Đề thi chính thức Văn vào 10 tỉnh Đồng Tháp năm 2018
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TỈNH ĐỒNG THÁP ĐỀ CHÍNH THỨC (Đề gồm có 01 trang) | KỲ THI TUYÊN SINH VÀO LỚP 10 NĂM HỌC 2018 - 2019 Môn: NGỮ VĂN Ngày thi: 06/7/2018 Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian phải đề |
Câu 1. (2,0 điểm)
a) Đọc đoạn thơ dưới đây và trả lời các câu hỏi:
Con ơi tuy thô sơ da thịt
Lên đường
Không bao giờ nhỏ bé được
Nghe con.
(Ngữ văn 9, tập hai, trang 73, NXB Giáo dục Việt Nam)
- Đoạn thơ trên trích từ tác phẩm nào? Tác giả là ai?
- Đoạn thơ là lời dặn của ai với ai? Dặn về điều gì?
b) Thực hiện các yêu cầu bên dưới:
- Chỉ ra và gọi tên thành phân biệt lập trong câu sau
Lúc đi, đứa con gái đầu lòng của anh – và cũng là đứa con duy nhất của anh, chưa đây một tuổi.
(Nguyễn Quang Sáng, Chiếc lược ngà)
- Trong hai từ xuân của các phần trích dưới đây, từ nào được dùng theo nghĩa gốc, từ nào được dùng theo nghĩa chuyển?
Ngày xuân (1) con én đưa thoi,
Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi.
(Nguyễn Du, Truyện Kiều)
Ngày xuân (2) em hãy còn dài,
Xót tình máu mủ thay lời nước non.
(Nguyễn Du, Truyện Kiều)
Câu 2. (3,0 điểm)
Viết một đoạn văn nghị luận trình bày suy nghĩ của em về sự cần thiết phải có tính tự lập đối với giới trẻ trong học tập và cuộc sống.
Câu 3. (5,0 điểm)
Cảm nhận của em về vẻ đẹp nhân vật anh thanh niên trong phần trích truyện ng Lặng lẽ Sa Pa của nhà văn Nguyễn Thành Long (Ngữ văn 9, tập một, NXB Giáo dục Việt Nam). Từ đó, bày tỏ suy nghĩ về lẽ sống đẹp mà nhân vật gợi ra cho bản thân em.
--- HẾT ---
Đáp án tham khảo đề Văn vào 10 tỉnh Đồng Tháp năm 2018
Câu 1. (2,0 điểm)
a) - Đoạn thơ trên trích từ tác phẩm Nói với con của Y Phương
- Đoạn thơ là lời dặn của cha với người con. Dặn rằng: dù có đi đâu, khi bước vào cuộc hành trình của mình thì có thể “thô sơ”, mộc mạc với áo chàm nhưng không nhỏ bé về khí phách cho nên con không bao giờ được bằng lòng với cuộc sống bó hẹp, tầm thường phải biết trân trọng giữ gìn và phát huy truyền thống của quê hương, ngẩng cao đầu vượt qua chông gai, thử thách để tự tin khi bước vào đời. Nhưng đừng chối bỏ cội nguồn dân tộc, hãy khắc sâu tình cảm quê hương vào trong trái tim mình, luôn tôn trọng và phát triển truyền thống dân tộc.
b)
- Thành phần biệt lập phụ chú: – và cũng là đứa con duy nhất của anh
- Từ ngày xuân (1) được dùng theo nghĩa gốc và ngày xuân (2) được dùng theo nghĩa chuyển
Câu 2. (3,0 điểm)
Giải thích vấn đề: Thế nào là tự lập ?
+ Nghĩa đen : Tự lập là khả năng tự đứng vững và không cần sự giúp đỡ của người khác.
+ Nghĩa bóng : Tự lập là cách sống không dựa dẫm vaò người khác, biết dùng tài năng và bản lĩnh cá nhân để làm chủ cuộc sống của mình.
=>Tự lập là một trong những đức tính nhân bản trong tiến trình thành nhân của một con người. Sống tự lập luôn cần tới khả năng tự chủ để vương tới sự tự do đích thực là không bị nô lệ cho bản năng, cho hoàn cảnh, cho bất cứ chủ thể nào
+ Đối lập với tự lập là sống dựa dẫm, ỷ lại vào người khác, không tự mình giải quyết các công việc dù lớn hay nhỏ.
Phân tích vấn đề
* Biểu hiện của tính tự lập:
Tự lập thể hiện ở sự tự tin, bản lĩnh cá nhân, dám đương đầu với những khó khăn, thử thách, ý chí nỗ lực phấn đấu vươn lên trong học tập.
=> Trong học tập :
+ Tự làm bài tập không để thầy cô, ba mẹ nhắc nhở nhiều.
+ Học thuộc bài trước khi đến lớp.
+ Tự chuẩn bị đồ dùng học tập trước khi đến lớp.
...
=> Trong cuộc sống :
+ Hỗ trợ bố mẹ làm việc nhà
+ Chăm sóc em cho bố mẹ.
+ Hoàn thành công việc được giao ở tường, lớp
...
* Nêu hiện trạng hiện nay
+ Sống dựa dẫm vào người khác là cách sống của những thanh niên “không chịu lớn” và “không đủ lớn”.
+ Trên thực tế, có khá nhiều bạn trẻ đến tuổi trưởng thành có thể sống tự lập nhưng vẫn dựa vào khả năng kinh tế cũng như sự bảo trợ của gia đình để hưởng thụ hoặc phá phách. Sống bằng sự dựa dẫm hay bằng sự bao bọc của gia đình sẽ làm hỏng cuộc đời và mang đến nhiều hệ lụy khó lường cho xã hội.
+ Hiện nay, nhiều học sinh không có tính tự lập trong học tập. Họ có những biểu hiện ỷ lại, dựa dẫm vào bạn bè, cha mẹ. Từ đó, họ có những thái độ tiêu cực : quay cóp, gian lận trong kiểm tra, trong thi cử; không chăm ngoan, không học bài, không làm bài, không chuẩn bị bài. Kết quả: những học sinh đó thường rơi vào loại yếu, kém cả về hạnh kiểm và học tập.
Liên hệ bản thân và rút ra bài học
Câu 3. (5,0 điểm)
Tham khảo bài văn mẫu sau:
Phân tích nhân vật anh thanh niên trong đoạn trích Lặng lẽ Sa Pa ( Nguyễn Thành Long)