Đề cương Văn 8 học kì 2 2019 dưới đây được Đọc tài liệu biên tập nhằm hỗ trợ các em ôn tập học kì bài Chiếu dời đô của Lí Công Uẩn
Đề cương môn Ngữ văn 8 học kì 2 bài Chiếu dời đô
I. Kiến thức cơ bản
a. Tác giả Lí Công Uẩn
- Tên: Lí Công Uẩn (974 1028) tức vua Lí Thái Tổ.
- Quê quán: quê Bắc Ninh.
- Cuộc đời:
- Ông là người thông minh, nhân ái, có chí lớn, lập được nhiều chiến công.
- Ông là người đã sáng lập vương triều nhà Lí, lấy niên hiệu là Thuận Thiên.
b. Tác phẩm Chiếu dời đô
- Chiếu dời đô được ông viết năm Canh tuất, niên hiệu Thuận Thiên thứ nhất 1010.
c. Bố cục
- Bài văn được chia làm 3 phần
- Phần 1: Từ đầu đến "phong tục phồn thịnh": Dời đô là hợp với mệnh trời.
- Phần 2: Từ "Thế mà ... không thể không dời đổi": Phê phán hai nhà Đinh, Lê không theo mệnh trời.
- Phần 3: Còn lại: Thành Đại La có đủ ưu thế để trở thành kinh đô đất nước.
d. Đặc điểm cơ bản của thể "chiếu"
- Chiếu là thể văn do vua dùng để ban bố mệnh lệnh xuống thần dân.
- Mục đích, chức năng của chiếu là công bố những chủ trương, đường lối, nhiệm vụ mà vua, triều đình nêu ra và yêu cầu thần dân thực hiện. Một số bài chiếu thể hiện tư tưởng chính trị lớn lao, có ảnh hưởng đến vận mệnh của cả triều đại, đất nước.
- Về hình thức, chiếu có thể được làm bằng văn vần, văn biền ngẫu hoặc văn xuôi, được công bố và đón nhận một cách trang trọng.
e. Giá trị nội dung
- Bài chiếu thể hiện khát vọng của nhân dân: định đô ở đồng bằng, non sông thu về một mối, đất nước vững mạnh. Triều Lí đủ sức lãnh đạo nhân dân xây dựng đất nước.
f. Giá trị nghệ thuật
- Bài viết lập luận chặt chẽ, có tình có lí. Yếu tố biểu cảm thuyết phục dễ đi vào lòng người
Có thể bạn quan tâm: Soạn bài Chiếu dời đô - Lí Công Uẩn
II. Phân tích tác phẩm
a. Cơ sở của việc cần thiết phải dời đô
- Các triều đại nhiều lần dời đô nên việc nước lâu dài.
- Nhà Thương, nhà Chu nhiều lần dời đô nên vận nước dài lâu.
- Các triều đại nhiều lần không chịu dời đô nên việc nước lâu dài.
- Nhà Đinh, nhà Lê không chịu chuyển dời nên vận nước ngắn ngủi.
- Hai luận cứ rất thuyết phục vì dẫn chứng toàn diện, phong phú.
- Lập luận chặt chẽ, tập trung nêu bật được dụng ý cần nói: Nhất định phải thay đổi.
- Lý lẽ sắc sảo vì đã thể hiện được mối quan hệ giữa dời đô với sự thịnh suy của hoàng tộc và nhân dân.
- Thái độ: đồng tình với các triều đại viết mệnh trời, thuận lòng dân mà thay đổi và phê phán, lên án các triều đại kinh thường mệnh trời mà không chịu đổi.
→ Như vậy bản chất của việc dời đô là chính đáng, có lợi cho dân tộc, cho đất nước. Sử Trung Quốc đã ghi rõ điều đó lẽ nào ta không làm theo họ để cho "vận nước lâu dài, phong tục phồn thịnh".
b. Lí do chọn Đại La là kinh đô mới
- Liệt kê hàng loạt những điểm tốt của Đại La.
- Là kinh đo cũ của Cao Vương.
- Vị trí địa lý thuận lợi: Ở vào trung tâm của trời đất, được cái thế rồng cuộn, hổ ngồi. Đã đúng ngôi nam bắc đông tây: là nơi tiện hướng nhìn sông dựa núi.
- Địa thế đẹp: rộng mà bằng, đất đai cao mà thoáng chứ không thấp như Hoa Lư.
- Cuộc sống dân cư được đảm bảo, mọi mặt kinh tế, chính trị đều pháp triển.
- Lời cảm tạ chân thành trời đất.
→ Đánh giá cao vị trí, lợi thế và tiềm năng phát triển của Đại La bằng một cảm xúc trầm trồ, thiết tha. Vị vua anh minh như Lí Thái Tổ đã nhìn thấy trước cả một tương lai rực rỡ của đất nước Đại Việt.
----------
Các em vừa tham khảo đề cương Ngữ văn 8 học kì 2 2019/2020 bài Chiếu dời đô của Lí Công Uẩn. Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em có thể hoàn thành tốt bài thi của mình trong kì thi học kì.Chúc các em thi tốt!