Trang chủ

Dàn ý nghị luận Nghịch cảnh không chỉ là một phép thử của tình cảm

Xuất bản: 06/04/2019 - Tác giả:

Hướng dẫn lập dàn ý chi tiết nghị luận về câu nói: Nghịch cảnh không chỉ là một phép thử của tình cảm mà còn là thước đo của trí tuệ và bản lĩnh con người.

Dàn ý bàn về ý nghĩa câu nói Nghịch cảnh không chỉ là một phép thử của tình cảm

Dàn ý tham khảo 1:

I. Mở bài

– Đại thi hào người Đức, Gớt từng nói: “Trí tuệ trưởng thành trong tĩnh lặng, tính cách trưởng thành trong bão táp”. Môi trường và hoàn cảnh sống là những yếu tố quan trọng góp phần làm nên tính cách con người.

– Khẳng định vai trò của hoàn cảnh đối với việc rèn luyện bản lĩnh cho con người, danh ngôn Pháp có câu: “Nghịch cảnh không chỉ là một phép thử của tình cảm mà còn là thước đo của trí tuệ và bản lĩnh con người”.

II. Thân bài

1. Giải thích

– Giải thích từ ngữ:

+ Nghịch cảnh: là hoàn cảnh trớ trêu, éo le, những nghịch lí cản trở cuộc sống của con người; là những rủi ro con người không mong muốn trong cuộc sống.

+ Phép thử: là thử thách cho lòng kiên trì và bản lĩnh của con người trước những hoàn cảnh có vấn đề.

– Nội dung cả câu: Câu nói khẳng định ý nghĩa của nghịch cảnh trong quá trình nhận thức và tự nhận thức của con người: Qua nghịch cảnh, con người không chỉ hiểu biết thêm về tâm hồn, tình cảm của mình, của người khác mà quan trọng hơn thấy được trí tuệ và bản lĩnh trong cuộc sống.

2. Bàn luận

a) Biểu hiện của nghịch cảnh

– Nghịch cảnh là một phần tất yếu của cuộc sống mà ai cũng phải trải qua trong cuộc đời, như: ốm đau, tai nạn, chiến tranh, xung đột…

– Nghịch cảnh cuộc đời là điều không thể tránh. Không ai tránh được những bất trắc trong cuộc sống.

+ Những nghịch cảnh học sinh gặp phải trong học tập: Có khi kết quả đạt được không đồng nhất với những nỗ lực mình bỏ ra.

+ Những nghịch lí trong tình yêu: Những cách trở, bước cản trong tình yêu mà những người yêu nhau thường phải đối diện.

+ Những thất bại trong đường đời: người thì bị mất việc, kinh doanh thất bại, mất đi người thân, khủng hoảng tài chính, người thì đổ vỡ trong các mối quan hệ, hoặc thậm chí sức khỏe sa sút.

– Đôi khi những thử thách đó lại nằm ngoài tầm kiểm soát của ta, nên dù cố gắng đến mấy, ta vẫn phải chấp nhận và đối đầu với nó.

b) Vai trò của nghịch cảnh

– Nghịch cảnh là phép thử của tình cảm:

+ Qua nghịch cảnh, ta hiểu thêm về trái tim, tình cảm của người, thấy được tình cảm của tập thể và của cả dân tộc.

+ Khi thất bại trên đường đời, con người mới nhận ra những giá trị đích thực của cuộc sống, những tình cảm chân – giả mà người, tập thể dành cho mình. Khi đó, chúng ta sẽ trân trọng hơn những tình cảm chân thành mà ta nhận được, sáng suốt hơn khi nhận rõ bạn – thù vốn bị cái hỗn tạp của đời sống làm mờ khuất đi.

– Nghịch cảnh là thước đo của trí tuệ và bản lĩnh con người:

+ Đối diện và vượt qua nghịch cảnh, dân tộc đó sẽ chứng tỏ được tầm vóc của trí tuệ và bản lĩnh của mình. Trong cuộc chiến chống xâm lược, dân tộc ta đã chứng minh được bản lĩnh khi đối đầu với những kẻ thù xâm lược mạnh hơn mình.

+ Đối diện và vượt qua nghịch cảnh, con người sẽ khẳng định được sức mạnh của ý chí, nghị lực và bản lĩnh. Cách con người nhìn nghịch cảnh, cách con người vượt qua nghịch cảnh chính là những bài học vô giá về sức mạnh trí tuệ và bản lĩnh con người.

c) Mở rộng, phản đề

– Tuy nhiên, không chỉ trong nghịch cảnh, con người mới nhận thức được nhiều điều mà ngay trong hoàn cảnh bình thường của cuộc sống thường ngày, chỉ cần con người luôn có ý thức học hỏi, trau dồi kiến thức, cầu tiến, tỉnh táo trong nhận thức… thì con người hoàn toàn có thể rút ra kinh nghiệm cho bản thân và rèn giũa năng lực trí tuệ lẫn bản lĩnh của mình.

