Tham khảo dàn ý cảm nghĩ về truyện Tấm Cám với những luận điểm, dẫn chứng về các nhân vật và những mâu thuẫn xung đột của nhân vật, diễn biến mâu thuẫn xung đột giữa Tấm và mẹ con Cám,... qua đó thấy được giá trị về nội dung và nghệ thuật của câu truyện.
Đề bài: Nêu cảm nghĩ về truyện cổ tích Tấm Cám.
Dàn ý cảm nghĩ về truyện Tấm Cám
I. Mở bài
- Giới thiệu về truyện cổ tích Tấm Cám: Là truyện cổ tích thần kì kể về cuộc hành trình kiếm tìm hạnh phúc gian nan của Tấm
- Trình bày khái quát những suy nghĩ về câu chuyện: Tấm Cám cho chúng ta những bài học cuộc sống, nuôi dưỡng những khát khao và khiến ta có thái độ đánh giá đúng đắn về thiện - ác.
II. Thân bài
1. Nhân vật và những mâu thuẫn xung đột của nhân vật
a. Nhân vật
- Nhân vật Tấm:
+ Là cô bé mồ côi mẹ từ bé, sống cùng dì ghẻ và cô em gái cùng cha khác mẹ.
+ Chịu sự đối xử bất công, độc ác của dì ghẻ, sự ganh ghét, bắt nạt của Cám, phải làm lụng vất vả suốt ngày .
- Mẹ con Cám:
+ Cám: lười biếng, được mẹ nuông chiều chơi dông dài
+ Hai mẹ con Cám mưu mô, thủ đoạn, dùng lời ngon ngọt lừa dối, bóc lột, tước đoạt những niềm vui vật chất và tinh thần của Tấm.
→ Thể hiện sự đồng cảm, xót thương cho thân phận của Tấm, đồng thời lên án, bất bình trước cách đối xử của mẹ con Cám đối với Tấm
b. Những mâu thuẫn xung đột của nhân vật.
- Xuất phát từ mối quan hệ gia đình giữa Tấm và dì ghẻ: Mâu thuẫn dì ghẻ con chồng.
- Xuất phát từ mối quan hệ giữa Tấm và Cám: Mâu thuẫn con chung – con riêng.
- Xuất phát từ thân phận và những hành động, cách đối xử của mẹ con Cám với Tấm: Mâu thuẫn thiện – ác.
→ Những xung đột đó trở thành sườn của câu chuyện, mâu thuẫn ngày càng tăng tiến, xung đột ngày càng quyết liệt, người đọc hồi hộp chờ đợi diễn biến và kết quả của cuộc đấu tranh ấy.
2. Diễn biến mâu thuẫn xung đột giữa Tấm và mẹ con Cám
a. Những mâu thuẫn xoay quanh hơn thua về vật chất và tinh thần.
- Cám lười biếng nhưng muốn cướp phần thưởng là tấm lụa đào nên đã lừa Tấm lấy hết giỏ tép. Tấm ngồi khóc, được Bụt hiện lên tặng cho con cá bống
- Mẹ con Cám muốn diệt trừ người bạn duy nhất của Tấm, đã lừa Tấm đi trăn trâu ở cánh đồng xa, ở nhà giết thịt cá bống. Tấm khóc, bụt hiện lên mách Tấm chôn xương cá vào bốn chân giường.
- Mẹ con Cám không muốn cho Tấm đi xem hội, đã trộn thóc lẫn gạo, bắt Tấm nhặt riêng ra. Tấm khóc. Bụt hiện lên sai chim sẻ xuống giúp đỡ, cho Tấm quần áo, giày, xe ngựa đi trẩy hội. Tấm đánh rơi chiếc giày và được làm hoàng hậu.
⇒ Bày tỏ những cảm nhận về nhân vật thông qua những mâu thuẫn trên:
+ Thương xót cho số phận cô Tấm, hiền lành, chịu khó, nhu mì. Ở chặng đường này, Tấm là cô gái quá mỏng manh, yếu đuối, không làm chủ được cuộc đời, chỉ biết khóc khi bị ngược đãi, hành hạ.
+ Bất bình trước những hành động ngược đãi, những thủ đoạn thủ đoạn cướp đoạt trắng trợn vật chất và tinh thần của mẹ con Cám
⇒ Bày tỏ những cảm nhận về ý nghĩa rút ra từ mâu thuẫn, xung đột.
+ Sự xuất hiện của các chi tiết kì ảo: Ông bụt, con gà biết nói, xương cá bống, chim sẻ là sự bênh vực, tương trợ của nhân dân khi đứng trước hoàn cảnh éo le của Tấm.
+ Thể hiện ước mơ về một xã hội công bằng, ở hiền gặp lành.
b. Xung đột một mất một còn xoay quanh ngôi vị hoàng hậu.
- Xung đột lúc này trở nên gay gắt, quyết liệt, không còn là mâu thuẫn gia đình mà là mâu thuẫn xã hội:
+ Mẹ con Cám đuổi cùng giết tận hòng chiếm đoạt vinh hoa phú quý, không cho Tấm con đường sống.
+ Tấm có sự phát triển trong hành động, phản kháng, đấu tranh một cách mãnh liệt để giành và giữ lấy hạnh phúc vớn thuộc về mình
- Những lần hóa thân của Tấm:
+ Tấm về ăn giỗ cha, mẹ con Cám lừa Tấm trèo lên cây cau, sau đó chặt gốc cau sau đó cướp ngôi hoàng hậu.
+ Tấm hóa thành chim vàng anh báo hiệu cho sự trở về của mình “giặt áo chồng tao thì giặt cho sạch...chớ phơi bờ rào, rách áo chồng tao”. Mẹ con Cám giết thịt chim vàng anh.
+ Tấm hoá thành cây xoan đào tỏa bóng mát cho nhà vua. Mẹ con Cám chặt cây làm khung cửi.
+ Tấm hóa thành con ác trên khung cửi, trực tiếp tuyên chiến với kẻ thù “Cót ca cót két, lấy tranh chồng chi, chị khoét mắt cho”. Mẹ con Cám sợ hãi đem đốt khung cửi.
+ Tấm hóa thành quả thị, hằng ngày bước ra giúp bà hàng nước quét dọn, têm trầu, gặp lại nhà vua và trở về cung làm hoàng hậu.
⇒ Tấm đã có sự trưởng thành, từ bị động sang chủ động, từ yếu đuối, nhu mì trở nên kiên cường, mạnh mẽ. Người đọc không còn thấy thương hại, đồng cảm cho Tấm mà cảm thấy hả hê, vui mừng vì sức sống, sự chiến đấu không khoan nhượng của Tấm trước những âm mưu thâm độc của mẹ con Cám. Sau đó là sự cổ vũ, niềm tin về chiến thắng bất diệt của cái thiện trước cái ác.
⇒ Thể hiện thái độ căm phẫn, bất bình trước những hành động thâm độc, đuổi cùng giết tận của mẹ con Cám
⇒ Ý nghĩa của những lần hóa thân của Tấm: Thể hiện sức sống bất hiệt của cái thiện, ước mơ về một lẽ sống công bằng của nhân dân ta “ở hiền gặp lành, ác giả ác báo”
- Hành động trả thù của Tấm
+ Trước sự ngỡ ngàng và khát khao được xinh đẹp như chị, Tấm đã để Cám xuống hố, rội nước sôi cho trắng đẹp rồi chết
+ Dì ghẻ ăn mắm làm từ thịt con gái cũng kinh khiếp lăn ra chết.
⇒ Có ý kiến đồng tình, có ý kiến phản đối kết thúc này bởi nó mâu thuẫn với sự hiền lành, thùy mị của Tấm
⇒ Bày tỏ sự đồng tình với kết thúc này bởi: tấm là nhân vật chức năng, cô có trách nhiệm hoàn thành nhiệm vụ của nhân dân giao phó là trừng trị tận gốc cái ác. Kết truyện phù hợp với mong muốn của nhân dân.
3. Nghệ thuật
- Cốt truyện li kì, hấp dẫn
- Sử dụng các yếu tố kì ảo
- Xây dựng những mâu thuẫn xung đột có sự tăng tiến, nhân vật có hai tuyến thiện ác rõ ràng.
III. Kết bài
- Khái quát lại những cảm nhận về truyện cổ tích Tấm Cám
- Thể hiện thái độ ca ngợi đối với Tấm, lên án, phê phán mẹ con Cám.
- Rút ra những bài học từ câu chuyện: Hạnh phúc có ngay chốn trần gian, con người hãy đấu tranh để giành lấy hạnh phúc thuộc về mình.
