Cảm nhận về nhân vật Nhĩ trong truyện ngắn Bến quê do Đọc Tài Liệu tổng hợp và biên soạn gồm mẫu dàn ý cơ bản và những bài văn mẫu hay nêu cảm nhận về nhân vật Nhĩ được khắc họa nhân vật Nhĩ trong truyện ngắn Bến quê (Nguyễn Minh Châu).
Dàn ý cảm nhận về nhân vật Nhĩ trong truyện ngắn Bến quê
1. Mở bài
- Giới thiệu khái quát về tác giả Nguyễn Minh Châu và tác phẩm “Bến quê”
- Giới thiệu và nêu cảm nhận chung về nhân vật Nhĩ trong truyện.
2. Thân bài: Cảm nhận về nhân vật Nhĩ trong truyện ngắn Bến quê
a) Hoàn cảnh đối lập giữa quá khứ và hiện tại
- Nhân vật Nhĩ trong quá khứ: đi rộng hiểu nhiều, “đã từng đi tới không sót một xó xỉnh nào trên trái đất”.
- Nhân vật Nhĩ ở hiện tại: mắc căn bệnh quái ác nằm liệt giường, cảnh vật duy nhất thấy được là bãi bồi bên kia sông Hồng nhìn từ cửa sổ nhà.
-> Hoàn cảnh nghịch lí, đau đớn ấy được tác giả xây dựng nhằm cho thấy sự vô thường của cuộc sống: Nhân vật từng đi nhiều nơi, đam mê khám phá, nhưng hiện tại lại chịu cảnh nằm một chỗ.
=> Từ hoàn cảnh ấy, trong lòng nhân vật như mới vỡ lẽ ra những suy nghĩ, chiêm nghiệm về cuộc sống, về tình cảm.
b) Những cảm nhận của Nhĩ sau khi bị bệnh
- Cảm nhận về vẻ đẹp thiên nhiên
+ Buổi sáng đầu thu được nhìn từ khung cửa sổ căn phòng mình
+ Cảnh vật được miêu tả theo tầm nhìn của Nhĩ, từ gần đến xa, tạo thành một không gian có chiều sâu, rộng: những bông hoa bằng lăng ngoài cửa sổ, con sông Hồng với màu đỏ nhạt lúc đã vào thu, vòm trời cao hơn và sau cùng là bãi bồi bên kia sông.
=> Tất cả những điều trên đều được Nhĩ cảm nhận bằng những cảm xúc tinh tế. Không gian và những cảm xúc ấy vốn quen thuộc, gần gũi nhưng giờ lại trở nên mới mẻ với Nhĩ, tưởng như lần đầu tiên anh cảm nhận được tất cả vẻ đẹp và sự giàu có của nó.
- Cảm nhận về vợ và con trai
+ Cảm nhận được tình yêu của vợ, thương vợ vì luôn lo lắng, chăm sóc cho mình, luôn dịu dàng an ủi mình; cảm thấy việc lấy được chị Liên là một điều đúng đắn; anh cũng thấy biết ơn vì chị Liên từ cô gái thôn quê trở thành người đàn bà thành thị nhưng không mất đi những phẩm chất tốt đẹp, tần tảo, chịu khó, yêu thương chăm sóc chồng con.
+ Hình ảnh cậu con trai sa vào ván cờ thế trên đường khiến anh nhớ về thời niên thiếu của bản thân: cũng mê cờ thế; anh cũng mong ngóng, hi vọng con trai đừng như anh vì ham mê những vẻ đẹp hào nhoáng mà quên đi những giá trị đích thực của cuộc sống.
- Cảm nhận về tình cảm với hàng xóm
+ Yêu mến những đứa trẻ bầu bạn với anh, giúp nâng đỡ anh ngồi dậy, nằm xuống.
+ Trò chuyện cùng cụ giáo Khuyến, người ngày nào cũng sang hỏi thăm sức khỏe anh
- Cảm nhận về vẻ đẹp đích thực của cuộc sống:
+ Vẻ đẹp của quê hương: hoa bằng lăng “đậm sắc hơn”, sông Hồng “màu đỏ nhạt, mặt sông như rộng thêm ra”, bãi bồi bên kia sông trông như “một thứ màu vàng thau xen với màu xanh non…”, bầu trời “như cao hơn”
+ Nhĩ khao khát được đặt chân sang bãi bồi bên kia sông để ngắm nhìn cho thỏa thích vẻ đẹp quê hương.