– Phê phán quan niệm và hành động sai lầm: chạy trốn hay đầu hàng nghịch cảnh, thiếu tỉnh táo, sáng suốt khi gặp cảnh éo le, ngang trái, dễ thất bại trong công việc, thậm chí bị kẻ thù lợi dụng.

III. Kết bài: Bài học nhận thức và hành động

- Tự làm giàu cho tâm hồn và trí tuệ để có đủ sức mạnh vượt qua nghịch cảnh.

- Sống yêu thương, đoàn kết, tỉnh táo để cùng nhau chiến thắng nghịch cảnh với cả cộng đồng.

Dàn ý tham khảo 2:

I. Mở bài

- Giới thiệu câu nói: Nhấn mạnh đến vai trò của hoàn cảnh sống đối với việc hình thành tính cách và bản lĩnh con người, danh ngôn Pháp có câu “Nghịch cảnh không chỉ là một phép thử của tình cảm mà còn là thước đo của trí tuệ và bản lĩnh con người”.

II. Thân bài

– Cắt nghĩa câu nói:

+ “Nghịch cảnh” là hoàn cảnh éo le, trớ trêu mang đến những khó khăn, thách thức cho cuộc sống của con người.

+ “Phép thử” là thử thách cho lòng kiên trì và bản lĩnh của con người trước những hoàn cảnh có vấn đề.

–> Câu nói đã khẳng định vai trò của hoàn cảnh sống đối với sự hình thành nhân cách và bản lĩnh của con người.

– Nghịch cảnh là những hoàn cảnh không ai mong muốn nhưng nó vẫn xảy đến như một lẽ tất yếu của cuộc sống.

– Trong những hoàn cảnh khó khăn, không mong muốn của cuộc sống, chúng ta sẽ hiểu hơn về tình cảm của bản thân, nhận thức được về tình cảm chân thành từ những người bạn, người thân.

– Trải qua những biến cố ta sẽ thêm trân trọng những người thân yêu.

– Đối diện với những nghịch cảnh, con người sẽ nhận ra những giá trị đích thực của cuộc sống để từ đó ta biết trân trọng hơn những thứ ta đang có và nhận thức được những hạn chế để khắc phục và phát triển trong tương lai.

III. Kết bài

- Không chỉ trong nghịch cảnh mà ngay cả trong những hoàn cảnh thường, để trưởng thành về tính cách, phát triển về trí tuệ chúng ta cần không ngừng học hỏi, trau dồi kiến thức đồng thời có ý thức phê phán những hành động trốn chạy hoàn cảnh, trở thành con rùa rụt cổ.

Dàn ý tham khảo 3:

I. Mở bài

- Dẫn dắt và giới thiệu câu nói :

+ Cuộc sống có nhiều khó khăn, thử thách, thậm chí bất hạnh,…

+ Tuy nhiên, mỗi nghịch cảnh lại có giá trị riêng, nó không chỉ là một phép thử của tình cảm mà còn là thước đo của trí tuệ và bản lĩnh.( trích dẫn nguyên văn câu nói).

II. Thân bài

1. Giới thiệu và giải thích vấn đề

– Nghịch cảnh là hoàn cảnh trớ trêu, nghịch lí, éo le mà con người không mong muốn trong cuộc sống. Ví dụ: ốm đau, tai nan, chiến tranh, xung đột, thất bại trong cuộc sống…

– Nghịch cảnh không chỉ là một phép thử của tình cảm mà còn là thước đo của trí tuệ và bản lĩnh: nghĩa là qua nghịch cảnh, con người không chỉ hiểu thêm về tâm hồn, tình cảm của mình và của người mà quan trọng hơn, thấy được trí tuệ và bản lĩnh trong cuộc sống.

=> Ý kiến trên khẳng định ý nghĩa của nghịch cảnh trong quá trình nhận thức và tự nhận thức của con người.