Xem thêm:
Bài văn mẫu cảm nghĩ về truyện Tấm Cám
Kho tàng truyện cổ tích Việt Nam vô cùng phong phú, giàu có. Nhưng có lẽ để lại ấn tượng sâu đậm nhất trong lòng người đọc chính là truyện cổ tích Tấm Cám. Tác phẩm đã cho thấy những vẻ đẹp khác nhau của cô Tấm: thảo hiền, chăm chỉ,… và phẫn nộ trước sự độc ác của mẹ Cám. Tác phẩm để lại dấu ấn không phai mờ trong lòng người đọc.
Trước hết tác phẩm để lại ấn tượng sâu sắc cho người đọc về một cô Tấm hiền lành, chăm chỉ, ngoãn ngoãn nhưng số phận bất hạnh, chịu nhiều bất công. Tấm là con người vô cùng chăm chỉ, lương thiện, đôn hậu: công việc trong nhà một tay Tấm làm lụng, quán xuyến, Cám chỉ biết rong chơi lêu lổng. Cô cần mẫn nên khi mẹ Cám treo phần thưởng là chiếc yếm đỏ bằng sự nhanh nhẹn khéo léo cô đã nhanh chóng bắt đầy giỏ tép. Không chỉ vậy, có người bạn là bống cô còn nhường cơm cho bống, nuôi bống lớn lên,… Đọc đến đây ai lại không xúc động trước tấm lòng lương thiện của cô trước những sinh linh bé nhỏ. Nhưng vẫn như ông cha ta xưa vẫn quan niệm, người hiền lành ắt sẽ có được hạnh phúc, nàng Tấm đã lấy được vua, trở thành hoàng hậu. Đây là phần thưởng xứng đáng cho tấm lòng lương thiện, trong sáng của nàng.
Nhưng cuộc đời Tấm lại chịu nhiều bất hạnh, bất công. “Mẹ Tấm chết từ hồi Tấm mới biết đi”, như vậy ngay từ nhỏ Tâm đã không được sống trong tình yêu thương đủ đầy của cả cha và mẹ. Và đau xót hơn cô phải sống chung với dì ghẻ, một người vô cùng độc ác. Mụ hành hạ, bắt Tấm làm việc từ sáng đến đêm. Còn Cám thì lừa Tấm để trút hết giỏ tép, tranh phần thưởng với Tấm. Phần thưởng cái yếm đào bị mất, Tấm khóc không chỉ vì bị mất phần thưởng mà còn khóc bởi một chút tình cảm, hơi ấm gia đình, sự công bằng cũng bị cướp mất đi. Không dừng lại ở đó Tấm còn bị mất cả người bạn thân thiết – cá bống. Số phận nàng Tấm vô cùng bất hạnh, bị tước đoạt mọi quyền lợi, tước đoạt hết cả vật chất lẫn tinh thần. Tấm chính là đại diện tiêu biểu cho số phận của những con người thấp cổ bé họng trong xã hội xưa.
Đau đớn và xót xa hơn Tấm còn bị mẹ con Cám tước đi mạng sống hết lần này đến lần khác, nhưng nàng không cam chịu mà vùng lên đấu tranh. Cô hóa thành chim vàng anh, bay vào cung vua, nhắc nhở, cảnh cáo Cám: “Giặt áo chồng tao thì giặt cho sạch, phơi áo chồng tao, thì phơi bằng sao, chới phơi bờ rào, rách áo chồng tao”. Bị giết hại nàng biến thành cây xoan đào, thành khung cửi, thành quả thị. Nàng kiên cường, bất khuất không chịu khuất phục trước cái xấu, cái ác. Hành trình đó cho thấy quá trình đấu tranh quyết liệt, không khoan nhượng của cái thiện với cái ác, đồng thời những lần hóa thân của Tấm cũng cho thấy sức sống mãnh liệt của cái thiện, nó không thể bị cái ác tiêu diệt. Sau quá trình đấu tranh không ngừng nghỉ, Tấm đã trở về, lấy lại hạnh phúc của mình và trừng trị những kẻ độc ác. Hành trình đấu tranh của Tấm cũng cho thấy một chân lí: hạnh phúc chỉ có được khi ta biết dũng cảm dành và giữ chúng. Hạnh phúc trở về với Tấm chính là món quà quý giá cho tấm lòng thủy chung, cho sự dũng cảm của cô.
Bên cạnh nhân vật Tấm hiền thục, thảo hiền mang nhiều phẩm chất đẹp đẽ thì phía bên kia lại có tuyến nhân vật vô cùng độc ác, nhẫn tâm chính là mẹ con nhà Cám. Cám là kẻ lười biếng, chỉ ham chơi, không bao giờ giúp đỡ những công việc trong gia đình giúp Tấm. Không chỉ vậy Cám còn là một kẻ xảo trá, lừa Tấm hụp nước cho sâu rồi cướp mất giỏ tép Tấm chăm chỉ bắt được. Chính Cám là người cướp đi phần thưởng quý giá đầu tiên của Tấm. Cám còn nghe lời mẹ, gây ra bao nhiêu điều độc ác với Tấm, thậm chí giết Tấm. Lòng dạ của Cám vô cùng thâm hiểm.
Và người độc ác nhất phải kể đến chính là mụ dì ghẻ, mụ là chính là đầu mối gây nên mọi đau khổ cho Tấm. Chính mụ dì ghẻ đã dung thứ để Cám lộng hành, chính mụ ta bắt Tấm làm việc ngày đêm, không chỉ vậy mụ còn đang tâm giết Bống – người bạn duy nhất của Tấm. Mụ lần lượt cướp hết đi niềm vui tinh thần của Tấm, ngay cả nhu cầu đi xem hội mụ cũng tìm cách tước đoạt nốt. Mụ quả là một người phụ nữ xấu xa.
Những tưởng sau khi Tấm làm hoàng hậu, mụ ta sẽ không tìm cách hại Tấm nữa. Nhưng không phải vậy, chặng sau của câu chuyện tội ác của mụ còn nhân lên gấp bội. Mụ là người bày mưu để Tấm về và giết chết Tấm với kế sách chị chết, em thay và quả thực ý định của mụ đã thành hiện thực. Nhưng điều mụ không ngờ nhất chính là sức sống mãnh liệt của Tấm, Tấm biến thành chim vàng anh, cây xoan đào, khung cửi, mụ đều xui Cám giết chết, hoặc đốt chết đi. Mụ không từ mọi thủ đoạn để loại bỏ sự sống của Tấm, cốt sao cho con gái mụ được yên ổn làm hoàng hậu. Quả thật, xưa nay hiếm có người nào lại độc ác, thâm hiểm đến vậy, mụ đã giết Tấm những bốn lần, mỗi lần thủ đoạn lại tàn ác hơn. Mụ đã mất hết nhân tính, tình người, chỉ nghĩ đến quyền lợi cá nhân. Mụ lại đại diện tiêu biểu cho kẻ ác trong xã hội lúc bấy giờ. Và theo quan niệm của cha ông ta, những kẻ bất nhân tất sẽ phải nhận quả báo, báo ứng và mụ ta cùng đứa con cũng không nằm ngoài quy luật chung ấy. Sau tất cả những hành vi tội lỗi của mình cả hai nhân vật đều phải trả giá bằng cái chết. Đây là trừng phạt thích đáng nhất cho những kẻ chuyên đi gây tai họa, tàn nhẫn với người khác.
Để tạo nên thành công của tác phẩm, ta không thể không nhắc đến những nét đặc sắc về nghệ thuật. Tác phẩm có cốt truyện hết sức kịch tính, tình tiết phát triển hợp lí, gây hứng thú cho người đọc. Ngoài ra còn phải kể đến nghệ thuật xây dựng nhân vật, mỗi nhân vật thực hiện chức năng riêng, thể hiện một loại người trong xã hội. Các yếu tố thần kì, nhân vật phù trợ, những câu vần vè đan xen trong tác phẩm cũng góp phần không nhỏ vào sự thành công của truyện cổ tích Tấm Cám.
Đọc những dòng cuối cùng của tác phẩm, người đọc không thể nào quên một cô Tấm lương thiện, có ý chí đấu tranh, bằng sự kiên trì, bền bỉ đã cấp bến bờ hạnh phúc; còn những kẻ bất lương như mẹ con Cám đã phải chịu hình phạt xứng đáng. Qua tác phẩm chúng ta còn thấy rõ hơn ý nghĩa, triết lí của cha ông ta: “ở hiền gặp lành, ác giả ác báo”
Xem thêm: Sơ đồ tư duy Tấm Cám
**********
Từ dàn ý cảm nghĩ về truyện Tấm Cám mà Đọc tài liệu đã hướng dẫn trên đây, các em hãy vận dụng kiến thức đã học, kết hợp với cách hành văn của mình để làm thành một bài viết hoàn chỉnh nhé. Ngoài ra, chúng tôi thường xuyên cập nhật những bài văn mẫu lớp 10 hay nhất phục vụ việc học văn của các em. Chúc các em luôn học vui và học tốt!