=> Nhĩ rất cảm động trước vẻ đẹp của quê hương mà trước đây anh ta không quan tâm tới, vô tình quên lãng vẻ đẹp hồn hậu, bình dị đó để mải mê chạy theo những vẻ đẹp hào nhoáng, phồn hoa khác.
c) Suy nghĩ của nhân vật Nhĩ thể hiện những triết lí
- Gia đình chính là nơi nương tựa tốt nhất của con người
- Những người hàng xóm bấy lâu ta không mấy quan tâm, thì khi ta gặp nạn họ luôn ở bên: khẳng định thêm quan niệm “Bán anh em xa mua láng giềng gần” của ông cha ta, khẳng định giá trị của tình người, tình làng nghĩa xóm.
- “Con người ta trên đường đời thật khó tránh được những cái vòng vèo, chùng chình”: triết luận về cuộc đời, khi còn trẻ ai cũng mải miết theo đuổi đam mê, công danh mà có thể quên đi những giá trị đích thực như gia đình, quê hương; có thể vì những thú vui mà làm sao nhãng đi mục đích của cuộc sống phấn đấu.
3. Kết bài:
- Khẳng định lại ý nghĩa của nhân vật Nhĩ và cảm nhận chung của em.
- Đánh giá nghệ thuật xây dựng nhân vật: chú trọng khắc họa nội tâm nhân vật, thể hiện những suy nghĩ, sự giác ngộ muộn màng của nhân vật.
Top 3 bài văn cảm nhận về nhân vật Nhĩ
Cùng Đọc Tài Liệu tham khảo một số bài văn nêu cảm nhận về nhân vật Nhĩ trong truyện ngắn Bến quê của Nguyễn Minh Châu sau đây để có thêm vốn từ ngữ và rút kinh nghiệm về cách trình bày cho bài làm của mình.
Cảm nhận về nhân vật Nhĩ trong truyện ngắn Bến quê mẫu 1:
Hoàn cảnh của nhân vật Nhĩ đặc biệt ở chỗ, lúc trẻ anh đã đi khắp nơi trên thế giới, nhưng khi đến cuối đời, bị căn bệnh hiểm nghèo trói chặt với giường bệnh, không thể tự vận động mà phải có người giúp đỡ cho mọi việc. Tuy nhiên, chính trong hoàn cảnh khó khăn đó, anh đã thấy được vẻ đẹp bình dị của cuộc sống ở bến quê và hiểu được giá trị quý giá nhất trong đời mình chính là gia đình.
Điều nổi bật ở nhân vật Nhĩ chính là tình yêu mãnh liệt dành cho gia đình. Anh rất mực yêu vợ, đó cũng chính là lý do khiến anh suy nghĩ rằng: "Tâm hồn Liên vẫn giữ nguyên vẹn những nét tần tảo và hi sinh từ bao đời xưa". Ngoài ra, Nhĩ cũng rất yêu quý các con của mình. Anh mong muốn nhờ Tuấn tới bãi bồi bên kia sông không chỉ để thực hiện ước muốn của anh mà còn để ngăn không muốn con trai giống anh cũng bỏ qua vẻ đẹp bình dị của quê hương và theo đuổi những thứ hào nhoáng nhất thời, rồi phải hối hận suốt đời. Nhĩ không muốn cho con mình phải chịu đựng sự đau đớn và tiếc nuối như anh đang trải qua. Tuy nhiên, cao hơn tình yêu gia đình, chính là tình yêu sâu sắc dành cho quê hương bình dị của anh, cái bến quê thân thương.
Là người đã từng đi khắp nơi trên thế giới nhưng Nhĩ lại chưa bao giờ đặt chân lên bãi bồi bên kia sông. Điều đó làm anh cảm thấy dày vò và có lỗi với mảnh đất đã nuôi dưỡng anh lớn lên. Tình yêu của Nhĩ dành cho quê hương thật sự lớn lao. Và điều đó thúc đẩy anh đặt mục tiêu đặt chân đến bãi bồi thân thương ấy đến nỗi anh đã khao khát tin cậy nhờ Tuấn thực hiện giúp mình. Nhưng lại thất vọng khi Tuấn không thực hiện được điều đó và sa vào đam mê chơi cờ thế. Tình yêu và khao khát của Nhĩ đối với quê hương được thể hiện ở chi tiết cuối cùng khi anh cố gắng đu mình nhoài người ra cửa sổ như đang khẩn thiết ra hiệu cho ai đó.
Truyện ngắn “Bến quê” có bối cảnh đơn giản, nơi bên kia sông Hồng và nhân vật Nhĩ đang nằm liệt giường trong những ngày cuối đời. Nhĩ là một người đã từng đi khắp nơi trên thế giới nhưng lại chưa từng đặt chân tới bãi bồi bên kia sông. Bi kịch cuối cùng của cuộc đời anh là bị cột chặt trên giường bệnh. Tuy nhiên, chính trong cảnh ngộ như vậy, Nhĩ mới phát hiện ra vẻ đẹp lạ lùng của bãi bồi bên kia sông. Cảnh vật nơi đó rực rỡ và đẹp như thơ, với những bông bằng lăng cuối mùa thưa thớt nhưng sặc sỡ, con sông Hồng màu đỏ nhạt, ánh nắng sớm và vùng đất phù sa lâu đời của bãi bồi. Những cảnh sắc quen thuộc nhưng dường như rất mới mẻ đối với anh. Trong khoảnh khắc đó, cảnh sắc tươi đẹp và sự giàu có của bến quê đã khơi gợi trong anh niềm xót xa vô hạn. Một con người bôn ba dâu bể, không thể ngờ rằng "cái bờ bên kia sông Hồng" lại ở trong tầm mắt anh.
Việc Nhĩ bị liệt đồng nghĩa với việc cuộc sống của anh phải gắn chặt với chiếc giường. Tất cả sinh hoạt của anh đều phụ thuộc vào sự chăm sóc của Liên - người vợ của anh. Sáng hôm ấy, bằng trực giác, Nhĩ nhận ra rằng thời gian của anh không còn nhiều nữa. Anh mới cảm nhận thấm thía về người vợ của mình, lần đầu chú ý thấy Liên mặc áo vá, những ngón tay gầy guộc âu yếm vuốt ve bên vai anh. Anh nói với vợ những lời xót xa, ân hận từ đáy lòng mình: "Suốt đời anh chỉ làm em khổ tâm".
Nhĩ giờ mới thật sự hiểu thấu và biết ơn vợ mình sâu sắc bởi tâm hồn của Liên vẫn giữ nguyên những đức tính tảo tần và sự chịu đựng hy sinh từ bao đời xưa. Chính nhờ điều đó, sau nhiều tháng ngày lang thang tìm kiếm, Nhĩ đã tìm thấy nơi để nương tựa trong những ngày cuối đời của mình đó là gia đình. Nhĩ - một con người từng sống trong thời kỳ huy hoàng, chỉ tới khi mất khả năng đi lại mới phát hiện ra vẻ đẹp của bến quê cũng như sự tảo tần và đức hy sinh của người vợ hiền. Trước đây, khi còn khỏe mạnh, Nhĩ chỉ biết đến những chân trời xa xôi với những công việc cao sang, lãnh đạm và vô tình với tất cả mọi thứ xung quanh, bao gồm cả người vợ đã yêu thương và chăm sóc anh suốt cả đời. Sự thấu hiểu đến muộn màng trong những ngày cuối đời dù sao cũng ít nhiều mang lại cho Nhĩ sự an yên, niềm tin sau một cuộc đời bôn ba, tìm kiếm.
Nguyễn Minh Châu không dừng lại ở đó, ông tiếp tục đẩy cao trào nghịch cảnh lên cao hơn trong tình huống tiếp theo. Cũng trong buổi sáng hôm đó, khi nhìn qua cửa sổ và chiêm ngưỡng vẻ đẹp của bên kia sông, Nhĩ bỗng bừng dậy nỗi khát khao cháy bỏng là một lần được đặt chân lên bãi bồi bên kia sông. Khát khao này mang ý nghĩa sâu sắc bởi đó là sự thức tỉnh về những giá trị bền vững, bình dị mà sâu xa của cuộc sống, những giá trị dễ bị ta vô tình bỏ qua và quên lãng, đặc biệt là khi ta còn trẻ và những khát vọng xa vời vẫn còn đong đầy trong lòng. Sự nhận thức này chỉ đến khi ta đã trải qua nhiều thăng trầm của cuộc đời.
Nhĩ chỉ thực sự hiểu được giá trị của bãi bồi sông Hồng khi đến cuối đời và phải nằm liệt trên giường bệnh. Điều đó khiến anh cảm thấy hối hận, xót xa: “Hoạ chăng chỉ có anh đã từng trải, đã từng in gót chân khắp mọi chân trời xa lạ mới nhìn thấy hết mọi sự giàu có lẫn vẻ đep của bãi bồi sông Hồng ngay bờ bên kia cả trong những nét tiêu sơ và cái điều riêng anh khám phá thấy giống như một niềm say mê pha lẫn nỗi ân hận đau đớn”. Với Nhĩ, bãi bồi bên kia bờ sông Hồng giờ đã trở thành một miền đất xa xôi bởi “lực bất tòng tâm” anh không còn đủ sức để đến được đó nữa.
Nhĩ không thể tự thực hiện được ước mơ của mình, vì vậy anh đã nhờ đứa con trai thay mình sang bên kia sông, bước chân lên bãi phù sa màu mỡ. Tuy nhiên, đáng tiếc là đứa con trai không hiểu ước muốn của cha và đã đi một cách miễn cưỡng, rồi giữa đường đi bị cuốn vào trò chơi phá cờ thế trên hè phố và có thể bỏ lỡ chuyến đò duy nhất trong ngày sang bên kia sông. Từ tình huống đó, Nhĩ nhận ra một qui luật rất phổ biến trong cuộc đời, rằng "Con người trên đường đời rất khó tránh được những điều vòng vèo hay chùng chình". Anh không trách con trai vì "nó đã thấy gì hẫp dẫn bên kia sông đâu".
Cuối cùng, với ngòi bút tài tình của mình, tác giả đã kết thúc câu chuyện bằng một đoạn mô tả trí tưởng tượng của nhân vật chính. Nhĩ tưởng tượng mình là một nhà thám hiểm, từng bước đặt chân trên bãi đất phù sa. Anh cảm thấy xúc động mạnh mẽ, khuôn mặt đỏ rực, đôi mắt long lanh phản ánh một nỗi đam mê đầy đau khổ. Khi con đò sắp tới bờ bên này, Nhĩ dùng hết sức lực, đu người lên cửa sổ và vung tay như đang gọi ai đó một cách rất gấp gáp. Phải chăng anh đang vội vàng thúc giục con trai để không bỏ lỡ chuyến đò duy nhất trong ngày? Ước mơ thôi thúc Nhĩ đặt vào đứa con trai nhỏ cũng như là thông điệp sâu sắc của nhân vật: mỗi người phải vượt qua những trở ngại và rào cản trên con đường của mình để hướng tới những giá trị thật sự, gần gũi và bền vững.
Sau khi đọc "Bến quê" của Nguyễn Minh Châu và thông qua nhân vật Nhĩ, độc giả tìm thấy những gì? Nghệ thuật miêu tả thiên nhiên tinh tế và đẹp, giọng văn thâm trầm chứa đựng những chiêm nghiệm và suy ngẫm sâu sắc trong ngòi bút của tác giả. Tài năng của tác giả hiển hiện trong cách diễn đạt tâm trạng của nhân vật Nhĩ và cách xây dựng nhiều hình ảnh, chi tiết mang ý nghĩa biểu tượng đã tạo ra ý nghĩa sâu sắc cho tác phẩm.
Tác phẩm "Bến quê" là một truyện ngắn điển hình của ngòi bút Nguyễn Minh Châu, nơi chứa đựng những trải nghiệm sâu sắc về cuộc đời và con người mà tác giả đã từng trải qua. Tác phẩm này thể hiện sự trân trọng với vẻ đẹp bình dị, gần gũi của gia đình, quê hương và xứ sở của tác giả. Nó không chỉ có giá trị khi được xuất bản, mà còn để lại ấn tượng đẹp trong lòng những người yêu văn học và những người yêu mến nét đặc trưng của văn hóa Việt Nam. "Bến quê" đã khắc sâu trong tâm trí của độc giả thông qua thông điệp rằng: Quê hương là nơi chúng ta phải trở về, nơi gắn kết với nguồn gốc và bản sắc của chính mình.
Cảm nhận về nhân vật Nhĩ trong truyện ngắn Bến quê mẫu 2:
Một tác phẩm văn học được gọi là xuất sắc khi nó mang đến những giá trị cao đẹp trong cuộc sống. Nó phải gợi lên trong người đọc những rung cảm về cái đẹp, những cảm xúc trải nghiệm thật và những tư tưởng to lớn. Truyện ngắn Bến quê của nhà văn Nguyễn Minh Châu là một tác phẩm thành công, không chỉ cuốn hút người đọc bởi cốt truyện và tình huống sáng tạo, đơn giản nhưng hấp dẫn, mà còn bởi nhân vật tiêu biểu mang nhiều giá trị.
Nhĩ là nhân vật chính trong tác phẩm và có một hoàn cảnh đặc biệt. Dù đã đi khắp nơi trên thế giới khi còn trẻ, nhưng giờ đây anh bị căn bệnh hiểm nghèo cột chặt trên giường bệnh, phải có người đỡ khi nhích người về phía cửa sổ. Trong cảnh đau đớn ấy, Nhĩ nhận ra vẻ đẹp bình dị của quê hương và gia đình chính là nơi nương tựa quan trọng nhất trong cuộc đời. Tình yêu gia đình là nét đặc trưng nổi bật của Nhĩ, anh rất yêu vợ và con cái. Chính vì lẽ đó mà anh đã suy ngẫm rằng: "Tâm hồn Liên vẫn giữ nguyên vẹn những nét tần tảo và hi sinh từ bao đời xưa".