2. Phân tích, bình luận ý kiến

– Nghịch cảnh là một phần tất yếu của cuộc sống: Trong cuộc sống, rất nhiều người sợ lâm vào khó khăn, nghịch cảnh. Vì thế, họ luôn đặt ra cho mình những câu hỏi như: “Sao mọi thứ lại không trôi chảy?”; “Sao cuộc đời lại đầy rẫy khó khăn, trở ngại?”; “Tại sao điều này lại xảy ra với mình?”; “Tại sao đời bất công đến vậy?”; hay “Tôi đã làm gì để ra nông nỗi này?”. Nhưng nếu suy tư một chút, chúng ta sẽ thấy: nghịch cảnh cuộc đời là điều không thể tránh. Không ai tránh được những bất trắc trong cuộc sống. Thật thế, người thì bị mất việc, kinh doanh thất bại, mất đi người thân, khủng hoảng tài chính, người thì đổ vỡ trong các mối quan hệ, hoặc thậm chí sức khỏe sa sút. Đôi khi những thử thách đó lại nằm ngoài tầm kiểm soát của ta, nên dù cố gắng đến mấy, nó vẫn tan thành mây khói.

– Qua nghịch cảnh, ta hiểu thêm về trái tim mình và trái tim người, thấy được tình cảm của tập thể và cả dân tộc:

– Đối diện và vượt qua nghịch cảnh, mỗi người và cả dân tộc sẽ chứng tỏ được tầm vóc của trí tuệ và bản lĩnh của mình. Thật thế, những người có thái độ tích cực đối với thất bại thì trong đầu họ luôn nghĩ: “Nghịch cảnh không phải là một tảng đá cản lối bước chân bạn. Hãy xem đó như một thềm đá nâng bạn bước cao hơn” (Fanco Molinary).

– Phê phán quan niệm và hành động sai lầm: chạy trốn hay đầu hàng nghịch cảnh, thiếu tỉnh táo, sáng suốt khi gặp hoàn cảnh éo le, ngang trái, dễ thất bại trong công việc, thậm chí bị kẻ thù lợi dụng

3. Một số dẫn chứng:

- Dẫn chứng 1:

Câu chuyện thành công từ những nghịch cảnh

Có một câu chuyện kể rằng: Những nông dân ở miền Nam Alabama đã quen trồng chỉ mỗi một thứ là cây bông (dùng để se chỉ, dệt vải).

Một năm kia, những con sâu bọ đã tàn phá cả vùng. Năm sau những người nông dân đem nhà cửa của họ đi cầm cố để có tiền và lại tiếp tục trồng cây bông, hy vọng vào một kỳ gặt hái tốt đẹp. Thế nhưng, khi những cây bông bắt đầu mọc, những con sâu bọ đó lại đến và phá sạch hầu hết các cánh đồng.

Một số ít những người “sống sót” qua 2 năm đó đã quyết định trồng thử một thứ mà trước đây họ chưa bao giờ trồng, đó là cây lạc (đậu phộng). Và kết quả là cây lạc của họ nhanh chóng được thị trường ưa chuộng, đến nỗi lợi tức của năm đó đủ để họ trả hết nợ của 2 năm trước. Kể từ đó họ trồng cây lạc và rất phát đạt.

Và rồi bạn biết những người nông dân đó làm gì không? Họ trích một phần trong tài sản của mình để dựng một đài kỷ niệm ngay giữa trung tâm thành phố để ghi công “những con sâu bọ”. Bởi nếu không vì những con sâu đó họ sẽ không bao giờ khám phá ra cây lạc. Họ sẽ mãi mãi đủ ăn với nghề trồng cây bông từ thế hệ này qua thế hệ khác.

- Dẫn chứng 2:

Từ một cậu bé bị bỏ rơi trong vườn ngay khi vừa lọt lòng, bị thú hoang ăn mất một chân và bộ phận sinh dục, “chú lính chì” Thiện Nhân đã hồi sinh mạnh mẽ để giờ đây trở thành một cậu bé vui vẻ, hoạt bát, thông minh và vô cùng bản lĩnh.

4. Bài học nhận thức và hành động:

– Tự làm giàu cho tâm hồn và trí tuệ để có đủ sức mạnh vượt qua nghịch cảnh. “Thất bại chỉ là cách chúng ta học hỏi qua phương pháp thử và sai. Chúng ta không chỉ cần chấm dứt ngay nỗi sợ hãi thất bại mà còn cần sẵn sàng chấp nhận thất bại – thậm chí hào hứng đón nhận thất bại. Họ gọi phương pháp đón nhận thất bại này là "thất bại để tiến lên". Bạn chỉ cần bắt tay thực hiện, phạm sai lầm và tiếp tục tiến về phía mục tiêu của mình. Tất cả những kinh nghiệm thu được đều là những thông tin hữu ích bạn có thể sử dụng cho những lần sau” (Jack Canfield – trích trong “Những nguyên tắc thành công”).

– Sống yêu thương, đoàn kết, tỉnh táo để cùng nhau chiến thắng nghịch cảnh với cả cộng đồng.

III. Kết bài

Khẳng định vấn đề: Chúng ta thường than oán mỗi khi rơi vào nghịch cảnh, nhưng mỗi nghịch cảnh lại có giá trị riêng. Ý kiến trên mang lại cho mỗi người bài học quý báu.

