Bài thơ Tiếng hát con tàu của Chế Lan Viên là những cảm xúc chân thành, tha thiết của tác giả trong công cuộc dựng xây đất nước, sự hòa nhập với nhân dân, với cuộc sống mới. Để giúp bạn hiểu rõ ràng và sâu sắc hơn về các dạng đề đọc hiểu liên quan đến bài thơ, cùng Đọc Tài Liệu tham khảo một số đềTiếng hát con tàu đọc hiểu dưới đây và xem gợi ý đáp án của từng đề bạn nhé:
Đề đọc hiểu Tiếng hát con tàu
Đề số 1
Đọc đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi:
“Ơi kháng chiến ! Mười năm qua như ngọn lửa
Nghìn năm sau, còn đủ sức soi đường.
Con đã đi nhưng con cần vượt nữa
Cho con về gặp lại Mẹ yêu thương.
Con gặp lại nhân dân như nai về suối cũ
Cỏ đón giêng hai, chim én gặp mùa,
Như đứa trẻ thơ đói long gặp sữa
Chiếc nôi ngừng bỗng gặp cánh tay đưa”.
(Chế Lan Viên, Tiếng hát con tàu)
Câu 1, Phong cách ngôn ngữ, phương thức biểu đạt chính ?
Câu 2, Đoạn thơ thể hiện tâm tư, tình cảm gì của nhân vật trữ tình ?
Câu 3, Cách xưng hô : con – Mẹ yêu thương trong đoạn thơ có ý nghĩa gì ?
Câu 4, Nêu hiệu quả nghệ thuật của việc sử dụng hình ảnh so sánh trong đoạn thơ
Đáp án đề đọc hiểu Tiếng hát con tàu số 1
Câu 1:
- Phong cách ngôn ngữ của đoạn thơ trên là: phong cách ngôn ngữ nghệ thuật
- Phương thức biểu đạt chính là: biểu cảm
Câu 2: Đoạn thơ thể hiện những suy ngẫm về ý nghĩa của cuộc kháng chiến và diễn tả niềm sung sướng, hạnh phúc lớn lao, ý nghĩa sâu xa của cuộc trở về gặp lại nhân dân của nhân vật trữ tình.
Câu 3: Cách xưng hô : con – Mẹ yêu thương trong đoạn thơ có ý nghĩa là: thể hiện lòng biết ơn sâu nặng của con với cuộc kháng chiến, với tây bắc. Tây Bắc chính là mảnh đất mẹ, là Mẹ Tổ quốc, Mẹ nhân dân mà Chế Lan Viên đang khao khát trở về.
Câu 4: Hiệu quả nghệ thuật của việc sử dụng hình ảnh so sánh trong đoạn thơ là:
- Hình ảnh so sánh ý nghĩa của cuộc kháng chiến như ngọn lửa diễn tả sự ấm áp, soi đường chỉ lối của Đảng, cách mạng. Cuộc kháng chiến đã lùi vào quá khứ, nhưng nó là những năm tháng không thể nào quên, những kỉ niệm không thể nào phai nhạt,vẫn như ngọn lửa, ngọn đuốc soi đường nghìn năm sau.
Có thể bạn quan tâm: Soạn bài Tiếng hát con tàu - Chế Lan Viên
Đề số 2
Đọc đoạn thơ và thực hiện các yêu cầu sau:
Con gặp lại nhân dân như nai về suối cũ
Cỏ đón giêng hai, chim én gặp mùa,
Như đứa trẻ thơ đói lòng gặp sữa
Chiếc nôi ngừng bỗng gặp cánh tay đưa.
(Tiếng hát con tàu – Chế Lan Viên,
Sách Ngữ văn 12, NXBGD-2007, tr. 144)
Câu 1. Xác định những phương thức biểu đạt trong đoạn thơ.
Câu 2. Cách xưng hô con trong đoạn thơ có ý nghĩa gì?
Câu 3. Chỉ ra và nêu tác dụng các biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn thơ.
Câu 4. Đoạn thơ thể hiện tâm tư, tình cảm gì của nhân vật trữ tình?
Đáp án đề đọc hiểu Tiếng hát con tàu số 3
Câu 1: Những phương thức biểu đạt trong đoạn thơ là: Biểu cảm, miêu tả, tự sự.
Câu 2: Cách xưng hô con trong đoạn thơ có ý nghĩa là: Tác giả xưng con thể hiện lòng biết ơn sâu nặng của mình với cuộc kháng chiến, với tây bắc. Tây Bắc chính là mảnh đất mẹ, là Mẹ Tổ quốc, Mẹ nhân dân mà Chế Lan Viên đang khao khát trở về.
Câu 3:
- Biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn thơ là: so sánh
- Tác dụng của việc sử dụng biện pháp tu từ đó là: Tác giả dùng tới 5 hình ảnh so sánh, là những so sánh kép, tầng bậc, làm thành từng chum hình ảnh độc đáo : nghệ sĩ như nai, cỏ, én, đứa trẻ thơ đói lòng ; nhân dân như suối ngọt, như cánh tay đưa nôi,… Tất cả những hình ảnh trên đều lấy từ đời sống tự nhiên gần gũi của con người, nhưng trong cách nói của nhà thơ nó vẫn gợi lên những liên tưởng mới lạ, đưa lại hiệu quả thẫm mĩ cao.
Câu 4: Đoạn thơ thể hiện những tâm tư, tình cảm của nhân vật trữ tình đó là: niềm vui người chiến sĩ cách mạng khi gặp lại nhân dân. Về với nhân dân là về với những gì thân thuộc nhất, môi trường thuận lợi nhất; với niềm vui, hạnh phúc chờ mong; về với ngọn nguồn thiết yếu nhất cùa sự sống; về với lòng mẹ, tình mẹ bao la…Những hình ảnh diễn tả niềm sung sướng tột độ, ý nghĩa sâu xa của cuộc trở về cho thấy sự trở về này là lẽ tự nhiên, hợp quy luật : nghệ sĩ phải đến với nhân dân, gắn bó mật thiết với cuộc sống của nhân dân.
Đề số 3
Đọc đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi:
Trên Tây Bắc! Ôi mười năm Tây Bắc
Xứ thiêng liêng rừng núi đã anh hùng
Nơi máu rỏ tâm hồn ta thấm đất
Nay dạt dào đã chín trái đầu xuân.
Ơi kháng chiến! Mười năm qua như ngọn lửa
Nghìn năm sau, còn đủ sức soi đường,
Con đã đi nhưng con cần vượt nữa
Cho con về gặp lại mẹ yêu thương.
(Trích Tiếng hát con tàu – Chế Lan Viên)
Câu 1: Nêu ý chính của đoạn thơ?
Câu 2: Ý nghĩa của từ, cụm từ “máu rỏ”, “chín trái đầu xuân” trong đoạn thơ?
Câu 3: Hãy cho biết hiệu quả nghệ thuật của biện pháp tu từ so sánh ở đoạn thơ thứ 2?
Đáp án đề đọc hiểu Tiếng hát con tàu số 3
Câu 1: Ý chính của đoạn thơ là: Tây Bắc và cuộc kháng chiến mười năm có ý nghĩa lớn lao,vĩ đại,nhất là đối với các văn nghệ sĩ tiền chiến.
Câu 2: Ý nghĩa của từ, cụm từ “máu rỏ”, “chín trái đầu xuân” trong đoạn thơ là:
- Ý nghĩa từ “máu rỏ”: Chế Lan Viên nhớ Tây Bắc vì đây là nơi “máu rỏ”’, tức là nơi mà ông và đồng đội đã từng chiến đấu.
- Ý nghĩa của cụm từ: “chín trái đầu xuân ” trong đoạn thơ: mảnh đất bị tàn phá ngày xưa đã tự hồi phục lại.
Câu 3: Hiệu quả nghệ thuật của biện pháp tu từ so sánh ở đoạn thơ thứ 2 là: Nhớ về cuộc kháng chiến chống Pháp trường kỳ gian khổ, nhà thơ lại xúc động, bồi hồi. Tác giả tự ví cuộc kháng chiến rực rỡ, sục sôi như “ngọn lửa”- ngọn lửa niềm tin sắt đá của người chiến sĩ vào chiến thắng ngày mai, ngọn lửa yêu nước bừng cháy trong lòng của mỗi con người Việt Nam. Và sức mạnh của ngọn lửa đó đủ soi đường cho bao thế hệ mai sau, hệt như kim chỉ nam của chân lý lòng yêu nước
Kiến thức bài Tiếng hát con tàu - Chế Lan Viên cũng là một bài mẫu các em có thể tham khảo để có thể nắm chắc hơn những kiến thức cơ bản của bài thơ trước khi đặt bút vào viết bài văn.
-------------
Trên đây là một số đề đọc hiểu Tiếng hát con tàu của Chế Lan Viên mà Đọc tài liệu đã sưu tầm được, mong rằng sẽ giúp ích cho các em trong quá trình ôn tập tại nhà!