Nhĩ muốn Tuấn đến bãi bồi bên kia sông không chỉ vì đó là ước mơ mà Nhĩ không thể thực hiện được, mà còn vì anh không muốn Tuấn bỏ qua vẻ đẹp bình dị của quê hương như Nhĩ đã từng làm. Nhĩ không muốn Tuấn phải hối hận sau này như Nhĩ đang phải chịu. Tình yêu gia đình của Nhĩ rất cao, nhưng còn cao hơn chính là tình yêu quê hương, cái bến quê bình dị. Nhĩ đã đi đến bất cứ nơi đâu trên thế giới, nhưng vẫn chưa bao giờ đặt chân lên bãi bồi bên kia sông. Điều đó khiến Nhĩ cảm thấy có lỗi với mảnh đất đã nuôi dưỡng Nhĩ khôn lớn.
Không phải đó là tình yêu Nhĩ dành cho quê hương của mình sao? Và chính tình cảm đó đã thúc đẩy Nhĩ đặt chân lên bãi bồi quen thuộc ấy đến mức nó trở thành một khát vọng, một khát vọng mà Nhĩ đã tin tưởng Tuấn sẽ giúp anh thực hiện. Nhưng hôm đó cậu bé lại rơi vào trò chơi cờ bên đường. Tình yêu, khát vọng đó như được đẩy lên đến đỉnh cao ở chi tiết cuối cùng: "Anh đang cố gom góp tất cả sức lực cuối cùng còn sót lại để nhấc mình lên, giơ tay gầy ra khỏi cửa sổ khoát khoát, giống như đang cầu nguyện cho một ai đó".
"Bến quê" được đặt trong bối cảnh rất đơn giản, đó là bờ bên kia sông Hồng mà nhân vật Nhĩ không thể đến được trong những ngày cuối đời khi anh nằm liệt giường. Nhĩ từng là người đã đặt chân đến mọi nơi trên thế giới này nhưng bây giờ anh phải chấp nhận số phận bi thảm cuối đời của mình - bị cột chặt trên giường bệnh. Tuy nhiên, ngay trong tình cảnh bi thảm đó, Nhĩ đã phát hiện ra vẻ đẹp lạ kỳ của bãi bồi bên kia sông. Cảnh vật ở đó đẹp như thơ, như hoạ: những bông bằng lăng cuối mùa thưa thớt nhưng lại rực rỡ màu sắc, con sông Hồng màu đỏ nhạt, ánh nắng sớm, vùng phù sa lâu đời của bãi bồi bên kia sông... Những cảnh sắc quen thuộc gần gũi nhưng cứ như mới mẻ đối với anh.
Ngay trong khoảnh khắc đó, cảnh sắc tươi đẹp và sự giàu có của bến quê đã khơi gợi trong anh niềm xót xa vô hạn. Anh, người từng bôn ba dâu bể, vẫn không thể ngờ rằng, trong tầm mắt mình là "cái bờ bên kia sông Hồng". Bị liệt đồng nghĩa với việc Nhĩ phải sống cùng với cái giường. Mọi sinh hoạt của anh phụ thuộc hoàn toàn vào sự chăm sóc của Liên - vợ anh. Buổi sáng hôm ấy, bằng trực giác, anh nhận ra rằng thời gian của mình không còn bao lâu nữa, và anh mới cảm nhận thấm thía về người vợ của mình. Nhĩ để ý thấy Liên mặc chiếc áo vá, những ngón tay gầy guộc âu yếm vuốt ve bên vai anh, anh nói với vợ những lời xót xa, ân hận: "Suốt đời anh chỉ làm em khổ tâm".
Giờ đây, Nhĩ mới thực sự thấu hiểu và biết ơn vợ sâu sắc vì "tâm hồn Liên vẫn giữ nguyên vẹn những nét tảo tần và chịu đựng hy sinh từ bao đời xưa. Cũng nhờ vào điều đó mà sau nhiều tháng lưu lạc tìm kiếm, Nhĩ đã nhận ra gia đình là nơi nương tựa tốt nhtrong những ngày cuối đời. Trước đây, khi còn khỏe mạnh, Nhĩ chỉ biết đến những chân trời xa xôi với những công việc cao sang và không để ý đến những điều gần gũi xung quanh, kể cả người vợ yêu thương và hy sinh suốt cả đời. Nhưng sau khi không còn khả năng đi lại, Nhĩ mới nhận ra vẻ đẹp của quê hương và sự tận tuỵ của người vợ. Dù muộn màng, sự thấu hiểu đó đã mang lại cho Nhĩ sự bình yên và niềm tin sau một đời bôn ba.