» Tham khảo thêm:

Bài văn nghị luận mẫu

Nhà văn Nam Cao từng nói: Đời phải trải qua giông tố nhưng chớ cúi đầu trước giông tố. Có thể hiểu giông tố ở đây chính là những nghịch cảnh của cuộc đời. Nghịch cảnh không chỉ là một phép thử của tình cảm mà còn là thước đo của trí tuệ và bản lĩnh con người.

Câu nói của nhà văn Nam Cao có ý nghĩa rằng trong cuộc đời con người ai cũng sẽ gặp phải những chuyện không may mắn, những tình huống khó khăn, bất trắc tuy nhiên điều quan trọng là con người phải vững vàng, mạnh mẽ để vượt qua những khó khăn đó. Cũng giống như nghịch cảnh vậy, nghịch cảnh chính là những điều trớ trêu trong cuộc sống, những điều này không giống với mong muốn của con người, không thuận theo lẽ tự nhiên. Nghịch cảnh xảy đến là điều không mong đợi với bất kì ai, nó có thể khiến con người suy sụp, nản chí, bỏ cuộc.

Nghịch cảnh đối với tình cảm con người quả thật là một phép thử. Đứng trước nghịch cảnh nếu lòng người thay đổi thì tình cảm đó không bền vững và chưa đủ sâu sắc. Trong tình cảm, nếu gặp nghịch cảnh mà con người vẫn không hề thay lòng đổi dạ thì đó thật sự là một điều đáng quý, đáng trân trọng, nó cho thấy sự son sắt, thủy chung của những người trong cuộc.

Không chỉ vậy, nghịch cảnh còn là thước đo của trí tuệ và bản lĩnh. Nếu gặp nghịch cảnh mà con người tìm cách xoay sở, vượt qua thì người đó hẳn là có trí tuệ rất sáng dạ, thông minh. Vì thực tế không phải người trong cuộc nào cũng có thể minh mẫn tìm ra cách giải quyết cho những vấn đề của mình. Chính vì vậy nếu người nào giải quyết được, lại giải quyết vô cùng trơn tru thì điều đó cho thấy họ là người có tầm hiểu biết và rất nhanh nhạy với các vấn đề.

Tương tự như vậy phải là người rất có bản lĩnh thì mới có thể vững vàng trước nghịch cảnh. Nếu vừa gặp khó khăn, gian nan mọi người đã sợ hãi, rụt rè và không dám dấn thân bước tiếp thì ắt việc lớn sẽ không thành bởi người lèo lái nó chưa có đủ bản lĩnh.

Một người vừa có bản lĩnh, lại có trí tuệ và đầy tình yêu đối với một việc gì đó thì dù có gian truân, bất trắc xảy ra, người đó chắc chắn cũng sẽ vượt qua được mọi việc để đi đến đích cuối cùng. Ngược lại trước nghịch cảnh nếu con người lúng túng, sợ hãi và bỏ cuộc thì điều đó chỉ cho thấy người đó còn chưa đủ năng lực, trình độ, chưa có bản lĩnh và tình yêu sâu sắc đối với công việc của mình.

Không có con đường nào dẫn đến thành công mà trải đầy hoa hồng cả, con người phải có sự chuẩn bị và tâm lí sẵn sàng để đối mặt với những khó khăn thách thức trên con đường của mình. Có như vậy mới đủ bình tâm để vượt qua, ngược lại nếu e rè và sợ gặp khó khăn vậy thì dù là việc lớn hay việc nhỏ cũng đều rất khó thành.

Điều này có tính ứng dụng trong thực tế cuộc sống từ học tập đến công việc, các mối quan hệ. Làm việc gì con người cũng nên chuẩn bị cho mình tâm lí và tri thức bản lĩnh, đứng trước khó khăn hãy bình tĩnh xem xét tìm cách vượt qua chớ vội thoái chí rút lui. Trong công việc học tập, các bạn không nên nản lòng mà bỏ cuộc giữa chừng. Vì thực chất việc học vốn là một công việc đòi hỏi nhiều sự kiên trì vượt qua thách thức, nếu mỗi bạn học sinh hãy chăm chỉ, biết cách vững tâm vậy thì cuối cùng bạn sẽ đạt được nhiều thành tựu, chinh phục được những ngôi trường mình mong muốn, tích lũy được cho bản thân nhiều kinh nghiệm. Hãy biến những nghịch cảnh thành những kinh nghiệm cho bản thân và cố gắng hết mình để vượt qua nghịch cảnh đó.

Văn mẫu 12: Tuyển tập những bài văn hay lớp 12 / Đọc Tài Liệu


CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM