Sở GD&ĐT Đồng Nai chính thức công bố đề thi minh họa thi vào 10 môn Ngữ văn dành cho học sinh lớp 9 trên địa bàn tỉnh để giúp các em làm quen và thử sức với đề thi tại nhà. Đề thi chi tiết như sau:
Đề thi
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỒNG NAI ĐỀ THI MINH HỌA | KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 NĂM HỌC 2020 - 2021 MÔN: NGỮ VĂN Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian giao đề |
I. ĐỌC HIỂU (3.0 điểm)
Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:
[1] Hôm qua, mình share (chia sẻ) cái clip về tình cảm của động vật hoang dã với người giải cứu nó trên mạng và viết: “Tới một cô tinh tinh bị bỏ rơi, khi được cứu và thả cho trở về rừng, cô còn biết ôm chầm lấy người từng cứu mình”. Mọi người cảm thán quá chừng. Hầu hết nghiêng về hướng “Cứu vật vật trả ơn – cứu nhân nhân trả oán”. Còn mình, thú thật, khi ngắm mãi cái ôm đó của con tinh tinh với người phụ nữ của trạm cứu hộ, khi viết những dòng đó, mình đã nghĩ nhiều hơn đến ý: Đến con vật mà còn biết ôm choàng lấy con người để biểu lộ tình cảm, còn giữa con người chúng ta, vì sao hà tiện làm chi những cái ôm?
[2] Mình cứ xem đi xem lại cái ôm thắm thiết, đầy tình cảm thương yêu của cô tinh tinh và cái vỗ vỗ lưng đầy động viên an ủi của người phụ nữ. Mấy lần như một, cứ xem tới đoạn đấy, là nước mắt lại trào ra. Và bạn nghiệm lại đi, đâu phải chỉ có mỗi trường hợp này.
[3] Có phải một trăm lần như một, mỗi lần bạn được ngắm cảnh hai người (hoặc mở rộng ra, chúng sanh nói chung) ôm choàng lấy nhau - dẫu đó là vợ chồng, cha con mẹ con, anh chị em, hay bạn bè, người thân, đồng nghiệp, thậm chí những người xa lạ vì thương cảm hoặc cảm kích nhau mà ôm choàng lấy nhau, trái tim bạn lại trào dâng một dòng cảm xúc ấm áp, tựa như dòng nước chảy xuôi?
[4] Đó, tác động của những cái ôm đó. Không chỉ làm rung cảm những người trong cuộc, mà còn làm những người xung quanh ấm áp lây.
(Lê Đỗ Quỳnh Hương, Trích Thương còn không hết - ghét nhau chi,
Nxb Trẻ, 2017, tr.57 - 58)
Câu 1 (0.5 điểm): Xác định thành phần khởi ngữ trong đoạn văn số 1.
Câu 2 (0.5 điểm): Khi xem cái clip về tình cảm của động vật hoang dã với người giải cứu nó, tác giả bài viết đã nghĩ về điều gì?
Câu 3 (1.0 điểm): Xác định và nêu tác dụng của một phép tu từ được sử dụng trong đoạn văn số 3.
Câu 4 (1.0 điểm): Em có đồng ý với ý kiến của tác giả về tác động của những cái ôm là “Không chỉ làm rung cảm những người trong cuộc, mà còn làm những người xung quanh ấm áp lây.” không? Vì sao?
II. LÀM VĂN (7.0 điểm)
Câu 1 (2.0 điểm)
Viết một đoạn văn khoảng 150 chữ với câu chủ đề: Là con người, hà tiện làm chi những cái ôm.
Câu 2 (5.0 điểm)
Cảm nhận vẻ đẹp của người lao động qua hai đoạn thơ sau:
Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng,
Ra đậu dặm xa dò bụng biển,
Dàn đan thế trận lưới vây giăng.
Và:
Câu hát căng buồm với gió khơi,
Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời.
Mặt trời đội biển nhô màu mới,
Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi.
(Trích Đoàn thuyền đánh cá, Huy Cận, Ngữ văn 9, tập 1)
- HẾT -
Trên đây là đề thi minh họa vào 10 2020 môn Ngữ Văn của tỉnh Đồng Nai, đừng quên còn rất nhiều tài liệu đề thi thử tuyển sinh vào lớp 10 môn Ngữ văn khác đang đợi các em khám phá nhé!
Đáp án tham khảo
I. ĐỌC HIỂU (3.0 điểm)
Câu 1: Thành phần khởi ngữ trong đoạn văn số 1: "Còn mình"
Câu 2: Khi xem cái clip về tình cảm của động vật hoang dã với người giải cứu nó, tác giả bài viết đã nghĩ nhiều hơn đến ý: Đến con vật mà còn biết ôm choàng lấy con người để biểu lộ tình cảm, còn giữa con người chúng ta, vì sao hà tiện làm chi những cái ôm?
Câu 3: Phép tu từ được sử dụng trong đoạn văn số 3: liệt kê, so sánh. (Các em chỉ cần nêu 1 trong 2)
- Liệt kê: "vợ chồng, cha con mẹ con, ... , thậm chí những người xa lạ: để diễn tả đầy đủ, sâu sắc hơn những chủ thể muốn nói tới trong lời văn.