Trong tình huống truyện tiếp theo, Nguyễn Minh Châu tiếp tục nâng cao tình huống nghịch cảnh. Buổi sáng hôm ấy, khi Nhĩ nhìn ra qua cửa sổ và ngắm nhìn vẻ đẹp của bên kia sông, trong đầu anh nảy sinh khát khao mãnh liệt được chân chạm đất trên bãi bồi. Khát khao đó mang ý nghĩa sâu sắc vì đó là lúc anh nhận ra giá trị bền vững, bình dị và sâu xa của cuộc sống. Những giá trị mà chúng ta thường bỏ qua và lãng quên, đặc biệt là khi còn trẻ và những khát vọng xa vời còn thắm thiết gọi gào. Nhận thức này chỉ đến sau khi ta đã trải qua những điều đó. Đối với Nhĩ, điều đó chỉ xảy ra vào lúc cuối đời khi anh phải nằm liệt trên giường bệnh. Vì vậy, đó là sự thức tỉnh đầy xót xa và ân hận: "Có lẽ chỉ khi đã từng trải qua, khi đã dấn thân đến khắp các chân trời xa lạ mới hiểu được sự giàu có và vẻ đẹp của bãi bồi sông Hồng ngay bên kia. Những điều đó được nhìn thấy trong những nét tiêu sơ, cùng với sự thấu hiểu cá nhân mà anh tìm thấy như một niềm say mê, pha trộn với nỗi ân hận đau đớn".
Cuối cùng, tác giả dưới ngòi bút tài tình của mình đã thắt nút câu chuyện bằng một đoạn miêu tả trí tưởng tượng của Nhân vật chính, hay nói đúng hơn một giấc mơ của Nhĩ tưởng tượng chính mình như một nhà thám hiểm đang chậm rãi đặt từng bước chân lên mặt đất dấp dính phù sa. Nhĩ xúc động mạnh, chân dung anh khác thường “mặt mũi đỏ rựng, hai mắt long lanh chứa môt nỗi say mê đầy đau khổ ”. Khi con đò sắp chạm vào bờ đất bên này, Nhĩ thu hết tàn lực, đu người lên cửa sổ, giơ cánh tay gầy guộc “khoát khoát y như đang khẩn thiết ra hiệu cho một người nào đó ”. Phải chăng anh đang nôn nóng thúc giục con trai hãy mau hơn kẻo lỡ chuyến đò duy nhất trong ngày?
Cái ước mong thôi thúc đặt vào chính đứa con trai nhỏ của Nhĩ cũng là lời nhắn gửi thiết tha của nhân vật: mỗi người hãy vượt lên những cái vòng vèo hoặc chùng chình trên đường đời của mình để hướng tới những giá trị đích thực vốn rất gần gũi bình dị mà bền vững. Qua Nhĩ và toàn bộ “Bên quê”, người đọc tìm thấy gì? Nghệ thuật miêu tả thiên nhiên đẹp, tinh tế, giọng văn thâm trầm ẩn chứa những chiêm nghiệm, suy ngẫm trong ngòi bút của Nguyễn Minh Châu. Sự tài hoa trong việc dẫn dắt diễn biến tâm trạng nhân vật Nhĩ (tác giả để nhân vật tự nhận thức, suy tư) và cách xây dựng nhiều hình ảnh, chi tiết mang ý nghĩa biểu tượng tác giả đã tạo nên ý nghĩa sâu xa cho tác phẩm.
Truyện ngắn Bến quê là một trong những tác phẩm tiêu biểu nhất của Nguyễn Minh Châu, nó đưa chúng ta đến với những trải nghiệm sâu sắc của tác giả về cuộc sống và con người. Tác phẩm này truyền tải được sự trân trọng vẻ đẹp bình dị, gần gũi của gia đình, quê hương và đất nước Việt Nam, nơi tác giả sinh ra và lớn lên. "Bến quê" không chỉ có giá trị trong thời điểm nó được xuất bản, mà còn để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng những người yêu văn học và những người yêu thích văn hóa Việt Nam - nơi mà tất cả chúng ta đều phải trở về cuối cùng, quê hương.
Cảm nhận về nhân vật Nhĩ trong truyện ngắn Bến quê mẫu 3:
Nguyễn Minh Châu là một trong số ít những nhà văn khai phá và thành công với công cuộc “tìm kiếm những hạt ngọc ẩn giấu trong tâm hồn con người”. Những tác phẩm của ông giàu chất chiêm nghiệm và tính triết lí khái quát. Nhân vật trong những truyện ngắn của ông thường mang đầy tâm trạng và rất nặng lòng với cuộc đời, với con người sống quanh mình. Nhân vật Nhĩ trong truyện ngắn “Bến quê” cũng nằm trong số ấy.
“Bến quê” là một truyện ngắn được rút trong tập truyện cùng tên của Nguyễn Minh Châu. Tác phẩm được xuất bản năm 1985 tiêu biểu cho sự đổi mới về tư tưởng và nghệ thuật của tác giả. cốt truyện “Bến quê” rất bình dị, thậm chí “bằng phẳng” nhưng lại mang hàm nghĩa triết lí sâu sắc. Tác phẩm ghi lại những gì mắt thấy tai nghe, những gì cảm nhận suy ngẫm của nhân vật Nhĩ khi nằm trên giường bệnh. Nhĩ được người vợ tần tảo chăm sóc, đươc các cháu hàng xóm sang giúp đỡ, được ông giáo hàng xóm hỏi han. Nhĩ nhờ cậu con trai đi sang bên kia bờ sông giúp bố...Qua tất cả những điều đó, Nguyễn Minh Châu nói lên những suy nghĩ về con người, về cuộc đời về cách sống, ông nhắc nhở con người phải biết nâng niu, trân trọng những vẻ đẹp bình dị của quê hương xứ sở, của nơi chôn rau cắt rốn... Nhĩ là một người từng đi nhiều nơi trên thế giới: “suốt đời Nhĩ đã từng đi tới không sót một xó xỉnh nào trên Trái Đất”.
Vậy nên, có thể hiểu rằng, trong anh luôn tràn ngập những cảnh lộng lẫy, nhộn nhịp của bao cảnh phồn hoa, đô hội. Không chỉ thế, chẳng có vẻ đẹp nào tồn tại trên đời nay anh chưa được thưởng thức. Nhưng trớ trêu thay, anh lại một rơi vào một bi kịch của sự sống: anh bị một căn bệnh quái ác hoành hành, phải nằm liệt giường hàng tháng trời nay. Trong nghịch cảnh bi đát ấy, anh chợt phát hiện ra vẻ đẹp chốn quê hương bình dị, đẹp đẽ của mình. Nhĩ đã phát hiện ra vùng đất bên kia sông, nơi bến quê thân thuộc nghèo khó của mình lai có một vẻ đẹp bình dị mà quyến rũ. Người vợ tảo tần lam lũ, những người hàng xóm truân chuyên mộc mạc,... ở họ toát lên một vẻ đẹp cao quý đáng trân trọng của tình cảm vợ chồng, tình làng nghĩa xóm ân tinh thắm thiết. Hoàn cảnh nhân vật khẽ nhắc nhở bạn đọc rằng: cuộc sống và số phận con người chứa đầy những điều bất thường, những nghịch lý, ngẫu nhiên, vượt ra ngoài những dự định và ước muốn, cả những hiểu biết và toan tính của con người.
Qua những suy nghĩ của nhân vật, Nguyễn Minh Châu còn muốn mang đến cho bạn đọc một chiêm nghiệm khác: "con người ta trên đường đời thật khó tránh khỏi những điều vòng vèo hoặc chùng chình". Ta rời xa gia đình, quê hương bản quán để lên đường mải mê tìm kiếm những điều kì vĩ đâu đâu mà để đến cuối đời hiểu ra rằng ta đã rời bỏ những điều ta hằng tìm kiếm. Chính sự giàu có lẫn một vẻ đẹp rất gần gũi như cái bãi bồi bên kia sông hay người vợ tảo tần, giàu tình yêu và đức hi sinh thì phải đến lúc này, khi sắp giã biệt cuộc đời, Nhĩ mới cảm nhận, thấm thía được.
