyện để hát tốt hơn
C. Cụ trở thành người thân, đã dạy cô bé hát
D. Cụ khuyên cô bé một ngày nào đó con sẽ trở thành ca sĩ.
Câu 3:Tình tiết bất ngờ gây xúc động trong câu chuyện là gì ?
A. Cụ già đã qua đời
B. Cụ già vẫn lắng nghe và động viên cô bé hát lại là một người điếc
C. Cô bé đã trở thành một ca sĩ nổi tiếng
D. Cô bé không hề biết cụ già vẫn lắng nghe và động viên cô bé hát
Câu 4: Ý nghĩa của câu chuyện là gì ?
A. Ca ngợi cụ già có tâm hồn nhân hậu, đồng cảm, chia sẻ với khó khăn của người khác.
B. Ca ngợi nghị lực của cô bé đã vươn lên để trở thành ca sĩ nổi tiếng
C. Ca ngợi sự kiên trì của cụ già đã lắng nghe cô bé hát.
D. Ca ngợi cô bé đã không quên cụ già
Câu 5: Theo em, vì sao câu chuyện có tên là“Đôi tai của tâm hồn”?
Trả lời:
Câu chuyện có tên là"Đôi tai của tâm hồn"vì câu chuyện đã bộc lộ ra được vẻ đạp tâm hồn nhân ái và sự đồng cảm, khích lệ của cụ già dành cho cô bé.
Câu 6: Em có suy nghĩ gì khi đọc xong câu chuyện trên ?
Trả lời:
Qua câu chuyện, em cảm nhận được ông lão là người có tâm hồn nhân hậu, đã khích lệ tinh thần cô bé nỗ lực để trở thành một ca sĩ nổi tiếng.
Câu 7: Câu:“Một cô bé vừa gầy vừa thấp bị loại ra khỏi dàn đồng ca của trường.”có 2 tính từ.
Trả lời:
Hai tính từ trong câu trên là: gầy, thấp
Câu 8: Dấu phẩy trong câu văn:“Nhiều năm trôi qua, cô bé đã trở thành một ca sĩ nổi tiếng.’’có tác dụng gì?
Trả lời:
Dấu phẩy trong câu văn trên có tác dụng ngăn cách trạng ngữ với chủ ngữ và vị ngữ.
Câu 9:Từ trái nghĩa với từ“buồn bã”là từ gì? Đặt câu với từ tìm được.
Trả lời:
Trái nghĩa với từ buồn bã là vui vẻ.
Ví dụ: Chị Mai rất vui vẻ vì đã đạt được thành tích học sinh giỏi.
Đọc hiểu Đôi tai của tâm hồn - Đề số 3
Đọc ngữ liệu và khoanh tròn chữ cái trước câu trả lời đúng: (Ngữ liệu là văn bản truyện ngắn)
Câu 1:Vì sao cô bé buồn tủi khóc một mình trong công viên?
A. Vì cô không có quần áo đẹp.
B. Vì cô không có ai chơi cùng.
C. Vì cô bị thầy giáo loại ra khỏi dàn đồng ca.
Câu 2:Cuối cùng trong công viên cô bé đã làm gì?
A. Suy nghĩ xem tại sao mình không được hát trong dàn đồng ca.
B. Cất giọng hát khe khẽ hết bài này đến bài khác cho đến khi mệt lả.
C. Ngồi trò chuyện với cụ già.
Câu 3: Cụ già đã nói gì và làm gì?
A. Cụ nói:“Cháu hát hay quá ! Cháu đã cho ta cả một buổi chiều thật vui vẻ.”
B. Cụ khuyên cô bé cố gắng tập luyện để hát tốt hơn.
C. Trong nhiều năm, cụ vẫn đến công viên ngồi chăm chú lắng nghe cô bé hát.
Câu 4: Tình tiết bất ngờ gây xúc động nhất trong câu chuyện là gì?
A. Cụ già đã qua đời.
B. Cụ già vẫn lắng nghe và động viên cô hát lại là một người bị điếc, không có khả năng nghe.
C. Cô bé đã trở thành một ca sĩ nổi tiếng.
Câu 5: Nhận xét nào đúng nhất để nói về cụ già trong câu chuyện?
A. Là một người kiên nhẫn.
B. Là một con người hiền hậu.
C. Là một con người nhân hậu, luôn biết quan tâm, chia sẻ, động viên người khác.
Câu 6: Nguyên nhân nào trong các nguyên nhân sau khiến cô bé trở thành một ca sĩ?
A. Vì cô bé bị loại ra khỏi dàn đồng ca.
B. Vì có lời khen, động viên của ông cụ tóc bạc trắng.
C. Vì cô bé cứ hát hết bài này đến bài khác cho đến khi mệt lả mới thôi.
Câu 7: Từ “hay”trong câu“Cháu hát hay quá!”là tính từ, động từ hay quan hệ từ?
A. Động từ
B. Tính từ
C. Quan hệ từ.
Câu 8:Dấu gạch ngang sau có tác dụng gì?
“Cụ già đó qua đời rồi. Cụ ấy điếc đã hơn 20 năm nay.” - Một người trong công viên nói với cô.