- So sánh: So sánh "trái tim bạn lại trào dâng một dòng cảm xúc ấm áp, tựa như dòng nước chảy xuôi" giúp làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho lời văn. khiến cho cái ôm dù là "thương cảm hoặc cảm kích nhau" đều khiến ta cảm thấy thật ấm áp và hạnh phúc biết bao.
Câu 4: HS nêu quan điểm của bản thân rồi đưa ra lập lập để làm rõ quan điểm đó.
II. LÀM VĂN (7.0 điểm)
Câu 1 (2.0 điểm)
Yêu cầu về hình thức: một đoạn văn khoảng 150 chữ
Yêu cầu về nội dung: chủ đề bàn luận: "Là con người, hà tiện làm chi những cái ôm."
Gợi ý: Sử dụng ngữ liệu đã được cho ở phần đọc hiểu làm dẫn chứng để minh họa.
Câu 2 (5.0 điểm)
Nội dung cần đạt được:
Mở bài:
- Nêu ngắn gọn về bài thơ Đoàn thuyền đánh cá và tác giả Huy Cận.
- Trích dẫn 2 đoạn thơ: là
Thân bài: Cảm nhận vẻ đẹp của người lao động:
Khổ thơ 1:
Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng,
Ra đậu dặm xa dò bụng biển,
Dàn đan thế trận lưới vây giăng.
Tác giả cho bạn đọc thấy con tàu đánh cá như tàu chiến, những ngư dân như những người anh hùng trên biển khơi:
- Hình ảnh mạnh mẽ, hùng tráng: con thuyền đi nhanh như “lái gió”, cánh buồm trắng ôm trọn mặt trăng, thuyền đi “giữa mây cao với biển bằng”
- Động từ “lướt”: cảm giác đi như bay, mạnh mẽ ⇒ hình ảnh đẹp, con thuyền được người lao động điều khiền khéo léo, đi trên biển như thuyền có phép lạ bay trên mây.
- Việc đánh cá của người lao động được hiển thị thật tài tình và đầy chiến thuật như đi đánh giặc: thuyền ra “dặm xa dò bụng biển”, “Dàn đan thế trận lưới vây giăng”.
Khổ thơ 2:
Câu hát căng buồm với gió khơi,
Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời.
Mặt trời đội biển nhô màu mới,
Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi.
- Tác giả lặp lại một số hình ảnh giống cảnh đoàn thuyền ra khơi ở khổ 1 của bài thơ: câu hát, mặt trời nhưng với những sắc thái mới:
- Ngư dân vẫn hát cùng gió khơi, bây giờ là khúc ca ăn mừng thành quả của một đêm lao động miệt mài => khổ thơ cuối giống như điệp khúc của một bài hát, tạo cảm giác tuần hoàn về thời gian, về công việc lao động; nhấn mạnh khí thế tâm trạng của những người dân, tinh thần sôi nổi, khẩn trương
- Đoàn thuyền vẫn đi thật nhanh, như “chạy đua cùng mặt trời” để về cho kịp phiên chợ buôn bán => biện pháp khoa trương, hình ảnh nhân hóa => con người và vũ trụ chạy đua trong cuốc vận hành vô tận, con người đã mang tầm vóc lớn lao của thiên nhiên vũ trụ trong cuộc chạy đua này và con người đã chiến thắng
- Kết thúc bài thơ chính là cảnh bình minh "Mặt trời đội biển nhô màu mới” => kết thúc một đêm làm việc như bao ngày, người lao động vẫn hoạt động theo như sự tuần hoàn vốn có của thời gian.
- Hình ảnh “ mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi” gợi nhiều liên tưởng như những mặt trời nhỏ bé đang tỏa rạng niềm vui trước thành quả lao động mà con người đã giành được sau một đêm lao động trên biển. => đó là cảnh tượng đẹp huy hoàng giữa bầu tròi và mặt biển, giữa thiên nhiên và thành quả lao động.
Kết bài
2 đoạn thơ đều nói tới vẻ đẹp của con người lao động cũng như sự hòa hợp giữa thiên nhiên và con người: "thiên nhiên cho con người nhiều của cải, con người cũng cần biết ơn thiên nhiên, con người và thiên nhiên là bạn đồng hành qua đó thể hiện niềm tin, niềm vui trước cuộc sống mới, cuộc sống tự do lao động.
-/-
Tham khảo thêm văn mẫu:
- Phân tích bài thơ Đoàn thuyền đánh cá
- Dàn ý phân tích vẻ đẹp người lao động trong Đoàn thuyền đánh cá
Trên đây là đáp án tham khảo đề thi minh họa tuyển sinh vào 10 môn Văn tỉnh Đồng Nai năm 2020, mong rằng với nội dung này các em sẽ thử sức đề thi thử vào lớp 10 và ôn luyện kiến thức thật tốt!
Đề thi minh họa môn khác: