Nhằm giúp các em dễ dàng hơn trong chuẩn bị Soạn bài Thăng Long - Đông Đô - Hà Nội: một hằng số văn hóa Việt Nam trước khi tới lớp. Đọc tài liệu tổng hợp và biên soạn các gợi ý trả lời câu hỏi phần CÂU HỎI CUỐI BÀI trang 97 SGK Ngữ Văn 10 tập 1 Cánh Diều
Câu hỏi
Để giúp người đọc hiểu đặc điểm của “văn hoá Thăng Long - Hà Nội”, tác giả đã huy động, kết nối thông tin từ những lĩnh vực nào? Hãy chỉ ra biểu hiện cụ thể của các loại thông tin ấy (Ví dụ: thông tin địa lí – “Hà Nội [...] là thủ đô tự nhiên của lưu vực sông Hồng, của miền Bắc Việt Nam").
(Câu hỏi 4 trang 97 SGK Ngữ Văn 10 tập 1 Cánh Diều)
Trả lời
Gợi ý 1:
Tác giả đã kết nối thông tin thông các các linh vực về lịch sử, địa lí, văn hóa, xã hội, văn học, con người…
Cụ thể:
- Lịch sử:
+ Triều đình Lý Trần đưa việc thờ cúng các anh hùng dân tộc.
+ Nhà nước dân tộc Lý – Trần – Lê lại nâng các lễ hội đua thuyền, đấu vật, hất phết, tung còn, múa rối nước, máu chạy đàn dân gian lên thành quốc lễ.
+ trường cao cấp về Văn (Quốc Tử Giám), về Võ (Giảng Võ đường) từ thế kỉ XI.
- Địa lí:
+ Là thủ đô tự nhiên của lưu vực sông Hồng, của miền Bắc Việt Nam.
+ Đông, Nam, Đoài, Bắc, mỗi vùng đều có một trữ lượng Folklore phong phú.
+ Hồ Tây – Hồ Gươm, núi Nùng, núi Khán…
- Văn hóa, xã hội:
+ Kết quả của tinh hoa bốn phương tụ hội, đua trí, đua tài, học hỏi người ngoài và nâng cao.
+ Hình thành một mạng lưới làng quê sản xuất đặc sản nông phẩm và sản phẩm ven đô, thủ công nội đô.
- Văn học: ca dao, tục ngữ, ngạn ngữ…
- Con người:
+ Lao động giỏi, làm thợ giỏi, làm thầy cũng giỏi.
+ Nhu cầu lựa chọn, đòi hỏi.
+ Sành ăn, sành mặc, đánh giặc giỏi, làm ăn tài…
+ Truyền thống hiếu học.
+ Nếp sống thanh lịch.
Gợi ý 2:
- Thông tin địa lí: vị trí địa lí của Hà Nội, những sông hồ, núi, …
- Thông tin văn học: trữ lượng dân gian phong phú, ca dao, tục ngữ, dân ca…trích dẫn các câu ca dao, ngạn ngữ…
- Thông tin về văn hóa: các lễ hội dân gian, tôn giáo…
Gợi ý 3:
- Về lịch sử: triều đình Lý Trần đưa việc thờ cúng các anh hùng dân tốc như Phù Đổng,...về giữa phố phường và xóm trại ven đô; nhà nước dân tộc Lý - Trần - Lê lại nâng các lễ hội đua thuyền. đấu vật, hất phết, tung còn,...phục trang sang trọng hơn.
- Về địa lí: Hà Nội, như các nhà địa lí học nhận định,...trung tâm đầu não của cả nước; Đông, Nam, Đoài, Bắc, mỗi vùng đều có một trữ lượng folklore,..
- Về văn hóa, xã hội: trước hết, người Hà Nội, kết quả của tinh hoa bốn phương tụ hội, đua trí,...làm thầy cũng giỏi.
-/-
Trên đây là gợi ý trả lời chi tiết câu hỏi 4 trang 97 SGK Ngữ văn 10 tập 1 Cánh Diều "Để giúp người đọc hiểu đặc điểm của “văn hoá Thăng Long - Hà Nội”, tác giả đã huy động, kết nối thông tin từ những lĩnh vực nào? Hãy chỉ ra biểu hiện cụ thể của các loại thông tin ấy". Hy vọng sẽ giúp các em tự chuẩn bị bài học trước khi tới lớp.
Trọn bộ tài liệu Soạn văn 10 Cánh Diều