A. Chỗ bắt đầu lời nói của nhân vật trong đối thoại.
B. Phần chú thích trong câu.
C. Các ý trong một đoạn liệt kê.
Câu 9:“Cô bé nghĩ mãi rồi cô cất giọng hát khe khẽ. Cô bé hát hết bài này đến bài khác cho đến khi mệt lả mới thôi”.Hai câu văn trên được liên kết với nhau bằng cách?
A. Lặp từ ngữ.
B. Thay thế từ ngữ.
C. Cả hai cách thay thế và lặp từ ngữ.
Câu 10:Tìm và gạch chân các đại từ xưng hô trong câu:
“Cảm ơn cháu, cháu gái bé nhỏ của ta, cháu hát hay quá!”
Trả lời:
“Cảm ơncháu,cháu gáibé nhỏ củata,cháuhát hay quá!”
Đọc hiểu Đôi tai của tâm hồn - Đề số 4
Đọc ngữ liệu và khoanh tròn chữ cái trước câu trả lời đúng: (Ngữ liệu là văn bản truyện ngắn)
Câu 1:Vì sao cô bé buồn tủi khóc một mình trong công viên?
A. Vì cô bé không có bạn chơi cùng.
B. Vì cô bé bị loại ra khỏi dàn đồng ca.
C. Vì cô không có quần áo đẹp.
D. Vì cô bé luôn mặc bộ quần áo rộng , cũ và bẩn.
Câu 2:Cuối cùng, trong công viên, cô bé đã làm gì?
A. Suy nghĩ và khóc một mình.
B. Gặp gỡ và trò chuyện với một cụ già.
C. Cất giọng hát khe khẽ hết bài này đến bài khác cho đến khi mệt lả.
D. Một mình ngồi khóc xong rồi tiếp tục chơi.
Câu 3:Cụ già đã làm gì cho cô bé?
A. Cụ nói:"Cháu hát hay quá! Cháu đã cho ta cả một buổi chiều thật vui vẻ”.
B. Cụ khuyên cô bé cố gắng tập luyện để hát tốt hơn.
C. Cụ trở thành người người thân của cô bé, dạy cô bé hát.
D. Cụ khuyên cô bé rồi một ngày nào con sẽ trở thành ca sĩ.
Câu 4:Tình tiết bất ngờ gây xúc động nhất trong câu chuyện là gì? (0,5điểm)
A. Cô bé không hề biết cụ già vẫn lắng nghe và động viên cô bé hát.
B. Cụ già tốt bụng.
C. Cô bé đã trở thành một ca sĩ nổi tiếng.
D. Một người nói với cô“Cụ già đó qua đời rồi. Cụ ấy điếc đã hơn 20 năm nay”.
Câu 5:Nguyên nhân nào khiến cô bé trở thành ca sĩ?
Trả lời:
Nguyên nhân cô bé trở thành ca sĩ chính là vì nhờ vào lời khen, lời động viên và khích lệ của cụ già tóc bạc trắng.
Câu 6:Qua câu chuyện này, em có nhận xét gì về cụ già?
Trả lời:
Qua câu chuyện này, em cảm thấy cụ già là một người vô cùng nhân hậu, đồng cảm thấu hiểu và khích lệ cô bé tiến tới ước mơ ca sĩ của mình.
Câu 7:Trong câu"Hôm ấy, lần đầu Phương đến lớp trễ, cô giáo lấy làm lạ, hỏi mãi.”Em hãy gạch 1 gạch dưới chủ ngữ, 2 gạch dưới vị ngữ trong câu sau
Trả lời:
Hôm ấy, lần đầu Phương đến lớp trễ, cô giáo/ lấy làm lạ, hỏi mãi.
Chủ ngữ: Cô giáo.
Vị ngữ: lấy làm lạ, hỏi mãi.
Câu 8:“Cô bé nghĩ mãi rồi cô cất giọng hát khe khẽ. Cô bé cứ hát hết bài này đến bài khác cho đến khi mệt lả mới thôi”. Hai câu văn trên được liên kết với nhau bằng cách nào?
A. Lặp từ ngữ.
B. Thay thế từ ngữ
C Thay thế và lặp từ ngữ
D. Lặp từ ngữ và thay thế từ ngữ.
Câu 9: Câu"Nhiều năm trôi qua, cô bé đã trở thành một ca sĩ nổi tiếng.”
Dấu phẩy câu trên có tác dụng ngăn cách bộ phận nào của câu
Trả lời:
Dấu phẩy câu trên có tác dụng ngăn cách bộ phận trạng ngữ với chủ ngữ và vị ngữ của câu
Câu 10: Đặt câu:
a) Câu ghép có cặp quan hệ từ : Vì ....nên....
b) Câu ghép có cặp từ hô ứng : ...càng.......càng......
Trả lời:
a) Vì Hoa chưa chú ý học tập nên thành tích học tập của cô chưa được như mong muốn.
b) Trời càng mưa thì cây cối càng thêm tươi tốt.
Trên đây là tổng hợp những câu hỏi Đọc hiểu Đôi tai của tâm hồn (tự luận + trắc nghiệm có đáp án) của tác giả Hoàng Phương. Chúc các em ôn thit thật tốt!