Trong buổi sáng đầu thu, khi sắp từ giã cõi đời, Nhĩ bỗng phát hiện ra những vẻ đẹp mà trước đây, dù có điều kiện đi khắp thế giới, anh đã không thể nhận thấy được. Đó là một không gian có chiều sâu và bề rộng: từ những bông bằng lăng ngay phía ngoài cửa sổ đến con sông Hồng với màu đỏ nhạt lúc đã vào thu, vòm trời và bãi bồi bên kia sông. Đó là một cảnh đẹp chỉ có thể cảm nhận được bằng những cảm xúc tinh tế: những chùm hoa thưa thớt nhưng lại đậm sắc hơn, mặt sông Hồng như rộng thêm ra, vòm trời như cao hơn, "những tia nắng sớm đang từ từ di chuyển từ mặt nước lên những khoảng bờ bãi bên kia sông...". Những cảnh sắc ấy vốn rất quen thuộc, gần gũi nhưng lại như rất mới mẻ với Nhĩ, tưởng chừng như lần đầu tiên anh mới gặp. Nhĩ khao khát được đặt chân lên bãi bồi bên kia sông. Điều ước muốn ấy chính là sự thức tỉnh về những giá trị bền vững, bình thường và sâu xa của cuộc sống, những giá trị thường bị người ta bỏ qua hay lãng quên khi những ham muốn xa vời đang lôi cuốn, đang lấn át. Trong hoàn cảnh cùa Nhĩ, đó là sự thức tỉnh xen lẫn với niềm ân hận và nỗi xót xa.
Khi miêu tả tâm lý của nhân vật Nhĩ, Nguyễn Minh Châu rất tinh tế và thấm đượm tinh thần nhân đạo. Điều đó được thể hiện ngay từ cách lựa chọn và xử lý tình huống. Trong văn học, nhiều tác giả cũng đã đặt nhân vật vào hoàn cảnh hiểm nghèo để làm nổi bật lên khát vọng sống và sức sống mạnh mẽ của con người hay về lòng nhân ái, sự hi sinh cao thượng... Nguyễn Minh Châu đã khai thác tình huống này theo một hướng khác. Trong hoàn cảnh ngặt nghèo ấy, nhân vật suy ngẫm, tự trải nghiệm về cuộc đời với những suy nghĩ sâu sắc. Những suy nghĩ của nhân vật Nhĩ về lẽ sống, về cuộc đời, về những con người hết sức cụ thể như người vợ, đứa con và về chính cuộc đời mình. Trong con mắt của một người sắp từ giã cõi đời, cảnh vật trước mắt bỗng đẹp và đáng yêu kỳ lạ. Hôm nay. Nhỉ mới chợt phát hiện ra những vết sờn, những đường vá trên tấm áo của Liên. Và chính hình ảnh người vợ gầy guộc với bàn tay chan chứa yêu thương đã trở thành "nơi nương tựa là gia đình trong những ngày này".
Sự thức nhận của Nhĩ về vẻ đẹp của bãi bồi bên kia sông được tô đậm thêm qua hình ảnh của đứa con - trong hoàn cảnh bình thường - còn mải chơi và thấy bãi bồi bên kia sông chẳng có gì hấp dẫn. Đó chính là tình yêu đối với cuộc sống đã được trải nghiệm qua một cuộc đời nhiều thăng trầm, đang trải qua những giây phút hiểm nghèo. Ở đoạn kết truyện, tác giả đã tập trung miêu tả chân dung và cử chỉ của nhân vật với vẻ rất khác thường: "Anh cố thu nhặt hết mọi chút sức lực cuối cùng còn sót lại để đu mình nhô người ra ngoài, giơ một cánh tay gầy guộc ra phía ngoài cửa sổ khoát khoát - y như đang khẩn thiết ra hiệu cho một người nào đó". Hành động này của Nhĩ có thể hiểu là anh đang nôn nóng thúc giục cậu con trai hãy mau kẻo lỡ chuyến đò duy nhất trong ngày, thế nhưng qua suy nghĩ của Nhĩ trước đó, ta lại nhận ra một ý nghĩa khác: đó là ý muốn thức tỉnh mọi người về những cái "vòng vèo, chùng chình" để hướng tới những giá trị đích thực vốn rất giản dị, gần gũi và bền vững.
Nhân vật Nhĩ mang đến cho người đọc nhiều điều suy nghĩ về cuộc đời và số phận con người. Và với mỗi độ tuổi lại tìm được ở Nhĩ một bài học riêng cho mình. Riêng với thế hệ những người trẻ tuổi, nhờ nhân vật này chúng ta biết sống gắn bó hơn với quê hương, đất nước vẫn còn lam lũ nhưng chất phác, hồn hậu và dào dạt yêu thương của bản thân mình.
-/-
Vừa rồi là nội dung chi tiết một số mẫu bài văn trình bày cảm nhận về nhân vật Nhĩ trong truyện ngắn Bến quê - Văn mẫu lớp 9 do Doctailieu tổng hợp và biên soạn chi tiết hi vọng sẽ giúp các em có thêm nguồn tài liệu tham khảo hữu ích để có một bài văn cảm nhận hay và sâu sắc.